Με ρυθμούς τρισεκατομμυρίων δραχμών αυξάνεται κάθε χρόνο το χρέος του ελληνικού κράτους, το οποίο για το 1999 προβλέπεται να διαμορφωθεί σε νέα επίπεδα ρεκόρ και να αγγίξει τα 44 τρισεκατομμύρια δραχμές. Για την ακρίβεια, στην εισηγητική έκθεση του υπουργού Οικονομικών για τον νέο κρατικό προϋπολογισμό, η κυβέρνηση εκτιμά ότι το δημόσιο χρέος θα διαμορφωθεί το 1999 στα 43,693 τρισεκατομμύρια δραχμές, έναντι 41,241 τρισ. δραχμών φέτος. Επίσημα, δηλαδή, η κυβέρνηση Σημίτη εκτιμά ότι μέσα στο επόμενο έτος 1999 το συνολικό χρέος του ελληνικού δημοσίου θα αυξηθεί κατά 5,9% ή κατά περίπου 2,5 τρισεκατομμύρια δραχμές, διατηρώντας έτσι στην επικαιρότητα το "δυστυχώς επτωχεύσαμεν", που είχε πει από το βήμα της Βουλής πριν 105 χρόνια ο - επίσης "εκσυγχρονιστής" πρωθυπουργός - Χαρίλαος Τρικούπης.

Η κυβέρνηση Σημίτη, προσπαθώντας να δικαιολογήσει την εμμονή της στην εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής μονόπλευρης λιτότητας, επικαλείται μεταξύ άλλων και το επιχείρημα ότι ένα μέρος των θυσιών των εργαζομένων πηγαίνει για τη μείωση των κρατικών ελλειμμάτων και του δημόσιου χρέους. Προσπαθώντας να πείσει ότι οι θυσίες των εργαζομένων πιάνουν τόπο, επικαλείται και προπαγανδίζει τη μείωση που εμφανίζει το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, ενώ αποσιωπά επιμελώς την αύξησή του σε απόλυτα ποσά.

Το πόσο δυσβάσταχτο έχει γίνει το δημόσιο χρέος φαίνεται και από τα εξής:

• Το 1996, που ο κρατικός προϋπολογισμός ξόδεψε για τοκοχρεολύσια (αποπληρωμή παλιών δανείων) συνολικά 6,9 τρισεκατομμύρια δραχμές, το δημόσιο χρέος αυξήθηκε περίπου 4 τρισεκατομμύρια δραχμές. Από 32 τρισ. δραχμές που ήταν το Δεκέμβρη το 1995, διαμορφώθηκε το 1996 στα 36,2 τρισ. δραχμές.
• Το 1997 (δεύτερος χρόνος διακυβέρνησης της χώρας από το "νέο" ΠΑΣΟΚ του "εκσυγχρονιστή" πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη) δαπανήθηκαν από τον κρατικό προϋπολογισμό 6,6 τρισ. δραχμές για την αποπληρωμή παλιών δανείων. Ομως το ανεξόφλητο δημόσιο χρέος όχι μόνο δε μειώθηκε, αλλά αυξήθηκε κατά 2,8 τρισ. δραχμές και έφτασε τα 39 τρισ. δραχμές.
• Το 1998 υπολογίζεται ότι θα δαπανηθούν συνολικά για τοκοχρεολύσια του δημόσιου χρέους περίπου 6,4 τρισ. δραχμές. Ομως, το δημόσιο χρέος δεν πρόκειται να μειωθεί, αλλά - όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 1999 - αναμένεται να αυξηθεί κατά 2,2 τρισ. δραχμές και να κλείσει στα 41,2 τρισεκατομμύρια.
• Το 1999, η κυβέρνηση προϋπολογίζει να ξοδέψει από τον προϋπολογισμό πάνω από 7 τρισεκατομμύρια δραχμές για την αποπληρωμή παλιών δανείων. Ομως και πάλι το δημόσιο χρέος δε θα μειωθεί, αλλά - αν όλα πάνε όπως τα προϋπολογίζει η κυβέρνηση - θα αυξηθεί κατά 2,5 τρισ. δραχμές και θα φτάσει το αστρονομικό ποσό των 43,7 τρισ. δραχμών.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι στην περίοδο 1996-1999, ενώ ο κρατικός προϋπολογισμός δαπάνησε συνολικά 26,9 τρισεκατομμύρια (επιβαρύνθηκε με τόκους και χρεολύσια για την αποπληρωμή παλιών δανείων του δημοσίου), το ανεξόφλητο χρέος του ελληνικού κράτους όχι μόνο δε μειώθηκε αλλά αυξήθηκε κατά 11,7 τρισεκατομμύρια δραχμές!

Ομως και ως ποσοστό του ΑΕΠ, το δημόσιο χρέος δεν μπορούμε να πούμε ότι μειώθηκε σημαντικά, αν παρθεί υπόψη ότι το "παλιό" ΠΑΣΟΚ (με πρωθυπουργό τον Α. Παπανδρέου) το παρέλαβε στο 110,9% (Δεκέμβρης 1993), το ανέβασε στο 117,1% (Δεκέμβρης 1994) και στο 119% (Δεκέμβρης 1995). Το "νέο" ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Κ. Σημίτη ανέβασε το δημόσιο χρέος στο 122% (Δεκέμβρης 1996) και στη συνέχεια το μείωσε το 1997 στο 119% (όσο ήταν το Δεκέμβρη του 1995), ενώ κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι φέτος θα μειωθεί στο 116,1% που το εκτιμά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.

Ολα τα παραπάνω δείχνουν την αναποτελεσματικότητα της συγκεκριμένης οικονομικής πολιτικής, που με τόση συνέπεια υπηρετούν μετά το 1990 τόσο οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του "παλιού" ΠΑΣΟΚ όσο και η κυβέρνηση του "νέου" ΠΑΣΟΚ με επικεφαλής τον Κ. Σημίτη.

Και επειδή η παράθεση ξερών αριθμών δε λέει τίποτε, θα επιχειρήσουμε να σκιαγραφήσουμε τι σημαίνει η διόγκωση του δημόσιου χρέους με ορισμένα βασικά μεγέθη του κρατικού προϋπολογισμού. Μια τέτοια σύγκριση δείχνει ότι για την εξόφληση του δημόσιου χρέους:

• Το 1996 χρειάζονταν 2,5 προϋπολογισμοί (δηλαδή 2,5 φορές το ποσό που διατέθηκε το 1996 για τις δαπάνες του γενικού κρατικού προϋπολογισμού), ενώ το 1999 θα χρειαστούν 2,6 προϋπολογισμοί!
• Το 1996 θα χρειαζόταν να διατεθούν οι δαπάνες για μισθούς και συντάξεις του δημοσίου αυξημένες κατά 13,8 φορές (δηλαδή να μείνουν απλήρωτοι οι μισθοί και συντάξεις του δημοσίου για... περίπου 14 χρόνια), ενώ το 1999 θα απαιτηθούν οι δαπάνες για μισθούς και συντάξεις του δημοσίου προσαυξημένες κατά 13,3 φορές ή να μην πληρωθούν για 13,3 χρόνια οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι του δημοσίου!

Ετσι, ενώ το 1996 θα έπρεπε κάθε Ελληνας - ηλικίας από 0 μέχρι 99 ετών - να πληρώσει 3,6 εκατομμύρια δραχμές, για να ξοφληθεί το δημόσιο χρέος, σήμερα για την εξόφληση του δημόσιου χρέους θα έπρεπε να πληρώσει 4,1 εκατ. δραχμές και το 1999 4,4 εκατ. δραχμές.

Λ.Τ.

Με κύριο προσανατολισμό και βασική της επιδίωξη τη μετατροπή της Τοπικής και Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης σε έναν, καθαρά, μηχανισμό επιβολής φόρων - ακόμα και αυτών που η κεντρική διοίκηση μέχρι τώρα επέβαλλε στους εργαζόμενους - η κυβέρνηση "οδηγεί" το θεσμό και την επόμενη χρονιά.

Τα στοιχεία του φετινού προϋπολογισμού αποκαλύπτουν πως η κυβέρνηση, όχι μόνο θα δώσει ψίχουλα στην Αυτοδιοίκηση, αλλά θα εξακολουθεί να κλέβει σημαντικά κομμάτια από τους θεσμοθετημένους πόρους που πρέπει κάθε χρόνο να της αποδίδονται.

Συγκεκριμένα, τα ποσοστά στο σύνολο του κρατικού προϋπολογισμού για το 1999, που θα δοθούν από την κεντρική διοίκηση, είναι:

• 0,53% για τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (κατά πολύ χαμηλότερο και από το εξευτελιστικό 0,68% για το 1998) και
• 2,33% για την Τοπική Αυτοδιοίκηση (ο προϋπολογισμός για το 1998 ήταν 2,55% και, τελικά, η εκτίμηση σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 1999 φτάνει το 2,17%)

Με αυτό τον τρόπο ουσιαστικά η κυβέρνηση ωθεί τους δήμους και τις νομαρχίες να επιβάλουν αυξημένες ή και νέες φορολογίες σε βάρος των εργαζομένων για υπηρεσίες ή έργα, που έχουν ήδη πληρώσει από τη φορολογία του εισοδήματός τους.

Αυτό προκύπτει και από την ίδια την εισηγητική έκθεση, όπου η κυβέρνηση ξεκαθαρίζει πως η Αυτοδιοίκηση πρέπει όλο και περισσότερο να στρέφεται, για την άντληση των εσόδων της, σε τοπικούς φόρους και τέλη, ενώ ακόμα παραδέχεται ότι τα έσοδα από την τοπική φορολογία έχουν φτάσει σε σημαντικό ύψος...

Και σε αυτή την κατεύθυνση έχουν βοηθήσει αρκετά οι αιρετοί προσκείμενοι σε ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΝ, που, όχι μόνο δε διεκδικούν τα χρωστούμενα της κυβέρνησης προς τους δημότες, αλλά υλοποιούν την κάθε χρόνο και σκληρότερη πολιτική της με την επιβολή μεγαλύτερης φορολογίας.

Στο όνομα του προγράμματος σύγκλισης, η Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση το 1999 θα χάσει επιπλέον 170 δισ. δρχ. από τους θεσμοθετημένους υπέρ της Αυτοδιοίκησης πόρους, δηλαδή τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ). Χρήματα, που, σύμφωνα με το νόμο, θα έπρεπε να αποδίδονται στους δήμους και τις κοινότητες. Να σημειωθεί ότι από το 1990 μέχρι σήμερα αυτά που έχουν παρακρατηθεί παράνομα από τις εκάστοτε κυβερνήσεις φτάνουν το 1,05 τρισ. δρχ. Και φέτος, λοιπόν, αυτή η κλοπή θα συνεχιστεί.

Οι βασικοί πόροι της Αυτοδιοίκησης (ΚΑΠ) προέρχονται από:

• Το 20% του Φόρου Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων
• Το 50% των τελών κυκλοφορίας και
• Το 3% του φόρου μεταβίβασης ακινήτων και πλοίων.

Για τον επόμενο χρόνο, το σύνολο των αυθαίρετα παρακρατημένων πόρων από τους ΚΑΠ, ανέρχεται σε 170,5 δισ. δρχ. Από το Φόρο Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων η κυβέρνηση παρακρατά 86,75 δισ. δρχ. Από το φόρο εισοδήματος προηγουμένων ετών παρακρατά 27,75 δισ. δρχ. και από το φόρο των τόκων των καταθέσεων παρακρατά 56 δισ. δρχ.

Ας πάρουμε, για παράδειγμα, τα τέλη κυκλοφορίας αυτοκινήτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού, την τριετία 1997 - 1999 συνολικά οι δήμοι θα έπρεπε να εισπράξουν το ποσό των 156,4 δισ. δρχ. Ωστόσο, η κυβέρνηση παρακρατά συνολικά το ποσό των 51,6 δισ. δρχ., δηλαδή σχεδόν το 1/3 από αυτά που υποχρεούται να της αποδώσει...

Συνολικά, την περίοδο 1990 - 1999 οι παρακρατημένοι πόροι από τους ΚΑΠ ανέρχονται σε 1,275 τρισ. δρχ. Ποσό, που προκύπτει ακόμα κι αν υπολογιστούν τα χρήματα που θα δοθούν, υποτίθεται, ως "προίκα" στους νέους, συνενούμενους, δήμους. Και η περιβόητη αυτή "προίκα Καποδίστρια" προέρχεται από τα παρακρατημένα ποσά των ίδιων των δήμων, δηλαδή τους ΚΑΠ. Ετσι, οι πόροι για το Ειδικό Πρόγραμμα Τοπικής Αυτοδιοίκησης (αφορά την ενίσχυση των νέων δήμων) προέρχονται από την παρακράτηση του 8,5% επί των ΚΑΠ!

Για το 1999, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση θα εισπράξει 90 δισ. για 54 νομαρχίες! Πριν καν ψηφιστεί στη Βουλή το νομοσχέδιο που ρυθμίζει τα οικονομικά της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, η κυβέρνηση κλέβει 20 δισ. δρχ.

Με βάση τα ποσοστά φόρων που καθορίζει το νομοσχέδιο και αναλογούν στις νομαρχίες (ΚΑΠ) και σύμφωνα με τα νούμερα του προϋπολογισμού, θα έπρεπε το 1999 η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση να χρηματοδοτηθεί από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) με το ποσό των 109,6 δισ. δρχ. Ωστόσο, ο προϋπολογισμός ορίζει ότι οι νομαρχίες έχουν να λαμβάνουν από τους ΚΑΠ για το 1999 το ποσό των 90 δισ. δρχ.!

Ετσι, η κυβέρνηση παρακρατά αυθαίρετα 19,8 δισ. δρχ., παρουσιάζοντας έτσι - και, μάλιστα, πριν καν ψηφιστεί το νομοσχέδιο - μία τεράστια "τρύπα". Η ίδια ιστορία, λοιπόν, που τόσα χρόνια επαναλαμβάνεται με τους πόρους της Πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης, επαναλαμβάνεται τώρα και στις νομαρχίες. Γεγονός που αποδεικνύει την πρόθεση της κυβέρνησης. Φόροι και από τις νομαρχίες!

Κώστας ΠΑΣΑΚΥΡΙΑΚΟΣ

Στη λαιμητόμο του "μονόδρομου" που έχει επιλέξει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ - και οι συνοδοιπόροι της - για ένταξη της χώρας στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση (ΟΝΕ), βρίσκεται το σκέλος των επιχορηγήσεων, εκείνων δηλαδή των κονδυλίων του κρατικού προϋπολογισμού που έχουν κατεξοχήν κοινωνικό χαρακτήρα. Λόγος γίνεται για τα κονδύλια εκείνα του προϋπολογισμού που απευθύνονται μεταξύ άλλων προς τα εκπαιδευτικά και νοσηλευτικά ιδρύματα, τα ασφαλιστικά ταμεία, τα πολιτιστικά ιδρύματα, τους συγκοινωνιακούς φορείς κλπ., με λίγα λόγια για κονδύλια που απευθύνονται κατά κόρον σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

Το στοιχείο που αποδεικνύει περίτρανα την τακτική δραστικής συρρίκνωσης που ακολουθεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στις δαπάνες κοινωνικού χαρακτήρα και ειδικότερα στις επιχορηγήσεις είναι η παρακολούθηση της εξέλιξης των κονδυλίων που περιλαμβάνονται στο σκέλος των επιχορηγήσεων την τριετία 1997-1999, με βάση τα επίσημα στοιχεία του προϋπολογισμού. Η σύγκριση από χρόνο σε χρόνο αν και οδηγεί στο ίδιο αποτέλεσμα - αυτό της δραστικής συμπίεσης - ωστόσο δεν ανταποκρίνεται στο πραγματικό μέγεθος, καθώς οι εκάστοτε κυβερνήσεις συνηθίζουν να διαθέτουν στο τέλος διαφορετικά - δηλαδή ακόμα μικρότερα - ποσά στους διάφορους φορείς από ό,τι είχαν αρχικά ανακοινώσει ότι προβλέπεται να δοθούν. Μια ματιά στο σχετικό πίνακα αποδεικνύει του λόγου το αληθές και αποκαλύπτει το μέγεθος της υποκρισίας στην οποία επιδίδεται η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ όταν μιλά για "κοινωνικό πρόσωπο". Τα στοιχεία δείχνουν σημαντική μείωση σε ονομαστικά επίπεδα (διότι σε πραγματικά η μείωση είναι πολύ μεγαλύτερη) στις επιχορηγήσεις που διατίθενται σε μία σειρά φορέων κοινωνικού χαρακτήρα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε και παρουσιάζει σήμερα ο "Ρ", κατά την τριετία 1997-1999:

• Οι επιχορηγήσεις προς το ΙΚΑ και στο ΤΕΒΕ μειώθηκαν κατά 7,6% και 16% αντίστοιχα.
• Οι επιχορηγήσεις που δίνονται σε νοσηλευτικά ιδρύματα για να καλύπτουν τα λειτουργικά τους έξοδα μειώνονται κατά 48,1%!
• Τα κονδύλια για το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Εθνικό Θέατρο, την Εθνική Λυρική Σκηνή και το Ιδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού μειώνονται κατά 20%, 17,2%, 18,3% και 20,6% αντίστοιχα.
• Το κονδύλι για την ΕΡΤ μειώνεται κατά 2,46%, τακτική που αφήνει πεδίον δόξης λαμπρό στα απανταχού παρόντα και αμφισβητούμενα για την ποιότητα των προγραμμάτων τους ιδιωτικά κανάλια.
• Η επιχορήγηση για τον ΕΟΤ μειώνεται κατά 15,2%.
• Η επιχορήγηση του Εθνικού Ιδρύματος Υποδοχής και Αποκατάστασης Παλιννοστούντων Ομογενών Ελλήνων μειώνεται κατά 35%, ενώ κατά 1,6% μειώνονται επίσης τα κονδύλια που διατίθενται για τα Ελληνικά Σχολεία Αλλοδαπής.

Β. Μπ.

Στη διόγκωση του δημόσιου χρέους - που στην ουσία αποτελεί φορολογία για τα επόμενα χρόνια - συμβάλλει μεταξύ άλλων και η ευκολία με την οποία η κυβέρνηση φορτώνει στα ταμεία του κράτους τα "δανεικά κι αγύριστα" των κάθε είδους κακοπληρωτών (εκείνων δηλαδή που παίρνουν δάνεια από τις τράπεζες και δεν τα εξοφλούν ή που φοροδιαφεύγουν και φοροκλέβουν). Του λόγου το αληθές βεβαιώνει και η διαγραφή εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δραχμών, που αποφασίζει κάθε χρόνο η κυβέρνηση, προς όφελος διαφόρων μεγαλοεπιχειρηματιών και άλλων τρωκτικών του δημοσίου.

Αποτελεί κοινό μυστικό, ότι κάθε χρόνο, το δημόσιο διαγράφει μερικές εκατοντάδες δισεκατομμύρια δραχμές, που ενώ είχαν βεβαιωθεί για είσπραξη, δεν εισπράχτηκαν ποτέ (είτε γιατί δεν πήγε ο εισπράκτορας του δημοσίου να τα εισπράξει, είτε γιατί οι οφειλέτες δήλωσαν αδυναμία εξόφλησης), με συνέπεια να διαγραφούν. Του λόγου το αληθές, βεβαιώνει και η προχτεσινή ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών. Στην ανακοίνωση αυτή, που συνόδευε τη λίστα των φοροφυγάδων και φοροκλεφτών, γνωστοποιούνταν και η απόφαση της κυβέρνησης για τη διαγραφή 500 περίπου δισ. δραχμών βεβαιωμένων για είσπραξη οφειλών.

Στη λίστα των φοροφυγάδων και φοροκλεπτών που κατατέθηκε στη Βουλή, περιλαμβανόταν και έκθεση του υπουργείου Οικονομικών, σύμφωνα με την οποία στην τριετία 1995 - 1996 - 1997:

• Βεβαιώθηκαν για είσπραξη συνολικά 23.588,9 δισ. δραχμές (6.991,4 δισ. το 1995, 7.672,3 το 1996 και 8.925,2 δισ. δραχμές το 1997).
• Εισπράχτηκαν συνολικά 22.543,3 δισ. δραχμές (6.727,8 το 1995, 7.384,1 το 1996 και 8.467,,4 το 1997).
• Διαγράφτηκαν βεβαιωθέντες για είσπραξη φόροι και άλλα έσοδα, συνολικού ύψους 476,8 δισ. δραχμών (183,1 δισ. δραχμές το 1995, 95,8 δισ. δραχμές το 1996 και 197,9 δισ. δραχμές το 1997).

Εννοείται, ότι αυτά τα 500 δισ. δραχμές κάποιοι τα κέρδισαν, όπως επίσης εννοείται ότι κάποιοι άλλοι - δηλαδή τα συνήθη υποζύγια του προϋπολογισμού - θα κληθούν να τα πληρώσουν με νέους φόρους και άλλα αντιλαϊκά μέτρα...

Είναι κι αυτό δείγμα του πώς εννοεί η κυβέρνηση του "νέου" ΠΑΣΟΚ τον "εκσυγχρονισμό"!

Και για να νιώθουμε υπερήφανοι ως έθνος ότι... ανοιγόμαστε στις διεθνείς αγορές, πρέπει και να δώσουμε το οβολό μας σε κάτι... μικροπολυεθνικά κεφαλαιάκια. Πώς, έτσι τσάμπα θα μας κάτσει στο σβέρκο η "διεθνοποίηση των αγορών";

Μ' αυτό το σκεπτικό αυτή τη "συμμετοχή της Ελλάδας σε διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς και τράπεζες" την πληρώνουμε για το '99 μόλις 7,6 δισ. δρχ. από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Ανάμεσα στα πολλά ο προϋπολογισμός έχει και ένα κονδύλι της τάξης των 7,1 δισ. δρχ. περίπου για "δημοσιεύσεις, εκδόσεις και λοιπές δαπάνες δημοσίων σχέσεων".

Μόνο που ακόμα δεν έχουμε καταλάβει τι έχουμε κερδίσει τελικά απ' αυτές τις περίφημες δημόσιες σχέσεις των κυβερνώντων...