Eurokinissi

Οι θιασώτες της «απελευθέρωσης» και της «ανταγωνιστικότητας», που έχουν τσακίσει τα λαϊκά νοικοκυριά και τα δικαιώματα των εργαζομένων, προβάλλουν την ιδέα μέτρων στην ίδια κατεύθυνση, ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που δημιούργησε αυτή ακριβώς η πολιτική...

Τι προτείνεται ως τρόπος αντιμετώπισης της κατάστασης; Η ακόμα μεγαλύτερη εμμονή στα σχέδια της ΕΕ και η περισσότερη απελευθέρωση των αγορών. Ο εμπαιγμός είναι απροκάλυπτος. Αυτοί που με τις πολιτικές τους έδωσαν νέα πνοή στην υπόθεση της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης κεφαλαίων και ισχυροποίησαν όσο ποτέ τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους που σήμερα αλωνίζουν ανενόχλητοι στην αγορά, προτείνουν περισσότερο «υγιή ανταγωνισμό». Οι θιασώτες της «απελευθέρωσης» και της «ανταγωνιστικότητας», που έχουν τσακίσει τα λαϊκά νοικοκυριά και τα δικαιώματα των εργαζομένων, προβάλλουν την ιδέα μέτρων στην ίδια κατεύθυνση, ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που δημιούργησε αυτή ακριβώς η πολιτική. Αυτοί που από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας έχουν αναγάγει την «απελευθέρωση» και τον «ανταγωνισμό» σε εθνική υπόθεση, ονομάζουν τις συνέπειες της αντιλαϊκής αντιδραστικής πολιτικής «στρέβλωση», αλλά για την αντιμετώπισή της ποντάρουν στην ακόμα μεγαλύτερη μονοπώληση...

Η ανακοίνωση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ που δόθηκε στη δημοσιότητα την Τετάρτη που μας πέρασε, ήταν σαφής: «Αποτελεί αντιστροφή της πραγματικότητας ο ισχυρισμός της κυβέρνησης, των βιομηχάνων και των μεγαλεμπόρων ότι η ακρίβεια οφείλεται σε "στρεβλώσεις" του ελεύθερου ανταγωνισμού, και στη "μη υγιή λειτουργία της αγοράς". Η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι ο καπιταλιστικός ανταγωνισμός οδηγεί στα μονοπώλια και τα καρτέλ. Σήμερα, διαμορφωμένα καρτέλ υπάρχουν στην Ελλάδα και σε όλη την ΕΕ, σε όλους τους κλάδους, όπως στο γάλα, στα τρόφιμα, στα καύσιμα, στην ενέργεια, στις τηλεπικοινωνίες, στις τράπεζες κ.α. που λειτουργούν σε βάρος όλων των λαϊκών στρωμάτων».

Αυτή είναι η μοναδική αλήθεια. Απλά, οι κυβερνώντες και οι άλλοι συνοδοιπόροι της ΕΕ, οι οπαδοί της απελευθέρωσης των αγορών και του «υγιούς ανταγωνισμού», παριστάνουν πως δε γνωρίζουν ότι η πορεία ανάπτυξης του καπιταλισμού είναι μια πορεία συνεχούς μεγέθυνσης των επιχειρήσεων. Μια πορεία που οδήγησε στη δημιουργία των μονοπωλίων, τα οποία από την εποχή της εμφάνισής τους, ενισχύουν χωρίς σταματημό, την κυριαρχία τους, υπαγορεύοντας τους δικούς τους όρους. Αλλωστε εκεί, στη μεγέθυνση των επιχειρήσεων, οδηγεί η ίδια η έννοια του ανταγωνισμού. Με δεδομένο ότι ο αγώνας δρόμου που κάνουν οι διάφορες επιχειρηματικές ομάδες είναι για τη δική τους επικράτηση στις αγορές, είναι ολοφάνερο ότι σαν αποτέλεσμα αυτής της επικράτησης, κάποιοι βγαίνουν εκτός παιχνιδιού. Εκτοπίζονται από την αγορά, ενώ τα μερίδιά τους μοιράζονται ανάμεσα σε εκείνους που απέμειναν να ανταγωνίζονται, έχοντας εξασφαλισμένη ακόμα μεγαλύτερη ισχύ. Κι όλα αυτά, μέχρι να έρθει η επόμενη φάση... ξεκαθαρίσματος λογαριασμών. Αλλωστε, οι πρακτικές των επιχειρηματικών εξαγορών και συγχωνεύσεων είναι μια διαδικασία που υπάρχει από καταβολής του καπιταλισμού, ενώ σε περιόδους που εντείνονται οι διεργασίες για τη συγκεντροποίηση κεφαλαίων, οι εξαγορές - συγχωνεύσεις φτάνουν στο απόγειό τους.

Αυτές ακριβώς τις διαδικασίες επιδιώκει να επιταχύνει η οικονομική ολιγαρχία. Οταν στο Μάαστριχτ υπογράφηκε η σχετική Συνθήκη, που δρομολόγησε τις «ελευθερίες» για την κίνηση κεφαλαίων, εμπορευμάτων, υπηρεσιών και ανθρώπινου δυναμικού, επρόκειτο για την αξίωση που πρόβαλε το κεφάλαιο στη συγκεκριμένη φάση εξέλιξης του συστήματος, στο όνομα του «υγιούς ανταγωνισμού» και για την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων που υποτίθεται είχαν εντοπιστεί. Μοναδικός τους στόχος ήταν η εξασφάλιση της ακόμα μεγαλύτερης κυριαρχίας της πλουτοκρατίας, μέσα από την προώθηση ρυθμίσεων που θα διευκόλυνε την παραπέρα μεγέθυνση των επιχειρήσεων και τη συνέχιση της απρόσκοπτης κερδοφορίας του κεφαλαίου. Τι σημαίνει αυτός; Οτι, απώτερος στόχος τους ήταν να ενισχύσουν ακόμα περισσότερο τις μονοπωλιακές ενώσεις, με το κόστος να μεταφέρεται στις πλάτες των εργαζομένων.

Αν επιχειρήσει κανείς να δει, στο παράδειγμα της χώρας μας, τα αποτελέσματα της πολιτικής του «υγιούς ανταγωνισμού» και πού οδήγησαν οι ρυθμίσεις στήριξης του μονοπωλιακού κεφαλαίου και της παράδοσης της αγοράς στους γιγαντιαίων διαστάσεων επιχειρηματικούς ομίλους, τα αποτελέσματα είναι θεαματικά. Οι επιλογές της «απελευθέρωσης» των αγορών που προέβλεπε η Συνθήκη του Μάαστριχτ και οι οποίες επικροτήθηκαν και από τη ΝΔ και από το ΠΑΣΟΚ και από το ΣΥΝ, είχαν σαν αποτέλεσμα να επισπευστούν διεργασίες ανάμεσα στις διάφορες ομάδες επιχειρηματικών συμφερόντων και να ξεσπάσει ένα απίθανο όργιο εξαγορών - συγχωνεύσεων, αλλά και περιθωριοποίησης εκατοντάδων επιχειρήσεων.

Επειδή το θέμα των τιμών στα προϊόντα πρώτης ανάγκης είναι στην επικαιρότητα, θα άξιζε να παρατηρήσουμε τον «υγιή ανταγωνισμό» σε ορισμένους κλάδους. Πριν από λίγες μέρες, ο επικεφαλής της ΜΑΡΦΙΝ ΓΚΡΟΥΠ (MIG), ανακοίνωσε ότι το γάλα ΔΕΛΤΑ θα φτηνύνει κατά 3 λεπτά το λίτρο. Για να φτάσει όμως ο τραπεζίτης Α. Βγενόπουλος να κάνει κουμάντο στα γάλατα, έπρεπε να προηγηθεί μια ολόκληρη δεκαετία επιχειρηματικών ανακατατάξεων, ώστε η ΔΕΛΤΑ να γίνει ΒΙΒΑΡΤΙΑ και να λανσάρεται ως μια ευρωπαϊκών διαστάσεων επιχείρηση. Γιατί πριν ο συγκεκριμένος όμιλος «περάσει» στη MIG, ο Δ. Δασκαλόπουλος, στο πλαίσιο του «υγιούς ανταγωνισμού» είχε καταφέρει να βάλει στο χέρι μια σειρά εταιρείες, μεταξύ των οποίων και οι:

• ΦΡΟΖΑ, κατεψυγμένα είδη
• Μπάρμπα - Στάθης, κατεψυγμένα είδη
• VITALACT (Βουλγαρία)
• ΒΙΓΛΑ Ολύμπου, τυροκομείο
• Παγωτά ΔΩΔΩΝΗΣ
• ΓΚΟΥΝΤΙΣ (αλυσίδα εστίασης)
• Κυλινδρόμυλοι ΠΑΠΑΦΙΛΗ
• ALFA FOODS (Δανία)
• ΤΣΙΠΙΤΑ (σνακς)
• HELLΕNIC CATERING
• COMPACGHIE GERVAIS
• DANONE/ CHARALAMBIDES DAIRIES (γαλακτοβιομηχανία Κύπρου)
• Α. & Σ. ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ (γαλακτοβιομηχανία Κύπρου)
• ΓΕΝΙΚΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΑΕ
• ΝΕΣΤΛΕ ΕΛΛΑΣ («Βλάχας»)
• CREAM LINE Ομιλος
• ROYAL FOODW (Βουλγαρία)
• ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ
• EUROMERCHANT BALKAN FundELDI (Ρωσία)
• KRASNOSELSKAYA (Ρωσία)
• FOOD & SNACK (Γερμανία)
• FLOCAFE
• GENARAL FOOD OOD
• AGROTEAM FOOD
• GRENN FOOD
• SOPEXHO ALLIANCE
• CHRISTEAS DAIRIES PUBLIC

Αυτή ήταν η εταιρεία του προέδρου του ΣΕΒ και τώρα της MIG. Ομως και η MIG δεν απέκτησε μόνο τη ΒΙΒΑΡΤΙΑ. Ο Α. Βγενόπουλος, που διαφημίζει τον όμιλό του ως το μεγαλύτερο της Ελλάδας, εκτός από τα γάλατα, στο χαρτοφυλάκιό του έχει ακόμα τις:

• MARFIN POPULAR BANK PUBLIC CO LTD
• MIG REAL ESTATE
• ATICA («Superfast Ferries» - «Blue Star Ferries»)
• ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑ
• ΜΗΤΕΡΑ - ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ
• SINGULAR LOGIC
• INTERINVEST ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΑΕΕΧ
• ΑΝΑΚΟΝ INVESTMENTS LTD
• CAPE INVESTMENTS CORPORATION
• ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΕΩΣ
• HILTON CYPRUS
• ΡΑΔΙΟ ΚΟΡΑΣΙΔΗΣ

Αν πάμε λίγο παρακάτω, στον κλάδο των τροφίμων, θα δούμε ότι μια άλλη πολυεθνική, η UNILEVER, που πρωταγωνίστησε στην ιστορία με τα μολυσμένα ηλιέλαια, χάρη στον «υγιή ανταγωνισμό», διακινεί στην αγορά μια τέτοια γκάμα προϊόντων, που χάνει κανείς το λογαριασμό. Να μια ενδεικτική λίστα με τις μάρκες των ειδών που «ελεύθερα» διακινεί στην αγορά:

• Ελαιόλαδα & προϊόντα ελιάς ΑΛΤΙΣ
• Μαργαρίνες (ΒΙΤΑΜ SOFT, BECEL PRO-ACTIV)
• Φυτικά έλαια (SOL & ΦΛΩΡΑ)
• Παγωτά (MAGIC, CARTE D' OR)
• Αφεψήματα και τσάι LIPTON
• Κύβοι, σάλτσες και σούπες KNORR
• Ετοιμα γεύματα ζυμαρικών KNORR
• Κρύα ροφήματα φρούτων & λαχανικών
• Μαγιονέζες & σάλτσες για σαλάτες HELLMANN'S
• Κατεψυγμένα προϊόντα IGLO
• Αλλα προϊόντα τροφίμων (PUMMARO, CARTE D' OR ζελέ, σαντιγί ή μπεσαμέλ)
• Προϊόντα οικιακού καθαρισμού (χλωρίνη KLINEX, CIF)
• Απορρυπαντικά & μαλακτικά ρούχων (SKIP, CAJOLINE)
• Προϊόντα περιποίησης προσώπου και σώματος (DOVE, LUX)
• Προϊόντα στοματικής υγιεινής (AIM)
• Προϊόντα περιποίησης μαλλιών (ORGANICS, ULTREX)
• Αρώματα - αποσμητικά (AXE, REXONA).

Ενίσχυση της κυριαρχίας του κεφαλαίου έχουμε και στον κλάδο των σούπερ μάρκετ. Στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, δύο πολυεθνικές εξαγόρασαν δύο ντόπιες αλυσίδες. Η ΚΑΡΦΟΥΡ (τότε ΚΟΝΤΙΝΕΝΤ) την ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ και η DELHAIZE την ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ. Στο πλαίσιο του «υγιούς ανταγωνισμού» τα δύο μονοπώλια δημιούργησαν ένα ευρύ δίκτυο πωλήσεων, που έχει δείξει τα... δόντια του από την πρώτη στιγμή. Ετσι, από το μηδέν το 1992 και ενώ πριν από 10 χρόνια ο αθροιστικός τζίρος και των δύο αλυσίδων ήταν κάτω από το 0,5% του ΑΕΠ, ήδη το 2007 ο τζίρος τους διαμορφώθηκε στο 1,5% του ΑΕΠ της χώρας!

Μπορεί τα παραπάνω στοιχεία να φαντάζουν εντυπωσιακά, το γεγονός όμως είναι ότι με τέτοιες διεργασίες και ανακατατάξεις εξελισσόταν πάντα και θα συνεχίσει να εξελίσσεται - όσο υπάρχει - ο καπιταλισμός. Μόνο έτσι μπορεί και γίνεται κατορθωτό όλο και πιο λίγοι να συγκεντρώνουν συνεχώς μεγαλύτερο μέρος από τον πλούτο της κοινωνίας, ενώ οι πολλοί, οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα, εξαναγκάζονται σε όλο και λιγότερα. Εκείνο που αλλάζει, είναι οι ρυθμοί και η ένταση των εξελίξεων. Και μαζί τους, διογκώνεται και η αγανάχτηση του λαού, για τον οποίο αποτελεί μονόδρομο να αναζητήσει λύσεις μέσα από την ολοκληρωτική αντιπαράθεσή του με το υπάρχον σύστημα, μέχρι την οριστική ανατροπή του.