Σε εθνικό επίπεδο 62% των Αμερικανών που ρωτήθηκαν σε σφυγμομέτρηση του περιοδικού "U.S. NEWS", πιστεύουν ότι η εκπαίδευση που παίρνουν τα παιδιά τους στα δημόσια σχολεία είναι σχετικά καλή, φτωχή έως πολύ κακή.

Σε πολιτειακό επίπεδο, το 42% των Αμερικανών πιστεύουν ότι τα τοπικά κολέγια κάνουν καλή δουλιά... Οι μαύροι Αμερικανοί και οι Αμερικανοί αγροτικών περιοχών είναι ανάμεσα στους πιο ικανοποιημένους.

Τα πιο σοβαρά προβλήματα

- Το 34% των ερωτηθέντων θεωρούν απαραίτητη την ανάμειξη των γονέων στην παρακολούθηση της εκπαίδευσης των μαθητών.

- Το 22% θεωρεί ως σημαντικό πρόβλημα την έλλειψη πειθαρχίας.

- Το 13% τα ανεπαρκή κονδύλια.

- Το 24% θεωρεί ότι η ρίζα των προβλημάτων αυτών είναι ο συνδυασμός όλων των παραπάνω.

Ποιος να φτιάχνει τα αναλυτικά προγράμματα;

- Το 39% των ερωτηθέντων υποστηρίζει ότι το μεγαλύτερο βάρος της εκπαίδευσης θα πρέπει να αφεθεί στις τοπικές σχολικές επιτροπές και εξουσίες.

- Το 27% θεωρεί ότι οι κρατικές αρχές θα πρέπει να καθιερώσουν κεντρικά στάνταρ.

- Το 24% υποστηρίζει ότι η εκπαίδευση θα πρέπει να ρυθμιστεί από τις ομοσπονδιακές αρχές.

Για τους ταλαντούχους μαθητές

- Το 40% πιστεύει ότι τα ταλαντούχα παιδιά θα πρέπει να παρακολουθούν ιδιαίτερες τάξεις.

- Το 44% θεωρεί καλύτερο να παρακολουθούν τα μαθήματα σε κανονικά σχολεία.

- Οι λευκοί Αμερικανοί ευνοούν την ξεχωριστή εκπαίδευση των ξεχωριστών μαθητών, ενώ οι μαύροι θεωρούν καλύτερη τη μεικτή εκπαίδευση.

Οι Αμερικανοί μαθητές λυκείων πιστεύουν στην πλειονότητά τους ότι οι καθηγητές τους δεν τους ζητούν να εργαστούν αρκετά και οι 7 στους 10 αναγνωρίζουν ότι θα μελετούσαν περισσότερο, αν το επέβαλε το σχολείο.

Τα στοιχεία αυτά εμπεριέχονται σε μελέτη του ανεξάρτητου ινστιτούτου "Public Agenda", η οποία έγινε σε δείγμα περισσότερων από 1.300 μαθητών λυκείου.

Το 65% των ερωτηθέντων παραδέχτηκαν ότι θα μπορούσαν να τα πηγαίνουν πολύ καλύτερα στα μαθήματα εάν κατέβαλαν παραπάνω προσπάθεια. Το 79% των μαθητών υποστηρίζουν ότι θα μάθαιναν περισσότερα εάν το σχολείο απαιτούσε να πηγαίνουν στην ώρα τους και να διαβάζουν τα μαθήματά τους.

"Οι μισοί μαθητές των δημόσιων σχολείων μάς είπαν ότι δεν ενθαρρύνονται από το σχολείο τους ώστε να μελετούν όσο γίνεται περισσότερο. Σε όλη τη χώρα οι μαθητές των λυκείων υπογραμμίζουν ότι χρειάζεται λίγη δουλιά για να "πιάσουν τη βάση" και συνεπώς τα μαθήματα τούς φαίνονται βαρετά και ανούσια", διευκρινίζει η Ντέμπορα Ουάντσγουορθ, πρόεδρος του ινστιτούτου.

Οι μαθητές διαμαρτύρονται ακόμη και για την έλλειψη πειθαρχίας. Επτά στους 10 λένε ότι υπάρχουν πολλοί άτακτοι μαθητές στην τάξη και 8 στους 10 τονίζουν πως όταν αποβάλλονται οι "ταραχοποιοί", το μάθημα γίνεται καλύτερα. Το 68% θεωρεί ότι η "αντιγραφή" είναι ένα ακόμη σοβαρό πρόβλημα. Το 75% θεωρεί εξαιρετικά σημαντική τη διδασκαλία των μαθηματικών, των αγγλικών και του χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών, μόλις το 25% βρίσκει ενδιαφέροντα τα μαθήματα της ιστορίας και της γεωγραφίας, ενώ μόνο το 23% θεωρεί ότι πρέπει να διδάσκονται ο Σαίξπηρ και ο Πλάτων.

Τα αποτελέσματα της έρευνας επιβεβαιώνουν στοιχεία πρόσφατων μελετών, όπου η έλλειψη πειθαρχίας και απαιτήσεων από το σχολείο έχουν καταγγελθεί από γονείς και μαθητές.

Τα σημερινά δεδομένα για τη μάλλον ανεπαρκή εκπαίδευση των Αμερικανών μαθητών γίνονται περισσότερο αντιληπτά εάν συγκριθούν με τα ακόλουθα λίγα στοιχεία:

- Οι μαθητές γυμνασίων σε Ιαπωνία, Γαλλία και Γερμανία ξοδεύουν τις διπλάσιες ώρες για μελέτη μαθηματικών, ιστορίας και επιστημών σε σύγκριση με τα Αμερικανόπουλα.

- Στη Γαλλία, τη Γερμανία, το Ισραήλ και την Ιαπωνία περίπου το 50% των μαθητών κάνουν εξετάσεις με ιδιαίτερες απαιτήσεις και μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας. Αντίστοιχα, μόνον το 6,6% των Αμερικανών μαθητών δοκιμάζεται σε ιδιαίτερα απαιτητικές εξετάσεις και απ' αυτούς μόνον το 4,4% επιτυγχάνει!

Σχολικές ημέρες κατά μέσο όρο σε διάφορες χώρες

Ιαπωνία 240

Κορέα 222

Ταϊβάν 222

Ισραήλ 215

Σκοτία 191

Καναδάς 188

ΗΠΑ 178

Ο βασικός άξονας λειτουργίας του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος στις ΗΠΑ είναι χωρίς υπερβολές η... "μετριότητα". Το αναλυτικό σχολικό πρόγραμμα προσδιορίζεται έχοντας ως σημείο αναφοράς μαθητές με μέτριες ικανότητες και σκοπό την εκπαίδευση μελλοντικών εργατών ή υπαλλήλων σε εταιρίες παροχής υπηρεσιών. Αυτά, παρά τις όποιες προσπάθειες που καταβλήθηκαν τα τελευταία 15 χρόνια για τη γεφύρωση του χάσματος ανάμεσα στα κατώτερα και μεσαία αστικά στρώματα της αμερικανικής κοινωνίας.

Να τι επισημαίνει σε πρόσφατο δημοσίευμά του το ηλεκτρονικό περιοδικό "Εκπαιδευτική Βδομάδα":

"Εάν το εκπαιδευτικό σύστημα δε βελτιωθεί, υπάρχει φόβος να συμβεί μία από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

- Να εξαφανιστεί το δημοκρατικό σύστημα και η οικονομική μας ρώμη, καθώς και τα δύο εξαρτώνται από μορφωμένους πολίτες.

- Εναλλακτικές μορφές εκπαίδευσης θα εμφανιστούν για να αντικαταστήσουν τα δημόσια σχολεία, με τη σημερινή, τουλάχιστον, μορφή.

Αυτό δε θα συμβεί του χρόνου ή στα επόμενα 10 χρόνια. Αλλά εν καιρώ, και εάν τα εκπαιδευτικά συστήματα στις ΗΠΑ παραμένουν προσηλωμένα στη μετριότητα.

Οι διαπιστώσεις της "Εκπαιδευτικής Βδομάδας" δεν είναι ευκαταφρόνητες, μια που προέρχονται από πολύμηνες έρευνες πάνω στο αμερικανικό δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα, με πηγές εκατοντάδες αρχεία και μελέτες ειδικών τα τελευταία 15 χρόνια.

Να ορισμένα από τα πιο εντυπωσιακά συμπεράσματα της έρευνας:

- Οι γραπτές δοκιμασίες, που μετρούν την πρόοδο των μαθητών, δεν είναι οι κατάλληλες για την πλήρη αξιολόγηση των τελευταίων.

- Κατά μέσο όρο, τέσσερις στους 10 δασκάλους γυμνασίων δεν έχουν πτυχίο στο αντικείμενο που διδάσκουν. Αυτό έχει σοβαρές συνέπειες στη βελτίωση της προόδου των μαθητών. Σε παναμερικανικό επίπεδο, οι δάσκαλοι στην πλειοψηφία τους απέχουν πολύ από την εικόνα του σοβαρού επαγγελματία με τα ανώτατα στάνταρ εκπαίδευσης και αυστηρά κριτήρια προσόντων.

- Οσον αφορά στο σχολικό περιβάλλον και τον αριθμό μαθητών ανά διδάσκοντα, και εδώ τα προβλήματα είναι πολλά. Ο στόχος της εκπαιδευτικής πολιτικής των τελευταίων αμερικανικών κυβερνήσεων ήταν "η δημιουργία ασφαλών σχολείων, με κύριο χαρακτηριστικό τη ζεστή συνεργασία μαθητών και διδασκόντων". Ομως, ο στόχος από την πραγματικότητα απέχει παρασάγγες! Στο 50% των δημοτικών σχολείων, αντιστοιχεί ένας δάσκαλος για κάθε 25 μαθητές. Οι περισσότεροι από τους μισούς φιλολόγους στα γυμνάσια διδάσκουν καθημερινά πάνω από 80 μαθητές!

- Οι περισσότερες πολιτείες ξοδεύουν περισσότερα χρήματα για την εκπαίδευση απ' ό,τι πριν 10 χρόνια. Μάλιστα, οι αυξήσεις αυτές συχνά είναι άνω του πληθωρισμού. Αλλά πολύ λίγα από αυτά τα επιπρόσθετα δολάρια έφτασαν ποτέ στις τάξεις. Οι περισσότερες από τις αυξημένες χρηματοδοτήσεις ξοδεύτηκαν για το 12% των μαθητών, που παρακολουθούν προγράμματα ειδικής εκπαίδευσης και στην αύξηση των μισθών των εκπαιδευτικών με πολυετή προϋπηρεσία.

Παρά κάποιες νομοθετικές προσπάθειες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, οι ανισότητες σε βάρος των μαθητών παραμένουν, καθώς το χάσμα διευρύνεται ανάμεσα στα πλούσια και τα φτωχά σχολεία... "Είναι γεγονός, σημειώνει το ηλεκτρονικό περιοδικό "Εκπαιδευτική Βδομάδα", ότι η ποιότητα της εκπαίδευσης ενός παιδιού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το χρώμα του δέρματος, το οικογενειακό εισόδημα και το μέρος όπου ζει και αναπτύσσεται". Το πρόβλημα αυτό είναι ακόμη οξύτερο σε μικρές και φτωχές αγροτικές πόλεις.

Το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα "Education Trust", που έχει την έδρα του στην Ουάσιγκτον, σε έκθεση που δημοσίευσε τον περασμένο μήνα, αναφέρει ότι μετά από δεκαετίες προόδου, το χάσμα ξαναδιευρύνεται ανάμεσα στους λευκούς και άλλης φυλής μαθητές.

Ανάμεσα στο 1970 και το 1988, οι μαθητές μειονοτήτων πέτυχαν αξιόλογες επιδόσεις στα σχολεία και τα πανεπιστήμια, ενώ την ίδια περίοδο δεν υπήρχε καμία διακύμανση στην επίδοση των λευκών μαθητών. Ετσι, σύμφωνα με στοιχεία της ΝΑΕΡ, οι διαφορές επίδοσης ανάμεσα σε λευκούς και Αφροαμερικανούς μαθητές ήταν μειωμένες στο ένα δεύτερο. Το βαθμολογικό "χάσμα" ανάμεσα σε λευκούς και Ισπανόφωνους μαθητές μειώθηκε στο ένα τρίτο.

Από τις αρχές του 1988, αυτή η εικόνα διαφοροποιήθηκε. Και σε ορισμένες περιπτώσεις μαθημάτων, οι διαφορές διευρύνθηκαν ακόμη περισσότερο.

Σήμερα, οι Αφροαμερικανοί, οι Ισπανόφωνοι και οι Ινδιάνοι μαθητές έχουν βαθμούς κατώτερους των λευκών Αμερικανών σε όλες τις κλίμακες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. "Το γεγονός ότι η μαθητική πρόοδος σε μειοψηφούσες φυλετικές κατηγορίες μαθητών "πάγωσε", σε μία περίοδο που οι μειονότητες αποτελούν μία αυξανόμενη μερίδα του μαθητικού πληθυσμού στις ΗΠΑ, θα έπρεπε να αφυπνίσει ολόκληρη τη χώρα", αναφέρει η έκθεση του ινστιτούτου "Education Trust". Πού εντοπίζεται το πρόβλημα; Σύμφωνα με το ίδιο ινστιτούτο, η κύρια ρίζα του προβλήματος εντοπίζεται στο γεγονός ότι "το σημερινό δομημένο εκπαιδευτικό σύστημα βρίθει ανισοτήτων σε τέτοιο βαθμό, ώστε να επιδεινώνει τις διαφορές φυλής και οικονομικής τάξης από το να τις αμβλύνει. Πολύ απλά, βάζουμε μαθητές με λιγοστά εφόδια σε σχολεία που έχουν κατώτερη παροχή εκπαίδευσης!".

Οι έρευνες του "Educational Trust" για το αμερικανικό εκπαιδευτικό σύστημα δεν αρκούνται σε γενικεύσεις. Αναφέρουν συγκεκριμένα στοιχεία, που τεκμηριώνουν την κεντρική άποψη ότι ο συνήθης κακός μαθητής είναι ο οικονομικά ασθενέστερος μαθητής...

- Σε σχολεία όπου πάνω από το 30% των μαθητών είναι φτωχοί, το 59% των διδασκόντων έχει ελλιπή διδακτικά και ακαδημαϊκά προσόντα. Αντίθετα, μόνον το 16% των δασκάλων σε πιο ευημερούντα σχολεία έχει τέτοιες ελλείψεις!

- Μόνο το ένα στα τέσσερα παιδιά από οικογένειες χαμηλού εισοδήματος έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει μαθήματα σε προπαρασκευαστικό κολεγιακό κέντρο. Αντίθετα, τα φτωχά παιδιά μειονοτήτων είναι η πλειοψηφία των ατόμων που παρακολουθούν προγράμματα γενικής εκπαίδευσης ή επαγγελματικής κατάρτισης...

- Το 55% των λευκών και ασιατικής καταγωγής μαθητών περνάει - με αρκετές δυσκολίες - την άλγεβρα και τη γεωμετρία, ενώ μόνο το 35% όλων των Αφροαμερικανών μαθητών λυκείου παρακολουθεί αυτά τα μαθήματα.

Οι τελευταίες έρευνες εκπαιδευτικών ινστιτούτων φανερώνουν μία μάλλον μελανή εικόνα της παιδείας στις ΗΠΑ, με χαρακτηριστικές τις περιπτώσεις μαθητών που έχουν σοβαρές γνωστικές ελλείψεις και ελάχιστα εφόδια που να προετοιμάζουν την είσοδό τους στον λεγόμενο "ακαδημαϊκό βίο". Αυτή η κατάσταση ώθησε τον Αμερικανό Πρόεδρο στη συγκρότηση μιας σειράς προτάσεων και νομοσχεδίων με σκοπό τη βελτίωση της προόδου των μαθητών και τον εκσυγχρονισμό των σχολείων.

Οι βασικές προτεραιότητες της κυβέρνησης Κλίντον εστιάζονται:

- Στην τεχνολογική εκπαίδευση των μαθητών και στη σύνδεση κάθε σχολικής τάξης και βιβλιοθήκης με το ΙΝΤΕΡΝΕΤ μέχρι το 2000.

- Στη δημιουργία σχολείων ελεύθερων από τη βία και τα ναρκωτικά.

- Στη θέσπιση αυστηρότερων κανόνων αξιολόγησης και κατάρτισης των εκπαιδευτικών.

- Στον εκσυγχρονισμό των σχολικών κτιρίων.

- Στην προέκταση της γυμνασιακής μεταλυκειακής εκπαίδευσης με την ένταξη δύο χρόνων προκολεγιακών σπουδών.

- Στην αύξηση, σχεδόν διπλασιασμό των κονδυλίων για την παιδεία (από 24 δισ. το 1993 σε 58 δισ. δολάρια μέχρι το 2002).

- Στη βελτίωση του προγράμματος υποτροφιών με την ονομασία "HOPE" και χορήγησης των περισσότερων φοιτητικών δανείων.

- Στην εντατικοποίηση και άνοδο του επιπέδου των σχολικών σπουδών μέσω εθνικών και περιφερειακών διαγωνισμών (μέχρι την άνοιξη του 1999 θα είναι σε πλήρη παναμερικανική εφαρμογή).

- Στη διεύρυνση του αριθμού των ομάδων φροντιστών για τους αδύνατους μαθητές, σε προγράμματα μετά το ωρολόγιο πρόγραμμα ή στη διάρκεια του καλοκαιριού (τα προγράμματα αυτά έχουν αρχίσει τα τελευταία πέντε χρόνια).

Η εντατικοποίηση των μαθητικών σπουδών, κυρίως στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, μέσω της διενέργειας αλλεπάλληλων γραπτών εξετάσεων σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, αντιμετωπίζεται από τους ειδήμονες του αμερικανικού συστήματος εκπαίδευσης ως προβληματική για διάφορους λόγους.

Πρώτα απ' όλα γιατί το είδος και ο τρόπος διεξαγωγής των εξετάσεων προβίβασης από το ένα εξάμηνο στο άλλο, ή από τη μία τάξη του γυμνασίου στην επόμενη, δεν έχουν καθοριστεί. Είναι χαρακτηριστικό, ότι το ζήτημα αυτό θα πρέπει να έχει διευθετηθεί από τις περισσότερες αμερικανικές Πολιτείες μέχρι τα τέλη του Μάρτη. Ποιοι θα το καθορίσουν; Εκτός από τους αρμόδιους φορείς των περιφερειακών κυβερνήσεων, θα πρέπει να συνεργαστούν οι σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων, οι εκπαιδευτικοί και οι ειδικοί εκπαιδευτικοί σύμβουλοι κάθε Πολιτείας. Είναι εμφανές ότι το ζήτημα της εντατικοποίησης των γραπτών εξετάσεων στις δύο πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης, βρίσκεται σε εμβρυακό στάδιο. Και δεν είναι μόνον αυτό. Οι περισσότεροι από τους ενδιαφερόμενους φορείς το αντιμετωπίζουν σκεπτικιστικά. Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας "Ουάσιγκτον Ποστ" (2 του Φλεβάρη 1997), οι περισσότεροι σύλλογοι γονέων, εκπαιδευτικών και αρμόδιων πολιτειακών συμβούλων του Μέριλαντ προτείνουν την καθιέρωση ενός απλούστερου, λιγότερου αυστηρού προγράμματος εξετάσεων ή την παράταση περισσότερου χρόνου για την υποβολή λεπτομερέστερων προτάσεων...

Οι αρχές του Μέριλαντ, ανταποκρινόμενες στο κάλεσμα του Προέδρου Κλίντον για άνοδο της ακαδημαϊκής στάθμης, εστιάζουν τις προτάσεις τους απαιτώντας από τους μαθητές της τελευταίας τάξης του λυκείου να περάσουν επιτυχώς τουλάχιστον 10 εξετάσεις μέσα στο χρόνο στα μαθήματα των Αγγλικών, Μαθηματικών, Φυσικών Επιστημών και Ιστορίας. Ομως, πολλοί πιστεύουν ότι τα κριτήρια θα είναι ενδεχομένως ελαστικά μπροστά στο φόβο αύξησης του αριθμού των μαθητών που αποτυγχάνουν στις εξετάσεις και παρατούν το λύκειο χωρίς να αποφοιτήσουν.

Η παραπάνω κατάσταση δεν επικρατεί μόνον στο Μέριλαντ. Είναι ενδεικτική των ανάλογων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν αυτόν τον καιρό αρκετές αμερικάνικες Πολιτείες, όσον αφορά τουλάχιστον το ζήτημα της καθιέρωσης επαναληπτικών εξετάσεων στις τελευταίες τάξεις του λυκείου. Βέβαια, υπάρχουν και πολιτείες (όπως στην περίπτωση της Ν. Υόρκης) που τάσσονται υπέρ της καθιέρωσης αυστηρότερων γραπτών εξετάσεων ή άλλες (όπως στην περίπτωση της Βιρτζίνια), που σχεδιάζουν την καθιέρωση μίας μόνον σειράς εξετάσεων στην προτελευταία τάξη του Λυκείου, με θεματολογία που θα περιλαμβάνει ερωτήσεις από όλα τα βασικά μαθήματα των τριών προηγούμενων τάξεων.

Το πακέτο του Προέδρου Κλίντον για τη χορήγηση εκπαιδευτικών κονδυλίων της τάξης των 58 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέχρι το 2004, συνάντησε τη θετική ανταπόκριση των συλλόγων γονέων και τον σκεπτικισμό των μελών του Κογκρέσου αλλά και ορισμένων ειδικών. Σε γενικές γραμμές, και οι δύο πλευρές συμφωνούν ότι η αύξηση των κονδυλίων για την εκπαίδευση είναι από τις βέλτιστες μακροπρόθεσμες επενδύσεις για τη μακροημέρευση των ΗΠΑ. Ομως, ειδικότερα, οι αντιρρήσεις και οι προβληματισμοί εστιάζονται στις μεταρρυθμίσεις που αφορούν τα κριτήρια χορήγησης φοιτητικών δανείων, υποτροφιών και φοροαπαλλαγών στις οικογένειες των νέων φοιτητών.

"Τα περισσότερα από αυτά τα χρήματα θα τα πάρουν φοιτητές που έτσι και αλλιώς είχαν σκοπό να πάνε στο κολέγιο και στο πανεπιστήμιο. Το οικονομικό εκπαιδευτικό πακέτο του Προέδρου Κλίντον είναι σε γενικές γραμμές τρόπος για την ανακούφιση των φορολογούμενων πολιτών και όχι εκπαιδευτική πολιτική! ", σχολιάζει ο Τόμας Κέιν, οικονομολόγος του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ που δούλεψε για κάποιο διάστημα στο Συμβούλιο Οικονομικών Συμβούλων του Προέδρου Κλίντον.

Ο Τόμας Κέιν, μιλώντας πριν δύο βδομάδες στη Ρενέ Σάντες, εκπαιδευτική συντάκτρια της "Ουάσιγκτον Ποστ", επεσήμανε ότι το πακέτο των 58 δισ. δολαρίων ακούγεται "ωραίο" στους μεσοαστούς ψηφοφόρους των "Δημοκρατικών" αφού για παράδειγμα τα κριτήρια για τις φοροαπαλλαγές 10.000 δολαρίων από το ετήσιο εισόδημα μιας οικογένειας αφορούν εκείνες που βγάζουν συνολικά από 70.000 έως 100.000 δολάρια! Οι οικογένειες με χαμηλότερα εισοδήματα, που είναι και αυτές που αδυνατούν να στείλουν τα παιδιά τους στα κολέγια για οικονομικούς λόγους, δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για τις παραπάνω φοροαπαλλαγές αφού το ετήσιο εισόδημα είναι σκάλες χαμηλότερο.

Οι έρευνες του οικονομολόγου Τόμας Μόρτεσον (σύμφωνα πάλι με σχετικό άρθρο της "Ουάσιγκτον Ποστ" στις 3 του Φλεβάρη 1997) αποδεικνύουν ότι έχει αυξηθεί σε 80% ο αριθμός των αποφοίτων πανεπιστημίων τετραετούς φοίτησης που προέρχονται από οικογένειες με ετήσια εισοδήματα άνω των 67.000 δολαρίων (σε σχέση με το 30% τη δεκαετία του '80). Αντίθετα, ο αριθμός των αποφοίτων κολεγίων που προέρχονται από οικογένειες με ετήσιο εισόδημα μέχρι 22.000 δολάριαπαραμένει τις δύο τελευταίες δεκαετίες στο 20%, ενώ ο αριθμός των αποφοίτων κολεγίων από ακόμη φτωχότερες οικογένειες κυμαίνεται κάτω του 10%!

Το θέμα της μαθητικής προόδου στα αμερικανικά σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δεν μπορεί να απαντηθεί ολοκληρωμένα και με ακρίβεια, όπως θα έπρεπε, γιατί οι πολιτειακές κυβερνήσεις δε συγκεντρώνουν τις απαραίτητες πληροφορίες που επιτρέπουν συγκρίσεις, όπως στοιχεία για τον αριθμό των ατόμων που εγκαταλείπουν το σχολείο ή δεν περνούν τη βαθμολογική βάση ώστε να προχωρήσουν σε άλλη τάξη κλπ. Τα μόνα συγκρίσιμα αποτελέσματα προκύπτουν από την Εθνική Επιτροπή Εκτίμησης Εκπαιδευτικής Προόδου (ΝΑΕΡ) και αυτά είναι απογοητευτικά!

Σε εθνικό επίπεδο, μόνο το 28% των μαθητών της τετάρτης δημοτικού που εξετάστηκαν το σχολικό έτος 1993-1994 ήταν ικανό να διαβάσει σε επίπεδο πάνω του δόκιμου. Μόνο το 21% των μαθητών της δευτέρας γυμνασίου πήρε πάνω από τη βάση στα μαθηματικά.

• Τρεις στους τέσσερις μαθητές της τετάρτης δημοτικού δεν μπορούν να γράψουν σε ικανοποιητικό βαθμό θέμα έκθεσης όπως: "Γιατί πρέπει τα παιδιά να παρακολουθούν τηλεόραση;".

- Πέντε στους έξι δεν ανταποκρίνονται σε ικανοποιητικό βαθμό σε εξετάσεις ιστορίας και 36% δεν μπορεί να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις σε ερωτήσεις ποια πολιτεία έγινε τελευταία μέλος των ΗΠΑ...

- Τέσσερις στους πέντε μαθητές δεν μπορούν να πάρουν τη βάση στο μάθημα των μαθηματικών, ενώ το 39% δεν μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις τύπου: "Πόσο κάνει 108 διά 9;"!

• Το 72% των μαθητών της δευτέρας γυμνασίου έχουν σημαντικές αδυναμίες στην ανάγνωση και σύνταξη κειμένων. Μόνο ο ένας στους τρεις μπορεί να αναπτύξει ικανοποιητικά ένα θέμα έκθεσης, ενώ μόνο το 8% μπορεί να γράψει ένα πειστικό δοκίμιο με θέμα: "Γιατί θα έπρεπε σπάνια ή καθόλου να γίνονται έρευνες πάνω στα ναρκωτικά στα σχολεία;".

- Εφτά στους 10 μαθητές δεν μπορούν να απαντήσουν σε βασική ερώτηση ιστορικής γεωγραφίας, όπως γιατί στην Αρχαία Ελλάδα οι πόλεις χτίστηκαν στις κορυφές των λόφων...

- Τρεις στους τέσσερις μαθητές δεν ανταποκρίνονται στα μαθηματικά σε ικανοποιητικό επίπεδο, ενώ το 37% δεν μπορεί να δώσει λύση σε σύνθετο πρόβλημα αριθμητικής.

• Δύο στους τρεις μαθητές της τρίτης λυκείου δεν ανταποκρίνονται σε ικανοποιητικό βαθμό στα φιλολογικά μαθήματα. Το 45% των μαθητών δεν μπορούν να γράψουν ένα καλογραμμένο δοκίμιο με θέμα σύγχρονου προβληματισμού.

- Στη γεωγραφία το 73% δεν ανταποκρίνεται σε βασικά στάνταρ του μαθήματος, ενώ οι τρεις στους δέκα δεν ξέρουν την απάντηση σε ερώτηση του τύπου: "Τι κοινό υπάρχει ανάμεσα στη Ρώμη, στην Ιερουσαλήμ, στη Μέκκα και στην Μπεναρές;".

- Το Μέιν,που έχει την καλύτερη επίδοση όσον αφορά την πρόοδο των μαθητών της πέμπτης δημοτικού στην ανάγνωση, παρουσιάζει την ακόλουθη μελανή εικόνα: Το 59% των μαθητών πέμπτης δημοτικού δεν μπορεί να διαβάσει ικανοποιητικά σε ανώτατο επίπεδο.

- Στην Αϊόβα,που ήταν η πρώτη πολιτεία των ΗΠΑ στις επιδόσεις μαθητών δευτέρας γυμνασίου στο μάθημα των μαθηματικών σύμφωνα με στοιχεία της ΝΑΕΡ το 1992, το 69% των μαθητών που προβιβάζεται στην επόμενη τάξη είναι κάτω από το δόκιμο επίπεδο γνώσεων.

- Το 85% των μαθητών της πέμπτης δημοτικού στη Λουιζιάνα αδυνατεί να διαβάσει και να κατανοήσει κείμενα σε ικανοποιητικό επίπεδο.

- Το 94% των μαθητών της δευτέρας γυμνασίου στο Μισσισιπή είναι κάτω από το δόκιμο επίπεδο επίδοσης στα μαθηματικά.

Από τη μια, η εκστρατεία του Προέδρου Κλίντον για την εκπαίδευση, από την άλλη, οι απανωτές έρευνες των ειδικών ινστιτούτων για την ποιότητα σπουδών που λαμβάνουν σήμερα οι Αμερικανοί μαθητές, και η παιδεία έχει τεθεί όχι επί τάπητος, αλλά στο "χειρουργικό" τραπέζι συσκέψεων, συζητήσεων και αναλύσεων! Τις πταίει; Τα ανεπαρκή κονδύλια και το αναχρονιστικό σύστημα, λέει ο Πρόεδρος Κλίντον. Οι περιορισμένες απαιτήσεις που προβάλλονται προς τους Αμερικανούς μαθητές και τα ανεπαρκή προσόντα ή η χαλαρή αξιολόγηση των διδασκόντων, υποστηρίζουν οι εμπειρογνώμονες...

Οποια και να είναι η τοποθέτηση της κάθε πλευράς, τα συμπεράσματα για τις δύο πρώτες βαθμίδες της δημόσιας εκπαίδευσης στις ΗΠΑ είναι μάλλον μελανά! Αλλωστε, τα τελευταία στατιστικά στοιχεία μιλούν από μόνα τους: Οι περισσότεροι μαθητές των τελευταίων τάξεων του δημοτικού αδυνατεί να αναγνώσει και να κατανοήσει ένα απλό κείμενο, ενώ οι Αμερικανοί γυμνασιόπαιδες αναδεικνύονται ως οι μεγαλύτεροι "κουμπούρες" της υφηλίου στα μαθηματικά και την άλγεβρα!

Τα προβλήματα της παιδείας στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα περισσότερα πορίσματα ερευνών που διενεργούν ανεξάρτητα εκπαιδευτικά ινστιτούτα, πηγάζουν

στις δύο πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Εκεί "φυτρώνουν τα άνθη του κακού" και εκεί σημειώνονται οι περισσότερες διαρροές από τα πανεπιστήμια. Γι' αυτό και ο πυρετός συζητήσεων σήμερα στις ΗΠΑ εστιάζεται στις ελλείψεις των δημοτικών, γυμνασίων και λυκείων και λιγότερο στα - έτσι και αλλιώς, αυτοδιοικούμενα, ως επί το πλείστον - πανεπιστήμια...

Πηγές:

"Ουάσιγκτον Ποστ" (Φλεβάρης 1997)

US NEWS (1η Απρίλη 1996)

Αμερικανικό υπουργείο Παιδείας (http://www.ed.gov/updates/PresEDPlan/)

Kέντρο Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης (http://edreform.com/pubs/)

Εducation Week (http://www.edweek.org/)

Tα κείμενα έγραψε η Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ

Το δημόσιο πρωτοβάθμιο εκπαιδευτικό σύστημα δεν είναι από τα καλύτερα στον κόσμο, με πρώτη απόδειξη τις κακές αποδόσεις των μαθητών σε βασικά μαθήματα...Τώρα, οι αρμόδιοι φορείς ανακαλύπτουν ότι το "χαλαρό" αναλυτικό πρόγραμμα πρέπει να αλλάξει άμεσα, μόνο που δε γνωρίζουν ακόμη πώς!

Στα περισσότερα αμερικανικά σχολεία, το βασικό πρόβλημα δεν είναι η υλικοτεχνική υποδομή, αλλά τα ελλιπή εφόδια διδασκόντων. Οι έρευνες, μάλιστα, δείχνουν ότι οι "φτωχοί" σε προσόντα δάσκαλοι διδάσκουν σε μαθητές από ασθενέστερα κοινωνικο-οικονομικά στρώματα...