30ό ΜΕΡΟΣ

Τα τηλεοπτικά κανάλια και οι ραδιοφωνικοί σταθμοί μετέδιδαν ειδήσεις γύρω από τα γεγονότα στη Βολιβία και τη δολοφονία του Τσε. Το κύμα διαμαρτυρίας εξαπλωνόταν σε όλο τον κόσμο. Αξιωματούχοι κρατών, γραμματείς κομμουνιστικών κομμάτων και άλλων κομμάτων της Αριστεράς και προοδευτικοί άνθρωποι απ' όλον τον κόσμο, έστειλαν συλλυπητήρια γράμματα στο κόμμα, την κυβέρνηση και το λαό της Κούβας.

Στη Νέα Υόρκη, μια πολυάριθμη διαδήλωση πέρασε από τους δρόμους αυτής της πόλης, με καμπάνες, φέρετρα, λιβάνια και λουλούδια, καταδικάζοντας το έγκλημα και στις τρεις το απόγευμα συγκεντρώθηκαν μπροστά στην πόρτα της βολιβιανής αποστολής στα Ηνωμένα Εθνη.

Επίσης, αναφέρθηκε μια επίθεση κατά της πρεσβείας των Ηνωμένων Πολιτειών στο Λονδίνο από ομάδες διαδηλωτών. Από την Ουάσιγκτον, ο δημοσιογράφος Τζορτζ Ουίκς ανέφερε στις 21 του Οκτώβρη: "Ο διεθνής κομμουνιστής ηγέτης Ερνέστο Τσε Γκεβάρα ήταν ένας από τους ήρωες της ειρηνικής διαδήλωσης που πραγματοποιήθηκε σήμερα.

Χιλιάδες φωτογραφίες του Αργεντινοκουβανού που πέθανε στη Βολιβία σκορπίστηκαν ανάμεσα στους διαδηλωτές, καθώς συγκεντρώνονταν μπροστά στο μνημείο του Αβραάμ Λίνκολν, για να αρχίσουν την 36ωρη συγκέντρωση διαμαρτυρίας ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ.

Ενας τραγουδιστής του αφιέρωσε ένα τραγούδι, ένας διοργανωτής της συγκέντρωσης ζήτησε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του και αμέτρητες αφίσες και πλακάτ του απέδιδαν φόρο τιμής.

Οι 25.000 διαδηλωτές ξέσπασαν σε χειροκροτήματα, όταν ένας τραγουδιστής ανακοίνωσε ότι το επόμενό του τραγούδι θα το αφιέρωνε σ' έναν από τους μεγάλους επαναστάτες των καιρών μας, που δολοφονήθηκε συμμετέχοντας στην επανάσταση του βολιβιανού λαού...".

Οι εφημερίδες των ΗΠΑ δεν έμειναν αδιάφορες απέναντι στην προσωπικότητα του ηρωικού αντάρτη.

Η εφημερίδα "Νιούσντεϊ" έγραψε: ".. ένας εξαιρετικός μαχητής του αντάρτικου, ένας γενναίος άνθρωπος". Η "Νιου Γιορκ Ποστ": "Ανήκει στο ειδύλλιο της ιστορίας". Η "Κρίστιαν Σάιενς Μόνιτορ": "Η κύρια πηγή δύναμής του ήταν η στάση του απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες". Η "Ουάσιγκτον Ποστ": "Πέθανε εκτελώντας το έργο της ζωής του, δουλεύοντας για την επανάσταση". Στο Μπαμάκο του Μαλί, ο δημοσιογράφος Π. Αλντάρε είπε ότι ο Τσε Γκεβάρα ήταν πεισμένος πως η παραίτηση από την ιδέα για ελευθερία ήταν παραίτηση από την ίδια την ανθρώπινη ιδιότητα.

Φοιτητές του Κονγκό Κινσάσα, του Κονγκό Μπραζαβίλ, της Γουινέας, του Μαλί, της Γουινέας - Μπισό, της Αλγερίας, του Μαρόκου, της Ζιμπάμπουε, της Αγκόλας, της Τανζανίας, της Μοζαμβίκης και της Ουγκάντα καταδίκασαν τη δολοφονία του Τσε.

Στην πρωτεύουσα της Τανζανίας, η εφημερίδα "Δε Νάσιοναλ Ιλιστ" έγραψε ότι ο Τσε ήταν ο κατ' εξοχήν διοικητής όλων των φαλαγγών που μάχονταν τον ιμπεριαλισμό στις τρεις ηπείρους.

Η κυβέρνηση της Βολιβίας έλαβε επαίνους και συγχαρητήρια από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σ' ένα λόγο του Βορειοαμερικανού γερουσιαστή Χάουαρντ Μπέικερ, εκφράστηκαν δημόσια οι ευχαριστίες των Ηνωμένων Πολιτειών. Με την ίδια ευκαιρία διαβεβαίωσε ότι τα γεγονότα είχαν βαθιά σημασία για τις Ηνωμένες Πολιτείες κι ότι τα 460,6 εκατομμύρια δολάρια που είχαν διατεθεί στη Βολιβία, ήταν ένα τίμημα πολύ χαμηλό συγκρινόμενο με τη νίκη που είχε επιτευχθεί. Ηταν το κόστος μιας βδομάδας πολέμου στο Βιετνάμ.

Από την πλευρά τους, οι φοιτητές του πανεπιστημίου της Κοτσαμπάμπα ανέστειλαν την πιο σημαντική γιορτή τους. Κάθε 21 του Σεπτέμβρη γιορτάζουν τον ερχομό της άνοιξης και του έρωτα, αλλά εκείνη τη χρονιά του '67, εξαιτίας των έντονων αντιπαραθέσεων με την αστυνομία και την οξυμένη καταστολή, την είχαν αναβάλει για τον Οκτώβρη. Κατά τη διάρκεια αυτής της γιορτής μαθεύτηκε η είδηση της δολοφονίας του Τσε. Η γιορτή ματαιώθηκε αμέσως. Ο Βολιβιανός ποιητής Ραμίρο Μπαρενετσέα θυμάται τα γεγονότα:

"Οι φοιτητές των πανεπιστημίων και τα πλατιά στρώματα των αδικημένων της Βολιβίας εξέφρασαν τη βαθιά οδύνη τους για το έγκλημα που είχε διαπραχθεί. Τα επτά πανεπιστήμια της χώρας προχώρησαν σε εκδηλώσεις καταδίκης σε ένδειξη της θλίψης τους. Στο πανεπιστήμιο της Κοτσαμπάμπα συγκεντρώθηκαν οι ηγέτες όλων των πανεπιστημίων της χώρας και απότισαν μεταθανάτιο φόρο τιμής. Την Παρασκευή 13 του Οκτώβρη, μετά από μια πολυπληθή συγκέντρωση, οι ηγέτες των φοιτητών υπέγραψαν ένα κείμενο που χαρακτήριζε τον Τσε σύμβολο της παγκόσμιας νεολαίας, υπογράμμιζε τον αγώνα του για την απελευθέρωση των λαών και τον ανακήρυξαν "Βολιβιανό πολίτη και πατριώτη"".

Στις 14 του μήνα το πρωί, στο αμφιθέατρο της Νομικής, έλαβε χώρα μια άλλη μεγάλη εκδήλωση στη μνήμη του. Σ' αυτή την περίπτωση συγκρίθηκε ο Τσε με τον Σιμόν Μπολίβαρ, τον Σούκρε και άλλους Λατινοαμερικανούς πατριώτες. Οι φοιτητές διακήρυξαν ότι θα του απένεμαν τη βολιβιανή ιθαγένεια μετά θάνατον, γιατί ήταν αγωνιστής για την απελευθέρωση της Βολιβίας.

Στην Αργεντινή, οι φοιτητές διαδήλωσαν στις κυριότερες λεωφόρους διαφόρων πόλεων. Στο Ροσάριο πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις διαμαρτυρίας ενάντια στο έγκλημα που είχε γίνει. Η νεολαία Περόν κυκλοφόρησε ένα γράμμα του Χουάν Ντομίνγκο Περόν, σαν φόρο τιμής στον Τσε και σαν καταδίκη για τη δολοφονία του.

Την ίδια ημέρα, ο ιερέας Ερνάν Μπενίτες έκανε επιμνημόσυνη δέηση για τον Τσε. Σ' ένα σημείο είπε:

"Τα δύο τρίτα της καταπιεσμένης ανθρωπότητας δονήθηκαν από το θάνατό του. Το άλλο τρίτο, στο βάθος της ψυχής του δεν αγνοεί ότι η ιστορία του μέλλοντος, αν βαδίσουμε προς έναν καλύτερο κόσμο, ανήκει ολοκληρωτικά στον Τσε. Μια μέρα, καθόλου μακρινή, ο νικηφόρος Τρίτος Κόσμος θα περιλάβει το όνομά του στο μαρτυρολόγιο των ηρώων του... "

Στην αρχή της δέησης, ο ιερέας είπε:

"Πέθανε με τα χαρακτηριστικά των μυθικών ηρώων, που στη λαϊκή συνείδηση δεν πεθαίνουν ποτέ. Οπως οι Ιουδαίοι της Παλαιάς Διαθήκης πίστευαν ότι ο προφήτης Ηλίας ήταν ζωντανός για πάντα, οι Ισπανοί του Μεσαίωνα πίστευαν το ίδιο για τον Σιντ Καμπεαδόρ και οι Γαλάτες του Αρτούς, είναι πιθανόν ότι στα επόμενα χρόνια οι στρατιώτες του Τρίτου Κόσμου θα πιστεύουν πως νιώθουν τη λαμπρή παρουσία του Τσε Γκεβάρα μέσα στη βοή των αντάρτικων αγώνων".

Σε άλλο σημείο της δέησης, ανέφερε:

"Εδώ και χρόνια είχε γίνει μύθος. Οι εχθροί του θα μπορέσουν να του καταλογίσουν όσες ιδεολογικές παρεκκλίσεις θέλουν. Ομως κανένας λογικός άνθρωπος δε θα αρνηθεί το πάθος, το κουράγιο, τον ηρωισμό και τη συνέπεια σ' αυτό που έκανε, περιφρονώντας κάθε δοκιμασία. Ενιωθε μέσα στην ψυχή του τον πόνο των μαζών...".

ΑΥΡΙΟ ΤΟ 31ο ΜΕΡΟΣ

Το "παιχνίδι" με το όνομα της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας συνεχίζεται, έστω κι αν το "πρόβλημα" λύνεται καθημερινά στην πράξη με την καθιέρωση του όρου "Μακεδονία" ως όνομα του νέου κράτους.

Ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ σε συνέντευξή του δήλωσε ότι η χώρα του "δεν έχει αποδεχτεί καμία άλλη ονομασία στις διαπραγματεύσεις υπό τον Σ. Βανς, εκτός από το συνταγματικό της όνομα".

Η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ, όπως και παλαιότερα έχει δηλώσει ο Κ. Γκλιγκόροφ, κάνει την παραχώρηση προς την Ελλάδα να την αποκαλεί με όποιο όνομα αυτή επιθυμεί. Με τον τρόπο αυτό, προωθείται στην πράξη η "λύση" της διπλής ονομασίας, την οποία ουσιαστικά έχει αποδεχτεί η ελληνική κυβέρνηση.

Παρ' όλα αυτά, η Αθήνα δε θεωρεί ευνοϊκή τη συγκυρία για την επίσημη επικύρωση αυτής της λύσης και δηλώνει πως οι διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του Σ. Βανς συνεχίζονται.

Με τον τρόπο αυτό η ελληνική κυβέρνηση, επιδιώκει να εκτονώσει τις όποιες αντιδράσεις στους κόλπους του κυβερνώντος κόμματος, οι οποίες κυρίως διατυπώνονται από τον Στ. Παπαθεμελή, o οποίος σε πρόσφατες δηλώσεις του καταφέρθηκε κατά του υπουργού Εξωτερικών Θ. Πάγκαλου, για την πολιτική που ακολουθεί στην υπόθεση των Σκοπίων. Ο υπουργός Τύπου Δ. Ρέππας σχολιάζοντας, προχτές, τις δηλώσεις του Στ. Παπαθεμελή είπε "πως είναι γνωστές οι απόψεις του, πιστεύουμε, συνέχισε, ότι ο καθένας ο οποίος προβάλλει τις απόψεις, θα πρέπει να αποφεύγει χαρακτηρισμούς, οι οποίοι χωρίς να έχουν κατευθείαν πολιτικό περιεχόμενο, έχουν πολιτικό νόημα".

Στη συνέχεια ο εκπρόσωπος της κυβέρνηση υποστήριξε ότι η κυβέρνηση εξακολουθεί αν χειρίζεται το πρόβλημα "με τον καλύτερο τρόπο στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Βανς"...

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ενωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών, με επικεφαλής τον Πρόεδρο Αριστείδη Μανωλάκο και τον Ταμία Νίκο Καραντηνό, επισκέφθηκε προχτές στα γραφεία της Ενωσης αντιπροσωπεία της Επιτροπής Δημοψηφίσματος για το Μάαστριχτ αποτελούμενη από τους Αντώνη Ντρέκο, οικονομολόγο και Γιώργο Τσαπόγα, δημοσιογράφο και τους ενημέρωσε για τις πρωτοβουλίες και τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται στην κατεύθυνση αυτή από την Επιτροπή.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της Ενωσης, οι εκπρόσωποι της Επιτροπής ενημέρωσαν την ΕΣΗΕΑ για τις μέχρι σήμερα πρωτοβουλίες της, ανέλυσαν τη δικαιολογητική βάση στήριξης του αιτήματος για τη διενέργεια εθνικού δημοψηφίσματος και υπογράμμισαν την επικαιρότητα της σχετικής πρότασης, ενόψει και των επικείμενων εθνικών διαδικασιών επικύρωσης των αποτελεσμάτων - συμφωνιών του Αμστερνταμ.

Οι εκπρόσωποι της ΕΣΗΕΑ είπαν ότι θα ενημερώσουν το Διοικητικό Συμβούλιο και τόνισαν ότι η Ενωση έχει αναπτύξει πρωτοβουλία για την ανάγκη πλήρους και αντικειμενικής πληροφόρησης του ελληνικού λαού, σχετικά με το ουσιαστικό περιεχόμενο της ευρωπαϊκής πορείας και των αποφάσεων που συνδέονται με αυτήν. Υπενθύμισαν ότι η ΕΣΗΕΑ με έγγραφό της, που απέστειλε πρόσφατα προς την κυβέρνηση, τα κόμματα, ευρωβουλευτές και άλλους φορείς, διατυπώνει τις ενστάσεις της για την έλλειψη διαφάνειας που συνοδεύει ορισμένες σοβαρές αποφάσεις αρμοδίων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Συμβούλιο Υπουργών κλπ.) και ζήτησε από τον πρωθυπουργό να συνταχθεί η Ελλάδα με εκείνες τις ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Δανία, που συνηγορούν στο αίτημα της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων για διαφάνεια και πρόσβαση των δημοσιογράφων στις αποφάσεις όλων των οργάνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.