Η διασφάλιση χρηματοδότησης προς το ελληνικό κράτος, με προϋπόθεση την επίτευξη συμφωνίας για «ένα συνολικό πακέτο φιλόδοξων μεταρρυθμίσεων», αποτελεί το νέο αντιλαϊκό μήνυμα που εκπέμπουν τα επιτελεία της ΕΕ. Αυτό επισημαίνει σε χτεσινή γραπτή δήλωσή του, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, αρμόδιος για θέματα Οικονομίας, Γ. Κατάινεν, προκειμένου «να διασφαλιστούν λογικές συνθήκες για το ελληνικό κράτος και να δρομολογηθεί ομαλά η πλήρης και βιώσιμη πρόσβαση στις αγορές». Με εκφράσεις όπως «υπάρχουν πλέον ισχυρές ενδείξεις ότι η χώρα έχει πλέον αλλάξει πορεία», ο εκπρόσωπος της ΕΕ αποστέλλει καθαρό μήνυμα στους «επενδυτές»: «Θα υποστηρίξουμε την Ελλάδα όσον αφορά τον καθησυχασμό των δανειστών και των χρηματοπιστωτικών αγορών για την ισχυρή δέσμευση όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις και για την τήρηση των δημοσιονομικών στόχων, συμπεριλαμβανομένου ενός ισχυρού και επαρκούς χρηματοδοτικού αποθέματος».

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλ. Ρέγκλινκ σημείωσε ότι «οι πιστωτικές γραμμές είναι ένα από τα διαθέσιμα εργαλεία που θα μπορούσε να λάβει η Ελλάδα, για να στηριχθεί η μεταρρυθμιστική προσπάθεια», ενώ πρόσθεσε ότι «θα βοηθούσε πολύ την Ελλάδα μια βιώσιμη, αξιόπιστη και συνετή έξοδος από το πρόγραμμα», ενώ «όσο οι μεταρρυθμίσεις συνεχίζονται, το ελληνικό χρέος θα είναι και βιώσιμο»...

Πρόκειται για τη διαμόρφωση υποστηρικτικών «προληπτικών» γραμμών χρηματοδότησης και μετά το 2014 και την ολοκλήρωση των δόσεων από την πλευρά της ΕΕ, για το υπαρκτό ενδεχόμενο αδυναμίας πρόσβασης στις διεθνείς χρηματαγορές. Σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από τους μηχανισμούς χρηματοδότησης, είτε μέσω των «αγορών» είτε με τη διακρατική στήριξη από την ΕΕ, ανεξάρτητα και από τη συμμετοχή ή μη του ΔΝΤ, η αντιλαϊκή επίθεση θα εκδηλωθεί με ιδιαίτερη σφοδρότητα στο μέτωπο των αναδιαρθρώσεων που κρίνονται αναγκαίες για την ανάκαμψη της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας του κεφαλαίου.

Χαρακτηριστικά, το πακέτο των αναδιαρθρώσεων «αμπαλάρει» και η κυβέρνηση της Γαλλίας, ως πρόσθετο αντιλαϊκό ατού στα παζάρια της με την Κομισιόν γύρω από τις εμφανιζόμενες «αστοχίες» στα δημοσιονομικά ελλείμματα. Σε αυτά τα πλαίσια, ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μ. Μακρόν εξήγγειλε περαιτέρω μέτρα, όπως το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές και τα βράδια, μειώσεις φόρων σε επιλεγμένους επιχειρηματικούς τομείς, κατάργηση γραφειοκρατικών εμποδίων για την εκκίνηση της δραστηριότητας των επιχειρήσεων...

Οι όροι χρηματοδότησης κάθε αστικού κράτους διαμορφώνουν ανάλογους όρους και προϋποθέσεις για τη χρηματοδότηση των επιχειρηματικών ομίλων της χώρας τους. Σε μια παράλληλη εξέλιξη, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προχωρά σε βελτίωση των όρων για τη διοχέτευση φτηνής χρηματοδότησης στις ελληνικές τράπεζες, προκειμένου αυτές με τη σειρά τους να την αποδώσουν στους επιχειρηματίες. Η στήριξη επιβεβαιώνεται με την απόφαση της ΕΚΤ για μείωση των παρεχόμενων εγγυήσεων στη βάση των οποίων οι ελληνικές τράπεζες αντλούν ρευστότητα. Οι λεπτομέρειες του σχεδίου δεν έχουν ανακοινωθεί, ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, το ύψος της ρευστότητας θα φτάνει στο 70% επί των παρεχόμενων εγγυήσεων (από 40% σήμερα).

Αποφασιστικός κρίκος σχετικά με τη χρηματοδότηση του αστικού κράτους και των επιχειρηματικών ομίλων είναι το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών που θα προκύψουν για τις ελληνικές τράπεζες στη βάση των διαγνωστικών ελέγχων που διενεργεί η ΕΚΤ. Μετά και από τα σχετικά παζάρια, το υπουργείο Οικονομικών προχώρησε στην επανακατάθεση νέας τροπολογίας για τον «αναβαλλόμενο φόρο», ο οποίος είχε δοθεί ως «βοήθεια» στους εγχώριους τραπεζικούς ομίλους μετά το «κούρεμα» ομολόγων μέσω PSI και προέβλεπε τη δυνατότητα των τραπεζών να συμψηφίζουν για 30 χρόνια τις «απώλειες» του «κουρέματος» με φόρους που θα έπρεπε να καταβάλλουν στο διάστημα αυτό επί των κερδών τους.

Σε παρέμβασή του στη Βουλή, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ Ν. Καραθανασόπουλος, σημείωσε ότι η τροπολογία «εκφράζει, αφενός μεν, την αγωνία της κυβέρνησης να θωρακίσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα» και ταυτόχρονα η «διορθωμένη» τροπολογία, «αντανακλά και τον ανταγωνισμό και τις αντιθέσεις, οι οποίες εκδηλώνονται εντός της ΕΕ, τη διαπάλη στους κόλπους της για να υπάρξει ίση μεταχείριση ανάμεσα στις άλλες τράπεζες των υπολοίπων κρατών - μελών. Γιατί θεωρήθηκε ότι διαμορφώνονταν συνθήκες κρατικής στήριξης στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα και, άρα, νοθεύει τον ανταγωνισμό με τις άλλες τράπεζες».

Με τη νέα ρύθμιση καταργείται ο συμψηφισμός φόρων και λογιστικών ζημιών. Σε περίπτωση ζημιάς σε κάποιο ισολογισμό, οι τράπεζες θα προχωρούν υποχρεωτικά σε αύξηση κεφαλαίου, η οποία θα καλύπτεται είτε από το Δημόσιο (χωρίς καταβολή μετρητών) είτε από τους ιδιώτες μετόχους.

Η πτώση των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων είναι αποτέλεσμα της στασιμότητας στην Ευρώπη, της επιβράδυνσης στην οικονομία των ΗΠΑ και της παγκόσμιας αβεβαιότητας, υποστήριξε ο Γάλλος Πρόεδρος Φρ. Ολάντ σε δηλώσεις του από το Μιλάνο στο πλαίσιο της Ευρω-ασιατικής Συνόδου Κορυφής.

Από την πλευρά του, υψηλόβαθμο στέλεχος της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ απέδωσε στην Ευρωζώνη τις αναταράξεις που επηρεάζουν σημαντικά τις διεθνείς αγορές.

Οι κλυδωνισμοί στα ελληνικά ομόλογα συνεχίστηκαν και χτες, με τις αποδόσεις των 10ετών χρεογράφων να εκτοξεύονται στο επίπεδο του 9%, με αντίστοιχη προσγείωση των αγοραίων τιμών στη δευτερογενή αγορά. Στο χρηματιστήριο της Αθήνας καταγράφηκε χτες περαιτέρω υποχώρηση 2,2%, ενώ έντονες ήταν οι διακυμάνσεις των τιμών στα μεγάλα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια.

Κεντρικό χαρακτηριστικό είναι η παραπέρα απογείωση των επιτοκίων των ομολόγων, σε μια εξέλιξη που φρενάρει τους σχεδιασμούς για την αναζήτηση διεξόδου αναχρηματοδότησης του χρέους από τις διεθνείς χρηματαγορές, με τους θεσμικούς μεγαλορεντιέρηδες (αυτοί που επενδύουν χρηματικό κεφάλαιο στα χρηματιστήρια, προσδοκώντας κέρδος, όπως π.χ. ο Σόρος) και άλλους «επενδυτές» να βρίσκονται σε αναζήτηση ασφαλέστερων καταφυγίων για την αποκόμιση αποδόσεων και κερδών.

Ειδικά σε ό,τι αφορά την περίπτωση της Ελλάδας, τα παραπάνω συνδέονται και με άλλους παράγοντες, μεταξύ των οποίων η υπόθεση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, αλλά και τα σενάρια γύρω από τις νέες γραμμές κρατικής χρηματοδότησης στη λεγόμενη «μετά το μνημόνιο εποχή».

Σε κάθε περίπτωση, το κριτήριο της ενδοαστικής διαπάλης είναι η ανάκαμψη της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων, η οποία ανεξάρτητα από το ποιο τμήμα του κεφαλαίου θα αποκτήσει προβάδισμα στο μεταξύ τους ανταγωνισμό, ξεπηδά υποχρεωτικά πάνω στα λαϊκά συντρίμμια. Ακριβώς γι' αυτό, άλλωστε, η ευημερία του λαού - όπως το επιβεβαιώνει και η πείρα του - δεν έχει καμία σχέση με την «ευημερία» ή με την κατρακύλα των χρηματιστηριακών δεικτών.