ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 27 Γενάρη 2000
Σελ. /36
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΤΟΥΡΚΟΒΟΥΝΙΑ
Σαράντα χρόνια απειλούνται με έξωση

Πενήντα χρόνια μετά και ακόμα οι κάτοικοι της συνοικίας Ελευθερίου Βενιζέλου στα Τουρκοβούνια δεν έχουν ησυχάσει από το διαρκή φόβο της έξωσης Οι 2.000 κάτοικοι της περιοχής δεν είχαν φανταστεί ότι ο δικαστικός τους αγώνας, που ξεκίνησε τη δεκαετία του '50, όταν άρχισαν οι αγωγές των αδελφών Καπράλου, που προέβαλαν ιδιοκτησιακά δικαιώματα σε ολόκληρη την περιοχή, έκτασης 64 στρεμμάτων, «με πλαστογραφημένους τοπογραφικούς χάρτες και άλλα ψευδή στοιχεία», όπως λένε οι κάτοικοι, θα κρατούσε μέχρι σήμερα, αφού το θέμα εκκρεμεί ακόμα στο Εφετείο...

Η περιοχή άρχισε να κατοικείται μετά το 1946, όταν οι σημερινοί κάτοικοι άρχισαν να κάνουν μια νέα αρχή μετά το τέλος του πολέμου. Είχαν αγοράσει τα οικόπεδα από τον εμφανιζόμενο τότε ως ιδιοκτήτη Παύλο Γυπάρη, χωρίς να γνωρίζουν ότι ο χώρος ανήκει στο Δημόσιο. Αργότερα το 1957 εμφανίστηκαν οι αδελφοί Κάπραλοι, που με τη σειρά τους εμφανίζονται ως ιδιοκτήτες και επί σαράντα χρόνια προσπαθούν με σωρεία αγωγών να διώξουν τους κατοίκους, μισθωτούς και συνταξιούχους, από τα σπίτια τους.

Μέχρι τώρα η κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου έχει αναγνωριστεί τέσσερις φορές από τα δικαστήρια (1964, 1967, 1976 και 1984). Επιπλέον έγγραφο του υπουργείου Οικονομικών (14-3-1995) αναφέρει πως «το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο Δημοσίων Κτημάτων γνωμοδότησε κατά πλειοψηφία ότι διατηρείται απαράγραπτο το δικαίωμα του δημοσίου επί της ανωτέρω έκτασης, επί της οποίας προβάλλουν δικαιώματα κυριότητας, νομής και κατοχής οι προαναφερόμενοι αδελφοί Καπράλου». Αλλά, οι Καπράλοι φαίνεται πως δεν το βάζουν κάτω και φέρνουν το θέμα ξανά και ξανά στα δικαστήρια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η απόφαση του Εφετείου το 1976, η οποία ήταν τελεσίδικη. Το Ελληνικό Δημόσιο, όμως, δεν πήρε τα κατάλληλα μέτρα για την εφαρμογή της και έτσι οι Καπράλοι μπήκαν πάλι στο παιχνίδι. Το 1990, ο Αρειος Πάγος αποφάσισε ότι ένα κομμάτι 200 τ.μ. στην περιοχή τούς ανήκει. Αυτή η απόφαση δημιούργησε δεδικασμένο και σε αυτό στηρίχτηκαν οι αδελφοί Καπράλοι, προκειμένου να συνεχίσουν, μέσω των δικαστηρίων, να διεκδικούν ως ιδιοκτησία τους το σύνολο της περιοχής.. Ομως, το 1997, σε ανάλογη περίπτωση, ο Αρειος Πάγος ανέτρεψε απόφαση έξωσης, ύστερα από αίτηση αναστολής της ενός από τους κατοίκους.

Σήμερα οι κάτοικοι περιμένουν την τελεσίδικη δικαστική απόφαση του Εφετείου για 8 οικογένειες, (συγκεκριμένα, τις οικογένειες Φραγκιαδάκη, Νάκου, Σκούτελα, Αντζουλάτου, Παντείου, Κούβαρη, Ξένου, Μασούρα), οι οποίες απειλούνται από τους Καπράλους με έξωση εδώ και 30 χρόνια. Οι οχτώ οικογένειες, αλλά και οι υπόλοιποι κάτοικοι, ελπίζουν ότι η απόφαση του Εφετείου θα είναι «λυτρωτική και η ταλαιπωρία τόσων χρόνων θα τελειώσει».

Ο Κ. Πριόβολος, πρόεδρος του Εξωραϊστικού Συλλόγου του συνοικισμού, επισημαίνει πως η διεύθυνση της Υπηρεσίας Δημοσίων Κτημάτων δεσμεύτηκε ότι θα παραχωρήσει στους κατοίκους τα σπίτια τους, αν η απόφαση είναι υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου και κατά των αδελφών Καπράλου.

Η υπόθεση των «οκτώ» εκκρεμεί μέχρι να ολοκληρωθεί η συμπληρωματική πραγματογνωμοσύνη που διατάχθηκε από το Εφετείο και η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός λίγων μηνών. Μετά την υπόθεση των «οχτώ», εκκρεμεί και η απόφαση του Εφετείου για άλλες έξι οικογένειες. Τα μέλη του Συλλόγου των Τουρκοβουνίων, τονίζουν ότι «αν δε ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, η αντίδραση θα είναι δυναμική. Είμαστε έτοιμοι να βγούμε στους δρόμους», λένε.

Αποστολή εξετελέσθη

Η ομάδα του Αθηναϊκού Ορειβατικού Συλλόγου κατέκτησε και το Ιλιμάν στην Κορδιλλιέρα Ρεάλ

Κι όμως, είναι σα να πάτησαν κορφή. Τι κι αν τους χώριζαν 50 μέτρα από το χαραγμένο υψομετρικό στα 6.460. Οποιος δεν επιχείρησε να πατήσει κορφή, ίσως δεν κατανοεί εύκολα τι μπορεί να σημαίνει η έκφραση «ο παγετώνας της κορυφής ήταν σαθρός και εγκυμονούσε κινδύνους χιονοστιβάδων (το νέο χιόνι στην πρόσφυσή του με το παλιό δημιουργεί στρώματα σαθρά, που γίνονται αιτία χιονοστιβάδων κατά πλάκας). Κι αυτοί έπρεπε και να επιστρέψουν. Για να επιχειρήσουν την επόμενη έφοδο στη «στέγη του κόσμου», εκεί κατά το καλοκαίρι, όπως το συνηθίζουν τα τελευταία χρόνια. Τα πήγαν καλά κι αυτή τη φορά. Τρεις κράτησαν τη σημαία των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στα 6.400 μέτρα. Αλλοι τρεις έφτασαν στα 5.550, δίνοντας σκληρή μάχη με συνεχή χιονοθύελλα. Κι αυτά σε περίοδο βροχών στην ευρύτερη περιοχή.

ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Η πλατεία

Ηπλατεία Ομονοίας είναι κυκλική από το 1834, όταν ο Βαυαρός Klenze τη φαντάστηκε με το ναό του Σωτήρα στη μέση και περιτριγυρισμένη από σχολεία. Δηλαδή με κτίρια τα οποία υπογράμμιζαν το δημόσιο χαρακτήρα που έπρεπε να έχει το κέντρο της πόλης, έστω και με τον τρόπο που αντιλαμβάνονταν την έννοια του «δημόσιου» εκείνη την εποχή. Αλλωστε, οι εικόνες των ξένων και των Ελλήνων αρχιτεκτόνων που έρχονταν από το εξωτερικό είχαν σαν πηγή τους την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών πόλεων υπό το καθεστώς της κυριαρχίας της αστικής τάξης. Η οποία δεν είχε κανένα λόγο να «αποδημήσει», όπως η ελληνική και, συνεπώς, ήθελε να απολαμβάνει ένα αισθητικά, αναβαθμισμένο, περιβάλλον με τα κριτήρια της εποχής.

Αυτή η αισθητική δεν είχε μεγάλη διάρκεια ζωής στην Ελλάδα. Είναι γνωστό πως τα πρωταρχικά ρυμοτομικά σχέδια της Αθήνας άρχισαν να καταστρατηγούνται σχεδόν... από την επομένη της εφαρμογής τους. Αντίθετα, κυριάρχησε η «αισθητική» της αντιπαροχής και των εργολάβων που ανταποκρίθηκαν στο μεταπολεμικό κάλεσμα «ιδού η πόλη σας», κατά το «ιδού ο στρατός σας». Εξάλλου και οι δύο «ιαχές» έχουν κοινό ιδεολογικό παρονομαστή. Σήμερα, η Αθήνα, είναι ίσως η μοναδική ευρωπαϊκή πόλη χωρίς ορατή, οργανωμένη και αξιοποιήσιμη διάκριση παρελθόντος και παρόντος. Για να μην μιλήσουμε για το μέλλον...

Εκτοτε, η πλατεία Ομονοίας είναι ταυτισμένη, όχι μόνο με τις πρώτες χωροταξικές απόπειρες του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, αλλά και με σημαντικά ιστορικά γεγονότα της νεότερης Ελλάδας. Αλλωστε, με αυτόν τον τρόπο, της διάρκειας της ανθρώπινης δράσης πάνω του, ο κάθε χώρος αποκτά τη σημασία του για τους συγχρόνους. Οι ειδικοί θα έχουν πολλά περισσότερα να πουν για τη σχέση περιβάλλοντος και ανθρώπινης δραστηριότητας και ψυχοσύνθεσης. Ολόκληροι πολιτισμοί ήταν έτσι όπως ήταν και όχι αλλιώς, λόγω αυτής ακριβώς της σχέσης. Πόσα περιβαλλοντικά σημεία αναφοράς δεν έχουμε όλοι μέσα μας που έχουν συμβάλλει - ακόμα και με τον πιο έμμεσο και υπόγειο τρόπο - στην προσωπικότητα και τις συμπεριφορές μας. Πόσο έχει γίνει κατανοητό από όλους μας - διότι για τους ειδικούς αποτελεί ήδη αυτονόητο - ότι η ιστορική συνέχεια μιας πόλης ενυπάρχει σε τρομακτικά σημαντικό βαθμό και στην τοπογραφία της; Η Θεσσαλονίκη, για παράδειγμα, «αναγνωρίζει» το παρελθόν της όχι μόνο μέσω των μνημείων, αλλά και της ρωμαϊκής χωροταξίας της που είναι αναγνωρίσιμη ακόμη και σήμερα. Και που ακριβώς γι' αυτό το λόγο επέχει τη θέση του ιστορικού μνημείου.

Ηπλατεία Ομονοίας θα πάψει να είναι κυκλική σύμφωνα με τα σχέδια που έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Και αυτό θα είναι το τελειωτικό χτύπημα στο ρυμοτομικό σχέδιο του Σάουμπερτ. Ισως να πει κάποιος, πως δεν έχει και μεγάλη σημασία τώρα πια αυτός ο «τετραγωνισμός», γι' αυτή την πόλη, όπως έγινε. Κάποιος άλλος όμως, ίσως, να αναρωτηθεί, αν θα πρέπει να ξεμπερδεύουμε μια και καλή με τα άλλοθί μας...


Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ