«Τούτο το βιβλίο είναι το πρώτο που έγραψα. Το 'γραψα στα νιάτα μου - ήμουν τότε γύρω στα 30 χρόνια - αλλά κάτω από τις χειρότερες της ζωής μου συνθήκες. Ημουν μελλοθάνατος! Γράφτηκε στη φυλακή. Στα χρόνια 1957 - 1962. Στο μεσαιωνικό κάτεργο Ιτζεδίν Κρήτης (εκεί που πέρασα τα 8 από τα 16 χρόνια που κρατήθηκα συνολικά στις φυλακές). Και είχε πολλές περιπέτειες (τι να πρωτοθυμίσει κανείς; Ο τίτλος είναι ενδεικτικός, βγήκε κι απ' αυτές). Κυριολεκτικά, γράφτηκε με κομμένη ανάσα...

Πώς άρχισε η ιστορία; Το Δεκέμβρη του 1955 πιάστηκα στην Αθήνα. Ημουν στην παρανομία. Είχα έρθει από τις σοσιαλιστικές χώρες (όπου βρέθηκα το 1950, μετά την ήττα του ΔΣΕ) με κομματική αποστολή. Κρατήθηκα τρεις μήνες στα υπόγεια κρατητήρια της Γενικής Ασφάλειας, στην οδό Μπουμπουλίνας. Το Μάρτη του 1956 στάλθηκα στο Ιτζεδίν, όπου κρατήθηκα σαν υπόδικος. Το Μάη του 1957 πέρασα δίκη στην Αθήνα. Στο εδώλιο με το νόμο 375 της δικτατορίας Μεταξά "περί κατασκοπείας"! Και καταδικάστηκα από το στρατοδικείο "Δις εις θάνατον" (βλέπετε είχα πιαστεί και με ασύρματο). Ημουν για εκτέλεση... (...) Ξαναγύρισα στο Ιτζεδίν, σαν κατάδικος. Στην Δ' Ακτίνα. Στον Α' θάλαμο.

Αρχισα να γράφω. Εγραφα, ξανάγραφα, ψιλόγραφα τα χαρτιά και τα έκρυβα... Εβαλα στόχο τη νουβέλα. Και την άρχισα, στην αρχή σαν ένα μεγάλο διήγημα και ύστερα σαν ολόκληρο μυθιστόρημα. Με τράβηξε. Δούλευα σκληρά. Θέλησα να δόσω ένα σύνθετο και ταυτόχρονα απλό, ένα ολοκληρωμένο και ταυτόχρονα καλογραμμένο πράμα. Που να τραβάει. Που να συγκινεί. Που να φρονηματίζει. Που να διαπαιδαγωγεί... Δεν ξέρω αν τα κατάφερα. Βέβαια, αυτό δεν ήταν καθόλου εύκολο μέσα σ' εκείνες τις συνθήκες. Ηταν και για μένα μια δοκιμασία. Το πάλεψα. Το έβγαλα πέρα. Αλλά με παίδεψε πολύ...

Η υπόθεση ήταν απλή και δυνατή. Την πήρα από την Εθνική Αντίσταση. Απ' αυτή την αστείρευτη δεξαμενή. Τη σκέφτηκα, τη δούλεψα, τη μετάπλασα. Με τη νουβέλα θέλησα να ζωντανέψω μια σελίδα από την εθνικοαπελευθερωτική πάλη του λαού και της νεολαίας μας στην περίοδο της χιτλεροφασιστικής κατοχής. Σελίδα ηρωική και συνάμα τραγική. Η ανατίναξη της Γαλαρίας του Κούρνοβου και η εκτέλεση για αντίποινα των 106 κομμουνιστών κρατουμένων με είχε συγκινήσει βαθύτατα εκείνα τα χρόνια. Στο Ιτζεδίν έμαθα και περισσότερα πράματα γι' αυτήν την ιστορία. Κι από πρώτο χέρι. Ο μπαρμπα - Κώστας Λουλές αφηγούνταν συχνά πώς πήραν οι Ιταλοί τους 106 κρατούμενους από το στρατόπεδο της Λάρισας όπου κρατούνταν κι ο ίδιος. Αυτό στάθηκε αφορμή κι έγινε απαρχή και πυρήνας του έργου. Μέσα απ' αυτό, θέλησα να δείξω καθαρά και πειστικά ποια ήταν η κινητήρια δύναμη της εποποιίας της Εθνικής Αντίστασης και ποιες οι ιδέες, τα ιδανικά που την εμπνεύσανε. Ακόμα κάτι (μια απόκρυφη σκέψη). Θέλησα - τέλος - μια που δεν είχα και τόση σιγουριά πως θα γλιτώσω την εκτέλεση - ν' αφήσω ένα βιβλίο για την Αντίσταση που είχα πάρει κι ο ίδιος μέρος. Σαν ΕΠΟΝίτης, σαν αντάρτης, σαν κομμουνιστής.

Το Νοέμβρη του 1960 μεταφέρθηκα στις φυλακές Κέρκυρας (...) Εκεί μου δόθηκε η ευκαιρία να συγκεντρώσω κι άλλα στοιχεία για το έργο (...) Στην Η' ακτίνα ήταν κι ο Νίκος Καρκάνης, επικεφαλής της δύναμης των ΕΛΑΣιτών στο Κούρνοβο (...) Εκεί βρήκα και τον Σπύρο Μπέικο, ήταν ο επικεφαλής των σαμποτέρ που έκαναν την ανατίναξη (...) Μετά το Πάσχα του 1961 καταργήσαμε την Κέρκυρα σαν φυλακή πολιτικών κρατουμένων (...) Εμένα η τύχη μ' έφερε στις φυλακές Αλικαρνασού (...) Τη νουβέλα την είχα μαζί μου (...) κλεισμένη στην κρύπτη (...) Το Νοέμβρη αφήνω γεια στην Αλικαρνασσό και ξαναγυρίζω στο Ιτζεδίν (...) Μας έριξαν σε μια μικρή, απομονωμένη ακτίνα (...) Στην Απομόνωση αυτή, πάντως, βρήκα το χρόνο και με κάποια άνεση να καταπιαστώ με το βιβλίο. Το ξανάγραψα από την αρχή. Και το βιβλίο πήγε για έκδοση. Βγήκε παράνομα, βέβαια, από τη φυλακή. Εφτασε στα χέρια του μακαρίτη του μπαρμπα - Νίκου, του πατέρα μου. Κι αυτός φρόντισε για τα περαιτέρω...».