Μετά το Ηράκλειο Κρήτης η έκθεση "Από τα πορτραίτα του Φαγιούμ στις απαρχές της τέχνης των Βυζαντινών Εικόνων",ταξιδεύει στην Αθήνα. Από σήμερα και μέχρι τις 26 Ιουλίου, φιλοξενείται στους ανακαινισμένους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου Μπενάκη.Η έκθεση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του εφόρου της Βικελαίας Βιβλιοθήκης Νίκου Γιανναδάκη,χάρη στις ενέργειες του οποίου πραγματοποιείται στην Ελλάδα το σημαντικό αυτό πολιτισμικό γεγονός.

Οπως αναφέρθηκε στη χτεσινή συνέντευξη Τύπου, "ο πυρήνας αυτής της έκθεσης παρουσιάστηκε για πρώτη φορά, πριν ένα χρόνο στο Βρετανικό Μουσείο και στη συνέχεια στη Ρώμη. Ωστόσο, η έκθεση των πορτρέτων στην Ελλάδα, παίρνει έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα. Τα έργα αυτά αποτελούν συνδετικό κρίκο, που συνέχει την αρχαία ζωγραφική παράδοση με τη βυζαντινή τέχνη, καθώς τα πορτρέτα του Φαγιούμ, αποτελούν τον πρόδρομο των πρώιμων βυζαντινών εικόνων, όχι μόνο ως προς την τεχνική εκτέλεση, αλλά και ως προς τις φιλοσοφικές και αισθητικές αντιλήψεις στην απόδοση της ανθρώπινης μορφής. Για την κατάδειξη της σχέσης αυτής στην έκθεση συμπεριλαμβάνονται σπανιότατα παραδείγματα πρώιμων βυζαντινών εικόνων, τα οποία το ελληνικό κοινό έχει τη μοναδική ευκαιρία να θαυμάσει".

Στην έκθεση περιλαμβάνονται νεκρικά πορτρέτα από το Βρετανικό Μουσείο, το Μουσείο Πετρί του Λονδίνου, το Μουσείο Μπενάκη και από ιδιωτικές συλλογές της Ελλάδας και του εξωτερικού. Επίσης, εκτίθενται σπάνιες πρώιμες εικόνες από το Μουσείο του Κιέβου - προερχόμενες από τη Μονή Σινά - και από το Μουσείο Μπενάκη. Τα ζωγραφικά έργα πλαισιώνονται από ψηφιδωτά, υφάσματα και επιγραφές.

Παράλληλα, σε άλλους χώρους του Μουσείου Μπενάκη, παρουσιάζεται η έκθεση "Τα πορτραίτα του Φαγιούμ και η γενιά του '30 - στην αναζήτηση της ελληνικότητας".Εκτίθενται χαρακτηριστικά έργα Ελλήνων καλλιτεχνών της γενιάς του '30, δημιουργίες των: Δ. Πικιώνη, Φ. Κόντογλου, Ν. Χατζηκυριάκου - Γκίκα, Ν. Νικολάου, Ν. Εγγονόπουλου, Γ. Τσαρούχη, Γ. Μαυροϊδη, Γ. Παππά, Γ. Μόραλη.Οι εκθέσεις θα λειτουργούν καθημερινά 9πμ έως 6μμ και κάθε Τρίτη και Πέμπτη 9πμ έως 8μμ.

"Φωνάζει ο κλέφτης να φοβηθεί ο νοικοκύρης", είναι ο τίτλος της νέας χιουμοριστικής και ταυτόχρονα θλιβερής ιστορίας, οι δοκιμές της οποίας συνεχίζονται πυρετωδώς και "σύντομα" θα δούμε στους δέκτες μας. Οι συντελεστές της αστείας αυτής "παράστασης", όπου το χιούμορ μετατρέπεται σε οργή, είναι όλα τα ιδιωτικά κανάλια, αλλά και η ΕΡΤ. Αυτές τις μέρες όλα τα κανάλια διαφημίζουν τη "διακαναλική έρευνα", υποσχόμενα να καταδείξουν "τους ενόχους" από τη "νομή" των πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων. Για ποια δικαιώματα μιλούν; Γι' αυτά που δεν αποδίδουν, όπως υποχρεούνται από το νόμο 2121/93;

* * *

Ανέκαθεν ο Ελληνας δημιουργός έβλεπε τους "νόμιμους" εμπόρους και "πειρατές" να λυμαίνονται τους καρπούς από την εκμετάλλευση του έργου του, υποχρεωμένος ο ίδιος να υπογράφει "λεόντειες" συμβάσεις παραχώρησης των πνευματικών και συγγενικών του δικαιωμάτων. Αποτέλεσμα, οι παντός είδους εκμεταλλευτές του να πλουτίζουν, ενώ ο καλλιτέχνης να "πεθαίνει στην ψάθα". Οταν, πριν από πέντε χρόνια, ψηφίστηκε ο νόμος περί πνευματικής ιδιοκτησίας, ο καλλιτέχνης ήλπιζε πως με την εφαρμογή του θα δικαιωνόταν. Δυστυχώς, όμως, ο νόμος ακόμη δεν εφαρμόζεται σε ό,τι αφορά το δικαίωμα από τη ραδιοτηλεοπτική εκμετάλλευση του έργου τους. Ενώ, τα κανάλια εξακολουθούν να κερδίζουν δισεκατομμύρια από την καθημερινή προβολή καλλιτεχνικών έργων παλαιότερων παραγωγών, αλλά και παλιότερων σίριαλ, που επαναλαμβάνονται κάθε καλοκαίρι εδώ και πέντε χρόνια.

* * *

Ο νόμος, όπως είναι γνωστό, αναθέτει υποχρεωτικά τη διαπραγμάτευση της αμοιβής των δικαιούχων, σε Οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης. Χωρίς κεφάλαια, χωρίς καμιά βοήθεια και μόνο με το υστέρημα δημιουργών και ερμηνευτών, δημιουργήθηκαν τέτοιοι Οργανισμοί, οι οποίοι, αξιοποιώντας τη διαπραγματευτική ικανότητα που ο ίδιος ο νόμος τούς δίνει, επιχείρησαν, εις μάτην, διαπραγματεύσεις. Το επόμενο βήμα ήταν για τους Οργανισμούς η δικαστική οδός που σε κάθε περίπτωση δικαίωσε τους δικαιούχους. Οπως φαίνεται τα κανάλια θορυβημένα, καθώς υποχρεώθηκαν να καταβάλουν τα χρήματα που όρισε το δικαστήριο, περνούν στην αντεπίθεση, "λασπολογώντας" και αφήνοντας υπαινιγμούς.

* * *

Αραγε στην έρευνα θα αιτιολογήσουν τη δική τους παρανομία; Το κοινό "μέτωπο" των καναλιών προδίδει την πρόθεσή τους. Φωνάζει ο κλέφτης. Αλλά δε θα φοβηθεί ο νοικοκύρης!

Σ. ΑΔΑΜΙΔΟΥ

Μ' ένα φιλόδοξο πρόγραμμα, το οποίο συνθέτουν ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις για το θέατρο, τη μουσική και το χορό, αλλά και τρεις αποκλειστικές πρεμιέρες, ανοίγει στις 3 Ιουλίου η αυλαία του "2ου Φεστιβάλ Αρχαίας Ολυμπίας".Το Φεστιβάλ, που πραγματοποιείται στο ανοιχτό θέατρο "Ολυμπία", θα διαρκέσει δύο μήνες (Ιούλιος - Αύγουστος).

Την έναρξη των εκδηλώσεων θα κάνουν οι διάσημοι Γιαπωνέζοι τυμπανιστές "Κόντο" (3, 4/7), ενώ θ' ακολουθήσει παράσταση από τη "Θεατρική Εξοδο Αιγαίου" με τη "Λυσιστράτη" του Αριστοφάνη. Από τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ σημειώνουμε: Τη βραδιά - αφιέρωμα στον Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα,που θα γίνει υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού Ισπανίας, με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννησή του. Στις 25 Ιουλίου η περίφημη Ισπανίδα χορεύτρια Κάρμεν Κορτές και το μπαλέτο της θα παρουσιάσει σε πανελλήνια πρεμιέρα τη "Γέρμα" του Λόρκα.

Επίσης, τη "Βραδιά αστέρων για την Ουλάνοβα" (22/8), που θα παρουσιάσουν (παγκόσμια πρεμιέρα) τα μπαλέτα "Μπολσόι" και "Κίροφ",στη μνήμη της μεγάλης χορεύτριας, που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή. Συμμετέχουν διάσημοι χορευτές, όπως οι Ουλιάνα Λοπάτκινα, Φαρούκ Ραζιμάτοφ, Ντιάνα Βισνιέβα και Αντρέι Ουβαρόφ,που θα παρουσιάσουν έργα που χόρεψε ή χορογράφησε η Γκαλίνα Ουλάνοβα.

Η θορυβώδης, ζεστή Αθήνα δεν τους εμπόδισε χτες το μεσημέρι να ξετυλίξουν το μελωδικό τους "κουβάρι", μυώντας τους παρευρισκόμενους στον θαυμαστό κόσμο της τέχνης τους. Μια τέχνη ζωντανή κι αληθινή, που πότε σαν τιτίβισμα, πότε σαν παράπονο, πότε σαν κραυγή "ξεναγούσε" στην τσιγγάνικη παράδοση των "Τάραφ Ντε Χαϊντούκς".Η "Συμμορία των Κλεφτών", το τσιγγάνικο συγκρότημα από τη Ρουμανία, που χτες το μεσημέρι έδωσε μια ζωντανή γεύση της τέχνης του, μετατρέποντας μια συνηθισμένη συνέντευξη Τύπου σε γλέντι, εμφανίζεται σήμερα, στις 9.30μμ, στο Θέατρο του Λυκαβηττού. Δεκατέσσερις Τσιγγάνοι μουσικοί απαρτίζουν το συγκρότημα, το οποίο είναι από τα διασημότερα σχήματα στον κόσμο. Ο μουσικός κόσμος τους περιλαμβάνει μεσαιωνικές μπαλάντες, ερωτικά τραγούδια και χορευτικούς σκοπούς των Βαλκανίων, ενώ οι διακυμάνσεις των φωνών τους θυμίζουν τις ανατολικές ρίζες των Τσιγγάνων στην ινδική χερσόνησο. Βιολιά, ακορντεόν, σαντούρια, φλογέρες και άλλα μουσικά όργανα στα χέρια των "Τάραφ Ντε Χαϊντούκς" ζωντανεύουν θρύλους και ιστορίες, προσφέροντας μια ατέρμονη μουσική συνομιλία. Προερχόμενοι από το χωριό Κλεζάνι (από τους 3.000 κατοίκους του οι 300 είναι μουσικοί), έχουν συμμετάσχει σε όλα τα μεγάλα διεθνή φεστιβάλ, προσφέροντας αυθεντικές τσιγγάνικες βραδιές.

Διάσημα ονόματα της κλασικής μουσικής θα συμμετάσχουν στο διεθνές φεστιβάλ "Μέρες Μουσικής '98", που θα πραγματοποιηθεί στην Κύπρο (26/6-3/7). Μεταξύ άλλων θα εμφανιστούν οι: Μάρτα Αργκεριχ (Αργεντινή, πιάνο), Νατάλια Γκούτμαν (Ρωσία, βιολοντσέλο), Νέλσον Φρέιρ (Αργεντινή, πιάνο), Αλεξάντρ Μπρουσιλόφσκι (Ρωσία - Γαλλία, βιολί), Αλεξάνδρα Παπατζιάκου,το κουαρτέτο εγχόρδων "Λίντσεϊ" (Αγγλία) κ. ά. Τις εκδηλώσεις διοργανώνει το μη κερδοσκοπικό "Ιδρυμα Νικόλα Οικονόμου", που εδρεύει στη Λεμεσό και συστάθηκε πριν τρία χρόνια στη μνήμη του διεθνούς φήμης πιανίστα, συνθέτη και λόγιου Ν. Οικονόμου, που σκοτώθηκε το '93 σε αυτοκινητικό δυστύχημα, στα 40 του χρόνια.

Στους σκοπούς του ιδρύματος είναι η συγκέντρωση, ταξινόμηση και έκδοση του έργου του, η ενθάρρυνση ταλαντούχων νέων καλλιτεχνών με υποτροφίες και άλλα οικονομικά μέσα και η διοργάνωση συναυλιών στην Κύπρο με καταξιωμένους Ελληνες και ξένους καλλιτέχνες.

Σήμερα (9.30μμ), στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Βύρωνα (θέατρο "Αννα Συνοδινού") θα πραγματοποιηθεί ένα μουσικό αφιέρωμα στον Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα,με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννησή του. Οι Βαγγέλης Φάμπας (κιθάρα), Κλόντια Ντέλμερ (μέτζο σοπράνο) και Αρης Τσάκαλης (βιολοντσέλο) θα παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα με λαϊκά ισπανικά τραγούδια, αλλά και με έργα του Λόρκα, μελοποιημένα από τους Μ. Χατζιδάκι ("Ματωμένος Γάμος"), Μ. Θεοδωράκη και Χρ. Λεοντή.

Εκατόν ογδόντα δικηγόροι και νομικοί από ΗΠΑ, Αγγλία, Γερμανία, Γαλλία, Καναδά, Αυστραλία, Αργεντινή, Βέλγιο κ.α., μαζί με δεκάδες Ελληνες συναδέλφους τους, συμμετέχουν από σήμερα έως τις 28 Ιούνη στο Διεθνές Συνέδριο, που οργανώνει στη Θεσσαλονίκη η Διεθνής Ενωση Εβραίων Δικηγόρων και Νομικών, με στόχο να τιμηθεί η εβραϊκή ιστορία της πόλης.

"Εγχορδα λαϊκά μουσικά όργανα των Γιάννη και Τάσου Κουκουρίγκου" (οργανοποιοί από τη Θεσσαλονίκη) παρουσιάζονται στην έκθεση οργανοποιίας, που εγκαινιάζεται σήμερα (8.30μμ), στο "Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη" (Διογένους 1-3, πλ. Αέρηδων). Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 12/7 (Τρίτη - Παρασκευή 10πμ-2μμ και 6-8μμ, Σάββατο - Κυριακή 10πμ-2μμ, Δευτέρα κλειστά. Είσοδος ελεύθερη). Την Κυριακή στον κήπο του Μουσείου, με ελεύθερη είσοδο, θα πραγματοποιηθεί συναυλία - παρουσίαση εγχόρδων λαϊκών οργάνων, κατασκευής των Γ. και Τ. Κουκουρίγκου.