Πολύχρονη προσφορά στον πολιτισμό μας

Θα παρουσίαζε, ούτως ή άλλως, η στήλη, το τελευταίο δίτομο - ερευνητικό, μελετητικό, συγγραφικό, σχεδιαστικό και φωτογραφικό - έργο της αγωνίστριας της Εθνικής Αντίστασης, αρχιτεκτόνισσας Μαρίας Γρ. Ζαγορησίου,για τη "Λαϊκή Αρχιτεκτονική στην Κρήτη" και την "Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική της Δημητσάνας (Ερευνα και προτάσεις για αποκατάσταση και αξιοποίηση) ".Εργο το οποίο εξέδωσε το Μουσείο Μπενάκη σε ένδειξη τιμής στην πρωτοπόρα προσφορά της Μ. Ζαγορησίου. Τώρα, που ο ΝΑΤΟικός εφιάλτης δολοφονεί όχι μόνο το γιουγκοσλαβικό λαό αλλά και τον πολιτισμό του, ισοπεδώνοντας και σπουδαία "τεκμήρια" της μακραίωνης λαϊκής αρχιτεκτονικής του παράδοσης, τώρα που ο "νεοταξικός" βρικόλακας του ιμπεριαλισμού διψά να πιει το αίμα όλων των Βαλκάνιων λαών, νιώσαμε πιο έντονη και την ανάγκη και το χρέος να αναφερθούμε στο έργο της Μ. Ζαγορησίου, επισημαίνοντας μέσω αυτού ότι κάθε ιμπεριαλιστική επέμβαση σπέρνει το θάνατο και στα πολιτιστικά κειμήλια ενός λαού. Θυμίζουμε δύο μόνο πρόσφατα τραγικά θύματα του ΝΑΤΟ - ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού: την αρχιτεκτονική του Σαράγεβο και τις αρχαιότητες της Βαγδάτης.

Η Μ. Ζαγορησίου με το πάθος του ανθρώπου που πολέμησε το φασισμό και την αγάπη της για τη λαϊκή δημιουργία, αρχίζοντας το 1945 σαν υπάλληλος του υπουργείου Δημοσίων Εργων και επί πενήντα χρόνια, οδοιπόρησε στην Κρήτη και κατέγραψε, λεπτομερέστατα, τη θηριωδία του ναζισμού σε μεμονωμένα κτίρια και οικιστικά σύνολα της λαϊκής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς του νησιού. Κληρονομιά που δεν τη σεβάστηκαν οι μεταγενέστεροι, όπως σημειώνει προλογικά στην έκδοση ο ομότεχνός της Νίκος Σηφουνάκης,αλλά και εγκατέλειψαν στην τύχη της οι μεταπολεμικοί κυβερνώντες προς όφελος συμφερόντων και σκοπιμοτήτων. Η Μ. Ζαγορησίου έκανε σκοπό της ζωής της την καταγραφή της λαϊκής αρχιτεκτονικής μας. Γι' αυτό και δεν περιορίστηκε στην Κρήτη. Πρόσφερε πολλά για την καταγραφή, αποτύπωση και διάσωση της λαϊκής αρχιτεκτονικής και άλλων περιοχών της Ελλάδας, όπως της Μυτιλήνης και της Δημητσάνας. Ο διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, Αγγελος Δεληβοριάς,χαρακτηρίζοντας την προσπάθεια της Μ. Ζαγορησίου "ηρωική", όχι μόνο για τη σωτηρία κάθε αντικειμένου, αλλά και για να αποτυπωθούν οι αντανακλάσεις του "πάνω στην ευαισθησία της μνήμης μας", τονίζει ότι είναι "εμψυχωμένη από την ενεργοποιητική δύναμη της συγκίνησης και το χάρισμα να διακρίνει έγκαιρα τη σημασία των πραγμάτων, κυρίως όμως να υπερασπίζεται με την ακατάβλητη μαχητικότητα της ιδεολογικής προσήλωσης και την αδιάπτωτη ζωντάνια της νεανικής φλόγας".

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Ηταν η είδηση που προκάλεσε αμηχανία στα ΝΑΤΟικά "γεράκια", που φτύνουν το θάνατο σε όλη τη Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, χωρίς να ξεχωρίζουν το λαό, σε "καλούς" και "κακούς", Αλβανούς και Σέρβους. Ηταν ο Ιμπραϊμ Ρουγκόβα, ο νόμιμος πολιτικός ηγέτης των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου που βρήκε το θάρρος, αλλά κυρίως την ψυχραιμία και μέσα στη δίνη του πολέμου μπόρεσε να διακρίνει, τελικά, από τι και από ποιους πραγματικά κινδυνεύει ο ίδιος, αλλά και οι Αλβανοί Κοσσοβάροι. Μπόρεσε, έστω και αυτή την ύστατη στιγμή, να βρει το κουράγιο και να συναντηθεί με τον Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και να καταλήξουν σε μία γραπτή δήλωση, όπου συμφωνούν στο να βρεθεί η μοναδική λύση στην υπόθεση του Κοσσυφοπεδίου, που δεν είναι άλλη από την πολιτική λύση.

Προηγήθηκε ο παραμερισμός του από τις διαπραγματεύσεις του Ραμπουγέ. Δε ...βόλευε η μετριοπάθειά του για τα σχέδια που είχαν προετοιμάσει καιρό πριν ο "ηγεμόνας" και η κουστωδία του. Ακολούθησαν οι φήμες και για ορισμένους η σιγουριά για τη δολοφονία του, γεγονός που μπορεί να έδινε το "πράσινο φως" για την άμεση επέμβαση των χερσαίων δυνάμεων. Μία μέρα μετά, η εμφάνιση - χαστούκι. Πάλι οι καλοθελητές έσπευσαν να δώσουν τις ερμηνείες τους. Οτι αυτή η συνάντηση δεν έγινε ποτέ και πρόκειται για μοντάρισμα προηγούμενων πλάνων από συναντήσεις των δύο ηγετών. Οταν αυτή η προπαγάνδα έπεσε στο κενό, μίλησαν για πιέσεις των Σέρβων, ενώ το γερμανικό "Σπίγκελ" βγήκε την Παρασκευή, με συνέντευξή του, όπου "ζητά την επέμβαση των χερσαίων δυνάμεων" να τονώσει τις κραυγές του KLA για "προδοσία", που όλοι ξέρουν τι σημαίνει αυτό σε καιρό πολέμου. Ναι, αυτή είναι η ουσία. Πόλεμος.

Χρ. Μ.

Οι πολεμικές επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ ενάντια στη Νέα Γιουγκοσλαβία αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης λογικής και στρατηγικής των ΗΠΑ, σημειώνει ο Μάικλ Κλέρ, καθηγητής ειρήνης και παγκόσμιας ασφάλειας στο Hampshire College. Σύμφωνα με όσα γράφει στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού "Νέισιον", η στρατηγική αυτή έχει τρία σκέλη. Το πρώτο σκέλος είναι μια όλο και πιο απαισιόδοξη θεώρηση της παγκόσμιας ασφάλειας. "Οι Αμερικανοί πολίτες και τα αμερικανικά συμφέροντα απειλούνται σε πολλές περιοχές και για πολλά ζητήματα", κατέθεσε στις 2 του Φλεβάρη ο διευθυντής της CIA Τζορτζ Τένετ.Οι απειλές αυτές περιλαμβάνουν τις περιφερειακές συγκρούσεις και ανταρσίες, την τρομοκρατία και την εθνοτική αναταραχή.

Το δεύτερο σκέλος αυτής της στρατηγικής συνίσταται στη διαπίστωση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, ως παγκόσμια δύναμη με μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, έχουν ζωτικό συμφέρον να διατηρούν τη διεθνή σταθερότητα. Καθώς καμιά άλλη δύναμη ή ομάδα δυνάμεων δεν μπορεί να εγγυηθεί αυτή τη σταθερότητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να μπορούν να δρουν μόνες τους ή σε συνεργασία με έμπιστους συμμάχους - δηλαδή το ΝΑΤΟ.

Το τρίτο σκέλος είναι η πεποίθηση ότι για να διατηρούν την παγκόσμια σταθερότητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να διαθέτουν τις κατάλληλες δυνάμεις που θα διεξάγουν ταυτόχρονες στρατιωτικές επιχειρήσεις σε πολλές περιοχές του κόσμου εναντίον πολλαπλών αντιπάλων. Και ότι πρέπει να αναθεωρηθεί ο ρόλος των σημερινών συμμαχιών - οι περισσότερες από τις οποίες, όπως το ΝΑΤΟ, έχουν αμυντικό χαρακτήρα - ώστε να μπορούν να στηρίζουν τις αμερικανικές επιχειρήσεις.

Μεταφέρουμε τη γεμάτη ανησυχία και αγωνία προτροπή αναγνώστη μας, όπως ακριβώς μας την είπε: "Γράψτε, ξεσηκώστε τον κόσμο, πριν οι φλόγες του πολέμου αγκαλιάσουν όλα τα Βαλκάνια. Κανένας δεν πρέπει να μείνει απαθής, σε όλα όσα γίνονται αυτό τον καιρό. Κανένας δεν πρέπει να σκέφτεται αργότερα, πάνω σε αποκαϊδια και συντρίμμια, ότι αν είχε κι αυτός βγει στους δρόμους, ίσως να μην είχε γίνει η καταστροφή".

Τι έγινε, άραγε και προχώρησε στις προχτεσινές του δηλώσεις ο υπουργός Αμυνας, Ακης Τσοχατζόπουλος; Πώς... ανακάλυψε ξαφνικά, ότι "αποκλειστικά υπεύθυνος για την κρίση είναι ο Σέρβος ηγέτης" και ακόμη, ότι "η εθνική κάθαρση οδηγεί στην αλλαγή των συνόρων";

Αραγε, δεν έχουν σχέση οι δηλώσεις αυτές, με την απαίτηση των ΗΠΑ, να ευθυγραμμιστεί η ελληνική κυβέρνηση, ακόμη και στις δημόσιες τοποθετήσεις της, με την πολεμόχαρη "γραμμή" και πρακτική του ΝΑΤΟ; Δεν έχουν σχέση με τη σημερινή επίσκεψη του Αμερικανού υφυπουργού Εξωτερικών Τάλμποτ; Δεν έχουν σχέση με την προετοιμαζόμενη, ήδη, χερσαία επέμβαση των ΝΑΤΟικών δυνάμεων; Δεν έχουν σχέση, με την προετοιμασία της ελληνικής κοινής γνώμης, για τις επικείμενες αλλαγές συνόρων στα Βαλκάνια και τα όσα, ολέθρια αυτή συνεπάγεται, για όλους τους λαούς της περιοχής και του δικού μας;

Οι απαντήσεις, βέβαια, στα ερωτήματα αυτά είναι προφανείς. Οπως προφανής είναι και η προσπάθεια του υπουργού να αποκρύψει τις τεράστιες και εγκληματικές ευθύνες της κυβέρνησης.

Αυτή είναι η ουσία του "Δόγματος Κλίντον" σημειώνει ο καθηγητής. Ο καλύτερος τρόπος να διατηρηθεί η σταθερότητα στις περιοχές που ενδιαφέρουν πραγματικά τις Ηνωμένες Πολιτείες (όπως η δυτική Ευρώπη) είναι να καταπολεμηθεί η "αστάθεια" σε άλλες περιοχές πριν ενταθεί και επεκταθεί. Η χαρακτηριστικότερη ίσως έκφραση αυτού του δόγματος ήταν η ομιλία που εκφώνησε ο Κλίντον στις 26 του Φλεβάρη στο Σαν Φρανσίσκο:

"Είναι εύκολο να λέμε ότι δε μας ενδιαφέρει ποιος ζει σ' αυτή ή σ' εκείνη την κοιλάδα της Βοσνίας, ποιος ελέγχει ένα κομμάτι γης στο Κέρας της Αφρικής ή στην όχθη του Ιορδάνη. Η ουσία των συμφερόντων μας όμως δεν έγκειται στο πόσο μικρές ή μακρινές είναι αυτές οι περιοχές ή στο πόσο εύκολα μπορούμε να προφέρουμε τα ονόματά τους. Το ερώτημα που πρέπει να θέσουμε είναι τι συνέπειες έχει για την ασφάλειά μας το να αφήνουμε τις συγκρούσεις να ξεσπούν και να απλώνονται. Δεν μπορούμε, και δεν πρέπει, να κάνουμε τα πάντα ή να βρισκόμαστε παντού. Οπου όμως διακυβεύονται οι αξίες μας και τα συμφέροντά μας, και όπου μπορούμε να επηρεάσουμε με την παρέμβασή μας, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε".

Ποτέ από την εποχή του Βιετνάμ δεν είχε διατυπώσει ένας Αμερικανός πρόεδρος μια τόσο φιλόδοξη και μακροπρόθεσμη πολιτική, σημειώνει ο Κλερ. Αλλά και τόσο επικίνδυνη για την παγκόσμια ειρήνη και, ταυτόχρονα, απάνθρωπη και ολέθρια για τους λαούς, σημειώνουμε εμείς.

Στα πλαίσια της στρατηγικής αυτής, σημειώνει ο Αμερικανός καθηγητής, έχουμε την επιδίωξη του Λευκού Οίκου, να αυξηθεί σημαντικά ο προϋπολογισμός του Πενταγώνου, κατά 112 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα στα επόμενα έξι χρόνια, ώστε να αγοραστούν νέα πολεμικά πλοία, νέα αεροσκάφη, νέα τεθωρακισμένα οχήματα και άλλος εξοπλισμός που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μακρινές πολεμικές ζώνες.

Λιγότερο εμφανής είναι η προσπάθεια των ΗΠΑ να μετατρέψουν το ΝΑΤΟ σε μια περιφερειακή αστυνομική δύναμη που θα διοικείται από την Ουάσιγκτον. Η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών, Μάντλιν Ολμπράιτ, αποκάλυψε για πρώτη φορά αυτόν το στόχο σε συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Δεκέμβρη στις Βρυξέλλες. Υποστηρίζοντας ότι τα "άτακτα κράτη" που διαθέτουν πυραύλους αποτελούν εξίσου μεγάλη απειλή για την Ευρώπη μ' εκείνη που αποτελούσε άλλοτε το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, η Ολμπράιτ ζήτησε από το ΝΑΤΟ να επεκτείνει τη ζώνη των επιχειρήσεών του σε μακρινές περιοχές και να προετοιμαστεί να αντιμετωπίσει ένα ευρύ φάσμα απειλών. "Η κοινή λογική μας λέει ότι είναι καλύτερα να αντιμετωπίζουμε την αστάθεια όταν είναι νωρίς από το να περιμένουμε να μας κτυπήσει την πόρτα", είπε.

Αυτοί είναι!

Βουτηγμένος

μες στο ψέμα,

στην απάτη

και στο αίμα

και με "σκήπτρο" του

την κάννη

τον αφέντη

παριστάνει!

Και στο θρόνο του

τριγύρα

η υπόλοιπη

η σπείρα,

που βοηθάει

και σιγοντάρει

τον μεγάλο

μακελάρη!

Να, ολόκληρη

η φάρα

η παγκόσμια

κατάρα,

να η "ελεύθερη"

η Δύση,

ο καθείς μπορεί

να φτύσει!

Ο Οίστρος