Τις μέρες αυτές εκατοντάδες μαθητές δημοτικών, γυμνασίων και λυκείων παραδίδουν και σε πολλές περιπτώσεις παρουσιάζουν τα αποτελέσματα εργασιών τους που αφορούν περιβαλλοντικά προβλήματα, στο πλαίσιο Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΠΠΕ) που υλοποίησαν τη σχολική χρονιά που τελειώνει. Στόχος της ΠΕ εκτός από την απόκτηση περιβαλλοντικής γνώσης, την ευαισθητοποίηση των μαθητών σε ζητήματα γύρω από το περιβάλλον, είναι επίσης η αλλαγή προς το θετικότερο της στάσης τους στα ζητήματα αυτά και η ανάληψη δράσης, όπου και όταν χρειάζεται.

Η ύπαρξη ενός οικολογικού προβλήματος σε μια περιοχή, όπως έχει αποδειχτεί και με έρευνες, ευαισθητοποιεί και κινητοποιεί τον πληθυσμό ανεξάρτητα από τις γνώσεις που διαθέτουν και τις στάσεις που είχαν στο παρελθόν. Κι αυτό είναι λογικό. Αλλο η από καθ' έδρας διδασκαλία και οι «ουδέτερες» εν πολλοίς δραστηριότητες σε ΠΠΕ κι άλλο η βίωση ενός προβλήματος και οι προσπάθειες για την επίλυσή του. Οι σκέψεις αυτές μάς ήρθαν στο νου με αφορμή τα όσα προηγήθηκαν στα Βριλήσια πριν μερικές βδομάδες και με τα όσα ακολούθησαν στην Ηλιούπολη. Στη μια περίπτωση ένα δάσος κινδυνεύει από τη ΔΕΗ και στην άλλη και πάλι η εν λόγω εταιρία θέτει σε ομηρία μια περιοχή με πυλώνες υψηλής τάσης. Στις κινητοποιήσεις των τοπικών κοινωνιών είδαμε να συμμετέχουν πολλοί μαθητές μαζί με τους γονείς τους προσπαθώντας να υπερασπίσουν το περιβάλλον του δήμου τους από τις περιβαλλοντοκτόνες επιλογές μιας κυβέρνησης η οποία παρά τα όποια χαρακτηριστικά της θα έπρεπε να υπερασπίζεται το περιβάλλον, ως εκ του Συντάγματος όφειλε. Αντίθετα αυτή έστειλε τα ΜΑΤ (παλιά της τέχνη κόσκινο) να υπερασπιστεί την αυθαιρεσία χτυπώντας ειρηνικούς διαδηλωτές, αδιακρίτως φύλου και ηλικίας! Η βαρβαρότητα των κρατικών μισθοφόρων ήταν εντονότερη στην Ηλιούπολη και θύμιζε τις εικόνες με τον ξυλοδαρμό των συνταξιούχων και των ναυτεργατών. Η ρίψη χημικών - τα οποία είναι απαγορευμένα - και πάλι χρησιμοποιήθηκε από τους «γενναίους» πραιτοριανούς του εκσυγχρονισμού για να αντιμετωπίσουν παιδιά και γέροντες, στέλνοντας στα νοσοκομεία αρκετούς. Ισως με τον τρόπο αυτό η προϊσταμένη τους αρχή έχει ορίσει τα standards της δράσης τους και τους χορηγεί τα περίφημα Σκανδαλίδια πριμ παραγωγικότητας. Τόσα σπασμένα κεφάλια, τόσα μόρια, τόσα ευρώ. Τόσοι στα νοσοκομεία, άλλα τόσα μόρια, κι άλλα τόσα ευρώ. Σούμα και στο ταμείο. Αυτός είναι εκσυγχρονισμός. Οχι που ο Michel θα τους άφηνε να τεμπελιάζουν. Ο άνθρωπος έχει δείγματα γραφής και με τίποτα δε θα χάσει τον τίτλο του «δουλευταρά υπουργού». Τώρα αν οι ληστείες και η εγκληματικότητα έχουν αυξηθεί θεαματικά και είναι εκτός ελέγχου, αυτό είναι δευτερεύον. Ισως και ελεγχόμενο σε μια πορεία ...αναδιανομής του εισοδήματος. Εξάλλου ας μη μας διαφεύγει το γεγονός, ότι έχουμε «σοσιαλιστική» κυβέρνηση που αντιπαλεύει τη συσσώρευση πλούτου σε λίγα χέρια. Θυμίζουμε ότι δικής της έμπνευσης ήταν τα «νέα τζάκια» από την εποχή του Παπανδρεϊσμού που πήραν σάρκα και οστά στο σύγχρονο Σημιτιστάν. Επανερχόμαστε όμως στην οπτική της ΠΕ: γνώση-στάση-δράση.

Το δάσος είναι κάτι καλό, χρήσιμο και αναγκαίο; Είναι είδος εν αφθονία ή σπάνιο στο λεκανοπέδιο; Ποιος φταίει για την εξαφάνισή του και την αντικατάστασή του από μπετόν; Εχει η Αθήνα το λιγότερο πράσινο από όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες; Τι επιπτώσεις έχει αυτό στην υγεία μας; Οι πλημμύρες συνδέονται με το κάψιμο των περιαστικών δασών; Αυτά και άλλα πολλά θα μπορούσαν να είναι κάποια ερωτήματα βάσει των οποίων θα μπορούσε να στηθεί ένα ΠΠΕ από εκπαιδευτικούς και των δυο βαθμίδων δίνοντας γνώσεις και συμβάλλοντας στη δημιουργία θετικής στάσης των παιδιών απέναντι στο πράσινο, αποσυνδέοντάς το ταυτόχρονα από το πράσινο του ΠΑΣΟΚ. Αν οι δυο τεθέντες στόχοι πετύχουν - κάτω από συγκεκριμένες διαδικασίες - μπορεί εν δυνάμει να προκύψει και ο τρίτος. Δηλαδή η ανάληψη δράσης για την υπεράσπισή του (αν έχει επέλθει η «οικολογικοποίηση της σκέψης τους» για να θυμηθούμε το φιλόσοφο Ε. Moren) κι όχι από τους «μπετονολάτρεις» Λαλιώτη, Παπανδρέου και λοιπούς πράσινους. Πόσο θα άντεχε ένα τέτοιο πρόγραμμα ο νέος αστέρας του ΥΠΕΠΘ, μπορούμε να εκτιμήσουμε! Αυτό που όμως δεν μπορεί να αποφύγει, είναι η παρουσία και η συμμετοχή των μαθητών, όταν το πρόβλημα είναι τοπικό και καμία εικονική πραγματικότητα κατασκευασμένη στη Χ. Τρικούπη, στη Μητροπόλεως ή αλλαχού δεν μπορεί να διαστρεβλώσει. Τα αποτελέσματα τα είδαμε (είδαν). Τις πολύπαθες τοπικές κοινωνίες από τις νεοφιλελεύθερες επιλογές τους, θα τις έχουν μπροστά τους και θα είναι ο μόνιμος εφιάλτης τους.

Οι πυλώνες υψηλής τάσης είναι απαραίτητοι και αν ναι σε ποιες περιπτώσεις; Επιτρέπεται η ύπαρξή τους σε κατοικημένες περιοχές; Αν υπάρχουν, ποιες είναι οι επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων και ιδιαίτερα σε ευαίσθητες ομάδες (παιδιά, ηλικιωμένοι, άτομα με συγκεκριμένες ασθένειες, έγκυες γυναίκες κ.ά.); Πρέπει ως κριτήριο σε όλες τις αποφάσεις να είναι το «ελάχιστο κόστος» ή και η υγεία; Ισως σε κάποιο πιο ...προχωρημένο ΠΠΕ θα μπορούσαν να τεθούν και ερωτήματα του τύπου: ποιος πρέπει να λαμβάνει αποφάσεις σε παρόμοια ζητήματα; Η κεντρική εξουσία ή οι τοπικές κοινωνίες; Ισως θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί ως βιβλιογραφία και το παλαιότερο πόνημα του τ. υπουργού ΠΕΧΩΔΕ και νυν γραμματέα του «Κινήματος» για την Αττική που προέβλεπε τοπικά δημοψηφίσματα για παρόμοιες περιπτώσεις. Αν εκ νέου η γνώση για την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία - γιατί περί αυτής ο λόγος - επιτευχθεί και μαζί μ' αυτήν η στάση των μαθητών, φτάνουμε στο στάδιο της δράσης που είναι και το ζητούμενο. Οι μαθητές θα πρέπει να υπερασπιστούν το περιβάλλον αν υπάρχει λόγος. Οπότε αρχίζουν τα δύσκολα για τον Πέτρο, τη Βάσω, το Μιχάλη και τους υπόλοιπους της «Ετερόρρυθμης Εταιρείας του Εκσυγχρονισμού». Γιατί ο λόγος τους είναι άκυρος, αν τίθεται το δίλημμα Ολυμπιάδα ή υγεία. Η συνταγή τους είναι τα ΜΑΤ. Πόσο ικανή όμως είναι όταν πρέπει να αντιπαλέψει ένα κίνημα;