Το δίκιο του εργάτη...
- «Μοιρασιές για να μην έχει, χυμάει ο/ Γιάννης το Γιαννιό, τώρα όμως μονιασμένοι/ μαζί κλέβουν το φτωχό...» (Μπέρτολτ Μπρεχτ: «Οπερα της Πεντάρας»).
Είναι λόγια του μεγάλου Μπρεχτ. Ηταν δραματουργός, πεζογράφος, mαρξιστής, αντιφασίστας την περίοδο της ανόδου του ναζισμού στη Γερμανία, θιασώτης του Κομμουνιστικού Μανιφέστου. Ο ανατόμος του ανθρωπίνου πόνου, με τρόπο ποιητικό, χιουμοριστικό, αναλύει, τα κακώς κείμενα του καπιταλισμού. Αποκαλυπτικός με «καλά ρεφλέξ» και «αμορτισέρ» όπως έλεγε, όταν υπάρχει ζόφος. Περιγράφει όλες τις αστικές καταστάσεις, τις κλοπές, διαφθορές, εκτραχηλισμένες συμπεριφορές, των κεφαλαιοκρατών. Οι πίκρες, οι αλήθειες και τα ψέματα μιας κοινωνίας στον καπιταλισμό, φανερώνουν την αλλοτρίωση των ηρώων του - ή το βαθμό που αντιστέκονται. Ο «νεότερος Σαίξπηρ», όπως τον αποκάλεσε η παγκόσμια γραμματεία της Λογοτεχνίας, βαθιά ανθρώπινος, σ' ένα τελετουργικό παραλογισμό του κεφαλαίου, δείχνει τις οξυμένες αντιθέσεις του, τις υποκρισίες του.
Η διαλεκτική του Μπρεχτ, χρησιμοποιείται με απλό, αλλά φιλοσοφικό τρόπο. Γίνεται κομμουνιστής, ποιητής του θεάτρου, θιασώτης της ταξικής πάλης. Γίνεται κατανοητός ο ρεαλισμός του για τον απάνθρωπο καπιταλισμό, την κιβδηλότητά του. Αποκαλύπτει στη διανόηση, στην εργατική τάξη, αγρότες, φτωχούς, την «υπερηφάνεια των πληβείων» που έλεγε ο Μαρξ. Ποιες είναι οι «παραγωγικές δυνάμεις» και ποιες οι «παραγωγικές σχέσεις» λέει ο Μπρεχτ (θεατρικό έργο «Ουμπέρτο Ούι»). Στο κράτος του κεφαλαίου: «Αχ, ποιος δεν θάθελε νάναι καλός; Μα οι συνθήκες τα λεν αλλιώς!». Είναι το φινάλε στην «Οπερα της Πεντάρας»: Για την αβεβαιότητα των ανθρωπίνων συνθηκών. Οι διαχειριστές της αστικής τάξης, λένε τα ίδια με τους στίχους, την «αναγκαιότητα των μέτρων», δηλαδή της φτώχειας για τους αδύνατους: με «οικονομίες», «σοβαρές συνομιλίες» με το ΔΝΤ, τραπεζίτες / τοκογλύφους της ΕΕ κλπ.
Η παρακμή του «μεσοπολέμου» είναι ίδια με το κλίμα που ζούμε όπου η απόκτηση χρημάτων ισοδυναμεί με την απόκτηση εξουσίας. Ο ρόλος των πολυεθνικών είναι «Κράτη, γίγαντες, οι πολυεθνικές» και «νάνοι τα κράτη» δορυφόροι του κεφαλαίου. Ο Μπρεχτ είναι δηκτικός, αυθεντικός γι' αυτό... πάλεψε για το σοσιαλισμό.- Αλλά και ο Μαρξ, στο «Κεφάλαιο», έχει σαν ευρετήριο της Σκέψης του τις λέξεις «Λευτεριά, Ισότητα - Δικαιοσύνη». Η οικονομική πολιτική θεωρία αποκαλύπτεται στα «χειρόγραφα» του 1844. Η ανθρωπιστική φιλοσοφία του αναλύεται βάσει της διαλεκτικής: Αφορά την ιστορική πραγματικότητα, εξέλιξη. Αν ο Μπρεχτ αποκαλύπτει την «εξουσία των λέξεων» του καπιταλισμού, δηλαδή την προπαγάνδα που χρησιμοποιεί για την «επιβίωσή του», ο Μαρξ μιλάει «για τα χαρακτηριστικά του καπιταλισμού και τις απάνθρωπες λειτουργίες του: Το κεφάλαιο σκοτώνει και σκοτώνεται». Αφήνοντας έτσι ή αλλιώς την ανισότητα, φτώχεια, εξαθλίωση, εκμετάλλευση...
Συνεπώς νόμος είναι το δίκιο του εργάτη κι όχι του κεφαλαιοκράτη. Οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, δεν μειώνουν τις προθέσεις των ιμπεριαλιστών για την εκμετάλλευση των λαών. Μονιασμένοι, αλλά με «λυκοφιλίες», να κλέβουν κατασπαράζοντας τους φτωχούς! Αυτή είναι η πολιτική της καπιταλιστικής ΕΕ.
Παναγιώτης ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗΣ