Στα χαρτιά παραμένει σε μεγάλο βαθμό η βελτίωση των δημόσιων οικονομικών της χώρας, ειδικά η μείωση του δημόσιου χρέους, η αντιμετώπιση των οποίων χρησιμοποιήθηκε σαν βασικό επιχείρημα για να δικαιολογηθούν οι σκληρές πολιτικές λιτότητας της δεκαετίας του '90, οι οποίες συνεχίζονται, βέβαια, και σήμερα. Ετσι, για να αντεπεξέλθει σε τρέχουσες υποχρεώσεις, το υπουργείο Οικονομικών προσφεύγει σε νέα αύξηση του κρατικού δανεισμού, μέσω, μάλιστα, της επικίνδυνης υποθήκευσης μελλοντικών εσόδων των κρατικών οργανισμών. Επιχειρείται, έτσι, να αντιμετωπιστεί, πρώτον, η μεγάλη υστέρηση εσόδων από τις ιδιωτικοποιήσεις, οι οποίες, αν και είχαν προγραμματιστεί, παραπέμπονται στο μέλλον λόγω κακής συγκυρίας και, δεύτερον, να αντιμετωπιστεί η προβληματική εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού του 2001. Παράγοντες, πάντως, του οικονομικού επιτελείου εκτιμούν σαν ανέφικτο το στόχο της μείωσης του δημόσιου χρέους πέντε ολόκληρες μονάδες το 2001, και αφήνουν να εννοηθεί ότι κάτι τέτοιο μπορεί να γίνει μόνο με τη μεταφορά σημερινών υποχρεώσεων στο μέλλον ...πρακτική, η οποία έχει χρησιμοποιηθεί ευρύτατα όλα τα προηγούμενα χρόνια...

Στον κρατικό προϋπολογισμό του 2001, έχει εγγραφεί ποσό 750 δισ. δραχμές, για την αγορά χρέους από τη Δημόσια Επιχείρηση Κινητών Αξιών (ΔΕΚΑ), χρήματα βασικά τα οποία προβλέπονταν να εισπραχθούν από νέες ιδιωτικοποιήσεις δημόσιων οργανισμών (ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, ΕΛΤΑ κλπ). Η διεθνής, όμως, χρηματιστηριακή κρίση, αλλά και η συνεχιζόμενη καχεξία του ελληνικού Χρηματιστηρίου οδηγούν σε αναβολή του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, το οποίο θα πρέπει να αναμένει καλύτερες ημέρες... Στην προσπάθειά της η κυβέρνηση να αναπληρώσει τα 750 δισ. δραχμές από ιδιωτικοποιήσεις, επέλεξε τη λύση της αύξησης του δανεισμού, αν και οι ίδιοι αποφεύγουν να μιλήσουν για δανεισμό. Δε θα δανειστούν, όμως, μόνο 750 δισ. δραχμές, αλλά 1,3 τρισ. δραχμές. Οταν, όμως, οι παράγοντες του οικονομικού επιτελείου ρωτιούνται γιατί αποφάσισαν σχεδόν να διπλασιάσουν το ποσό για την αγορά χρέους, αποφεύγουν να απαντήσουν. Ορισμένοι, πάντως, υποστηρίζουν ότι η πορεία του κρατικού προϋπολογισμού του 2001 δεν είναι τόσο αισιόδοξη, όσο τουλάχιστον θέλει να την παρουσιάσει η κυβέρνηση. Σύμφωνα με τις απόψεις αυτές, το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να παρουσιάσει μια καλή εικόνα, παρακρατεί με το «έτσι θέλω» δαπάνες, όπως αυτές που αφορούν τα χρέη των νοσοκομείων προς τους προμηθευτές τους, την α` δόση προς το ΙΚΑ στα πλαίσια της πρόσφατης συμφωνίας για τη ρύθμιση του χρέους ύψους 1,3 τρισ. δραχμές κλπ.

Οσον αφορά τώρα τον κρατικό δανεισμό, αυτός ακούει στο όνομα της έκδοσης προμετόχων και της είσπραξης μελλοντικών εσόδων. Προμέτοχα έχει ήδη εκδώσει η κυβέρνηση με αφορμή την ιδιωτικοποίηση της ΑΤΕ, και τώρα θέλει να επεκτείνει τη χρήση του εργαλείου αυτού και για το 15% του ΟΤΕ, που σήμερα, για τους γνωστούς λόγους, δεν είναι δυνατή η απευθείας εισαγωγή του στο Χρηματιστήριο. Προμέτοχα θα εκδώσει, επίσης, και το υπουργείο Ανάπτυξης για την «αξιοποίηση» της περιουσίας της Ανώνυμης Εταιρίας «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα» του ΕΟΤ. Η έκδοση προμετόχων είναι κλασική περίπτωση δανεισμού, μόνο που η κυβέρνηση καλύπτεται πίσω από τις Βρυξέλλες, που αποδέχονται τη θέση ότι ο δανεισμός της μορφής αυτής δεν προσαυξάνει το δημόσιο χρέος. Η περίπτωση δανεισμού μέσω της είσπραξης προεσόδων είναι αρκετά επικίνδυνη, καθώς υποθηκεύονται τα μελλοντικά κέρδη των πιο δυναμικών εταιριών, προκειμένου το ελληνικό δημόσιο να συνάψει τραπεζικό δανεισμό. Ετσι, μέσα στο 2001, υποθηκεύει μελλοντικά έσοδα των Κρατικών Λαχείων, αλλά και του Γ` ΚΠΣ. Και από τις δύο αυτές μορφές δανεισμού θέλουν να εισπράξουν 1,3 τρισ. δραχμές. Ακόμα, όμως, και στην περίπτωση αυτή, αμφισβητείται αν είναι σε θέση να μειώσουν το δημόσιο χρέος στο 99% από 104%. Εκτός και αν αρχίσουν τις αλχημείες, όπως υποστηρίζουν αρμόδιοι παράγοντες, οι οποίοι τονίζουν ότι για να εμφανιστεί το ύψος του δημόσιου χρέους στο 104% στο τέλος του 2000, εκατοντάδες δισ. δραχμές χρέους που έπρεπε να πληρωθεί μέσα στο 2000, μεταφέρθηκε στο 2001...

Η κατρακύλα του ευρώ στο διεθνές χρηματεμπόριο συνεχίζεται και η ισοτιμία του σε σχέση με το αμερικανικό δολάριο παραμένει σταθερά κάτω από το «όριο» των 85 σεντς. Πρόκειται για τα χαμηλότερα επίπεδα του τελευταίου εξαμήνου και πολύ κοντά στο χαμηλότερο σημείο της διαδρομής του. Η εξέλιξη επηρεάζει με ανισόμετρο τρόπο τις οικονομίες των κρατών της ευρωζώνης και πλήττει τις λιγότερο «ανταγωνιστικές χώρες», όπως την Ελλάδα. Η ραγδαία ανατίμηση του αμερικανικού δολαρίου είναι απόρροια πληθώρας παραγόντων που αφορούν πρώτα και κύρια την οικονομική κατάσταση που υπάρχει στις χώρες της ΕΕ, αλλά και στις εγγενείς αντιθέσεις της. Τόσο ο δείκτης για την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων στην ΕΕ, που δημοσιοποιήθηκε τις προάλλες, όσο και ο δείκτης για την εμπιστοσύνη των νοικοκυριών, που δημοσιοποιήθηκε χτες, δείχνουν ότι το κλίμα πηγαίνει προς το χειρότερο, γεγονός που συμπαρασύρει προς τα κάτω και την ισοτιμία του ευρώ.

Ξέχωρα από αυτό υπάρχουν και οι διαφορετικές προσεγγίσεις των επιμέρους αστικών τάξεων των χωρών της ευρωζώνης που επηρεάζονται με τρόπο διαφορετικό από την εξέλιξη του κοινού νομίσματος. Για παράδειγμα οι Γερμανοί βιομήχανοι, και ο Βιμ Ντουίζενμπεργκ που έχει αναλάβει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, δεν αισθάνονται και τόσα άβολα με την πτώση του ευρώ. Αυτή ακριβώς η διαδικασία κάνει περισσότερο ανταγωνιστικά τα δικά τους προϊόντα τους και σε βάρος των εταίρων τους στην ευρωζώνη. Σε αυτό το πλαίσιο κινούνται και οι δηλώσεις των αξιωματούχων της ΕΕ που δε δείχνουν διατεθειμένοι να στηρίξουν την ισοτιμία του κοινού νομίσματος, εμμένοντας στην άποψη πως το πρωταρχικό μέλημα είναι οι «ρυθμοί ανάπτυξης» και η συγκράτηση του πληθωρισμού, που όμως έχει και αυτός ξεφύγει πολύ πάνω από το προβλεπόμενο «όριο» του 2%.

Η όλη διαδικασία και οι διαφορετικές «προσεγγίσεις» επαναφέρουν στην επικαιρότητα τις αντιπαλότητες ανάμεσα στα κράτη της ΕΕ. Δεν είναι τυχαίο ότι Ελληνας τραπεζίτης μετέφερε στο «Ρ» τις φήμες που κυκλοφορούσαν χτες ανάμεσα στους ρεντιέρηδες του χρηματεμπορίου, σύμφωνα με τις οποίες είναι αμφίβολη η παραμονή του Ντουίζενμπεργκ στη θέση του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Οι ίδιες φήμες ήθελαν την αντικατάστασή του από το διοικητή της γαλλικής κεντρικής τράπεζας, Ζ. Κ. Τρισέ.

Ανεξάρτητα από την ορθότητα και τη σκοπιμότητα που έρχεται να υπηρετήσει η όποια φημολογία, οι αστοί πολιτικοί - ανάμεσά τους και ο Γ. Παπαντωνίου - και οι τραπεζίτες αποδίδουν την κατάντια του ευρώ στο γεγονός ότι το νόμισμα δεν έχει ακόμη αποκτήσει υλική υπόσταση. Μάλιστα πολλοί τραπεζίτες και «αναλυτές» αρέσκονται σε «αστυνομικού τύπου» σενάρια και σε διάφορες πιθανότητες που ενδεχόμενα θα έπλητταν το ευρώ κατά τη διαδικασία εισαγωγής του. Με μια έννοια, αυτή ακριβώς η «σεναρεολογία» φανερώνει και τις αντιπαλότητες που υπάρχουν στους κόλπους της ΕΕ, δείχνοντας μέχρι πού έχει φτάσει η καχυποψία για τους άλλους εταίρους...

Συνεχίζουν τον αγώνα τους οι αγρότες της Βοιωτίας, απαιτώντας τη λήψη μέτρων υποδομής κατά της λειψυδρίας και άμεσα την επανασύνδεση του αντλιοστασίου της Υλίκης από τη ΔΕΗ (έχει διακόψει την παροχή ρεύματος η ΔΕΗ επικαλούμενη χρέος 60 εκατ. δρχ. προς αυτή από τον Οργανισμό Κωπαΐδας, παρότι οι αγρότες έχουν καταβάλει τις εισφορές τους στον τελευταίο). Την Κυριακή, στο Δήμο Ακραιφνίων, έγινε σύσκεψη και συγκροτήθηκε Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα, η οποία χτες το απόγευμα πραγματοποίησε ενημερωτικές περιοδείες και ομιλίες στο Ακραίφνιο, το Κάστρο και στο Κόκκινο, καλώντας τους αγρότες σε συγκέντρωση σήμερα (Τετάρτη) στις 5 το απόγευμα, στο Ακραίφνιο. Εξάλλου, στον Αλίαρτο - όπου την προηγούμενη βδομάδα οι αγρότες 10 κοινοτήτων που πλήττονται από τη λειψυδρία, απέκλεισαν την Εθνική οδό Θήβας - Λιβαδειάς - θα ξανασυγκεντρωθούν σήμερα το πρωί και θα αποφασίσουν την παραπέρα πορεία του αγώνα τους, με δεδομένο ότι οι υποσχέσεις που τους δέθηκαν για άμεση αποπληρωμή του χρέους του Οργανισμού Κωπαΐδας δεν έχουν προχωρήσει.