Το «αόρατο χέρι» του τουρκικού κράτους, λίγες μόλις μέρες μετά τη Σύνοδο της Κοπεγχάγης, κινήθηκε για να υποδείξει τη γνωστή πορεία της εξωτερικής πολιτικής της χώρας, διαψεύδοντας ταυτόχρονα τις αθηναϊκές ψευδαισθήσεις.

Πρόκειται όμως για ψευδαισθήσεις ή μήπως η τάση της ελληνικής κυβέρνησης να υποτιμά την τουρκική πραγματικότητα κρύβει κάτι περισσότερο; Πρόκειται άραγε για ανικανότητα κατανόησης των αυτονόητων ή μήπως για συνειδητή προσπάθεια, που στόχο έχει τη συγκάλυψη της ανομολόγητης αναθεώρησης των πάγιων θέσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής απέναντι στην Αγκυρα;

Δεν είναι τυχαίο ότι η Αθήνα προβάλλει με ένταση την εικόνα δύο κόσμων που συγκρούονται μέσα στο τουρκικό πολιτικό σύστημα. Αυτή η σύγκρουση, πράγματι, υπάρχει. Ομως δεν εκφράζει μια διαφορετική αντίληψη ως προς τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Πολύ δε περισσότερο δεν προσωποποιείται αυτή η σύγκρουση, όπως σπεύδει να το πράξει η ελληνική κυβέρνηση, υιοθετώντας τον «συμπαθή» Ισμαήλ Τζεμ ή τον «οραματιστή - μεταρρυθμιστή» Ταγίπ Ερντογάν. Αυτές οι πρόσφατες προσωποποιήσεις της «καλής» Τουρκίας, στις οποίες ανόητα προχώρησε η ελληνική κυβέρνηση, εξελίχτηκαν σε βραχυπρόθεσμες επενδύσεις υψηλού ρίσκου, οι οποίες χρεοκόπησαν. Ο μεν Ι. Τζεμ αποδείχτηκε στις εκλογές ότι δεν εκπροσωπούσε παρά μόνο τον... Γ. Παπανδρέου, ο δε Ταγίπ Ερντογάν αποδεικνύεται ότι δεν μπορεί να απαλλαγεί από τα νήματα με τα οποία το τουρκικό «βαθύ κράτος» τον χρησιμοποιεί σαν μαριονέτα.

Είναι απολύτως βέβαιο ότι το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών γνωρίζει πολύ καλά ποιος κυβερνά την Τουρκία. Γνωρίζει επίσης πολύ καλά τις θέσεις αυτών που κυβερνούν αυτή τη χώρα, καθώς ουδέποτε τις απέκρυψαν. Η ελληνική κυβέρνηση και ο υπουργός Εξωτερικών έχουν την ανάγκη, την εσωτερική πολιτική ανάγκη, να προβάλουν είτε τον φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό του Τζεμ είτε τον μεταρρυθμιστικό οίστρο του Ερντογάν, προκειμένου να τους μετατρέψουν σε αξιόπιστους συνομιλητές. Κι αυτό για να αποκρυφτεί η πραγματικότητα, που είναι και απλή και οδυνηρή: Η Αθήνα, από το βράδυ των γεγονότων στα Ιμια και έπειτα, συνομιλεί, μέσω των μαριονέτων των στρατηγών, με το «βαθύ τουρκικό κράτος» για το σύνολο των συνοριακών και άλλων εκκρεμοτήτων, οι οποίες έχουν τεθεί στο τραπέζι του ελληνοτουρκικού διαλόγου.

Δεν πέρασαν παρά λίγες μέρες μετά τους πανηγυρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης, για τη «μεγάλη εθνική επιτυχία» που... πέτυχε στην Κοπεγχάγη, εξασφαλίζοντας, όπως υποστήριξε, την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και το στρίμωγμα της Τουρκίας στην ευρωπαϊκή γωνία, για να διαλυθεί αυτή η εικόνα. Διαλύθηκε τόσο εύκολα, όσο ψεύτικα ήταν τα υλικά που χρησιμοποίησε η ελληνική κυβέρνηση για να τη δημιουργήσει.

Ηταν αρκετή μια δήλωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, μια συνεδρίαση του τουρκικού Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας, ένα βέτο της τουρκικής προεδρίας και μια συνέντευξη Τύπου του Ρ. Ντενκτάς για να καταρρεύσουν οι αυθαίρετες νοητικές κατασκευές της ελληνικής κυβέρνησης. Το κατεστημένο της Αγκυρας με τρεις κινήσεις έδειξε πως τα πράγματα βρίσκονται εκεί που ήταν πάντα.

Πρώτον, με το βέτο που την πρώτη φορά έθεσε ο Πρόεδρος Σέζερ στην προώθηση των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων που θα επέτρεπαν στο νικητή των εκλογών Ερντογάν να αναλάβει την πρωθυπουργία, το κατεστημένο υπογράμμισε πως τον κρατά υπό ομηρία.

Δεύτερον, το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας, ανακοινώνοντας ότι θεωρεί «απαράδεκτη από νομικής και πολιτικής άποψης την απόφαση της Κοπεγχάγης για την ένταξη της Κύπρου», υπογράμμισε πως το τουρκικό κράτος παραμένει αμετακίνητο στη θέση του περί ύπαρξης δύο κρατών στην Κύπρο.

Τρίτον, η εμφάνιση του ενισχυμένου μετά τη συνεδρίαση του τουρκικού συμβουλίου ασφάλειας της Τουρκίας, Ρ. Ντενκτάς, να δηλώνει ότι η ρίζα του κυπριακού προβλήματος βρίσκεται στην απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που το 1964 αναγνώρισε τα αιματοβαμμένα χέρια του τρομοκράτη Μακάριου, αποτελεί την αφετηρία της νέας τουρκικής προσπάθειας στο Κυπριακό, που στόχο δεν έχει απλώς την υπονόμευση του σχεδίου «λύσης» του Κόφι Ανάν, αλλά την παγίωση της διχοτόμησης και εντός του κοινοτικού πλαισίου, έτσι ώστε βαθμιαία να εκβιαστεί η αναγνώριση του ψευδοκράτους και να παραμείνει το Κυπριακό διαπραγματευτικό χαρτί της Αγκυρας στις διαβουλεύσεις της με την ΕΕ.

Η Τουρκία δεν κυβερνάται από αφελείς. Το βαθύ κράτος της Αγκυρας γνωρίζει πολύ καλά τις δυνατότητες και τις αδυναμίες της χώρας. Γνωρίζει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, καθώς και τα όρια του παζαριού.

Είναι χαρακτηριστικό ότι την ημέρα των πρόσφατων εκλογών ο αρχηγός των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων ταξίδεψε στην Ουάσιγκτον, όπου έμεινε για μια βδομάδα, προκειμένου να συναντηθεί με την αμερικανική ηγεσία, συμπεριλαμβανομένου και του δυσθεώρητου και «σκοτεινού», αντιπροέδρου των ΗΠΑ Ντικ Τσένεϊ. Το παζάρι της η Αγκυρα δεν το έκανε με την ΕΕ, αλλά με τις ΗΠΑ. Δεν ήταν η νέα κυβέρνηση και ο Ερντογάν αυτοί που παζάρεψαν, αλλά οι στρατηγοί. Δεν επιδίωξαν ένταξη στην ΕΕ αλλά ζεστό χρήμα και το πήραν. Οπως έχει γραφτεί στον Τύπο, η Αγκυρα αποτιμά τις υπηρεσίες που θα προσφέρει στη σφαγή που οι Αμερικανοί ετοιμάζουν στο Ιράκ σε 25 δισ. δολάρια. Αν αναλογιστεί κανείς ότι τα κοινοτικά κονδύλια που θα κατευθυνθούν τα επόμενα χρόνια προς την Πολωνία, για την προσαρμογή της οικονομίας της στα δεδομένα της ΕΕ, φτάνουν τα 40 δισ. δολάρια, αντιλαμβάνεται τις αναλογίες. Οι Αμερικανοί και οι Τούρκοι στρατηγοί γνώριζαν ότι το προβαλλόμενο αίτημα για ταχύτατη έναρξη διαπραγματεύσεων ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ δεν ήταν δυνατό να ικανοποιηθεί. Οι στρατηγοί της Αγκυρας δεν είχαν κανένα λόγο να μην αφήσουν τη νέα κυβέρνηση και τον Ερντογάν να «τσαλακωθούν» μαχόμενοι για έναν ανέφικτο στόχο. Οι Αμερικανοί, από την άλλη, υποστηρίζοντας με σθένος το τουρκικό αίτημα, κατέστησαν σαφές προς τους Ευρωπαίους συμμάχους τους ότι δε θα καταβάλλουν για πάντα μόνοι το κόστος για τον εκσυγχρονισμό και τη δυτικόστροφη πορεία αυτής της τόσο σημαντικής, για τα δυτικά συμφέροντα, χώρας.

Μετά τα πανηγύρια της Κοπεγχάγης, η ελληνική κυβέρνηση έρχεται και πάλι αντιμέτωπη με την πραγματικότητα: Τα Ελληνοτουρκικά εξακολουθούν να βρίσκονται εκεί ακριβώς που έχουν τοποθετηθεί από την τουρκική διπλωματία, η οποία έχει μια συνέχεια και συνέπεια.

Η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να πανηγύρισε για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, αλλά πολύ σύντομα θα υποχρεωθεί, όπως όλα δείχνουν, να ομολογήσει πως αυτή η «επιτυχία» αφορά μόνο στο νότιο τμήμα του νησιού. Η τουρκική πλευρά, όπως φαίνεται από τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται το πολιτικό παιχνίδι στο εσωτερικό της χώρας, εξακολουθεί να εκφράζεται από τις απόψεις που έχουν επικρατήσει από το 1974 και σύμφωνα με τις οποίες το Κυπριακό επιλύθηκε με την «επέμβαση του τουρκικού στρατού» και πως καμία λύση δεν είναι αποδεκτή, αν δεν αναγνωρίζει την πραγματικότητα που τότε δημιουργήθηκε, δηλαδή την ύπαρξη δύο κρατών.

Η επιμονή σε αυτές τις θέσεις δε δημιουργούν περιθώρια για επιτυχή κατάληξη των διαβουλεύσεων για την υιοθέτηση του «σχεδίου Ανάν». Αυτό που μένει, λοιπόν, είναι η ευρωδιχοτόμηση, για την οποία, έστω κι αν δεν το ομολογεί, πανηγυρίζει η ελληνική κυβέρνηση, θεωρώντας ότι απαλλάσσεται από ένα τεράστιο βάρος. Ομως, αυτό που αδυνατεί να δει η ελληνική κυβέρνηση είναι ότι η όποια άδικη λύση ή απαράδεκτη εξέλιξη στην υπόθεση της Κύπρου θα έχει οδυνηρές συνέπειες για τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθεί η δέσμευση της Αθήνας να ρυθμίσει τις συνοριακές και άλλες συναφείς διαφορές της με την Τουρκία.

Σε ποια βάση θα εξελιχθεί, άραγε, η ελληνοτουρκική συζήτηση για τη ρύθμιση αυτών των εκκρεμοτήτων, την οποία έχει προαναγγείλει ο ίδιος ο πρωθυπουργός, αν στην Κύπρο διαιωνίζεται, έστω κάτω από την ομπρέλα της ΕΕ, η διχοτόμηση; Αυτή είναι μια ερώτηση που πολύ σύντομα θα πρέπει να απαντηθεί από την ελληνική κυβέρνηση.

***

- Ο ΚΑΡΑΚΟΛΗΣ ΝΙΚΟΣ προσφέρει 60 ευρώ για την Οικονομική Εξόρμηση του ΚΚΕ, μέσω ΚΟΒ Καλλιθέας Θεσσαλονίκης.

**

- Ο ΜΠΑΚΟΓΛΙΔΗΣ ΓΙΩΡΓΗΣ, οπαδός και φίλος του Κόμματος, προσφέρει 400 ευρώ, μέσω ΚΟΒ Καλαμαριάς.

***

- Ο ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΟΥΡΝΟΥΠΗΣ προσφέρει 100 ευρώ για την Οικονομική Εξόρμηση, μέσω ΚΟΒ Παλ. Φαλήρου.