Παρασκευή 26 Οχτώβρη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 8
Στο στόχαστρο οι λαοί
Αντιαμερικανισμός και νεοκιοτήδες

Τα τρομοκρατικά χτυπήματα της 11ης Σεπτέμβρη στους δίδυμους πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου και στο Πεντάγωνο δεν αποκάλυψαν μονάχα τις πραγματικές διαθέσεις και αισθήματα ανά τον κόσμο απέναντι στην (ιμπεριαλιστική) πολιτική των ΗΠΑ γενικώς, λειτουργώντας, έτσι, σαν ένας καταλύτης που έφερε στην επιφάνεια εν μέρει κρυφές και πάντως επίσημα απαγορευμένες διαθέσεις (σε αρκετές χώρες, βέβαια, αυτές οι διαθέσεις ήταν ήδη από πολλά χρόνια ανοιχτές), αλλά υπάρχει και η άλλη πλευρά. Φανερώθηκε πιο καθαρά, με περισσότερη γλαφυρότητα, ποιοι είναι οι φίλοι, συνεργάτες και ακόμα και υποτελείς της (ιμπεριαλιστικής) πολιτικής -σ' αυτή την περίπτωση πιο εξειδικευμένα της πολιτικής των ΗΠΑ, της «Αμερικής»- που η πλειοψηφία των λαών μισεί.

Μιλάμε γι' αυτούς, που σκύβουν με σοβαροφάνεια πάνω στο φαινόμενο του λεγόμενου «αντιαμερικανισμού» των Ελλήνων, το οποίο ονομάζεται πιο κωδικοποιημένα, πιο συγκαλυμμένα και «ανοχή της τρομοκρατίας».

Διαπιστώνεται και πάλι η δήθεν απομόνωση της Ελλάδας, με κριτήριο αυτή τη φορά το κατά πόσο συμπαρατάσσεται κανείς με την πολεμόχαρη πολιτική των ΗΠΑ. Σ' άλλες περιπτώσεις, όπως ξέρουμε, το κριτήριο αλλάζει λίγο, αλλά πάντα έχει σχέση με τη συμπαράταξη ή μη συμπαράταξη με τις κυρίαρχες δυνάμεις, άρα και την κυρίαρχη πολιτική και την κυρίαρχη ιδεολογία της εποχής. Απομόνωση θεωρείται να αντισταθείς ή ακόμα και να μη συμμορφωθείς.

Ποιοι είναι οι αληθινοί Αμερικάνοι;

Βλέπουμε τον τελευταίο καιρό ότι με ζήλο γίνεται προσπάθεια από εκπροσώπους της πολιτικής, δημόσιας και ακαδημαϊκής ζωής να διαμορφώσουν διαφορετικά τη συνείδηση της πλειοψηφίας του λαού (οι σφυγμομετρήσεις, που δείχνουν ότι αυτή η πλειοψηφία δε συμμορφώνεται στην επίσημα απαιτούμενη πολιτική επιλογή, θεωρούνται ανησυχητικές). Δηλαδή, να συμμορφώσουν τη συνείδηση με την επίσημα επιτρεπόμενη «αντιτρομοκρατική» στάση των κυβερνήσεων, κυρίως των ΗΠΑ και των χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το αίμα, όμως, νερό δε γίνεται και η συνείδηση, που δεν αλλάζει από τη μια μέρα στην άλλη, διαμορφώθηκε ήδη από τις οδυνηρές καταστάσεις, τις οποίες έζησε ο λαός της χώρας από τους υπερατλαντικούς «αντιτρομοκράτες», ιδιαίτερα τις μετεμφυλιακές δεκαετίες.

Η ξώφαλτση προσπάθεια χειραγώγησης βαθύτερων και πολύ παλιότερων διαμορφωμένων διαθέσεων και αισθημάτων, δε φαίνεται να είναι εύκολη υπόθεση. Σίγουρα όχι, εφόσον οι καταστάσεις, που τα γέννησαν, εξακολουθούν να υπάρχουν έστω σε μια πιο ήπια (ακόμα), μια πιο συγκαλυμμένη μορφή στην Ελλάδα, τουλάχιστον. Αλλού δεν ισχύει ούτε αυτό.

Ενας λαός (οποιοσδήποτε λαός), πικρά μαθημένος στην ιστορία του και διδαγμένος στην πράξη από τον ιμπεριαλισμό, ένας λαός που «δε συμμορφώθηκε εις τας υποδείξεις» σε χουντικούς καιρούς και όχι μόνο, αποθηκεύει τις εμπειρίες του και καταλογίζει ευθύνες κι ας προσπαθήσουν να τον πείσουν, ότι πρόκειται για παρωχημένα και ξεπερασμένα αισθήματα. Καταλογίζει ευθύνες, που δεν αρέσουν στους αντιπροσώπους της κυρίαρχης πολιτικής να τις ακούνε, ένοχοι όπως είναι. Επομένως, στις ευαίσθητες αυτές συγκυρίες, στις οποίες ο καθένας δείχνει τι είναι, μια γερή πλειοψηφία του λαού αρνείται να πει «είμαστε όλοι Αμερικάνοι» και η επίσημη κυβερνητική πολιτική εισπράττει (ξανά) ένα ΟΧΙ.

Κατηγορούνται οι Ελληνες, ότι βλέπουν παντού συνωμοσίες, που πίσω απ' αυτές είναι οι ΗΠΑ και CIA και ότι εντρυφούν στον αντιαμερικανισμό. Πράγματα, που συμβαίνουν σε πάρα πολλές χώρες και δεν είναι καθόλου απομονωμένος ο ελληνικός λαός. Μια νέα αντιιμπεριαλιστική συναίνεση αρχίζει να διαγράφεται ανά τη Γη.

Και ποια είναι η συναίνεση;

Συνεπώς, ο φόβος κάποιων, ότι «η εικόνα της Ελλάδας στην Αμερική σκιάζεται» (Α. Ελλις, «Καθημερινή», 7-10-01), είναι φόβος, αν όχι πανικός, μπροστά σε μια άτυπη συναίνεση στην ελληνική κοινωνία, που περνάει σαν κόκκινη γραμμή στους οπαδούς όλων των κομμάτων, αλλά βεβαίως όχι στις ηγεσίες των κομμάτων, εκτός από το ΚΚΕ. Μια συναίνεση αντιιμπεριαλιστική, τη στιγμή που κυβερνήσεις και συνοδοιπόροι υπογράφουν ή συνυπογράφουν την ιμπεριαλιστική πολιτική. Και κάπου στο φόντο των συλλογισμών τους υπάρχει ο φόβος, μη γίνει το ΚΚΕ κάπου στο μέλλον, ξανά ο κύριος πολιτικός φορέας αυτής της λαϊκής συναίνεσης. Περιττό να πούμε ότι ανοχή στην τρομοκρατία δεν υπάρχει εκ μέρους του λαού, ούτε «σε περιπτώσεις εγχώριας "αρρωστημένης" νοοτροπίας» (Μ. Γιαννάκου, «Ναυτεμπορική», 15-10-01, περιορίζοντας την τρομοκρατία, βέβαια, στις εγκληματικές πράξεις σαν αυτή στις 11 Σεπτέμβρη).

Ανοχή σ' αυτή την τρομοκρατία, αναμφισβήτητα, δεν υπάρχει εκ μέρους της μεγάλης πλειοψηφίας των λαών. Ομως, όπως δείχνουν τα πράγματα, δεν υπάρχει ούτε ανοχή, εκ μέρους των λαών, στην κρατική τρομοκρατία ιμπεριαλιστικών κυβερνήσεων τύπου ΗΠΑ. Στην τελευταία περίπτωση - την κρατική τρομοκρατία - υπάρχει ανοχή, και όχι μόνο ανοχή, αλλά και υποστήριξη εκ μέρους των στενοχωρημένων για τον αντιαμερικανισμό πολιτικών, ακαδημαϊκών, δημοσίων εκπροσώπων της ντόπιας ολιγαρχίας.

Υπάρχει και η απορία με τον αντιαμερικανισμό της Δεξιάς (Γ. Κουμάντος, «Καθημερινή», 7-10-01), χωρίς να διευκρινιστεί, αν πρόκειται για οπαδούς δεξιών κομμάτων ή για παράγοντες, που ο καθένας μπορεί να έχει τους πολιτικούς, θρησκευτικούς, εθνικιστικούς, ιστορικούς λόγους του. Είτε από δεξιά, είτε από αριστερά, είτε από τους ενδιάμεσους χώρους, δεν μπορεί κανείς από τους γράφοντες και ομιλούντες, να αρνηθεί το γεγονός του αντιαμερικανισμού, μια τεράστια συναινετική γραμμή, που περνάει από το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Γης.

Το σχεδόν αφελές επιχείρημα, που κι αυτό χρησιμοποιήθηκε, ότι «ο Μπιλ Κλίντον, κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, το '99, ζήτησε δημόσια συγγνώμη για τα λάθη που έγιναν πριν από τρεις δεκαετίες» (Α. Ελλις, «Καθημερινή», 7-10-01), για κωμικό θα περνούσε, αν δεν ήταν τραγικό. Εξακολουθεί να «βρέχει» «λάθη» η πολιτική των ΗΠΑ υπό τη μορφή βομβών (Γιουγκοσλαβία, τώρα και το Αφγανιστάν, ο Ερυθρός Σταυρός π.χ.).

Χάθηκε τελικά το φιλότιμο από τότε που βρέθηκε το «συγγνώμη»;

Οι λόγοι για τον αντιαμερικανισμό μπορεί να διαφέρουν. Αλλοι μπορεί να μισούν τη σήψη της «Δύσης», που την ταυτίζουν λίγο - πολύ με την «Αμερική» και να αντιπαραθέτουν σ' αυτήν τις αξίες κάποιας θρησκείας (ιστορικά ένα αδιέξοδο και σαφώς οπισθοδρόμηση, το ξέρουμε). Αλλοι μπορεί να μισούν τη βάρβαρη πολιτική της επιβολής του ιμπεριαλισμού με την αφαίρεση της εθνικής τους υπόστασης, μια πολιτική, που επίσης την ταυτίζουν με την «Αμερική». Αλλοι μπορεί να έχουν πιο ολοκληρωμένους ιδεολογικούς - πολιτικούς λόγους και να μισούν τον καπιταλισμό, όπως αυτός εκφράζεται κατ' εξοχήν επιθετικά σήμερα με την πολιτική των ΗΠΑ.

Σ' ένα πράγμα, πάντως, συμφωνούν αυτές οι διαθέσεις και συναισθήματα και γι' αυτό κάνει εντύπωση η ντόπια «απορία» σχετικά με τον αντιαμερικανισμό, που θεωρείται απομόνωση. Συμφωνούν στο ότι εχθρεύονται την πολιτική, την ιδεολογία, που ο προκλητικός φορέας τους είναι οι ΗΠΑ. Μια πολιτική, κάτω από την οποία πολλοί λαοί αναστενάζουν. Δεν είναι δα και τόσο περίεργο πράγμα ο αντιαμερικανισμός. Δε φοβάται να το πει δημοσίως ένας δικός τους, ο Τσ. Τζόνσον, πρώην σύμβουλος της CIA επί Ψυχρού Πολέμου, επισημαίνοντας το δικαιολογημένο μίσος πολλών λαών σ' ό,τι αφορά την πολιτική της χώρας του (βλ. «Ριζοσπάστης», 4-10-01, «Ταξικά παραλειπόμενα και άγιο μίσος»).

Τι φοβούνται να πουν τότε οι ντόπιοι πολέμιοι του αντιαμερικανισμού; Μήπως πρόκειται ξανά για το σύνδρομο του «βασιλικότερος του βασιλιά», που κυνηγάει τους απανταχού υποτελείς; Αντί να σκύψουν περίλυπα πάνω στον ελληνικό αντιαμερικανισμό, καλύτερα να σκύψουν πάνω στο ζήλο όσων λένε και σκέφτονται «όλοι είμαστε Αμερικάνοι», καθώς και πάνω στη βαθύτερη αλλοτρίωση, που υποδηλώνει αυτό το σύνθημα.


Αννεκε ΙΩΑΝΝΑΤΟΥ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ