Associated Press

- Προσφάτως, βρεθήκατε στο επίκεντρο των δραματικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, συμμετέχοντας στην αποστολή της Επιτροπής από την Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα της Ενοποιημένης Ενωτικής Αριστεράς. Ποιες ήταν οι, μέχρι σήμερα, σχετικές πρωτοβουλίες της Ομάδας στο Ευρωκοινοβούλιο και ποιες οι επόμενες κινήσεις της;

- «Η επίσκεψη αυτή ήταν σταθμός σε σειρά πρωτοβουλιών που έχει πάρει η πολιτική ομάδα της Ενοποιημένης Ενωτικής Αριστεράς για το παλαιστινιακό ζήτημα. Πριν από αυτές τις δραστηριότητες, είχαμε κάνει την πρόταση να προσκληθούν στο Ευρωκοινοβούλιο ανώτατοι αξιωματούχοι και από τις δύο πλευρές, διακρίνοντας το αδιέξοδο, στο οποίο είχαν περιέλθει στις ισραηλινο-παλαιστινιακές συνομιλίες στα τέλη του καλοκαιριού. Στην πρόσκλησή μας ανταποκρίθηκε και ο πρόεδρος της Κνεσέτ και ο πρόεδρος του Νομοθετικού Παλαιστινιακού Συμβουλίου. Μετά από 15 ημέρες ξέσπασαν οι σφοδρές συγκρούσεις, που σημαδεύουν τους τελευταίους δύο μήνες.

Αμέσως, τότε, η Ευρωκοινοβουλευτική μας Ομάδα πρότεινε να υπάρξει μια επίσημη αντιπροσωπεία από όλες τις πτέρυγες του Ευρωκοινοβουλίου για να επισκεφθεί την περιοχή. Καμία πολιτική ομάδα δεν αρνήθηκε την πρόταση, αλλά η απάντησή τους ήταν ότι δεν είναι ο καταλληλότερος χρόνος τώρα, με τις συγκρούσεις να βρίσκονται σε εξέλιξη. Μετά από αυτό, πήραμε την πρωτοβουλία να μεταβούμε στην περιοχή ως ομάδα, έχοντας την πεποίθηση ότι με αυτήν την επίσκεψη θα προκαλέσουμε και ανάλογες πρωτοβουλίες.

Βέβαια, οι 6 ευρωβουλευτές που αποτελούσαν την αποστολή δεν πήγαμε ως ουδέτεροι παρατηρητές. Πήγαμε πεπεισμένοι για το δίκαιο του παλαιστινιακού λαού και μεταφέραμε ταυτόχρονα και την αλληλεγγύη των κομμάτων και της ομάδας μας στον αγώνα του. Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε την προσπάθειά μας, ώστε το Ευρωκοινοβούλιο να ευαισθητοποιηθεί απέναντι στο δίκαιο αγώνα του παλαιστινιακού λαού και να λάβει και περαιτέρω πρωτοβουλίες με όσα μέσα έχουμε στη διάθεσή μας».

- Εκτός από τις επίσημες συναντήσεις, επισκεφθήκατε, όπως έγινε γνωστό, και σημεία συγκρούσεων, νοσοκομεία. Ποιες είναι οι εικόνες, που σας έρχονται στο μυαλό και ποιο το σχόλιό σας, με αφορμή όσα είδατε;

- «Είχαμε συναντήσεις και με εκπροσώπους της παλαιστινιακής πλευράς και με εκπροσώπους της ισραηλινής πλευράς. Οι Παλαιστίνιοι μάς ξενάγησαν σε περιοχές που υπήρξαν συγκρούσεις και είδαμε με τα ίδια μας τα μάτια τα αποτελέσματα, τόσο στα κτίρια, όσο, κυρίως, στους ανθρώπους. Είδαμε βομβαρδισμένα σπίτια, ενημερωθήκαμε για τους νεκρούς και τους τραυματίες και επισκεφθήκαμε ορισμένους από αυτούς στο νοσοκομείο της Γάζας.

Η εικόνα που μας έδωσαν οι Παλαιστίνιοι γιατροί είναι καταλυτική. Οι Ισραηλινοί στις επιθέσεις τους χρησιμοποιούν ανάμεσα στα άλλα και εκρηκτικές σφαίρες, που σπάνε σε πολλά θραύσματα όταν μπουν στο σώμα. Επίσης, χρησιμοποιούν σφαίρες μεγάλης ταχύτητας, που προκαλούν μεγάλη ζημιά στον ανθρώπινο στόχο. Μας έδειξαν με στοιχεία ότι μεγάλο ποσοστό των τραυμάτων είναι στο πάνω μέρος του σώματος και στο κεφάλι, άρα στόχος των Ισραηλινών στρατιωτών είναι να σκοτώσουν και όχι να εκφοβίσουν, όπως, επανειλημμένως, έχει ισχυριστεί η ισραηλινή ηγεσία.

Επισκεφθήκαμε ανθρώπους κλινικά νεκρούς από τραύματα στο κεφάλι στο θάλαμο εντατικής θεραπείας του νοσοκομείου της Γάζας, ανάμεσά τους και μικρά παιδιά. Εξάλλου, ας υπενθυμίσω ότι σε μεγάλο ποσοστό τα θύματα είναι νέοι άνθρωποι κάτω των 18 ετών. Μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα, οι απώλειες από την πλευρά των Παλαιστινίων, σε διάστημα 6 εβδομάδων, από την αρχή των συγκρούσεων, ήταν τόσες όσες είχαν σε ένα χρόνο, στην προηγούμενη Ιντιφάντα του 1987. Μας κατήγγειλαν επίσης ότι οι έλεγχοι των Ισραηλινών συχνά παρεμποδίζουν ασθενοφόρα να φθάσουν στον προορισμό τους.

Πέρα από αυτά, υπάρχει ο οικονομικός αποκλεισμός. Οι περιοχές που είναι κάτω από παλαιστινιακό έλεγχο είναι σαν νησίδες μέσα στο έδαφος των Κατεχομένων και της Γάζας, οι έλεγχοι που κάνουν οι Ισραηλινοί παρεμποδίζουν τη μετακίνηση των κατοίκων και πολλοί είναι πρακτικά αδύνατο να μεταβούν από τον τόπο κατοικίας στον τόπο εργασίας τους. Και αυτό έχει τεράστιες οικονομικές συνέπειες. Τεράστιες οικονομικές συνέπειες επίσης έχει η καταστροφή ελαιώνων και άλλων καλλιεργειών, στις οποίες προβαίνουν οι Ισραηλινοί ως αντίποινα. Κάποιοι Παλαιστίνιοι, μας έλεγαν χαρακτηριστικά ότι δε φοβούνται τόσο τα όπλα των Ισραηλινών, όσο την μπουλντούζα που έρχεται να καταστρέψει το χωράφι τους ή να επεκτείνει έναν ισραηλινό οικισμό.

Εποικισμοί, που είναι διάσπαρτοι στο παλαιστινιακό έδαφος. Και κάθε οικισμός είναι ένα μικρό στρατόπεδο, γιατί υποτίθεται ότι οι οικισμοί αυτοί πρέπει να προστατευτούν από τους Παλαιστινίους. Ενα μεγάλο μέρος των συγκρούσεων έχει να κάνει με αυτούς τους οικισμούς. Υπάρχει ένας οικισμός έξω από την Ιερουσαλήμ, ο οποίος λέγεται Γκίλο. Από τον οικισμό αυτό βομβαρδίστηκε άγρια η παλαιστινιακή μικρή πόλη Μπέιτ Τζάλα.

Επισκεφθήκαμε το Μπέιτ Τζάλα. Είδαμε κατεστραμμένα σπίτια, είδαμε ανθρώπους αστέγους. Η επίσημη αιτιολόγηση ήταν ότι από το Μπέιτ Τζάλα ρίχτηκαν πυρά στο Τζίλο. Η απόσταση ανάμεσα στα δύο είναι πάνω από 5 χιλιόμετρα και είναι αδύνατο να φθάσουν πυρά από ελαφρά όπλα που διαθέτουν οι Παλαιστίνιοι στον ισραηλινό οικισμό. Τα πλήγματα των Ισραηλινών ήταν με ρουκέτες και πυροβολικό. Είδαμε τα αποτελέσματά τους, αλλά και τα ίχνη της αμερικανικής προέλευσής τους. Οι Παλαιστίνιοι, μας έλεγαν ότι είναι τα χριστουγεννιάτικα δώρα του Κλίντον προς τα παιδιά τους, καθώς το Μπέιτ Τζάλα είναι χριστιανική περιοχή κατά 80%.

Αντίστοιχη εικόνα είδαμε στη Γάζα, την επόμενη ημέρα της επίθεσης που εξαπέλυσαν οι Ισραηλινοί, στις 21 Νοεμβρίου. Μας είπαν ότι δεκάδες παιδιά μεταφέρθηκαν με εγκαύματα στο νοσοκομείο. Και είδαμε τα καμένα ρούχα τους, τα βομβαρδισμένα σπίτια. Ο Γιάσερ Αραφάτ μας έλεγε, χαρακτηριστικά, ότι όταν σκοτωθεί ένας Ισραηλινός δέχεται πολλά τηλεφωνήματα από το εξωτερικό, αλλά κανένας δεν τους τηλεφωνεί όταν υπάρχουν Παλαιστίνιοι νεκροί».

- Ας περάσουμε στο επίσημο μέρος της επίσκεψής σας. Ποιες ήταν οι συναντήσεις που κάνατε και από τις δύο πλευρές και ποια η εντύπωση που αποκομίσατε από αυτές;

- «Είχαμε συναντήσεις με τον πρόεδρο του Νομοθετικού Συμβουλίου της Παλαιστίνης, με δημάρχους των περιοχών Μπέιτ Τζάλα, Βηθλεέμ και Μπέιτ Σαχούρ, που βομβαρδίστηκαν. Είχαμε συνάντηση με το Λαϊκό Κόμμα για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, με τις αρχές της Γάζας και με τον Πρόεδρο Αραφάτ. Σε όλους μεταφέραμε την αγανάκτησή μας για τη βαρβαρότητα της ισραηλινής επίθεσης και την αλληλεγγύη μας και τη διάθεσή μας να παλέψουμε για το δίκιο του παλαιστινιακού λαού. Αξίζει, ίσως, σε αυτό το σημείο να αναφέρω ότι ο δήμαρχος του Μπέιτ Σαχούρ έχει το ελληνικό όνομα, Φώτης Κόκκαλης, και δεν παρέλειψε να κάνει τα παράπονά του για τη στάση του Πατριαρχείου απέναντι στους Παλαιστινίους, ιδιαίτερα εφόσον υπάρχει σημαντικό ποσοστό χριστιανών ορθόδοξων Παλαιστινίων.

Από τη μεριά των Παλαιστινίων, εκφράστηκε η γενική απογοήτευση για τη διαδικασία που ξεκίνησε στο Οσλο επτά χρόνια πριν, και μας έγινε σαφές ότι η μόνη λύση που δέχονται είναι η πλήρης εφαρμογή των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και της Διάσκεψης της Γενεύης. Λένε χαρακτηριστικά ότι η Ιντιφάντα θα συνεχιστεί μέχρι την απελευθέρωση των Κατεχομένων. Μας τόνισαν επίσης ιδιαίτερα ότι, εάν οι συγκρούσεις συνεχιστούν, υπάρχει έντονος κίνδυνος αποσταθεροποίησης ολόκληρης της Μέσης Ανατολής, που θα έχει συνέπειες και για την Ευρώπη.

Κοινός τόπος στις συνομιλίες με Παλαιστινίους ήταν οι σφοδρές επικρίσεις για το ρόλο των ΗΠΑ. Είναι γνωστό ότι οι Παλαιστίνιοι είχαν ζητήσει, από το Συμβούλιο Ασφαλείας, την αποστολή διεθνούς δύναμης για την προστασία του παλαιστινιακού λαού, χωρίς αποτέλεσμα. Στη συνέχεια, μετέτρεψαν το αίτημα τους σε αποστολή παρατηρητών, αλλά εξακολουθούν να μην έχουν πάρει απάντηση. Πιστεύουν, επίσης, ότι είναι απαραίτητο να εμπλακούν και άλλες χώρες στη διαδικασία της λύσης ως εγγυητές, τονίζοντας ιδιαίτερα ότι περιμένουν από την Ευρώπη να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.

Από τη δικιά μου πλευρά, ως εκπρόσωπος του ΚΚΕ, τόνισα ιδιαίτερα την υποκρισία του ιμπεριαλισμού, όταν μιλά για ανθρώπινα δικαιώματα, δημοκρατία και εθνική κυριαρχία και ότι ο ευρωπαϊκός ιμπεριαλισμός δεν εξαιρείται από αυτόν τον κανόνα. Αντίθετα, ενώ η επίσημη πολιτική της ΕΕ είναι έντονα υποκριτική, μπορούν να ελπίζουν στην αλληλεγγύη των λαών των χωρών της ΕΕ.

Από την πλευρά των Ισραηλινών, είχαμε συναντήσεις με τον πρόεδρο της Κνεσέτ, εκπροσώπους πολιτικών κομμάτων που αντιπροσωπεύονται στην Κνεσέτ και εκπροσώπους του κινήματος ειρήνης. Από την επίσημη πλευρά, μπορώ να διαπιστώσω μια υπεροψία, που εκφράζεται στη γενική παρατήρηση ότι το Ισραήλ, και ιδιαίτερα η κυβέρνηση Μπάρακ, έδωσε περισσότερα από όσα είχε δώσει ποτέ στους Παλαιστινίους, δηλαδή περισσότερα από όσα τους είχε πάρει. Το άκρον άωτο της υπεροψίας εκφράστηκε από τον εκπρόσωπο του Λικούντ, από τον οποίο ακούσαμε την άποψη ότι «οι Παλαιστίνιοι θα αναπτύξουν μια πρώτης τάξεως δημοκρατία, έχοντας διδαχτεί τη δημοκρατία κάτω από την ισραηλινή κατοχή επί 30 χρόνια»!

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν οι κομμουνιστές, οι αριστεροί, το κίνημα ειρήνης, που δε βλέπουν άλλη ρεαλιστική λύση του προβλήματος, πέρα από τη δημιουργία του παλαιστινιακού κράτους στο σύνολο των κατεχομένων εδαφών, με τη δυνατότητα, αν το Ισραήλ κρατήσει το έδαφος κάποιων οικισμών, να αποδοθεί στο παλαιστινιακό κράτος αντίστοιχο έδαφος αλλού. Βέβαια, οι φωνές της λογικής δεν υπερισχύουν αυτή τη στιγμή στο Ισραήλ. Παρ' όλα αυτά, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, περισσότερο από το 50% του ισραηλινού λαού δέχεται τη λύση του ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Και επιπλέον, ακόμα και μέσα από την υπεροψία των επισήμων, φαινόταν μια έντονη ανησυχία για την εικόνα που δίνει το Ισραήλ στον έξω κόσμο, όσο και αν φιλτράρεται αυτή από τα ΜΜΕ».

Τι είναι αυτό που κάνει τον γγ του ΝΑΤΟ, Τζορτζ Ρόμπερτσον, να αποκαλεί αίφνης (την περασμένη Τρίτη) τους Αλβανούς αυτονομιστές αντάρτες της οργάνωσης «Απελευθερωτικός Στρατός Πρέσεβο, Μεντβέγια, Μπουγιάνοβατς» (UCPMB) μία «χούφτα τρομοκράτες»; Γιατί η ΚΦΟΡ για πρώτη φορά αποδεικνύεται πως είναι τώρα σε θέση να συνεννοηθεί και να συνεργαστεί με τις γιουγκοσλαβικές αρχές, με κύριο στόχο την αποτροπή ενός «δεύτερου Κοσσυφοπεδίου» στα διοικητικά σύνορα της νότιας Σερβίας με την επαρχία, βοηθώντας τες μάλιστα να ανακαταλάβουν το χωριό Λουκάνε, που είχαν θέσει υπό τον έλεγχό τους την προπερασμένη Τετάρτη οι αυτονομιστές Αλβανοί; Γιατί ο Βρετανός υπουργός Αμυνας, Τζοφ Χουν, δήλωσε πως «συμμερίζεται τις ανησυχίες του Γιουγκοσλάβου Προέδρου για την ασφάλεια του σερβικού πληθυσμού και στις δύο πλευρές των «συνόρων» Σερβίας-Κοσσυφοπεδίου»; Γιατί οι δυνάμεις ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ, που πριν δυο-τρία χρόνια κόπτονταν για την ασφάλεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα των Κοσσοβάρων Αλβανών, κρατούν σήμερα αυτή τη στάση απέναντι σ' αυτούς που την άνοιξη του '99 αποφάσισαν να «προασπίσουν» με τα ΝΑΤΟικά βομβαρδιστικά, τους πυραύλους εμπλουτισμένου ουρανίου και τις βόμβες διασποράς;

Η απάντηση δε μοιάζει με δύσκολο γρίφο, εάν συλλογιστεί κανείς τις πολιτικές εξελίξεις που διαδραματίστηκαν πριν από δύο μήνες στο πολιτικό προσκήνιο της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας. Η επιθυμητή για τη Δύση γιουγκοσλαβική «πολιτικο-οικονομική μεταρρύθμιση», που επιτεύχθηκε με τα γεγονότα της 5ης Οκτώβρη και την εγκαθίδρυση του Βόγισλαβ Κοστούνιτσα στον προεδρικό θώκο της Γιουγκοσλαβίας, είναι η μία άκρη του νήματος. Ομως, αυτή καθαρά η εξέλιξη δεν μπορεί να δικαιολογήσει την κατά 180 μοίρες αλλαγή στη στάση των επεμβατικών δυνάμεων.

Δεν μπορεί ξαφνικά να συναισθάνθηκαν τον κίνδυνο μίας ακόμη επικίνδυνης σύρραξης σ' αυτή τη γωνιά της Ευρώπης. Ούτε μπορεί αίφνης τα ΝΑΤΟικά σχέδια για την «παραδειγματική» πολύπλευρη επέμβαση στην ΟΔ Γιουγκοσλαβίας να άλλαξαν τόσο πολύ, ώστε ξαφνικά ο γγ του ΝΑΤΟ να «ανακαλύπτει» πως ο «UCPMB», το παρακλάδι της αυτονομιστικής οργάνωσης «ΟΥΤΣΕΚΑ», που ήταν πριν δυόμισι-τρία χρόνια προσφιλής προστατευόμενος - για να μην πούμε γέννημα-θρέμμα «θερμοκηπίου» - της Δύσης έγινε σήμερα «μία χούφτα τρομοκράτες»...

Τι, λοιπόν, κρύβεται πίσω από τη σημερινή στάση «ψυχραιμίας», που επιδεικνύει το ΝΑΤΟ και η ΚΦΟΡ στην επικίνδυνη κρίση η οποία ελλοχεύει στην κοιλάδα του Πρέσεβο; Η πιθανότερη απάντηση μοιάζει με κράμα μίας σειράς γεωπολιτικών παραγόντων.

Ολοι οι «παροικούντες την Ιερουσαλήμ» γνωρίζουν πως η πρόσφατη εγκαθίδρυση του Βόγισλαβ Κοστούνιτσα στον προεδρικό θώκο της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας δεν αρκεί για να εξασφαλίσει τη μακροβιότητα της νέας αρχής, πόσο μάλλον, σε μία περίοδο που εκκρεμούν οι κρίσιμες γενικές εκλογές της 23ης Δεκέμβρη στη Σερβία. Μπορεί ο νέος Πρόεδρος να προχώρησε τάχιστα στην αποκατάσταση των σχέσεων της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας με την ηγετική ομάδα χωρών της ΕΕ και τις ΗΠΑ και εξασφάλισε την επανένταξη της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας σε μία σειρά διεθνών οργανισμών, εντούτοις, μία σειρά πολιτικο-οικονομικών προβλημάτων παραμένουν ρευστά και το κυριότερο; Ανεπίλυτα. Η ήδη καταρρακωμένη από πολύχρονες κυρώσεις, αποκλεισμούς και επιδρομές γιουγκοσλαβική οικονομία δεν παραμένει μόνο η κυριότερη αιτία της παρατεταμένης κρίσης στη σερβική κοινωνία, αλλά και η πιο επικίνδυνη - και σχετικώς... βραδυφλεγής - βόμβα για το πολιτικό αμάλγαμα των 18 ετερόκλητων πολιτικών κομμάτων που συγκροτούν τη «Σερβική Δημοκρατική Αντιπολίτευση»... Την παράταξη δηλαδή που αποτέλεσε το πολιτικό όχημα που ανέδειξε τον Κοστούνιτσα στην Προεδρία της Ομοσπονδίας.... Είναι, λοιπόν επόμενο, οι δυτικές επεμβατικές δυνάμεις να τηρούν στάση δέουσας προσοχής στις ανησυχητικές εξελίξεις στην κοιλάδα του Πρέσεβο εάν θέλουν - και όπως φαίνεται από το πνεύμα των άρθρων του Συμφώνου Σταθερότητας... όντως επιθυμούν! - να μετατρέψουν και την ΟΔ Γιουγκοσλαβίας σε ένα ακόμη προτεκτοράτο τους, όχι τόσο «μιλιταριστικού» τύπου όπως το Κοσσυφοπέδιο, αλλά περισσότερο οικονομικού και πολιτικού τύπου, που θα υπακούει στο μοντέλο της ελεύθερης αγοράς και της συνεπακόλουθης ασυδοσίας του πολυεθνικού κεφαλαίου...

Η κατάσταση όμως δεν είναι ρευστή μόνον στο πλαίσιο της διαταραγμένης ΟΔ Γιουγκοσλαβίας. Η συγκεκριμένη χρονική περίοδος βρίσκει την ΕΕ σε μία φάση θεσμικών και οικονομικών αλλαγών - όχι πάντως προς το «δημοκρατικότερον»... - στο πλαίσιο εντονότατου ανταγωνισμού και τριβών, όπου η παλιά «ισορροπία» του συσχετισμού πολιτικών και οικονομικών μεγαλοπαραγόντων θέλει να υπερσκελίζεται από την παντοκρατορία ενός πολυεθνικού κεφαλαίου, που εμφανίζεται να μη χρειάζεται πλέον το «πολιτικό» φύλλο συκής...

Παράλληλα, στην άλλη όχθη του Ατλαντικού, παρατείνεται η γνωστή κρίση των «ανεπανάληπτων» εκλογών της 7ης Νοέμβρη με τον 43ο Πρόεδρο «Χ» των ΗΠΑ να καλείται, εκ των γεγονότων, να κηρύσσει, βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα, και την εκεί έναρξη μίας διαδικασίας κρίσιμων θεσμικών μεταρρυθμίσεων. Την πυροδότηση του δεύτερου κεφαλαίου της επέμβασης στο Κοσσυφοπέδιο μοιάζει, την παρούσα περίοδο, να μην την εύχεται κανείς... Καμιά φορά όμως τα πράγματα δεν έρχονται κατ' ανάγκη ανάλογα με τους ευσεβείς πόθους των κραταιών. Αφ' ετέρου, μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα, ο «UCPMB», όπως λίγο παλιότερα και ο «UCK»,θα κληθεί να παίξει το δικό του ρόλο στη συνεχιζόμενη τραγωδία των «γεωπολιτικών ανακατατάξεων» στα Βαλκάνια...