Ορισμένες πλευρές που αποτελούν και αυτές απόρροια της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής με τους νόμους 2525/97 και 2640/98 - μιας πολιτικής που πέτυχε να αποψιλώσει κυριολεκτικά το λύκειο, αφού στα χρόνια εφαρμογής της αντιδραστικής μεταρρύθμισης σχεδόν πενταπλασιάστηκε η μαθητική διαρροή από το λύκειο - δείχνουν τα στοιχεία έρευνας που διενήργησε το Ινστιτούτο Στατιστικής Τεκμηρίωσης, Ανάλυσης και Ερευνας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό τον Ι. Πανάρετο, καθηγητή Στατιστικής, που διατέλεσε και γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας. Στην έρευνα αυτή, που αναφέρεται στην απόδοση των μαθητών όλων των τάξεων του σχολικού έτους 1999-2000 και πραγματοποιήθηκε σε 518 λύκεια της χώρας (που δέχτηκαν να απαντήσουν στο ερωτηματολόγιο), διαπιστώνει κανείς ότι η συνολική ταξική πολιτική διόγκωσε και τον αριθμό των μαθητών που προσέφυγαν στα ιδιωτικά σχολεία, εκεί όπου η γνώση εμπορευματοποιείται πλήρως και όπου μπροστά στον εξοντωτικό εξεταστικό μαραθώνιο οι έμποροι-σχολάρχες δελεάζουν μαθητές με την υπόσχεση για μεγάλους προφορικούς βαθμούς.

Ετσι προκύπτει μια εντυπωσιακή αύξηση των αριστούχων με βαθμολογία άνω του 19 στη Γ΄ Λυκείου των ιδιωτικών σχολείων. Συγκεκριμένα, το ποσοστό αυτών των μαθητών από 6,1% το 1999, πήγε στο 13,1 % το 2000. Η αύξηση στα δημόσια σχολεία ήταν από 1,5% σε 6,8%, πράγμα που δείχνει ένα σαφές προβάδισμα των μαθητών των ιδιωτικών σχολείων ειδικά σε σχολές που απαιτούν υψηλές βαθμολογίες. Ταυτόχρονα, η έρευνα δείχνει πως το ποσοστό των τελειοφοίτων που δε λαμβάνει απολυτήριο είναι στα ιδιωτικά σχολεία 2,3%, ενώ στα δημόσια 3,4%.

Στη Β΄ Λυκείου, οι μαθητές των ιδιωτικών σχολείων που απέτυχαν στις εξετάσεις του Ιούνη καλύπτουν το 5,2%, ενώ στα δημόσια το ποσοστό αυτό φτάνει στο 20,2%. Επίσης, από 19 και άνω συγκεντρώνει ποσοστό 9% στα ιδιωτικά λύκεια και 3,6% στα δημόσια. Ακόμα στα δημόσια λύκεια, σύμφωνα με την έρευνα, το 48,2% των μαθητών έχει βαθμό από 10 μέχρι 15, ενώ στα ιδιωτικά το ίδιο ποσοστό από 15 έως 19.

Στην έρευνα διαπιστώνεται επίσης ότι η γεωγραφική περιοχή που βρίσκονται τα λύκεια επηρεάζει τις επιδόσεις των μαθητών. Ετσι, στην πιο μειονεκτική θέση βρίσκονται οι μαθητές των νησιών του Αιγαίου, της Κρήτης και των Επτανήσων, όπου παρατηρούνται οι χαμηλότερες βαθμολογίες. Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, ότι ειδικότερα στην περίπτωση των μαθητών της Γ΄ Λυκείου, στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Πειραιάς, Θεσσαλονίκη) παρατηρούνται υψηλά ποσοστά απορριφθέντων μαθητών. Φυσικά, άμεση εδώ είναι η ταξική διαφοροποίηση ανάμεσα στις υποβαθμισμένες περιοχές της Δυτικής Αθήνας και αυτές των βορείων προαστίων, πράγμα όμως με το οποίο δεν καταπιάνεται η έρευνα.

Ενα ακόμα στοιχείο, που καταδεικνύεται από την έρευνα, είναι ότι το μέγεθος των σχολικών συγκροτημάτων επιδρά θετικά στις επιδόσεις των μαθητών και των τριών τάξεων του λυκείου, αφού τα παιδιά που φοιτούν σε σχολικά συγκροτήματα με πολλούς μαθητές συνήθως έχουν καλύτερες επιδόσεις από τους μαθητές σχολείων με λίγα παιδιά, όπως τα μονοθέσια, που σταδιακά με την πολιτική της κυβέρνησης εγκαταλείπονται, με αποτέλεσμα να παρατηρείται μια τάση εκπαιδευτικής μετανάστευσης στα αστικά κέντρα.