Εκδήλωση στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής (ΠΑΔΑ) διοργάνωσαν την περασμένη Πέμπτη οι Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στο ίδρυμα για τους αποφοίτους του ΠΑΔΑ και την εργασιακή τους προοπτική. Στην εκδήλωση μίλησε ο Κυριάκος Ιωαννίδης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ. Παραθέτουμε αποσπάσματα από την ομιλία του:

«Το τελευταίο διάστημα, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - πρώην ΑΝΕΛ προχώρησε αποφασιστικά ό,τι ξεκίνησαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις με τη δήθεν "ανωτατοποίηση" του 2001 (ΠΑΣΟΚ), με τα σχέδια "Αθηνά" των ΝΔ, ΠΑΣΟΚ. Είναι ενιαία η στρατηγική τους, ενιαία η γραμμή τους.

Θέλουν να περάσουν πάση θυσία την αλλαγή από επαγγελματικά δικαιώματα σε προσόντα, να πληθύνουν τις κατηγορίες πτυχίων, Τμημάτων και αποφοίτων, για να πιέζουν τα εργασιακά και μορφωτικά δικαιώματα όλων προς τα κάτω. Να δημιουργήσουν μια μεγάλη δεξαμενή αποφοίτων από όπου θα ψαρεύουν, πετώντας τους άλλους στην ανεργία.

Η σημερινή κυβέρνηση προχωρά αποφασιστικά και ένα άλλο ζήτημα, με αφορμή την "πανεπιστημιοποίηση": Την ευελιξία των νέων Ιδρυμάτων, τη δυνατότητα, δηλαδή, κλείνοντας ακόμα περισσότερο τη στρόφιγγα της κρατικής χρηματοδότησης, να απευθύνονται σε ιδιώτες χορηγούς, σε επιχειρήσεις που θα χρηματοδοτούν την έρευνα, τα μεταπτυχιακά, ακόμα και προπτυχιακά προγράμματα.

Το ΠΑΔΑ ήδη από το Μάρτη του 2018 είναι μια πραγματικότητα. Σαν έτοιμοι από καιρό, έχουν στήσει, κυβέρνηση και διοικήσεις των δύο πρώην ΤΕΙ, τα μεταπτυχιακά προγράμματα με τα απρόσιτα δίδακτρα (κάποια ξεπερνούν τις 6.000 ευρώ...), τα διετή που είναι κυριολεκτικά κατά παραγγελία του ΣΕΒ και μεγάλων βιομηχανιών, που θα δούμε στο αμέσως επόμενο διάστημα, τα ιδιωτικής λειτουργίας ερευνητικά κέντρα, τις κάθε τύπου "κολιγιές" με τις μεγάλες εταιρείες, που εκφράζονται στην έρευνα, στις πρακτικές, αλλά και στα ίδια τα προγράμματα σπουδών, όπως κατατέθηκαν.

Ολα αυτά είναι αναβάθμιση, λέει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, που ας μην ξεχνάμε ότι είχε τη θετική ψήφο της ΝΔ για τη δημιουργία του ΠΑΔΑ με αυτούς τους όρους και τις προϋποθέσεις.

Αλήθεια, είναι αναβάθμιση όταν:

Τα προβλήματα σπουδαστών, διδασκόντων και εργαζομένων όχι μόνο δεν ξεπεράστηκαν με την υποτιθέμενη αναβάθμιση, αλλά διογκώνονται και παγιώνονται; Από το Μάρτη και μέχρι σήμερα, είδαμε το ίδιο έργο να επαναλαμβάνεται, με μεγαλύτερη μάλιστα σφοδρότητα: Σπουδαστές κυριολεκτικά κρεμασμένους από τα παράθυρα για να παρακολουθήσουν θεωρητικά μαθήματα και εργαστήρια, 3 - 4 σπουδαστές πάνω από έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή κι αυτόν απαρχαιωμένο, ανύπαρκτες εργαστηριακές υποδομές με αποτέλεσμα πολλά από τα εργαστήρια να μετατρέπονται κυριολεκτικά σε θεωρίες ή σε πειράματα καθέδρας.

Αλήθεια, είναι αναβάθμιση:

Οταν οι πρακτικές είναι στον "αέρα", οι δηλώσεις μαθημάτων στον "αέρα", με συνέπεια να μην ξέρουν οι σπουδαστές αν θα μπορέσουν τελικά να δώσουν εξεταστική και σε ποια μαθήματα, να κινδυνεύουν ειδικά σε κάποια Τμήματα να χάσουν το εξάμηνο; Είδαμε γραμματείες υποστελεχωμένες, με σοβαρή αντικειμενική αδυναμία να λύσουν πρακτικά προβλήματα, όπως εγγραφές εξαμήνου και δηλώσεις μαθημάτων. Είδαμε έκτακτους διδάσκοντες να προσλαμβάνονται 1 μήνα πριν από την εξεταστική, ενώ όλοι οι πανεπιστημιακοί υπότροφοι και έκτακτοι δεν έχουν πάρει ούτε ευρώ από την αρχή του ακαδημαϊκού έτους.

Αυτό το μπάχαλο, που απ' ό,τι ξέρουμε έχει οδηγήσει πολλούς από εσάς να λέτε το ΠΑΔΑ Πανεπιστήμιο Δυτικής Αφρικής, έχει αιτίες και ενόχους.

Και είναι η προτεραιότητα της αγοράς σε κάθε σχεδιασμό που γίνεται, όταν γίνεται και όπως γίνεται.

Και επειδή η αγορά έχει τον πρώτο λόγο, ο σχεδιασμός βρίσκει το ένα συμφέρον της μιας επιχείρησης απέναντι στο άλλο. Και οι φοιτητές να είναι στην απέξω.

Και φυσικά για να μην ξεχνιόμαστε: Η αγορά δεν καθορίζει μόνο το τι γίνεται μέσα στο ΠΑΔΑ, αλλά και τι γίνεται μετά το ΠΑΔΑ, μετά το πτυχίο.

Στόχος είναι η διαμόρφωση πολλών κατηγοριών πτυχίων και αποφοίτων, που συνεπάγονται πολλές και διαφορετικές σχέσεις εργασίας, με ατομική διαπραγμάτευση των όρων, με γενικευμένη συμπίεση των εργασιακών δικαιωμάτων προς τα κάτω. Αυτά όλα πάνε χέρι χέρι με τη γενίκευση της αυτασφάλιστης εργασίας με μπλοκάκι, με την κατάργηση στην πράξη κάθε έννοιας Συλλογικής Σύμβασης και αντικατάσταση με ατομικές συμβάσεις. Πάνε χέρι χέρι τελικά με την επαναφορά του νόμου Βρούτση και τις ρυθμίσεις για τον κατώτατο μισθό, που ο υπουργός Εργασίας θα ορίζει με μια Υπουργική Απόφαση, στο ύψος που απαιτούν κάθε φορά οι εργοδότες.

Γιατί, τελικά, αυτό είναι η αγορά. Πουλάω και αγοράζω εμπορεύματα που όταν δεν μου κάνουν, μένουν στο ράφι. Που σημαίνει, πολύ απλά, μένουν άνεργοι, καταστρέφονται κι ας είναι η πιο σημαντική παραγωγική δύναμη της κοινωνίας. Ειδικά οι νέοι που και όρεξη έχουν και πολλά να δώσουν. Και κατά τ' άλλα κλαίγονται για το brain drain και άλλα (...)

Από τη στιγμή που γενικεύεται το "προσοντολόγιο" (βλ. και εξελίξεις με εκπαιδευτικούς) και αποσυνδέεται πλήρως το πτυχίο από το επάγγελμα, τα αποκαλούμενα επαγγελματικά δικαιώματα σε κάθε επιστημονικό αντικείμενο κατακερματίζονται παραπέρα.

Στην ουσία περιγράφουν διαφορετικά επίπεδα πρόσβασης στο επάγγελμα (όπως επίπεδα τεχνικής ευθύνης για τους μηχανικούς, διαβάθμιση λογιστικών βιβλίων στους λογιστές κ.λπ.) (...) Δυνατότητα πλήρους πρόσβασης σε κάθε επάγγελμα θα έχουν μόνο οι μεγάλες επιχειρήσεις και γραφεία κάθε κλάδου (με όρους συγκέντρωσης της αντίστοιχης δραστηριότητας). Π.χ. μεγάλα τεχνικά γραφεία, εταιρείες λιπασμάτων, πιστοποίησης τροφίμων, μεγάλα λογιστικά γραφεία κ.λπ. (...)

Μας λένε ότι κερδίζουν τα Ιδρύματα, γιατί θα προκύψουν πιο ανταγωνιστικά Προγράμματα και απόφοιτοι.

Τι σημαίνει όμως ανταγωνιστικός απόφοιτος, ανταγωνιστικό Τμήμα;

Ανταγωνιστικός είναι αυτός που έχει εκπαιδευτεί να μαζεύει προσόντα, αδιάφορο αν έχει πλήρη γνώση της επιστήμης του. Αυτό άλλωστε μπορεί να μη χρειάζεται κιόλας, να είναι κοστοβόρο για το κράτος για να τα παρέχει σε όλους τους φοιτητές - σπουδαστές, όπως είναι απαίτηση και δυνατότητα των καιρών.

Τελικά, ανταγωνιστικός είναι αυτός που είναι φτηνός εργαζόμενος, προσαρμόσιμος και ευέλικτος, αυτός που σκέφτεται για λογαριασμό της εταιρείας και όχι για τα δικαιώματά του, τα δικαιώματα των εργαζομένων και της τάξης του. Ανταγωνιστικό Τμήμα είναι αυτό που έχει ένα πρόγραμμα σπουδών κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της αγοράς, ακόμα και αν αυτά είναι πρόσκαιρα, συγκυριακά (...)

Το ερώτημα παραμένει: (...) Μήπως λύνεται το τεράστιο πρόβλημα της ανεργίας των αποφοίτων, της ετεροαπασχόλησης;

Σήμερα η ανεργία των νέων έχει φτάσει σε τραγικά επίπεδα. 1 στους 2 είναι άνεργος, μεγαλώνει η ανεργία και για τους νέους με υψηλή ειδίκευση. Ειδικά για τους αποφοίτους των ΤΕΙ το πρόβλημα παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις. Είναι άραγε ζήτημα χαρακτήρα των πτυχίων τους, των Σχολών που σπουδάζουν; Μας λένε δήθεν ότι άμα διατηρηθεί ο τεχνολογικός χαρακτήρας, θα είναι πιο εύκολο για τον απόφοιτο ΤΕΙ να αναζητήσει δουλειά. Μα μέχρι τώρα τέτοιος ήταν ο χαρακτήρας των σπουδών και τσάκιζαν κόκαλα η ανεργία, η ετεροαπασχόληση, η εγκατάλειψη των σπουδών. Μήπως αν γίνεται το πτυχίο "πτυχίο πανεπιστημίου" θα βελτιωθεί καθόλου η κατάσταση;

Η ζωή δείχνει πως όχι.

Το πρόβλημα της ανεργίας, ιδιαίτερα σε κάποιους κλάδους σήμερα, κλάδους που μάλιστα ήταν εύρωστοι κάποια χρόνια πριν (όπως οι κατασκευές, τα οικονομικά και λογιστικά επαγγέλματα, τα γεωπονικά), δεν λύνεται με άξονα το χαρακτήρα των σπουδών ή του πτυχίου. Πολύ περισσότερο, οι εργασιακές σχέσεις, με τι όρους δηλαδή θα δουλεύει ο απόφοιτος, τι μισθό, τι ωράρια, αν θα είναι ασφαλισμένος, αν θα πληρώνεται υπερωρίες, τι σύμβαση θα υπογράφει, δεν έχουν να κάνουν με το χαρακτήρα των σπουδών του. Σε όλους τους κλάδους, με εξαίρεση κάποια διευθυντικά στελέχη που η αστική τάξη κρατάει κυρίως για τα δικά της τέκνα, οι μισθοί είναι αυτοί που ξέρουμε, ακόμα και με τη διακηρυσσόμενη σήμερα αύξηση του κατώτατου μισθού (...)

Αλλωστε, είναι καθαρό ότι και σε κλάδους που ανακάμπτουν, που έχουν τεράστια κέρδη (π.χ. Τουρισμός, Ενέργεια κ.ά.), οι μισθοί συνεχίζουν την κατρακύλα, τίποτα δεν δόθηκε πίσω από αυτά που έκλεψαν από τους εργαζόμενους τα χρόνια της κρίσης. Κανένας εργαζόμενος σε κανέναν κλάδο δεν εξαιρείται από τα μέτρα των μνημονίων, τα προαπαιτούμενα, τους εφαρμοστικούς νόμους.

Στα αμφιθέατρά σας συχνά - πυκνά ακούγεται ότι τώρα που γίνεστε πανεπιστήμιο, θα ανοίξουν διάπλατα οι πόρτες της εργασίας, αυξάνονται οι προοπτικές, ανοίγει ο δρόμος για το εξωτερικό. Σας καλούν δηλαδή να πιστέψετε ότι θα αλλάξει η προοπτική της ζωής σας, αν αντί να είσαστε στο επίπεδο 6Β του πλαισίου προσόντων θα γίνετε επίπεδο 6Α...! Την ίδια στιγμή που και οι ίδιοι δηλώνουν ότι αυτές οι διαφοροποιήσεις δεν συνεπάγονται μισθολογικές ή άλλες εργασιακές μεταβολές... Γίνονται απλά για να μπορούν να επιλέγουν οι εργοδότες αυτόν που κάθε φορά έχουν ανάγκη με βάση τις απαιτήσεις της κερδοφορίας τους (...) Η πολυκατηγοριοποίηση είναι τελικά αντικειμενική ανάγκη του εκμεταλλευτικού συστήματος, είναι στο DNA του (...) Συνεχίζει να υπάρχει και μέσα στις επαγγελματικές ενώσεις, μάλιστα με ακόμα μεγαλύτερη διάκριση, αφού παγιώνονται και διευρύνονται οι διαφορετικές λίστες μελών και εργαζομένων. Σήμερα, για παράδειγμα, έχουμε αποφοίτους Πανεπιστημίων, αποφοίτους πρώην ΤΕΙ, παλιούς αποφοίτους ΤΕΙ που δεν εξισώνονται τα πτυχία τους και πάει λέγοντας. Και για όλους αυτούς το πτυχίο είναι άλλο ένα προσόν, μέσα στα τόσα που πρέπει να κυνηγήσουν για να μπορέσουν να διεκδικήσουν μια δουλειά... Ο ηλεκτρονικός πρώην ΤΕΙ ή πληροφορικάριος πανεπιστημιακού πτυχίου χρειάζεται και την πιστοποίηση από τη "Cisco" για να δουλέψει με καλύτερους όρους... Το "κατόρθωμα" λοιπόν το πτυχίο να γίνει άλλο ένα χαρτί μέσα στο καλάθι που μαζεύει ο ανταγωνιστικός εργαζόμενος είναι της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, στο δρόμο βέβαια που άνοιξαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις, υλοποιώντας τις κατευθύνσεις των επιτελείων της ΕΕ!».