"Αλλαγή σελίδας" στο πολιτικό σκηνικό;

Ο σημερινός δεύτερος γύρος των εκλογών στην ΠΓΔΜ αναμένεται, εκτός απροόπτου, να οριστικοποιήσει τη νίκη μιας "συμμαχίας - έκπληξης" στο πολιτικό σκηνικό της χώρας και ενδεχομένως να δρομολογήσει τη μετα-Γκλιγκόροφ εποχή. Το ποια θα είναι τα χαρακτηριστικά αυτής της "νέας εποχής", όμως, παραμένει ερωτηματικό...

Η τρίτη εκλογική διαδικασία στην ιστορία της χώρας, για την ανάδειξη των 120 μελών του Κοινοβουλίου της, πραγματοποιείται υπό τη σκιά της συνεχιζόμενης βίας και κρίσης στο γειτονικό Κοσσυφοπέδιο, καθώς και της παρατεταμένης "αστάθειας" στην Αλβανία, την οποία δε δείχνει να επιλύει ικανοποιητικά η ανάδειξη της νέας κυβέρνησης υπό τον Παντελί Μάικο.

Αν κι ως σήμερα η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας κατάφερε να "αποφύγει την εμπλοκή της" στους πολέμους, οι οποίοι συντάραξαν την υπόλοιπη πρώην Γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία και να εγκαθιδρύσει ένα δημοκρατικού τύπου πολίτευμα, η εμπειρία της εφαρμογής του συστήματος προκαλεί διαφορετικές αντιδράσεις σε διαφορετικά τμήματα του πολιτικού φάσματος. Την πολιτική ζωή της χώρας σημαδεύουν πάντοτε οι διαχωριστικές γραμμές των εθνοτικών μειονοτήτων και στοιχειώνουν ακόμη οι κατηγορίες περί "διαφθοράς" και παραχάραξης του αποτελέσματος στις εκλογές του 1994, όταν δύο από τα μεγαλύτερα κόμματα μποϊκόταραν το δεύτερο γύρο. Τέσσερα χρόνια πολιτικής "φαγούρας" και εξαντλητικών συζητήσεων απέφεραν την υιοθέτηση του "νέου" εκλογικού νόμου, τον Ιούλιο του 1998.

Υπό το νέο νομοθετικό πλαίσιο, οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι αναδεικνύονται μέσω ενός μεικτού συστήματος, πλειοψηφικού και αναλογικού. Από το σύνολο των 120 εδρών, οι 85 εκλέγονται, βάσει του παλιού και οι 35 βάσει του νέου συστήματος. Η εισαγωγή του αναλογικού συστήματος (μετά από συνεχείς πιέσεις κεντρώων και μειονοτικών κομμάτων) δημιούργησε την προσδοκία ότι ένας σημαντικός αριθμός αντιπροσώπων των μειονοτικών κομμάτων θα καταλάμβανε θέσεις στη Βουλή, πλην ο περιορισμός τους σε 35 τη "μετριάζει αρκετά".

Για τους περισσότερους Δυτικούς αναλυτές, όπως για παράδειγμα το International Crisis Group (εκτενείς αναφορές στο "1998 Elections In Macedonia", 9/10/1998) αποτελεί βεβαιότητα ότι η επόμενη κυβέρνηση θα σχηματιστεί από ένα συνασπισμό κομμάτων, στον οποίο θα κυριαρχήσει το Μακεδονικό εθνικιστικό VMRO - DPMNE, αφού δείχνει "εντελώς απίθανη" η διατήρηση του SDSM, των Σοσιαλδημοκρατών του απερχόμενου πρωθυπουργού Μπράνκο Τσερβενκόφσκι, στην εξουσία.

Στο μετεκλογικό σκηνικό, εξέχουσα σημασία αποδίδεται στη μεταχείριση από την κεντρική εξουσία της ΠΓΔΜ προς την αλβανική μειονότητα (πολίτες και πολιτικό προσωπικό), καθώς και η "προθυμία" ή μη των Αλβανών να "συμβιβαστούν" με τα Σκόπια για τη διατήρηση της εσωτερικής πολιτικής σταθερότητας. Αν οι Αλβανοί απόσχουν από την πολιτική ζωή της χώρας, οι εθνοτικές διαφορές θα αποκτήσουν επικίνδυνο βάθος. Στην περίπτωση που αναδειχτεί όπως όλα δείχνουν κυβέρνηση υπό το VMRO - DPMNE και επιχειρήσει να "εξαιρέσει" τους Αλβανούς από την πολιτική σκηνή θα ανατραπεί η ισχύουσα (αν)ισορροπία με επικίνδυνες, όσο και απρόβλεπτες, συνέπειες. Η ριζοσπαστικοποίηση στην αλβανική μειονότητα προβάλλει ήδη απειλητική - τόσο μάλλον που υπήρξαν εφέτος αρκετά δείγματα βίας (βομβιστικών επιθέσεων, πιο συγκεκριμένα) στην ΠΓΔΜ που αποδόθηκαν σε παραφυάδες του Αλβανικού "Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου" (UCK), που διέσχισαν τα σύνορα. Δοθείσης της ακόμη περίπλοκης κατάστασης στο Κόσσοβο (όπου το ΝΑΤΟ συνεχίζει να πιέζει μεν για "εφαρμογή" της συμφωνίας Χόλμπρουκ, αλλά αναφέρονται ακόμη αψιμαχίες), η συνέχεια σε τέτοιες εξελίξεις ίσως αποδειχτεί μοιραία για τη συνεκτικότητα της χώρας.

Τα "μεγάλα κόμματα" της χώρας τείνουν να υπέρ-εκπροσωπούνται στη Βουλή βάσει του παρόντος νομοθετικού πλαισίου, γεγονός που οδηγεί αναλυτές να το θεωρούν "τη λιγότερο αναλογική εκδοχή των αναλογικών συστημάτων" (η σε εισαγωγικά διατύπωση ανήκει στον Michael Gallagher, "Proportionality, Disproportionality and Electoral Systems", Electoral Studies, 1991). Το όριο για την εκλογή από τις λίστες των υποψηφίων που αναδεικνύονται στις περιφέρειες με το αναλογικό σύστημα είναι 5%, γεγονός που αναπόφευκτα περιορίζει σημαντικά τις πιθανότητες - σχετικής έστω - "νίκης" για τα μικρά εθνικά κόμματα, αναγκάζοντάς τα να προβαίνουν σε άβολους "πολιτικούς γάμους σκοπιμότητας", με μεγαλύτερους σχηματισμούς.

Η Κρατική Εκλογική Επιτροπή (SEC) συγκέντρωσε και σε αυτήν τη διαδικασία, όπως και το 1990 και το 1994, τα φραστικά πυρά κομμάτων της αντιπολίτευσης, καθώς και πολλών δημοσιογράφων. Σε κύριο άρθρο της με τον εύγλωττο τίτλο "The SEC, C'est Moi", η εφημερίδα των Σκοπίων Ντνέβνικ σημείωνε (30/9/1998) ότι οι ενέργειές της "αντηχούν παλαιοκομματικές πολιτικές" ενώ "καλύπτονται από ένα πέπλο μυστικότητας". Η καθυστέρηση στην πλήρωση σημαντικών προθεσμιών υπογραμμίζουν την ένταση μεταξύ κομμάτων και επιτροπής: η ανάρτηση των λιστών των υποψηφίων έγινε με καθυστέρηση πέντε ημερών, ενώ ο καθορισμός των εκλογικών τμημάτων με δύο μέρες καθυστέρηση. Σημειώνεται "δυσπιστία" πολιτικών και πολιτών προς την ακεραιότητα, την ακρίβεια και τα πρόσωπα/τοποτηρητές του συστήματος. Ανάλογη "δυσπιστία" σημειώνεται και προς τους διεθνείς παρατηρητές, κυρίως αυτούς του ΟΑΣΕ, του οποίου η προκάτοχος οργάνωση (CSCE) είχε το 1994 "εγκρίνει" το αποτέλεσμα, οργίζοντας την αντιπολίτευση.

Η "μεγαλύτερη έκπληξη" στο πολιτικό σκηνικό της ΠΓΔΜ υπήρξε χωρίς αμφιβολία η συμμαχία VMRO - DPMNE και DA του Βάσιλ Τοπουρκόφσκι. Τα δύο κόμματα, όπως σημειώνουν πλείστοι όσοι Δυτικοί αναλυτές (π. χ. η Washington Post) δεν είναι καν "ιδεολογικά συγγενή", και η εκλογική τους σύμπραξη μάλλον ως αιτία της έχει την προσωπική φιλοδοξία των ηγετών τους.

Με τη συμμαχία αυτή το VMRO - DPMNE απεκδύεται του μανδύα του "φιλο - Βουλγαρικού" πολιτικού σχηματισμού (αν και τα μέλη του που έχουν κατηγορηθεί ως "προσκείμενα στη Σόφια" παραμένουν ψηλά στην ιεραρχία). Ενώ ο Τοπουκόρφσκι θα μπορέσει να αξιοποιήσει τις πολύ καλές του διεθνείς σχέσεις, για να προωθήσει τις "προεδρικές" του βλέψεις. Ο τελευταίος εξήγησε τους λόγους του συνασπισμού, με το επιχείρημα ότι πρόκειται για "δύο κόμματα της αντιπολίτευσης" που αμφότερα διακατέχονται από το αίσθημα της "ανάγκης αλλαγής".

Ο συνασπισμός υπόσχεται, αν σχηματίσει κυβέρνηση, να φέρει "οικονομική ανάπτυξη", να βελτιώσει το εκπαιδευτικό σύστημα και να ανοίξει "ανελέητο πόλεμο κατά του εγκλήματος". Κατηγορεί την κυβέρνηση ότι "καταλήστευσε" 600 εκατομμύρια μάρκα διαμέσου των ιδιωτικοποιήσεων, κι απειλεί "να φέρει τους υπεύθυνους σε δίκη". Επίσης, μιλά για ένα Σχέδιο Ανανέωσης και Ανάπτυξης (POR), με βάση εξωτερική βοήθεια. Ο ίδιος ο Τοπουκόρφσκι μιλά για 1 δισ. δολάρια εξωτερικών επενδύσεων στη χώρα. Ακόμη, για τη δημιουργία θέσεων εργασίας για 120.000 ανθρώπους, και ευρύ κύμα ιδιωτικοποιήσεων. (Ντνέβνικ, συνέντευξη με τον Τοπουκόρφσκι, Ιούλιος 1998).

Ο απερχόμενος πρωθυπουργός Τσερβενκόφσκι κατηγόρησε στην προεκλογική εκστρατεία χωρίς περιστροφές τον Τοπουκόρφσκι για την πολιτική πλατφόρμα του κόμματός του. Δεν έμεινε απλώς σ' αυτήν: προχώρησε σε "προσωπικού ύφους" αιτιάσεις και υπονοούμενα, λέγοντας (στη Nova Makedonija, 25/9/1998) ότι ο Τοπουκόρφσκι "προδίδει τα διεθνή συμφέροντα της Μακεδονίας και του Μακεδονικού λαού... αυτοί που υπόσχονται ένα δισ. δολάρια από το εξωτερικό πρέπει να πουν στο λαό ποιος θα τα δωρίσει". Ενδεχομένως, οι δηλώσεις του απερχόμενου πρωθυπουργού, αν ο συνασπισμός VMRO - Δημοκρατικής Εναλλαγής σχηματίσει κυβέρνηση, θα του κοστίσουν δίωξή του και γενικότερο κλίμα "ρεβανσισμού". Εξ άλλου, είναι προφανές το ότι ο Τοπουκόρφσκι προσβλέπει σε ανάδειξή του στην Προεδρία τον επόμενο χρόνο, όταν ο "ενοποιητικός" παράγων, που ακούει στο όνομα Κίρο Γκλιγκόροφ, αποσυρθεί.

Το αποτέλεσμα των εκλογών του 1994 απέφερε την κυριαρχία ενός κόμματος, του SDSM (Σοσιαλδημοκράτες), και το σχηματισμό κυβέρνησης μιας σχετικά άνετης πλειοψηφίας. Αυτή τη φορά κάτι τέτοιο μοιάζει απίθανο. Μέχρι στιγμής πράγματι το "επικρατέστερο" κόμμα για το σχηματισμό κυβέρνησης είναι το VMRO - DPMNE, όχι όμως χωρίς τη συνεργασία άλλων κομμάτων, με φυσικά "σίγουρη" αυτή της Δημοκρατικής Εναλλαγής (DA). Οι Αλβανοί διστάζουν, αλλά οι "μετριοπαθέστεροι" ενδέχεται να προσχωρήσουν σε μια τέτοια κυβέρνηση. Πολύ λιγότερο πιθανό μοιάζει το ενδεχόμενο οι απερχόμενοι Σοσιαλδημοκράτες και το VMRO να συμμαχήσουν, αλλά παρ' όλη την "ακρότητά" του το σενάριο δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς.

Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα από τον πρώτο γύρο υποδεικνύουν ότι ο συνασπισμός VMRO - DPMNE και Δημοκρατικής Εναλλαγής τα "καταφέρνουν" εκτός απροόπτου να συγκεντρώσουν τις 50 έδρες που ήλπιζαν, ενώ στη συνέχεια θα προσπαθήσουν να επιτύχουν συμμαχίες, με κάποιους ανεξάρτητους ή μικρά κόμματα, για να σχηματίσουν κυβέρνηση με απόλυτη πλειοψηφία 61 εδρών. Αλλά η προσδοκία στις τάξεις των δύο κομμάτων ότι θα "προσελκυστούν οπωσδήποτε" Αλβανοί ανεξάρτητοι στη συμμαχία μοιάζει, αν δεν είναι ανεδαφική, να αντηχεί υπερβολική αισιοδοξία.

Ο συνασπισμός των αλβανικών κομμάτων, μάλλον τα πάει καλύτερα από όσο ανέμενε, καθώς ήδη από τον πρώτο γύρο συγκέντρωνε 10 έδρες (αναλογική εκπροσώπηση) και στο δεύτερο γύρο των μονοεδρικών περιφερειών αναμένει να καταλάβει τουλάχιστον άλλες 17. Το πώς αυτές θα κατανεμηθούν ενδεχομένως θα κρίνει και τη στάση των εκπροσώπων της Αλβανικής μειονότητας, αν δηλαδή θα είναι "συμβιβαστική" ή πιο "ριζοσπαστική" (όπως υποδείκνυε άρθρο της αλβανικής εφημερίδας της ΠΓΔΜ Flaka e Vellazerimit, 11/09/1998)...

Το σκηνικό αναμένεται κατ' αρχάς να "ξεκαθαρίσει" στα μέσα της επόμενης εβδομάδας, οπότε και θα γίνει σαφές αν η "συμμαχία - έκπληξη" των VMRO - DPMNE και Δημοκρατικής Εναλλαγής θα μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση και υπό ποιους όρους. Θα πρέπει ίσως να περιμένει κανείς περισσότερο για τη διακρίβωση των συνεπειών της εξέλιξης στο πολιτικό σκηνικό της χώρας, όπως και στον βαλκανικό χάρτη...

Μπ. Γ.

***

***

Αντώνης ΔΑΜΙΓΟΣ

Το πανόραμα των κομμάτων της ΠΓΔΜ

DA (Demokratska Alternativa) - Δημοκρατική Εναλλαγή

Ιδρύθηκε μόλις φέτος από τον "χαρισματικό" πλην αμφιλεγόμενο Βάσιλ Τοπούκορφσκι, τελευταίο εκπρόσωπο της Μακεδονίας στη Γιουγκοσλαβική Συλλογική Προεδρία, που επέστρεψε στην πολιτική σκηνή της χώρας μετά από χρόνια απουσίας στο εξωτερικό. Εχει υψηλά ποσοστά έγκρισης (70% από τους Σκοπιανούς και 26% από τους Αλβανούς, σύμφωνα με δημοσκόπηση του BriMa τον Ιούνη: ο μόνος που τον ξεπερνά είναι ο Πρόεδρος Κίρο Γκλιγκόροφ), όπως και εξίσου υψηλή προσωπική φιλοδοξία. Είναι πρόεδρος του κόμματος, που συμπεριλαμβάνει στις τάξεις του τον άλλοτε συγκλητικό Σάβο Κλεμόφσκι και την πρόεδρο του Πανεπιστημίου των Σκοπίων Ραντμίλα Κιπριγιάνοβα - Ραντοβάνοβιτς.

DPS (Demokratska Partija na Srbite) - Δημοκρατικό Κόμμα των Σέρβων

Σχηματίστηκε το 1992 προκειμένου να πιέσει για μια "ειδική" αναγνώριση των Σέρβων της Μακεδονίας και του Μαυροβουνίου. Υπέστη μια σκληρή εσωτερική σύγκρουση το 1994, στην οποία υπερίσχυσαν οι σύμμαχοι του Προέδρου Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς της Σερβίας. Οι σκληρές τακτικές που ακολούθησε επέφεραν "πάγωμα" της συνταγματικής αναγνώρισης της σερβικής μειονότητας. Ο Ντράγκισα Μίλετιτς είναι πρόεδρός του.

DPT (Demokratska Partija na Turcite) - Δημοκρατικό Κόμμα των Τούρκων

Πρεσβεύει την τουρκική μειονότητα και προσπαθεί να επιτύχει αυξημένα εκπαιδευτικά δικαιώματα για τα μέλη της, αλλά δεν επιδιώκει αυτονομία των περιοχών όπου πλειοψηφεί η μειονότητα.

Ο Ερντόν Σαράτς είναι πρόεδρός του και ο Κενάν Χασίπι βουλευτής του στην απερχόμενη Βουλή.

DPM (Demokratska Partia na Makedonija) - Δημοκρατικό Κόμμα της Μακεδονίας

Το DPM είναι ένα "εθνικό μακεδονικό κόμμα", το οποίο όμως έχει έδρα στην κυριαρχούμενη από Αλβανούς πόλη του Τέτοβο. Ως ένα βαθμό, η ύπαρξή του θεωρείται σαν μια προσπάθεια "εξισορρόπησης" της πολιτικής κατάστασης στην περιοχή του Τέτοβο, όπου οι Αλβανοί βασίζονται. Ο Τόμισλαβ Στογιάνοφσκι είναι ο πρόεδρος και μόνος βουλευτής του στην απερχόμενη Εθνοσυνέλευση.

LDP (Liberalna Demokratska Partija) - Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα

Ιδρύθηκε το 1990 και μιμήθηκε σε μεγάλο βαθμό τη Συμμαχία των Ανανεωτικών Δυνάμεων, δηλαδή το κόμμα του τελευταίου πρωθυπουργού της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, Αντε Μάρκοβιτς. Το 1996 στις τοπικές εκλογές συμμάχησε με το Δημοκρατικό Κόμμα, υπό την ηγεσία του Πέταρ Γκόσεφ. Τα δύο κόμματα αυτοπροσδιορίζονται στο χώρο του Κέντρου, με "προτεραιότητές" τους οικονομικά ζητήματα και τις ιδιωτικοποιήσεις. Εως τη συμμαχία με το DPM, το LDP απείχε επιμελώς από τις διαμάχες μεταξύ των εθνοτήτων. Πρόεδρός του είναι ο Πέταρ Γκόσεφ, ο Στόγιαν Αντοφ είναι γραμματέας της Εκτελεστικής Επιτροπής και βουλευτής του, και ο Ρίστο Πένοφ, μέλος της ΕΕ, είναι δήμαρχος της πόλης των Σκοπίων.

PCER (Partija za Celosna Emancipacija na Romite) - Κόμμα για την Πλήρη Απελευθέρωση των Ρομά

Κύριος στόχος του κόμματος είναι η προστασία των δικαιωμάτων των Ρομά, μιας μειονότητας που αριθμεί 70.000 ψυχές. Πρόεδρος και βουλευτής του στην απερχόμενη βουλή ο Αμντί Φαϊκ.

PDA (Partija Demokratska Akcija) - Κόμμα Δημοκρατικής Δράσης / Αληθινός Δρόμος

Ιδρύθηκε το 1990, βασίζει τον πολιτικό του λόγο στην "παγκοσμιότητα των αρχών του Ισλάμ" και υποστηρίζει τα δικαιώματα των μειονοτήτων. Εκπρόσωπός του είναι ο Φερίντ Μούχιτς.

PDP (Partita Per Prosperitet Demokratik) - Κόμμα της Δημοκρατικής Ευημερίας

Ιδρύθηκε σ' ένα χωριό κοντά στο Τέτοβο την 5η Απρίλη 1990. Είναι το μεγαλύτερο από τα τέσσερα αλβανικά κόμματα. Κέρδισε 23 έδρες στις εκλογές του Νοέμβρη του 1990. Συμμετείχε στην απερχόμενη κυβέρνηση. Είχε έντεκα βουλευτές στη Βουλή, εκ των οποίων οι πέντε ήταν υπουργοί. Πρόεδρός του είναι ο Αμπντουραχμάν Αλιτί, και γενικός γραμματέας ο Νασίρ Ξιμπέρι, αναπληρωτής πρωθυπουργός, υπουργός Εργασίας, Εμπορίου και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

PDPA (Partita per Prosperitet Demokratik te Shqiptareve) - Κόμμα Δημοκρατικής Ευημερίας για τους Αλβανούς και NDP (Partia Demokratike Popullore) - Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα

Δημιουργήθηκε ως ριζοσπαστική πτέρυγα του PDP και αποσχίστηκε το 1994. Υποστηρίζει την "ισότητα" μεταξύ Σκοπιανών και Αλβανών ως προϋπόθεση της σταθερότητας της χώρας. Τα δύο κόμματα επίσημα ενώθηκαν στις τοπικές εκλογές του 1996 ως Partie Demokratike Shqiptare, ή Δημοκρατικό Κόμμα των Αλβανών. Πάντως, το νέο αυτό κόμμα, λόγω της προγραμματικής του διακήρυξης (αναδόμηση της ΠΓΔΜ και μετατροπή της σε ομοσπονδία δύο εθνοτήτων) απέτυχε να λάβει το "μανδύα" νομιμοποίησής του. Πρόεδρός του είναι ο Αρμπεν Τζαφέρι, ενώ στις τάξεις του περιλαμβάνονται και "ριζοσπάστες" Αλβανοί πολιτικοί, όπως ο Ρούφι Οσμάνι, πρώην δήμαρχος του Γκόστιβαρ και νυν φυλακισμένος, και ο Αλαντίν Ντεμίρι, πρώην δήμαρχος του Τέτοβο και νυν επίσης φυλακισμένος.

SDSM (Socijal Demokratski Sojuz na Makedonija) - Σοσιαλδημοκρατική Συμμαχία

Το κυβερνών κόμμα είναι η μετεξέλιξη της Ενωσης Κομμουνιστών της Μακεδονίας, χωρίς όμως να διατηρεί τα χαρακτηριστικά μιας τέτοιας οργάνωσης και όντας "δεσμευμένο στη διατήρηση του παρόντος συστήματος" και "ανήκον στην ευρωπαϊκή πολιτική κληρονομιά". Ο πρωθυπουργός (από το 1994) Μπράνκο Τσερβενκόφσκι, ο Πρόεδρος Κίρο Γκλιγκόροφ (που πάντως δεν το υποστήριξε προεκλογικά) και ο πρόεδρος της απερχόμενης Βουλής Τίτο Πέτκοφσκι είναι, μεταξύ άλλων, σημαντικά μέλη του.

SPM (Socijalisticka Partija na Makedonija) - Σοσιαλιστικό Κόμμα της Μακεδονίας

Το κόμμα είχε πολύ μεγαλύτερη επιρροή στον κυβερνητικό συνασπισμό από όση θα ανέμενε κανείς, γεγονός που αποδίδεται στο ότι ο ηγέτης του Λιούμπισλαβ Ιβάνοφ είναι ιδιοκτήτης του μεγαλύτερου ιδιωτικού τηλεοπτικού δικτύου της χώρας. Το κόμμα κατείχε 3 υπουργικές θέσεις.

VMRO - DPMNE (Vnatresna Makedonska Revolucionerna Organizacija Demokratska Partija za Makedonsko Nacionalno Edinstvo) - Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση - Δημοκρατικό Κόμμα για τη Μακεδονική Ενότητα

Ιδρύθηκε το 1990 για να προωθήσει "την πνευματική, οικονομική και εθνική ενότητα του διχασμένου μακεδονικού λαού και να δημιουργήσει ένα κράτος στα μελλοντικά ενωμένα Βαλκάνια και την ενωμένη Ευρώπη". Παρότι απέσπασε πλειοψηφία το 1990, απέτυχε να σχηματίσει βιώσιμη κυβέρνηση. Κατέχει υψηλά ποσοστά υποστήριξης μεταξύ των (φτωχότερων) εργαζομένων και των ανέργων. Πρόεδρος του κόμματος είναι ο Λιούπκο Γκεοργκίεφσκι, ενώ κορυφαίο στέλεχός του ο Νικόλα Κλούσεφ (πρωθυπουργός στη βραχύβια κυβέρνηση του 1990).

Από την ώρα της ψηφοφορίας