Copyright 2022 The Associated

Οπως ισχυρίστηκε ο Κούρτι, «μια σημαντική αύξηση των στρατιωτών του ΝΑΤΟ και του στρατιωτικού εξοπλισμού στη χώρα μας θα βελτιώσει την ασφάλεια και την ειρήνη στο Κόσοβο και σε ολόκληρη την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων».

Θυμίζουμε ότι η ένταση των προηγούμενων ημερών αποκλιμακώθηκε αφού πρώτα η κατάσταση έφτασε στα όρια ένοπλης σύρραξης, με τις δυνάμεις ασφαλείας και της Σερβίας και του Κοσόβου να έχουν τεθεί σε επίπεδο ύψιστης ετοιμότητας, ενώ Σέρβοι του Κοσόβου είχαν στήσει οδοφράγματα, αντιδρώντας ενάντια στην αποστολή κοσοβάρικης αστυνομίας σε περιοχές με σερβική πλειοψηφία και σε άλλες κινήσεις από την Πρίστινα.

Η προσωρινή «εκτόνωση» επιτεύχθηκε μετά από παρεμβάσεις των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ, σηματοδοτώντας νέο γύρο και στα παζάρια για αμοιβαίους «συμβιβασμούς» σε Βελιγράδι και Πρίστινα, για μια «εξομάλυνση σχέσεων» με όρους που ευνοούν την ανάσχεση της επιρροής της Ρωσίας και της Κίνας στην περιοχή.

Ο επικεφαλής της ευρωενωσιακής διπλωματίας, Ζ. Μπορέλ, υποστήριξε ότι «η διπλωματία επικράτησε στην αποκλιμάκωση των εντάσεων στο βόρειο Κόσοβο» και καλωσορίζοντας «την υπεύθυνη ηγεσία» των Βούτσιτς και Κούρτι μίλησε για «σπουδαία ομαδική δουλειά της ΕΕ, των ΗΠΑ και των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο», για να καταλήξει ότι τώρα «χρειαζόμαστε επείγουσα πρόοδο στον διάλογο».

Στο μεταξύ ο Σέρβος Πρόεδρος, Αλ. Βούτσιτς, ήταν ένας από τους τρεις Ευρωπαίους ηγέτες (μαζί με τους Προέδρους της Λευκορωσίας και της Ουγγαρίας) στους οποίους ο Ρώσος ηγέτης Βλ. Πούτιν επέλεξε να στείλει ευχές. Σε αυτές ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «οι σχέσεις των δύο χωρών συνέχισαν να αναπτύσσονται σταδιακά, βασιζόμενες στην αρχή της στρατηγικής εταιρικής συνεργασίας» και ότι «η εμβάθυνση της εμπιστοσύνης, του πολιτικού διαλόγου και του συντονισμού των προσπαθειών στις διεθνείς και περιφερειακές υποθέσεις είναι ιδιαίτερα απαραίτητη στη σημερινή δύσκολη γεωπολιτική συγκυρία. Ελπίζω ότι με κοινές προσπάθειες θα καταφέρουμε να οικοδομήσουμε περαιτέρω εποικοδομητική και πολυμερή διμερή συνεργασία προς όφελος των αδελφών λαών της Ρωσίας και της Σερβίας».

Μέσα σε συνθήκες τέτοιου σφοδρού ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού στα Βαλκάνια επιχειρείται να προχωρήσει ο ευρωατλαντικός σχεδιασμός στην περιοχή.

Την 1η Γενάρη η Κροατία έγινε το νέο μέλος της Ευρωζώνης και της ζώνης Σένγκεν από τα Βαλκάνια. Αποχαιρέτησε το εθνικό νόμισμα, κούνα, για να γίνει η 20ή χώρα της Γηραιάς Ηπείρου που χρησιμοποιεί το ευρώ. Η Κροατία εντάχθηκε στην ΕΕ τον Ιούλιο του 2013. Παρά τα πανηγύρια της αστικής τάξης και των ευρωενωσιακών επιτελείων, πολλοί Κροάτες ανησυχούν ότι η υιοθέτηση του ευρώ θα δώσει νέα αφορμή για ανατιμήσεις. Οπως σχολίαζε ένας εργαζόμενος σε τοπικά ΜΜΕ, «τίποτα δεν αλλάζει από 1η Γενάρη, ούτως ή άλλως όλα τα υπολογίζαμε σε ευρώ εδώ και δύο δεκαετίες».

Στο μεταξύ, από 1η Γενάρη η Βόρεια Μακεδονία ανέλαβε την προεδρία του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ). Το ΥΠΕΞ ανακοίνωσε ότι η προεδρία θα επικεντρωθεί στην «ανθρώπινη ασφάλεια» σε μία περίοδο παγκόσμιας και περιφερειακής αστάθειας και αβεβαιότητας. Τόνισε δε ότι οι προτεραιότητες της Βόρειας Μακεδονίας θα είναι η επιβεβαίωση των πλεονεκτημάτων του ΟΑΣΕ και η ανανέωση του διαλόγου και της εμπιστοσύνης, καθώς και η «επένδυση στην ειρήνη» και στην ανθεκτικότητα του ΟΑΣΕ, ως ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης των προκλήσεων ασφαλείας.

Δυσμενείς προβλέψεις για την πορεία σημαντικών καπιταλιστικών οικονομιών κάνει η Παγκόσμια Τράπεζα.

Η γενική διευθύντριά της, Κρ. Γκεοργκίεβα, εκτίμησε ότι το 2023 θα είναι «μία δύσκολη χρονιά» επειδή επιβραδύνονται ταυτόχρονα οι οικονομίες των ΗΠΑ, της Κίνας και της ΕΕ. Μιλώντας στην εκπομπή «Face the Nation» του αμερικανικού δικτύου CBS, η Γκεοργκίεβα εκτίμησε ότι η νέα χρονιά θα είναι σκληρότερη από το 2022, καθώς αναμένει πως «το ένα τρίτο της παγκόσμιας οικονομίας θα είναι σε κατάσταση ύφεσης».

«Ακόμα και χώρες που δεν είναι σε ύφεση θα έχουν συνέπειες που θα μοιάζουν με ύφεση για εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους», είπε χαρακτηριστικά.

Ανέφερε ακόμα ότι η Κίνα, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία διεθνώς, θα παρουσιάσει ανάπτυξη μέχρι ή κάτω του αναμενόμενου ποσοστού διεθνούς οικονομικής ανάπτυξης για πρώτη φορά εδώ και 40 χρόνια.

Οσο για τις ΗΠΑ, η Γκεοργκίεβα εκτίμησε ότι η οικονομία τους θα είναι «πιο ανθεκτική» και ότι μπορεί να αποφύγει την ύφεση, αλλά οι συνέπειες στην αγορά εργασίας «θα παραμείνουν αρκετά ισχυρές».

Τον περασμένο Οκτώβριο και το ΔΝΤ είχε υποβαθμίσει τις προοπτικές ανάπτυξης της διεθνούς οικονομίας για το 2023, επικαλούμενο τις συνέπειες που προκαλούν οι δυτικές κυρώσεις με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και τους σφοδρούς ανταγωνισμούς ισχυρών οικονομικών συμφερόντων.

Στο μεταξύ, έκθεση της εταιρείας οικονομικών δεδομένων «China Beige Book International» (CBBI) καταγράφει στην Κίνα σημαντική «εξασθένιση» στους τομείς της μεταποίησης, των υπηρεσιών και των ακινήτων το τέταρτο τρίμηνο του 2022.

Παράλληλα, η γερμανική εφημερίδα «Handelsblatt» εκτίμησε ότι η ρωσική οικονομία θα συνεχίσει να συρρικνώνεται το 2023, επικαλούμενη μεταξύ άλλων και την πρόβλεψη του ΔΝΤ ότι η ρωσική οικονομική παραγωγή θα μειωθεί κατά 2,3%.

Η ίδια εφημερίδα προχώρησε σε δυσμενή εκτίμηση για τους στόχους της οικονομίας της Βρετανίας μετά το Brexit, θεωρώντας ότι η χώρα έμεινε «πολύ πίσω» από τον στόχο που έθετε σε ό,τι αφορά τη σύναψη εμπορικών συμφωνιών μετά την αποχώρηση από την ΕΕ.

Σημαντική μείωση των εξαγωγών φυσικού αερίου από την «Gazprom» πέραν της ζώνης που περιλαμβάνει τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες σημειώθηκε το 2022, καθώς μειώθηκαν κατά 45,5%.

Ο διευθύνων σύμβουλος της «Gazprom», Αλ. Μίλερ, δήλωσε ότι ο όμιλος εξήγαγε 100,9 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου κατά το 2022 προς τις χώρες του «άπω εξωτερικού» (όρος που χρησιμοποιείται από τη Μόσχα για να περιγράψει τη ζώνη πέραν των πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών), ενώ το 2021 οι αντίστοιχες εξαγωγές φυσικού αερίου ανήλθαν σε 185,1 κυβικά μέτρα.

Ο Μίλερ επιβεβαίωσε ακόμα ότι η εταιρεία υπερέβη τις υποχρεώσεις της για τις εξαγωγές φυσικού αερίου στην Κίνα το 2022, αυξάνοντας διαρκώς τις εξαγωγές μέσω του αγωγού «Ισχύς της Σιβηρίας». Τόνισε δε πως από 1η Γενάρη η «Gazprom» έφτασε τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Κίνα «σε ένα εντελώς νέο επίπεδο», προσθέτοντας ότι οι προοπτικές αύξησης της κατανάλωσης φυσικού αερίου μεσοπρόθεσμα σχετίζονται κυρίως με τις αγορές της Ασίας και δη της Κίνας. «Ενισχύουμε τις θέσεις μας σε αυτήν την αρένα», είπε χαρακτηριστικά.

Στον απόηχο των παραπάνω στοιχείων, ο ρωσικός ενεργειακός όμιλος ανακοίνωσε ότι το προηγούμενο 24ωρο θα προχωρούσε στην αποστολή 42,4 εκατ. κ.μ. φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκές χώρες μέσω Ουκρανίας.

Στο μεταξύ η Ρωσία εντείνει τις προσπάθειες απεξάρτησης από το δολάριο, με το υπουργείο Οικονομικών να αποφασίζει τον διπλασιασμό του μεριδίου του κινεζικού γουάν και του χρυσού που μπορεί να κατέχει στο κρατικό ταμείο πλούτου. Ειδικότερα, το μερίδιο στο γουάν αυξήθηκε στο 60% στο «Εθνικό Ταμείο για την Ευημερία» και του χρυσού στο 40%, προκειμένου οι επενδύσεις στο Ταμείο να γίνουν «περισσότερο ευέλικτες». Παράλληλα, το ρωσικό υπουργείο ανακοίνωσε ότι μηδενίστηκαν οι λογαριασμοί του σε βρετανική λίρα και ιαπωνικό γεν στην Κεντρική Τράπεζα. Επιπλέον, το ρωσικό «Ταμείο Ευημερίας» αύξησε το απόθεμά του στα 186,5 δισ. δολάρια τον Νοέμβριο, από 154,8 δισ. δολάρια τον Φεβρουάριο.

Η τιμή του φυσικού αερίου στην ΕΕ έπεσε χτες στο χαμηλότερο επίπεδο από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, συνεχίζοντας την καθοδική της πορεία λόγω του σχετικά ήπιου χειμώνα που επιτρέπει την εξοικονόμηση των αποθεμάτων.

Τα συμβόλαια αναφοράς για την Ευρώπη (TTF στην ολλανδική αγορά) μειώθηκαν κατά 4,67% και οι τιμές διαμορφώθηκαν στα 72,75 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh) για τις παραδόσεις Φεβρουαρίου. Η τιμή του φυσικού αερίου για τις παραδόσεις του ίδιου μήνα μειώθηκε κατά 50% σε διάστημα ενός μηνός και απέχει σημαντικά από την κορύφωση του καλοκαιριού, όταν τον Αύγουστο είχε φθάσει στα 343 ανά MWh.

Η αμερικανική πετρελαϊκή εταιρεία «Chevron» έστειλε την Παρασκευή δύο πετρελαιοφόρα στη Βενεζουέλα, το ένα εκ των οποίων θα φορτώσει το πρώτο φορτίο αργού που προορίζεται για τις ΗΠΑ εδώ και σχεδόν τέσσερα χρόνια.

Σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς, την Παρασκευή, ένα τάνκερ της «Chevron» προσέγγισε τα ύδατα της νοτιοαμερικανικής χώρας για να παραλάβει φορτίο αργού πετρελαίου. Ενα δεύτερο δεξαμενόπλοιο που μεταφέρει φορτίο αραιωτικών σε μια πετρελαϊκή κοινοπραξία της «Chevron» αναμένεται να φτάσει στη Βενεζουέλα στις αρχές Ιανουαρίου, σύμφωνα με την ίδια πηγή.

Στη Βρετανία στο πλαίσιο μέτρων ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία ανακοινώθηκε η συγκρότηση ειδικού ταμείου με διαθέσιμα 75 δισ. στερλινών (κάπου 102 εκατ. ευρώ), προκειμένου να αυξηθεί η εγχώρια παραγωγή καυσίμων για πυρηνικούς σταθμούς ηλεκτρικής ενέργειας.

Το νέο ταμείο θα προσφέρει δωρεές σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο πεδίο της μετατροπής ουρανίου, στάδιο - κλειδί στη διαδικασία παραγωγής καυσίμων για πυρηνικούς αντιδραστήρες.

Ηδη έως και 13 εκατ. λίρες από τα διαθέσιμα του ταμείου έχουν διατεθεί στην εγκατάσταση παραγωγής πυρηνικών καυσίμων Σπρίνγκφιλντς, στη βορειοδυτική Αγγλία, ενώ τον Νοέμβρη η κυβέρνηση του Βρετανού πρωθυπουργού Ρ. Σούνακ ανακοίνωνε πως θα αποκτήσει το 50% των μετοχών του υπό ανέγερση πυρηνικού ηλεκτροπαραγωγικού εργοστασίου Sizewell C, στη νοτιοανατολική Αγγλία.