Από γραφείο εύρεσης εργασίας στη Γαλλία

Για να αντιληφθεί κανείς τις επιδιώξεις της κυβέρνησης Μακρόν, χρήσιμες είναι οι επισημάνσεις που έκανε σε συνέντευξη Τύπου, στις 26 Φλεβάρη, η υπουργός Εργασίας, Μουριέλ Πενικό, η οποία θυμίζουμε ότι πριν υπουργοποιηθεί υπήρξε στέλεχος επιχειρηματικών κολοσσών, όπως οι «Danone», «Dassault» κ.ά.

Οπως σημείωσε, «όλες μας οι ενέργειες αποσκοπούν στη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας μας, που έχει γίνει πολύ άκαμπτη, βασίζεται σε ομοιόμορφους κανόνες, με παροχές που εξαρτώνται από καταστάσεις και δεν συνδέονται με (τα εκάστοτε, μεμονωμένα) πρόσωπα και που εγκλωβίζουν πολλούς συμπολίτες μας σε επαγγελματικούς βίους οι οποίοι καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από ένα δίπλωμα που πήραν ή δεν πήραν εδώ και μια 20ετία...».

«Ολόκληρος ο σχεδιασμός μας αφοράτη μετάβαση σε μια αγορά εργασίας πιο ευέλικτη και πιο ανοιχτή...», συνέχισε η Πενικό και εξήγησε ότι πρέπει να μεταρρυθμιστούν καλύτερα και οι δημόσιες υπηρεσίες (στήριξης της) απασχόλησης... (όπως ο αντίστοιχος γαλλικός «ΟΑΕΔ») «για να επιτραπεί στις επιχειρήσεις να βρίσκουν γρηγορότερα και καλύτερα στην αγορά εργασίας τις δεξιότητες που έχουν ανάγκη...».

Ταυτόχρονα η Πενικό υπενθύμισε και το πλαίσιο στο οποίο οι «κοινωνικοί εταίροι» (δηλαδή οι επιχειρηματικές οργανώσεις και οι συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες) πρέπει να συμβάλουν στην προωθούμενη «μεταρρύθμιση». Αναγγέλλοντας δε νέα ένταση των εκβιασμών σε βάρος των ανέργων, σχολίασε όλο νόημα ότι «το γεγονός πως ένα επίδομα ανεργίας μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το μέσο εισόδημα δεν λειτουργεί ενθαρρυντικά στην επιστροφή στην εργασία...». Για να καταλήξει εξηγώντας ότι «πρόκειται να εξετάσουμε σε βάθος τις υπηρεσίες που προσφέρει ο "Pοle Εmploi" (σ.σ. αντίστοιχος ΟΑΕΔ) ώστε να ανταποκρίνεται καλύτερα, πιο έντονα, καλύτερα προσαρμοσμένος στην ιδιαίτερη κατάσταση των ατόμων (σ.σ. εργαζομένων) και των επιχειρήσεων».

Στο φετινό του πρωτοχρονιάτικο μήνυμα, ο Μακρόν είχε προσπαθήσει να λανσάρει ως φιλολαϊκά μια σειρά από μέτρα που επιταχύνονται τη νέα χρονιά (ανάμεσά τους και τη μεταρρύθμιση του συστήματος επιδότησης των ανέργων) τονίζοντας ότι πρέπει «να αντιπαλέψουμε τις νέες ανασφάλειες του 21ου αιώνα».

Οι παραπάνω επισημάνσεις της Πενικό ξεκαθάρισαν ότι οι «ανασφάλειες του 21ου αιώνα» που θέλει να αντιπαλέψει η κυβέρνηση δεν είναι παρά αυτές που εμποδίζουν τα γαλλικά μονοπώλια να «αποκρούσουν» τους ανταγωνιστές τους. Οπως ανέδειξε η υπουργός Εργασίας, η κυβέρνηση επιδιώκει:

-- Την πλήρη κατάργηση του ενιαίου χαρακτήρα των παροχών για τους ανέργους και ο καθορισμός της «προστασίας» τους να γίνεται όχι με βάση την «κατάστασή» τους (δηλαδή το ότι δεν έχουν σταθερό εισόδημα αντίστοιχο των αναγκών τους), αλλά αξιολογώντας τους κατά περίπτωση, ανάλογα (όπως όλα δείχνουν) με το πόσο διαθέσιμοι είναι να συμμορφωθούν στις απαιτήσεις της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και της μεγαλοεργοδοσίας (σήμερα δικαίωμα στο επίδομα ανεργίας έχει, για τους κάτω από 53 χρόνων, όποιος έχει δουλέψει 88 μέρες τους προηγούμενους 28 μήνες καταβάλλοντας ασφαλιστικές εισφορές, ή αν είναι πάνω από 53 χρόνων τους τελευταίους 36 μήνες. Το επίδομα δίνεται - εφόσον αποδεικνύει ότι ψάχνει για δουλειά - με ένα πολύπλοκο σύστημα που αφορά τη σχέση εργασίας, τη διάρκεια καταβολής του και το ποσό, που ξεκινάει από το 57% του προηγούμενου μισθού).

-- Την ακόμα πιο αποφασιστική στήριξη των εργοδοτών ώστε να διαθέτουν μια δεξαμενή εργατικού δυναμικού, φτηνού αλλά και κατάλληλα εκπαιδευμένου, με δεδομένο ότι ο αυξανόμενος καταμερισμός εργασίας και η ραγδαία ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων μεγαλώνουν πολύ τις ανάγκες για ειδικευμένους εργαζόμενους. Η διασφάλιση τέτοιων εργαζομένων - και όχι απλά φτηνών χεριών - γίνεται όλο και πιο καθοριστική για την επικράτηση στον έναν ή στον άλλον κλάδο, ειδικά αυτούς που εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσοστά κέρδους και αξιοποιούν νέες τεχνολογίες.

-- Το χτύπημα των μισθών και μέσα από τη μεγαλύτερη αποσύνδεση της αναζήτησης εργασίας με τα εφόδια που διασφαλίζουν οι σπουδές, η επαγγελματική προϋπηρεσία.

Η «ενθάρρυνση» των ανέργων «να επιστρέψουν στην εργασία» θα προωθηθεί στην ίδια κατεύθυνση που προχωρά και στα άλλα κράτη - μέλη της ΕΕ (μεταξύ αυτών και η Ελλάδα).

Στους άξονες της μεταρρύθμισης ξεχωρίζει ο στόχος για έναν ασφυκτικό έλεγχο των «αναζητούντων εργασία». Μάλιστα, προβλέπεται ότι από 200 άτομα που σήμερα απασχολούνται στις δημόσιες υπηρεσίες «στήριξης» όσων ψάχνουν δουλειά, το 2019 αυτά να φτάσουν τα 600 και το 2020 τα 1.000.

Τι είδους πρεμούρα είναι όμως αυτή; Μεταξύ άλλων:

-- Θα αξιολογείται συστηματικά και σχεδιασμένα η απόρριψη μιας «λογικής» ή/και «αξιοπρεπούς προσφοράς εργασίας». Το «λογική» και/ή «αξιοπρεπής» θα καθορίζονται σε συνεργασία με συμβούλους του αντίστοιχου ΟΑΕΔ και με βάση «κριτήρια που θα προσαρμόζονται καλύτερα στις ιδιαιτερότητες της τοπικής αγοράς εργασίας και στην κατάσταση του κάθε αιτούντος εργασία», όπως εξηγούν σε ΜΜΕ στελέχη της κυβέρνησης.

Τα νέα σχέδια θα πατήσουν και πάνω σε παλιότερα αντιδραστικά νομοθετήματα, όπως το διάταγμα του 2008 για «τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των αναζητούντων εργασία». Αυτό καθόριζε τη «λογική προσφορά» (νέας θέσης εργασίας) από «τη φύση και τα χαρακτηριστικά της θέσης ή των θέσεων εργασίας» αλλά και από το μισθό. Με βάση το συγκεκριμένο διάταγμα, σε κάποιον που ήταν γραμμένος στα μητρώα ανέργων για «πάνω από 3 μήνες» «λογική προσφορά» θεωρείται αυτή που αντιστοιχεί σε μισθό ίσο με τουλάχιστον το 95% του τελευταίου του μισθού. Μετά από 6 μήνες παραμονής στα μητρώα, ο «λογικά προσφερόμενος» μισθός πέφτει στο 85% του τελευταίου. Ενώ μετά από 12 μήνες, ο «λογικός» μισθός κατρακυλάει στα επίπεδα του επιδόματος ανεργίας. Είναι καθαρό ότι έτσι θα σημάνει νέος γύρος γενικευμένης επίθεσης στους μισθούς, αφού ειδικά οι μακροχρόνια άνεργοι (κατηγορία στην οποία ανήκουν και πολλοί με υψηλό μορφωτικό επίπεδο) θα εξαναγκάζονται να δουλεύουν με υποπολλαπλάσια αμοιβή από ό,τι πριν από την απόλυσή τους.

-- Θα τεθεί σε εφαρμογή ένα σύνθετο σύστημα επιβολής κυρώσεων για όσους αρνούνται προσφερόμενες θέσεις εργασίας. Μάλιστα, οι κυρώσεις αυτές προοδευτικά θα αυξάνονται, εφόσον ο άνεργος δεν δέχεται την «προσφορά». Σύμφωνα με όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας, στόχος είναι η αναστολή της καταβολής του επιδόματος ανεργίας για ένα μήνα, την πρώτη φορά που ο άνεργος απορρίπτει μια προσφερόμενη θέση. Για 2 μήνες αν η απόρριψη επαναληφθεί. Για 4 μήνες αν αρνηθεί για τρίτη φορά. Είναι κατανοητό ότι αυτό που επιδιώκεται να αντιμετωπιστεί είναι η αποδοχή θέσεων εργασίας με συρρικνωμένα μισθολογικά, ασφαλιστικά και άλλα δικαιώματα, από αυτές που πλέον κάνουν θραύση, στο όνομα της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας.

-- Στα σχέδια περιλαμβάνονται και κυρώσεις σε περιπτώσεις που κρίνεται ότι υπάρχει «ανεπαρκής αναζήτηση εργασίας», κατά τα πρότυπα προφανώς άλλων ευρωπαϊκών κρατών, όπου προκειμένου να μη χάσουν ένα πενιχρό επίδομα ανεργίας (που για πολλές περιπτώσεις μπορεί να είναι και το μοναδικό έσοδο) οι άνεργοι εξαναγκάζονται σε εξοντωτικούς, ακόμα και προσβλητικούς ελέγχους κάθε πλευράς της ζωής τους (προσωπικής, κοινωνικής κ.λπ.).

Ολα τα παραπάνω ενισχύουν την προσπάθεια του γαλλικού καπιταλιστικού κράτους να στρέψει ακόμα περισσότερα αδιάθετα εργατικά χέρια σε κλάδους ή τομείς που για διάφορους λόγους θεωρούνται πιο ελκυστικοί για το μεγάλο κεφάλαιο, ίσως και πιο ελπιδοφόροι για την αναμέτρηση των γαλλικών μονοπωλίων με τους ανταγωνιστές τους.

Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και «καινοτομίες» που προωθεί η κυβέρνηση Μακρόν μέσα από τη μεταρρύθμιση του συστήματος προστασίας των ανέργων, τις οποίες προσπαθεί να εμφανίσει ως προοδευτικές, αλλά στην ουσία τους υπηρετούν τη συνολικότερη επίθεση στη σταθερή δουλειά με δικαιώματα. Για παράδειγμα, είναι πιθανό να ξεκινήσει η καταβολή επιδόματος σε κάποιες περιπτώσεις ανέργων που δεν απολύθηκαν, αλλά παραιτήθηκαν από τη δουλειά τους. Αυτό θα γίνεται - εφόσον ψηφιστεί - στο όνομα της «διευκόλυνσης της κινητικότητας μισθωτών που θα εύχονταν να αλλάξουν (επαγγελματική) δραστηριότητα ή να ανοίξουν τη δική τους εταιρεία, διασφαλίζοντάς τους έσοδα "αντικατάστασης" (εργασίας) κατά το χρόνο (αυτής της) αλλαγής...», όπως διευκρινίζεται σε σχετικά κείμενα του υπουργείου Εργασίας. Πρόκειται δηλαδή για μέτρο ενταγμένο στην ευρύτερη καθιέρωση και επέκταση των προσωρινών μορφών εργασίας, της μεταπήδησης από τη μία θέση δουλειάς στην άλλη, ή από τον έναν τομέα στον άλλο, σε βάρος δικαιωμάτων που η εργατική τάξη έχει κατακτήσει με αίμα, μέτρο προς όφελος των μονοπωλίων που θα μπορούν να μετακινούν κεφάλαια εύκολα και με το μικρότερο δυνατό κόστος.