ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 22 Φλεβάρη 2001
Σελ. /40
Παιδεία και εκδόσεις στην Οδησσό

Κ. ΑΥΓΗΤΙΔΗΣ: «Η εκδοτική δραστηριότητα των ομογενών της Οδησσού (1829 - 1917)» - «Τα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα της Οδησσού (1816 - 1936)»

Οι μελέτες για θέματα σχεδόν άγνωστα στο ευρύ κοινό διευρύνουν τις γνώσεις και φέρνουν στην επιφάνεια αξίες που προάγουν το εποικοδόμημα της επιστήμης και του πνεύματος. Οι δυο ιστορικές μελέτες του Κ. Γ. Αυγητίδη: «Η εκδοτική δραστηριότητα των ομογενών της Οδησσού (1829 - 1917)» και «Τα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα της Οδησσού (1816 - 1936)», αφορούν στις δραστηριότητες των ομογενών μας στην Οδησσό, που έδωσαν σημαντικότατους καρπούς στη διατήρηση και ανάπτυξη του ελληνισμού της διασποράς. Εδώ δημιουργήθηκε η «Φιλική Εταιρεία» - υπάρχει στην Οδησσό το μουσείο της. Εδώ άνθισαν ελληνικές σχολές και τυπογραφεία, που προώθησαν το πνεύμα της επανάστασης και της ελευθερίας, που καλλιέργησαν τον πατριωτισμό και τη φιλοπατρία. Πασίγνωστη η «Ελληνοεμπορική Σχολή», σημαντικότατο το «Ελληνικό Ροδοκανάκειο Παρθεναγωγείο και Νηπιαγωγείο», το Λύκειο «Ρισελιέ». Η «Ελληνοεμπορική Σχολή» λειτούργησε και ομώνυμο ελληνικό τυπογραφείο, ενώ υπήρχαν στην Οδησσό κι άλλα ελληνικά τυπογραφεία, του Νικολάου Χρυσογέλου, της εφημερίδας «Φως» και του Λ. Παπαδάτου: «Οι Ελληνες που μετοίκησαν στην Οδησσό, γενικά στη Ρωσία, μέσα σ' ένα ιδιαίτερα πρόσφορο έδαφος, σ' ευνοϊκές συνθήκες ανέπτυξαν πολιτιστική και εκπαιδευτική δραστηριότητα, ιδρύοντας εκπαιδευτικά και πολιτιστικά ιδρύματα, όπως ελληνικά σχολεία, ερασιτεχνικό θέατρο, λέσχη, τυπογραφεία για έκδοση ελληνικών βιβλίων κλπ. Ενώ πολλοί Ελληνες διέπρεψαν στους τομείς των γραμμάτων και της τέχνης ως εκπαιδευτικοί, ακαδημαϊκοί, ιστορικοί, λογοτέχνες, μουσουργοί, διπλωμάτες, στρατιωτικοί κλπ.».

Και στα δυο βιβλία οι πληροφορίες έχουν αμεσότητα και ζωντάνια, τόση που μεταφερόμαστε αθέλητα στη μακρινή φίλη πόλη, όπου έζησαν πολλοί ξακουστοί άνθρωποι που τίμησαν τ' όνομα του Ελληνα.

Ο Κ. Γ. Αυγητίδης ιστορικός συγγραφέας, πήρε δραστήριος μέρος στον Εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα το 1949, πήγε στη Σοβιετική Ενωση και σπούδασε ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Τασκένδης. Ασχολείται ειδικά με τις ελληνορωσικές σχέσεις κι έχει εκδώσει επτά βιβλία, τα περισσότερα για τον ελληνισμό και τις δραστηριότητές του στην Οδησσό. (Εκδόσεις «Δωδώνη»).


Ευγενία ΖΩΓΡΑΦΟΥ


ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΑΡΟΣ
«Φρύνη»

Στον δημοσιογράφο και ποιητή Δημήτρη Βάρο έχουν κοινό στόχο οι δυο του ιδιότητες, την αποκάλυψη της αλήθειας. Η αλήθεια που αποκαλύπτει ο δημοσιογράφος σχετίζεται με το σκοτάδι που τυλίγει τον κόσμο, εξαιτίας της ωμής εκμετάλλευσης των λαών από ένα βάρβαρο ηλεκτρονικό ιμπεριαλισμό. Η αλήθεια του ποιητή σχετίζεται με την ανάγκη ν' ανακαλύψει ο άνθρωπος το μέσα του φως, που θα φωτίσει την έξοδό του απ' το έρεβος. Ετσι ο ποιητής λέει: «Να κάτσεις ολονυχτίς και να ζυμώσεις / μια ολόλαμπρη λιακάδα». Για να μη «μοιάζεις με άρρωστο σκυλί / που το αρνιέται ο χάρος». Στη θαυμάσια ποιητική του σύνθεση που φωτίζεται απ' την ψυχή της «Φρύνης» πλάθει την οριστική λύτρωση: «Κάθε νύχτα βλέπω ζωντανός / το θάνατό μου σ' επανάληψη», λέει δείχνοντας ότι ανάμεσα στους επαναλαμβανόμενους θανάτους υπάρχει η αρχή και πάλι της έμπρακτης ελπίδας για το μέλλον, που δε γεννιέται, αν οι μέρες μας μένουν αγονιμοποίητες απ' τον αγώνα: «Τίποτα δε γεννιέται χωρίς έρωτα / τίποτε δεν αλλάζει χωρίς αγώνα». Ο αγώνας, βέβαια, δε γίνεται με λέξεις. Οσο ωραίες κι αν είναι αυτές, χωρίς την κίνηση της πράξης, αντί ν' αφυπνίσουν, ναρκώνουν. Γι' αυτό ο ποιητής προτρέπει: «Σήμερα μην πλαγιάσεις / με καμιά καινούρια ελπίδα / να σταθείς γυμνός / μπροστά στα ολόγυρά σου αισθήματα»

Ο Δ.Β. ζητά απ' τη συλλογική ψυχή του σημερινού ανθρώπου μια κίνηση απλή που θα μας δώσει πίσω τη σάρκα μας έμψυχη κι όχι ηλεκτρονική, ώστε να αναγκάζεται να ρωτάει την κατασκευασμένη ψυχή ακόμα και του έρωτά του: «Καταλαβαίνεις τι λέω / ή να σε πάρω στο κινητό; (...) Πιστεύεις όσα λέω ή να τα γράψω σε βίντεο;» και εξηγεί, γιατί πρέπει κάποιος να τον καταλάβει και να τον πιστέψει: «Γιατί δεν πρέπει να τους αφήσω / να θάψουν τον ουρανό (...) να δέσουν τη θάλασσα (...) να ευνουχίσουν τον έρωτα / Η σιωπή μου πρέπει να φωνάξει».

Δε φωνάζει η σιωπή του Δ.Β. Επαναστατεί κραυγάζοντας, όπως το φως στο γυμνό κορμί της ομορφιάς (Εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ).


Γιάννη ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ


Γιαννιώτες ποιητές

Η ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ κυκλοφόρησε δύο άξια συγχαρητηρίων ποιητικά βιβλία:

Αννας Δερέκα
«Υδάτινες φλέβες»

Στίχοι λυρικοί με ευαισθησία και τρυφερότητα, που έχουν κύριο άξονα την ιστορική λίμνη των Ιωαννίνων και τους θρύλους που την περιβάλλουν. Ο λόγος της Α.Δ. αφαιρετικός, σφιχτός, χωρίς περιττές φλυαρίες, υποδηλώνει την ποιητική στόφα της, την ερωτική διάθεση και την εύστοχη ματιά της στον περίγυρο. Στοχαστική, με χαμηλούς τόνους η ποιήτρια θα υμνήσει τη λίμνη και ό,τι αγάπησε (Ποιήματα από το 1980 -1999).

«Είναι νερό από σάρκα / Η Λίμνη / Κ' οι διαμαντένιες σταγόνες της / Δάκρυα. Κι αν στέκεστε στο φρύδι της / κοιτώντας τη στα μάτια / Για να καθρεφτιστείτε / είναι που δε νιώθετε / τη θρέφουν οι βαθιές / Ημίφωτες πληγές μας.

Τάσος Κανάτσης
«Η χλεύη του χρόνου»

Σε άλλες παραμέτρους κινείται ο Τ.Κ. Ο αναγνώστης θα συναντήσει μια ποίηση που έχει καταβολές στο δημοτικό τραγούδι, έχει αρμονία και ρυθμό. Η γραφή του στρωτή, ενώ η σκέψη του κινείται σε ήπιο κλίμα διαμαρτυρίας για ό,τι έχει συμβεί γύρω μας. Ο Τ.Κ. πατάει γερά στα ποιητικά θεμέλια και στοχάζεται μέσα από λυρικές και ρεαλιστικές διόδους, έτσι ώστε να πετυχαίνει το ζητούμενο. Μια ποίηση που μας αγγίζει».

«Μέλωσε μάνα το ψωμί / αργεί ακόμα η στράτα / ο κυρατζής ξεχάστηκε / στους πέρα μαχαλάδες». Κι αλλού: «έρχεσαι / κι η μέρα αρμέγει τη χαρά / από το φως σου πίνει φως / και σε κοιτώ και κλαίω».


Φαίδρα ΖΑΜΠΑΘΑ - ΠΑΓΟΥΛΑΤΟΥ


ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

- Ο Πατάκης κυκλοφόρησε: Το μυθιστόρημα του θεατρικού συγγραφέα Μπάμπη Τσικληρόπουλου «Στην άκρη της πόλης». Το μυθιστόρημα της Πόλυς Μηλιώρη «Οι αντρούλες». Το μυθιστόρημα του Μάνου Κοντολέων «Ιστορία ευνούχου» το παραμύθι για παιδιά της Βάσως Ψαράκη «Ο μάγος Αλμπραντρά και το σοφό βιβλίο της Σουμουτού». Το αστυνομικό μυθιστόρημα της Ρωσίδας Αλεξάνδρα Μαρίνινα «Ο εφιάλτης» (μετάφραση Κίρα Σίνον - Ολγα Πατρουνόβα). Το μυθιστόρημα του κορυφαίου Αμερικανού Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ «Ο υπέροχος Γκάτσμπυ» (μετάφραση Φώντας Κονδύλης). Το μυθιστόρημα της Λουθία Ετσεμπαρία «Η Μπεατρίθ και τα σαράντα σώματα» (μετάφραση Χριστίνα Θεοδωροπούλου). Το μυθιστόρημα της Τζέιν Σμάιλι «ΜΟΥ - Οι περιπέτειες ενός επαρχιακού πανεπιστημίου» (μετάφραση Χίλντα Παπαδημητρίου). Το μυθιστόρημα του Βιριόν Γκράτσι «Τρελοί στον Παράδεισο» (μετάφραση Χρήστος Ζαρκαλής). Το μυθιστόρημα του Ενρίκο Μπρίτσι «Μικρή ροκ ερωτική ιστορία» (μετάφραση Λένα Ταχμαζίδου).

- Ο «Δωρικός» (Ζωοδ. Πηγής 29, 3303.609) κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα του Ισπανού Αγκουστίν Γκομέζ - Αρκός «Ανα Νον» που αναφέρεται στον ισπανικό εμφύλιο (μετάφραση Ντίνα Σιδέρη).

- Η «Αγκυρα» κυκλοφόρησε: Το μυθιστόρημα της Μαρίας Λαμπαδαρίδου - Πόθου «Είμαι ένα άστρο που κλαίει μονάχο». Τα ποιήματα της Ελένης Γκίκα «Θόλωσα, θύελλα, θάμβος, θυμήθηκα...». Το μυθιστόρημα (για νέους) της Κάθριν Πάτερσον «Η τρομερή Γκίλυ...» (μετάφραση Βασιλική Χούνου).

- Τα «Νέα Σύνορα» Α.Α. Λιβάνη κυκλοφόρησαν: τη βιογραφία της Ευαγγελίας Ν. Γεωγιτσογιάννη «Παναγής Α. Χαροκόπος (1835-1911). Η ζωή και το έργο του» τη βιογραφία του Θανάση Ιωσ. Νικολαΐδη «Ατενίζοντας την Ανατολή (Παναγιώτης Σπύρου - Η ζωή και το έργο του)» (πρόκειται για τον φημισμένο στην Αμερική καρδιοχειουργό Παν. Σπύρου από τη Φλώρινα). Το βιβλίο του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χριστόδουλου «Μηνύματα πίστεως». Το δίτομο ιστορικό μυθιστόρημα του Δημήτρη Σ. Σταυριώτη «Εύδοξος ο Κιζίκηνος (Ο άνδρας των πέντε θαλασσών)».

- Ο «Περίπλους» κυκλοφόρησε: Το μυθιστόρημα της Δουλσέ Τσακού «Δολοφόνος έρωτας» (μετάφραση Κωνσταντίνα Παπαπετροπούλου). Τέσσερα χιουμοριστικά βιβλιαράκια του Α.Α. Μάιλν με ιστορίες του διάσημου (στα παιδιά) αρκούδου Γουίνι: «Ο Γουίνι και η γυμναστική», «Ο τίγρης και η φόρα», «Ο Γουίνι και η Σοφία», «Ο Γουίνι και το feg shui» (μετάφραση Πόλυ Μοσχοπούλου). Επίσης, κυκλοφόρησε το 49ο τεύχος του ομώνυμου περιοδικού για τα γράμματα και τις τέχνες με αφιέρωμα για την παιδική Λογοτεχνία.

«Εστία» κυκλοφόρησε μια κασετίνα που περιέχει δύο βιβλία του Μισέλ Ουελμπέκ. Το ένα βιβλίο του είναι η νουβέλα «Λανθαρότε» (μετάφραση Αλέξης Εμμανουήλ), ενώ το άλλο με τον ίδιο τίτλο, περιέχει φωτογραφίες του.

- Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Δήμου Νέας Ιωνίας Μαγνησίας κυκλοφόρησε το βιβλίο του Π.Κ. Κατσιρέλου «Ο κλητήρας (νουβέλα) και άλλα διηγήματα».

- Η Δημοτική Επιχείρηση Πολιτισμού του Δήμου Αργους κυκλοφόρησε το καλαίσθητο λεύκωμα «Το Αργος στον 20ό αιώνα - φωτογραφίες, μνήμες και νοσταλγία». Το λεύκωμα προλογίζει ο δήμαρχος Αργους, Νίκος Κολιγλιάτης. Η εισαγωγή, η ιστορική έρευνα, ο υπομνηματισμός και η κατάταξη των φωτογραφιών είναι του Βασίλη Κ. Δωροβίνη.

- Η Κοινότητα Μακρινίτσας και το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Ιστορίας Πηλίου κυκλοφόρησαν (β` έκδοση) το βιβλίο του Κίτσου Α. Μακρή «Ο καπετάν Στέργιος Μπασδέκης και ο γλύπτης Μίλιος». Η Κοινότητα κυκλοφόρησε - ένα ημερολόγιο του 2001 με φωτογραφίες εκκλησιών της κοινότητας με τίτλο «Οδοιπορικό ευλάβειας στις εκκλησίες και τα μοναστήρια».

- Οι εκδόσεις «Σπανός» κυκλοφόρησαν: το βιβλίο του Γρηγόρη Κατσαρέα «Βιβλίον του Ενώχ (το χαρακτηρισθέν ως απόκρυφον)». Η έκδοση περιλαμβάνει σε ανάτυπο τα 32 κεφάλαια του αρχαίου εβραϊκού κειμένουν (στις αριστερές σελίδες) και στις δεξιές τη μετάφρασή του από τον δικηγόρο Γρ. Κατσαρέα, ο οποίος υπογράφει και την εισαγωγή. Το «Βιβλίο του Ενώχ» το βρήκαν στην Αβησσυνία δύο Αγγλοι περιηγητές, γραμμένο στην κοπτική γλώσσα, και το μετέφεραν στην Ευρώπη, όπου πρωτοκυκλοφόρησε το 1811 στα αγγλικά. Τη μελέτη του Γερμανού φιλόλογου και θεολόγου φον Σ. Τίσεν Τορφ (1815-1874) «Απόκρυφες αποκαλύψεις» η οποία αφορά στα Απόκρυφα Ευαγγέλια και τις Αποστολικές Πράξεις. Βιβλία που κυκλοφορούσαν στην Ιουδαία τον 2ο π.Χ. αιώνα.

- Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καρδίτσας κυκλοφόρησε το μικρό, έγχρωμα εικονογραφημένο με τοπία και αξιοθέατα, λεύκωμα «Καρδίτσα» και έγχρωμες κάρτες με ομορφιές του νομού.

- Το «Αρχιπέλαγος» κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα του Αίαντα Συμεωνίδη «Ο άνδρας της διπλανής πόρτας».

- «Παρουσία» (τρίμηνο περιοδικό των Αιτωλοακαρνάνων λογοτεχνών, τεύχος 13).

- «Ερευνα» (περιοδικό πολιτικής, οικονομίας, γραμμάτων και τεχνών, τεύχος 9/2000 με αφιέρωμα στους Καβάφη, Ξενόπουλο, Λόρκα, Νερούδα.

- «συλλογές» (μηνιαίο περιοδικό για συλλέκτες και φιλότεχνους. Τεύχη 195 και 196, με σπάνια φωτογραφικά και εικαστικά ντοκουμέντα.

- «Ερευνα» (μηνιαίο περιοδικό πολιτικής, οικονομίας, γραμμάτων και τεχνών).

- «Hellenic Quarterly» (αγγλόφωνο περιοδικό για τον ελληνικό πολιτισμό, εκδόσεις «Εντός»).

- «Φοίβος» (περιοδικό του Ομώνυμου Μορφωτικού - Φυσιολατρικού Συλλόγου Πειραιά, τεύχος 137).



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ