Η στήριξη της "ανταγωνιστικότητας" των επιχειρήσεων, θεωρείται μια βασική... "εκσυγχρονιστική" παρέμβαση που κάνει η κυβέρνηση - μέσω του προσχεδίου που παρουσίασε χτες ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Μ. Παπαϊωάννου - στο Νόμο 1648,οποίος καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις απασχόλησης των ατόμων με ειδικές ανάγκες και άλλων κατηγοριών.

Μια "καινοτομία" του προσχεδίου είναι οι δυνατότητες που δίνει για εξαίρεση επιχειρήσεων από την υποχρεωτική πρόσληψη των ατόμων με ειδικές ανάγκες, των πολυτέκνων και όσων προστατεύει σήμερα ο Ν. 1648.Ειδικότερα, αν μια επιχείρηση παρουσιάσει ζημιές, σύμφωνα με τους ισολογισμούς της, τα δυο τελευταία χρόνια, θα εξαιρείται από τις διατάξεις του νόμου.Η ρύθμιση αυτή θα αφορά, φυσικά και επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα με καθεστώς Ανωνύμων Εταιριών. Παράλληλα, ο περιφερειακός διευθυντής του ΟΑΕΔ, ύστερα από εισήγηση της αρμόδιας επιτροπής και αίτηση της κάθε επιχείρησης, θα μπορεί να μειώνει το υποχρεωτικό ποσοστό πρόσληψης - ή και να εξαιρεί εντελώς μια επιχείρηση - από τις διατάξεις του νόμου, αν η λειτουργία της αναστέλλεται ή αντιμετωπίζει δυσλειτουργίες.

Επίσης, το προσχέδιο που προτείνεται δε δίνει λύση στο χρόνιο πρόβλημα της λειτουργίας των αρμόδιων επιτροπών, που κρίνουν τις αιτήσεις των ατόμων με ειδικές ανάγκες και όσων προστατεύονται από το νόμο 1648. Μέχρι σήμερα έχει συσσωρευτεί μεγάλος αριθμός αδιόριστων ατόμων με ειδικές ανάγκες επειδή η λειτουργία των επιτροπών αυτών έχει ατονήσει, με ευθύνη των εκάστοτε υπουργών Εργασίας, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την έγκαιρη έναρξη των εργασιών τους. Το συγκεκριμένο προσχέδιο ορίζει με τη σειρά του ότι για τη λειτουργία των πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων επιτροπών κρίσης θα ακολουθήσει υπουργική απόφαση.

Ιδιαίτερη σημασία έχει ότι η ηλικία πρόσληψης, όσων αφορά ο νόμος, προτείνεται να κυμαίνεται από 21 έως 45 χρόνια,δηλαδή μειώνονται τα όρια ηλικίας, με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόβλημα αποκλεισμού ατόμων σε παραγωγικές ηλικίες, όπως τα 46 ή 47 χρόνια κλπ.

Ανάμεσα στις πρώτες παρατηρήσεις που μπορούν να γίνουν, είναι και ότι δεν ορίζεται εκπρόσωπος των ατόμων με ειδικές ανάγκες στην πενταμελή - πρωτοβάθμια - επιτροπή κρίσης των αιτήσεών τους.

Το προσχέδιο φαίνεται επίσης να μην αντιμετωπίζει ουσιαστικά, εκείνες τις περιπτώσεις αναπηρίας που αντικειμενικά, λόγω της φύσης της αναπηρίας, δεν επιτρέπουν στον παθόντα να ασκήσει το επάγγελμά του, παρ' όλο που το ποσοστό αναπηρίας είναι μικρότερο από το 50%,που ορίζει το προσχέδιο. Ετσι, ένας μουσικός που χάνει μερικά δάχτυλα, μπορεί να έχει ποσοστό αναπηρίας μικρότερο από 50%, αλλά να μην μπορεί πια να ασκήσει το επάγγελμά του.

Χαμηλές είναι ακόμα οι ποινές που προβλέπονται για τους εργοδότες που αρνούνται να προσλάβουν άτομα με ειδικές ανάγκες ή παραβαίνουν κάποια από τις άλλες υποχρεώσεις που ορίζει ο νόμος. Η άρνηση πρόσληψης, π.χ., τιμωρείται με πρόστιμο 6 κατώτερων μηνιαίων μισθών.

Σύμφωνα με όσα είπε ο Μ. Παπαϊωάννου, θα ακολουθήσει διάλογος για το προσχέδιο με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και στη συνέχεια θα προωθηθεί στην ΟΚΕ.

Στο προσχέδιο επισημαίνεται ακόμα ότι θα ισχύουν μόρια για τις τοποθετήσεις με κριτήρια: Ηλικία, τυπικά προσόντα, ποσοστό αναπηρίας αν είναι άτομο με ειδικές ανάγκες, οικογενειακή και οικονομική κατάσταση. Ο υπουργός Εργασίας σημείωσε ότι για την τοποθέτηση - πρόσληψη κάποιου θα λαμβάνεται υπόψη και η εξειδίκευση που έχει, ώστε να τοποθετούνται στις επιχειρήσεις άτομα που μπορούν να προσφέρουν σ' αυτές, μια και ο νόμος δεν έχει προνοιακό χαρακτήρα. Η ρύθμιση αυτή μπορεί να ενισχύσει τη δυνατότητα των επιχειρήσεων να ξεφεύγουν από τις διατάξεις του νόμου.

Ο ΟΑΕΔ, προβλέπεται να κάνει προγράμματα κατάρτισης και να επιδοτεί επιχειρήσεις που απασχολούν άτομα με ειδικές ανάγκες.

Ενα απλό παραμυθάκι θα σας πω, όχι για το κοριτσάκι που πουλούσε σπίρτα στο χιόνι - οι καιροί έχουν αλλάξει και τα σπίρτα δεν είναι πια της μόδας - αλλά γι' αυτό που πουλούσε χαρτομάντιλα στα φανάρια. Εκείνο το μικρό κατάξανθο αγγελούδι, που βρέθηκε στο εδώλιο με την κατηγορία της επαιτείας.

Η Δικαιοσύνη ομίλησε. Το πνεύμα και το γράμμα του νόμου. Ο μικρός ξανθός άγγελος απορεί. Ο μικρός Χριστός στην εικόνα πάνω από το έδρανο, καλά βολεμένος στην αγκαλιά της μάνας του, δείχνει πως δεν μπορεί να προσφέρει τίποτα. Μήτε καν να χαμογελάσει.

Τούτη η ξανθοκόκκινη κουκλίτσα, που ανοιγοκλείνει τα ματάκια της και λέει μαμά, είναι πιο χαριτωμένη από τη λεπτεπίλεπτη μπαλαρίνα με τη χρυσή κοτσίδα μέχρι τη μέση.

Μόνο να τα βλέπει και να ονειρεύεται κάτω από τα φανάρια με τους περαστικούς και τα χαρτομάντιλα σε τιμή ευκαιρίας. Αμίλητη σε κοιτάζει βαθιά στα μάτια και τρεμοπαίζει η άκρη των χειλιών της. Οχι δεν είναι χαμόγελο, παράπονο και πίκρα είναι. Δεν απαντά στην ερώτησή σου. Δεν είναι τίποτα. Απλά ένα μικρό κορίτσι, που του στερούν την ηλικία του. Ενα παιδί που του κρύψανε τον ήλιο, ένα παιδί που του πήραν την ανάσα και το γέρασαν απ' τα εννιά του χρόνια. Μια κουκλίτσα που ξέφυγε απ' τα ζεστά της, που το 'σκασε από τη βιτρίνα που της έφτιαξαν κι ήρθε να πουλήσει την πραμάτεια της πλάι στο φως του φαναριού. Λες κι είναι ο μοναδικός άνθρωπος που επαιτεί. Λες κι ο τόπος δεν είναι ένα απέραντο ζητιανάδικο από αναξιοπαθούντες που πληθαίνουν, από ουρές ανέργων, από πλάνα ικετευτικά μάτια, από απόκληρους και μοναχικούς. Από ασχημονούντες, ευχαριστούντες, εκλιπαρούντες, μαϊμουδίζοντες και συγνωμοζητούντες.

Λίγη τσίπα μωρέ. Χάθηκε λίγη τσίπα σ' αυτόν τον τόπο.

Βασίλης ΛΙΟΓΚΑΡΗΣ