Η ιστορία αποτελεί την πιο τρανή παρακαταθήκη για την πορεία εξέλιξης της ανθρωπότητας. Μα απ' όλη την ιστορία ξεχωρίζουν σταθμοί που σφραγίζουν στο πέρασμά της τις κατοπινές εξελίξεις. Ο Μαρξ διατύπωσε την άποψη ότι όλη η ιστορία των κοινωνιών είναι ιστορία της ταξικής πάλης. Αλλά η ιστορία της ταξικής πάλης, έχει σε κάθε εποχή το δικό της υποκείμενο. Γέννημα της εξέλιξης των ίδιων των κοινωνιών και της ωριμότητας των παραγόντων για επαναστατικά άλματα.

28 Σεπτέμβρη στα 1864. Στην αίθουσα "Αγιος Μαρτίνος" του Λονδίνου αντιπρόσωποι των εργατών από την Αγγλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Αμερική, την Πολωνία και την Ελβετία, έκαναν Γενική Συνέλευση και αποφάσισαν την ίδρυση της Πρώτης Διεθνούς με την ονομασία Διεθνής Ενωση Εργατών. Η συνέλευση εξέλεξε Γενικό Συμβούλιο από 21 μέλη και υποεπιτροπές για κάθε χώρα. Το Γενικό Συμβούλιο εξέλεξε πρόεδρο, επίτιμο γραμματέα και γραμματείς για κάθε χώρα. Ο Μαρξ εκλέχτηκε γραμματέας για τη Γερμανία. Το Γενικό Συμβούλιο προχώρησε στην επεξεργασία προγράμματος και Καταστατικού της Ενωσης.

Η ίδρυση της Πρώτης Διεθνούς δεν ήταν καθόλου τυχαίο γεγονός. Ωρίμαζε σαν ιδέα σε συνθήκες ανάπτυξης του καπιταλισμού, που συνοδεύτηκαν από μια σειρά επαναστάσεις και εμφυλίους πολέμους ανάμεσα στο προλεταριάτο και την αστική τάξη. Προάγγελος της ίδρυσής της, ήταν η Ενωση Κομμουνιστών υπό την καθοδήγηση των Μαρξ - Ενγκελς, ενώ σημαντικό ρόλο έπαιξε η δράση της και κυρίως το πρόγραμμά της, το γνωστό Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος, έργο των Μαρξ - Ενγκελς, που ήταν και το πρώτο προγραμματικό ντοκουμέντο του επιστημονικού κομμουνισμού.

Η ανάπτυξη του καπιταλισμού, που επιταχύνθηκε με τη βιομηχανική επανάσταση, δημιουργούσε τις συνθήκες ανάπτυξης εργατικών αγώνων και των πρώτων ουσιαστικά πολιτικών εκδηλώσεων της εργατικής τάξης. Ετσι έχουμε τις εξεγέρσεις στη Λυών το 1831 και το 1834, την εξέγερση των υφαντουργών της Σιλεσίας το 1844, ενώ στην Αγγλία οργανώνεται το κίνημα των Χαρτιστών, που σύμφωνα με τον Λένιν είναι το πρώτο πραγματικά μαζικό, πολιτικό προλεταριακό, επαναστατικό κίνημα. Το κίνημα των Χαρτιστών εκδήλωνε έντονες διεθνιστικές τάσεις. Την ίδια εποχή έδρασαν και άλλες εργατικές ενώσεις με διεθνιστικές προλεταριακές αντιλήψεις, όπως η "Ενωση των Προγραμμένων 1834 - 1836", η "Ενωση των Δικαίων 1836 - 1839", οι "Αδελφωμένοι Δημοκράτες" που ιδρύθηκε στο Λονδίνο από Αγγλους και άλλους Ευρωπαίους εξόριστους. Οι Μαρξ και Ενγκελς είχαν σχέσεις μ' αυτό το κίνημα που θεωρείται από τους προδρόμους του διεθνιστικού προλεταριακού κινήματος. Οι Χαρτιστές επίσης δρούσαν μέσα απ' αυτή την οργάνωση. Στη Γαλλία είχαν αναπτυχθεί έντονες διεθνιστικές τάσεις στο εργατικό κίνημα, που ξεκινούσαν από τον Μπάμπεφ, τη Φλόρα Τριστάν, που έγραψε στο Παρίσι μπροσούρα για την ανάγκη ίδρυσης πλατιάς διεθνιστικής οργάνωσης (Ενωση Εργατών), η οποία θα έπρεπε να δημιουργήσει επιτροπές σε όλες τις πρωτεύουσες της Ευρώπης για την ανάπτυξη του εργατικού αγώνα. Επίσης τον Απρίλη του 1856 αντιπροσωπεία Γάλλων εργατών πήγε στο Λονδίνο και πρότεινε τη δημιουργία μιας Παγκόσμιας Ενωσης Εργατών για την καθοδήγηση της πάλης του προλεταριάτου σε διεθνή κλίμακα. Τέλος, η πιο σημαντική ήταν η Ενωση Κομμουνιστών 1847 - 1852, που αποτέλεσε το πρώτο ουσιαστικά Κομμουνιστικό Κόμμα και την πρώτη οργανωμένη μορφή διεθνούς προλεταριακής ενότητας.

Οι επαναστάσεις στα 1848 - 1849 πλούτισαν την ιστορική πείρα του διεθνούς εργατικού κινήματος. Η εξέγερση του προλεταριάτου του Παρισιού τον Ιούνη του 1848, ο πρώτος μεγάλος εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στο προλεταριάτο και την αστική τάξη ήταν το αποκορύφωμα της επαναστατικής πάλης της εργατικής τάξης της συγκεκριμένης περιόδου. Οι επαναστάσεις στα 1848 - 1849 απέδειξαν το αβάσιμο του ουτοπικού σοσιαλισμού και των διαφόρων μικροαστικών οπορτουνιστικών αντιλήψεων στο εργατικό κίνημα και έδωσαν τη δυνατότητα παραπέρα ανάπτυξης της επαναστατικής θεωρίας, ενώ ταυτόχρονα ανέδειξαν την ανάγκη της αυτοτελούς πολιτικής πάλης του προλεταριάτου.

Η ανάπτυξη των εργατικών αγώνων, απαιτούσε και ενιαίο προλεταριακό επαναστατικό κέντρο καθοδήγησης, οργάνωσης και συνένωσης της εργατικής τάξης και διάδοσης της θεωρίας του επιστημονικού κομμουνισμού. Η αναγκαιότητα αυτή οδήγησε στην ίδρυση της Πρώτης Διεθνούς. Σημαντική ήταν η συμβολή της Διεθνούς υπό την καθοδήγηση των Μαρξ - Ενγκελς στη διάδοση της επιστημονικής θεωρίας της αυτοτελούς επαναστατικής πάλης της εργατικής τάξης, ως την ανατροπή του καπιταλισμού και το πέρασμα στον κομμουνισμό μέσω της δικτατορίας του προλεταριάτου, το ιδεολογικό ξεκαθάρισμα από διάφορα μικροαστικά ρεύματα στο εργατικό κίνημα, (αναρχισμός, προυντονισμός, λασαλισμός, τρεϊντγιουνιονισμός), σε συνδυασμό με την άμεση καθοδήγηση μιας σειράς εργατικών και εθνικοαπελευθερωτικών αγώνων.

Η Διεθνής καθοδήγησε άμεσα την εξέγερση του Παρισιού το 1871 και την Κομμούνα, την εγκαθίδρυση της πρώτης ιστορικά εργατικής κυβέρνησης, ήταν δηλαδή η πρώτη δοκιμή εγκαθίδρυσης της δικτατορίας του προλεταριάτου και την οποία αναλύει ο Μαρξ στο έργο του "Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία". Ο ίδιος ο Μαρξ από τη Διεθνή, καθοδηγούσε την εξέγερση και την πορεία εξέλιξης της Κομμούνας. Με την Παρισινή Κομμούνα τελειώνει μια περίοδος ανάπτυξης εργατικών αγώνων και επαναστάσεων, ενώ η ίδια η εξέγερση του Παρισιού αποδεικνύει την αναγκαιότητα ίδρυσης κομμουνιστικών κομμάτων σε κάθε ξεχωριστή χώρα. Η Διεθνής έχει ήδη συμβάλει αποφασιστικά στο να προχωρήσει το εργατικό κίνημα σ' αυτό το επόμενο βήμα μπροστά ολοκληρώνοντας το έργο της. Διαλύθηκε το 1876, αφού από το 1872, μετά το συνέδριο της Χάγης που μετέφερε την έδρα της από το Λονδίνο στη Νέα Υόρκη, είχε διακόψει ουσιαστικά τη δράση της.

Σ. Λ.

Εννιά ολόκληρα χρόνια παραμένει φυλακισμένη υπό τις πλέον απάνθρωπες συνθήκες η 30χρονη, πια, αγωνίστρια Σούχα Μπεχάρα στις φυλακές Κχιάμ της κατεχόμενης ζώνης του Νοτίου Λιβάνου, στις φυλακές που το άλλο τους όνομα είναι "η επίγεια κόλαση".

Μέλος του Λιβανέζικου Κομμουνιστικού Κόμματος από τα νεανικά της χρόνια, η Σούχα σε ηλικία 21 χρόνων, και ενώ ήταν φοιτήτρια της αστικής οικοδομικής σχολής του λιβανέζικου Πανεπιστημίου, προσπάθησε να δολοφονήσει τον Λιβανέζο στρατηγό Αντουάν Λαχάντ, επικεφαλής της φιλοϊσραηλινής λιβανέζικης πολιτοφυλακής. Η αποτυχία του σχεδίου, επειδή δε θέλησε να ενεργοποιήσει τα εκρηκτικά που είχε επάνω της, από φόβο μήπως πληγωθούν η σύζυγος και τα παιδιά του Λαχάντ, οδήγησε στη σύλληψή της και την κατ' αρχάς μεταφορά της στο Ισραήλ για ανάκριση. Τελικά οι ισραηλινές αρχές αποφάσισαν να την παραδώσουν στη λιβανική πολιτοφυλακή και έτσι από τις 7 Νοεμβρίου του 1988 η Σούχα Μπεχάρα κρατείται στην "επίγεια κόλαση" των φυλακών Κχιάμ, χωρίς να έχει περάσει από δίκη, χωρίς ούτε καν να της έχουν απαγγελθεί κατηγορίες, όπως άλλωστε και στους υπόλοιπους συγκρατούμενούς της.

Στις φυλακές του Κχιάμ, που ιδρύθηκαν το 1985 από τη φιλοϊσραηλινή λιβανική πολιτοφυλακή, υπολογίζεται ότι κρατούνται μόνιμα 200, περίπου, άνθρωποι, ενώ εκατοντάδες άλλοι "φιλοξενούνται" κατά καιρούς, είτε με την υποψία της εχθρικής δράσης προς το Ισραήλ, είτε επειδή αρνήθηκαν να συνεργαστούν με τους άνδρες της πολιτοφυλακής. Μερικοί από τους κρατουμένους βρίσκονται στο Κχιάμ από το 1985, ενώ 45 φυλακισμένοι αφέθηκαν ελεύθεροι τον Ιούλιο του 1996 κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής των σωμάτων δύο νεκρών Ισραηλινών στρατιωτών με Λιβανέζους κρατουμένους, συμφωνία που επιτεύχθηκε ανάμεσα στον ισραηλινό στρατό και στην ηγεσία της οργάνωσης "Χεζμπολλάχ".

Οι συνθήκες κράτησης και διαβίωσης, όχι μόνο της Σούχα αλλά και των συγκρατούμενών της, ξεπερνούν τα όρια της πιο διεστραμμένης ανθρώπινης φαντασίας. Σύμφωνα με έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας που δημοσιεύτηκε το 1992, και όπως υποστηρίζουν οι συντάκτες της δεν είναι πλήρης στοιχείων, οι κρατούμενοι του Κχιάμ υπόκεινται σε ηλεκτροσόκ, σε βασανισμούς, όπως είναι το κάψιμο με τσιγάρο, η εναλλαγή παγωμένων και καυτών ντους, ακινητοποίηση σε επίπονες θέσεις και κρέμασμα ανάποδα, σεξουαλικές κακοποιήσεις, βασανιστήρια συγγενών και φίλων, στέρηση ύπνου και τροφής και κυρίως πλήρης απομόνωση. Οι κρατούμενοι, είτε στοιβάζονται σε μικροσκοπικά κελιά, είτε μένουν επί μήνες στην απομόνωση χωρίς να βλέπουν ήλιο και κυρίως χωρίς να τους επιτρέπεται να έχουν καμία επαφή με τον έξω κόσμο, σε μια προσπάθεια οι επαφές τους να περιοριστούν στους δεσμοφύλακές τους. Οι συναντήσεις με τις οικογένειές τους είναι σπανιότατες και σχεδόν πάντα πραγματοποιούνται διαμέσου του Ερυθρού Σταυρού, ενώ απαγορεύεται αυστηρά η είσοδος σε δικηγόρους και σε ανθρωπιστικές οργανώσεις.

Με το δράμα της Σούχα Μπεχάρα, αλλά και όλων των συγκρατούμενών της, έχουν ασχοληθεί πολλές ανθρωπιστικές οργανώσεις - Διεθνής Αμνηστία, Διεθνής Ομοσπονδία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Χριστιανική Δράση για την Κατάργηση των Βασανιστηρίων κ.ά. - το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδίκασε με ειδική απόφαση (υπ. αριθμόν 82 - 216 - 89) την παράνομη κράτηση τής Σούχα, ενώ η λιβανική κυβέρνηση έχει, επανειλημμένως, φέρει το θέμα στα Ηνωμένα Εθνη.

Η Επιτροπή για την Απελευθέρωση της Σούχα Μπεχάρα,που ιδρύθηκε το 1997 στο Παρίσι με την πρωτοβουλία φίλων, συγγενών και συναγωνιστών της, έχει ξεκινήσει μια μεγάλη καμπάνια, με συγκεντρώσεις υπογραφών και με καταγγελίες σε όλα τις διεθνείς αρμόδιες οργανώσεις, για να κλείσουν οριστικά οι πύλες του κολαστηρίου, να αποδοθεί δικαιοσύνη στους αγωνιστές που μάχονται κατά μιας παράνομης κατοχής μέρους της χώρας τους και των ομοεθνών τους που συνεργάζονται με το στρατό κατοχής, να γίνουν σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι διεθνείς συνθήκες, να αποκατασταθεί η ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ

Η τελική έκβαση των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων παραμένει ρευστή και άγνωστη, εξάλλου το βορειοϊρλανδικό ζήτημα είναι σαν μία περίεργη παρτίδα σκάκι, όπου οι παίκτες γνωρίζονται πολύ καλά μεταξύ τους και το σύνηθες αποτέλεσμα είναι... "πατ". Ομως οι πρωταγωνιστές του δράματος κατάφεραν για πρώτη φορά μετά το 1921 να βρεθούν κάτω από την ίδια στέγη, το Στόρμοντ, και όλα τα ενδεχόμενα είναι πια ανοιχτά.

Η βδομάδα αυτή, όπως και η προηγούμενη που σήμανε την έναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεων, εξαντλήθηκε στην προσπάθεια να πειστούν οι Ενωτικοί του Ολστερ να πάρουν μέρος στις συνομιλίες, μία προσπάθεια που τελικά ευοδώθηκε. Ο ηγέτης του μεγαλύτερου φιλοβρετανικού πολιτικού σχηματισμού, του Ενωτικού Κόμματος του Ολστερ (UUP) Ντέιβιντ Τριμπλ, παρά τις αρχικές αντιρρήσεις που κορυφώθηκαν με την έκρηξη βόμβας στο Μάρκετχιλ, ανέκρουσε πρύμνα και συμφώνησε στη συμμετοχή του στις διαπραγματεύσεις, ανοίγοντας το δρόμο για μία "ουσιαστική συζήτηση" πάνω στις πολιτικές πτυχές του βορειοϊρλανδικού.

Η άρνηση των προτεσταντών να παρακαθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους "τρομοκράτες" του ΙΡΑ, είχε δημιουργήσει από την αρχή ένα αδιέξοδο. Χωρίς τη συμμετοχή τους οποιαδήποτε πρόοδος και αν πραγματοποιούνταν θα ήταν άνευ αντικρίσματος, καθώς αποτελούν την πλειονότητα σχεδόν των κατοίκων του Ολστερ. Οι πιέσεις όμως που ασκήθηκαν από μέρους των βρετανικών και ιρλανδικών κυβερνήσεων να προχωρήσει πάση θυσία το ζήτημα, έστω και με "μερικές απώλειες", καθώς και οι διαφοροποιήσεις που έχουν επέλθει στις αντιλήψεις των προτεσταντών του Ολστερ, στην ουσία εξανάγκασαν σε "συμβιβασμό" τις ηγεσίες των προτεσταντικών κομμάτων.

Η αλλαγή στάσης των Ιρλανδών καθολικών, πρωτοξεκίνησε σε πολιτικό επίπεδο από την ίδρυση του Σιν Φέιν και την ανάδειξη στην ηγεσία του Ανταμς, και σε επίπεδο ένοπλης πάλης από τη στροφή 180 μοιρών, που άρχισε από το τέλος της δεκαετίας του '80 με τη μεταφορά των στόχων από το ίδιο το Ολστερ στη Βρετανία. Οι στόχοι πια ήταν οικονομικοί, κυρίως το Σίτι του Λονδίνου, χωρίς να υπάρχει η απώλεια ανθρώπινης ζωής και η πρόκληση της κοινής γνώμης. Η στροφή αυτή σηματοδότησε και την εισαγωγή του Σιν Φέιν στο "επίσημο πολιτικό παιχνίδι".

Η κήρυξη της μονομερούς εκεχειρίας από τον ΙΡΑ, στα τέλη του Ιούλη, που διαφαινόταν πια ότι ήταν σε θέση να την τηρήσει και να "συμμορφωθεί προς τας υποδείξεις", έδωσε το πράσινο φως για τη συμμετοχή του στις διαπραγματεύσεις. Ιστορική, χαρακτηρίστηκε από το βρετανικό Τύπο, η εικόνα της προσέλευσης του Ανταμς και του επίσημου διαπραγματευτή Μακ Γκίνες, στο Στόρμοντ, όπως και η υπογραφή των αρχών του Μίτσελ, που σημαίνει την αποκήρυξη κάθε είδους βίας και τρομοκρατίας. Προηγήθηκε η επίσκεψή τους στις ΗΠΑ, όπου ο Ανταμς στις επαφές του εκεί, εξήρε τη στάση του αμερικανικού παράγοντα και το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει για την επίτευξη μίας ειρηνικής επίλυσης, ανάλογα και με τη Μέση Ανατολή!

Οι εξετάσεις που έδωσε ήταν αρκετά επιτυχείς, και του εξασφάλισαν ακόμα ένα "συμπαραστάτη" στον αγώνα που δίνει, την πολιτική ηγεσία των ΗΠΑ, που έχουν εκδηλώσει ποικιλοτρόπως το οικονομικό ενδιαφέρον τους για την ανάπτυξη του Ολστερ. Προσπαθώντας να πείσει ότι ο στόχος του αγώνα εξακολουθεί να είναι ο ίδιος, που δεν είναι άλλος από την απελευθέρωση του Ολστερ και την επιστροφή στο φυσικό τους χώρο, τη μητρική αγκαλιά της Ιρλανδίας, το μόνο που καταφέρνει είναι να πείσει μόνο τους αφελείς που πιστεύουν ακόμα ότι μπορεί να υπάρξει και τρίτος δρόμος.

Η αλήθεια όμως κάπου αλλού τυρβάζει...

Κάπου ανάμεσα στην εγκατάλειψη από την κυβέρνηση των Νέων Εργατικών του Τόνι Μπλερ, της πολιτικής της Μάργκαρετ Θάτσερ "εμείς επί ουδενί τρόπο δε συνδιαλεγόμαστε με τρομοκράτες" και τη φρίκη του οικονομικού κόστους της διατήρησης του status quo του Ολστερ. Σύμφωνα με στοιχεία της "Safeworld", το Ολστερ στοιχίζει σε ετήσια βάση διπλάσια από ό,τι η οικονομική βοήθεια της ΕΕ προς τη χώρα. Οι δε προοπτικές ανάπτυξης είναι μηδαμινές, αφού η βιομηχανία της περιοχής έχει σχεδόν νεκρωθεί μετά από σχεδόν 30 χρόνια συγκρούσεων. Ενώ χιλιάδες νεκροί, τραυματίες, και φυλακισμένοι Ιρλανδοί έχουν μεσολαβήσει.

Η πρόθεση της κυβέρνησης Μπλερ, που είχε γίνει ορατή από τις προεκλογικές της δεσμεύσεις θέτοντας το βορειοϊρλανδικό μαζί με τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις ως τα πρώτα ζητήματα της πολιτικής της, δεν είναι άλλη από το να δώσει μία λύση, οποιαδήποτε υποφερτή λύση με το λιγότερο κόστος. Από την αποικιοποίηση στην αποβρετανοποίηση; Είναι τεράστιο το χάσμα βεβαίως, και μία αποχώρηση των βρετανικών στρατευμάτων από το Ολστερ κινείται, ακόμα, στη χώρα του φανταστικού.

Αν όμως θεωρηθεί μία οικονομικά αποδοτική λύση, από τους οικονομικούς συμβούλους του Μπλερ, δε θα πρέπει να αποκλειστεί. Εξάλλου, τα δημοψηφίσματα για την "αυτονόμηση" τόσο της Σκοτίας, όσο και της Ουαλίας, είχαν την επιτυχία που ανέμενε ο Μπλερ, δίνοντας τη δυνατότητα της εφαρμογής μιας ευλύγιστης πολιτικής, όπως ακριβώς οι θυγατρικές επιχειρήσεις. Ανάμεσα στις εξαγγελίες του Μπλερ, είναι και το χρονοδιάγραμμα - μέχρι το Μάη του 1998 - για την κατάληξη του ζητήματος, ακόμα και η διεξαγωγή ενός ανάλογου με τα προηγούμενα, δημοψηφίσματος, όπου οι ίδιοι οι κάτοικοι του Ολστερ θα αποφασίσουν για την τύχη τους.

Οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται καθ' οδόν, με πολλά ερωτηματικά και αμφιβολίες, αφ' ενός, για τις προθέσεις των εμπλεκομένων και αφ' ετέρου, για την τελική τους έκβαση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οποιαδήποτε λύση θα είναι "αρμονική" με την επίτευξη του στόχου του Μπλερ, δηλαδή τη μετατροπή της Βρετανίας σε "επιχείρηση Μεγάλη Βρετανία", όπου οι μέτοχοί της θα είναι οι κάτοικοι του Ηνωμένου Βασιλείου και αυτοί θα αποφασίζουν (;) για την τύχη τους...

Χριστίνα ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Ιστορική χαρακτηρίστηκε από το βρετανικό Τύπο η εικόνα της προσέλευσης του Ανταμς και του επίσημου διαπραγματευτή Μακ Γκίνες, στο Στόρμοντ, όπως και η υπογραφή των αρχών του Μίτσελ, που σημαίνει την αποκήρυξη κάθε είδους βίας και τρομοκρατίας