Από την πρόσφατη αεροναυτική άσκηση Γαλλίας - Κύπρου

Νέα «τραπέζια διαλόγου» εξετάζονται στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, με μοχλό το Κυπριακό αλλά και ευρύτερες προεκτάσεις για τις στρατιωτικές αλλά και ενεργειακές «ισορροπίες» για όλη την περιφέρεια, καθώς ισχυρά γεωπολιτικά συμφέροντα προσδοκούν ότι από την «επίσημη» κλιμάκωση των παζαριών θα αντλήσουν νέα πλεονεκτήματα στην αναμέτρηση με τους ανταγωνιστές τους.

Ετσι, παρά την κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας με την άφιξη και δεύτερου γεωτρύπανου (του «Γιαβούζ»), που η Αγκυρα λέει ότι ξεκινά γεωτρήσεις στα ανοιχτά της Κύπρου, όχι απλά συντηρείται, αλλά «φουντώνει» ο διάλογος για τις προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό. Σε αυτό το πλαίσιο, ο υπουργός Εξωτερικών της Ελβετίας (που στα έτη 2016 και 2017 φιλοξένησε πέντε γύρους συνομιλιών για το Κυπριακό) Ιγκνάσιο Κασίς, αφού συναντήθηκε με τον Κύπριο ομόλογό του Νίκο Χριστοδουλίδη, δήλωσε: «Είναι πολύ σημαντικό για την Ελβετία να επαναλάβει την προσφορά μας να στηρίξουμε αυτήν τη διαδικασία (επίλυσης του Κυπριακού) με τις καλές μας υπηρεσίες» και υπογραμμίζοντας την ανάγκη δημιουργίας συνθηκών για νέες συνομιλίες, έκρινε σκόπιμο να πει ότι στις τελευταίες συναντήσεις «δεν ήμασταν μακριά από μια λύση...».

Να σημειωθεί ότι μετά τη Λευκωσία ο Κασίς θα βρεθεί σε Αθήνα αλλά και Αγκυρα, ενώ εξήγησε σχετικά: «Ασφαλώς θα μιλήσω με τον συνάδελφό μου στην Τουρκία, προκειμένου να προσπαθήσω να τον πείσω ώστε να εξευρεθεί ο καλύτερος τρόπος για να επανεκκινήσουν αυτές οι συνομιλίες».

Από τη μεριά του, ο Χριστοδουλίδης επανέλαβε ότι «προκειμένου να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, η Τουρκία πρέπει πρώτα να σταματήσει τις παράνομες και προκλητικές της ενέργειες εντός της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας», ωστόσο έκρινε σκόπιμο να ζητήσει από τον Ελβετό ομόλογό του «να μεταφέρει το μήνυμα στην Τουρκία, ότι είναι μόνο μέσω διαλόγου που μπορεί να επιτευχθεί μια λύση».

Στο μεταξύ, εξίσου προτρεπτική για την επανέναρξη συνομιλιών ήταν και η ανακοίνωση με την οποία το ρωσικό ΥΠΕΞ αντέδρασε στην εμφάνιση και δεύτερου τουρκικού γεωτρύπανου στην κυπριακή ΑΟΖ. «Παρακολουθούμε με ανησυχία τις εξελίξεις σε αυτήν την περιοχή», ανέφερε μεν η Μόσχα, ωστόσο πρόσθεσε: «Προτρέπουμε όλες τις χώρες να απέχουν από βήματα που οδηγούν σε κλιμάκωση μιας πιθανότητας για κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο, να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και πολιτική σοφία και να καταβάλουν προσπάθειες για επίλυση οποιασδήποτε διένεξης μέσω διαλόγου και σεβασμού στα συμφέροντα της κάθε πλευράς». Δηλαδή, τσουβαλιάζοντας όλες τις πλευρές, απευθύνει κι αυτή έκκληση για μια μοιρασιά, από την οποία ασφαλώς έχουν προσδοκίες και τα ρωσικά μονοπώλια. Γι' αυτό άλλωστε και η ανακοίνωση τονίζει ότι «υπάρχει μια προφανής ανάγκη για επανέναρξη της δικοινοτικής διαπραγματευτικής διαδικασίας για μια διευθέτηση στην Κύπρο το συντομότερο δυνατό», εκφράζοντας την ετοιμότητα της Μόσχας να στηρίξει «τέτοιες προσπάθειες». Κατά τα άλλα, επικρίνει «οποιαδήποτε παραβίαση της κυριαρχίας της Κύπρου», συνδέοντάς την με εμπόδια για «τις συνθήκες για μια διαρκή, βιώσιμη και δίκαιη λύση του Κυπριακού».

Ανακοίνωση εξέδωσε και το ΥΠΕΞ της Γαλλίας, επιβεβαιώνοντας κι αυτό την ετοιμότητα του Παρισιού για κλιμάκωση των παζαριών για τη ΝΑ Μεσόγειο, αναγνωρίζοντας τον σοβαρό ρόλο που αντικειμενικά διαδραματίζουν και οι επιλογές της Αγκυρας. Από αυτήν την πλευρά, το Παρίσι ισχυρίζεται ότι είναι δεσμευμένο στο «σεβασμό του δικαίου της θάλασσας και την αλληλεγγύη προς την Κύπρο», ενώ καλεί την «Τουρκία να αποφύγει οποιαδήποτε ενέργεια που θα ήταν αντίθετη προς τον νόμο και θα έθετε σε κίνδυνο την περιφερειακή σταθερότητα».

Εξάλλου οι μηχανές των παζαριών «ζεσταίνονται», ενώ γύρω από την Κύπρο συνεχίζονται πυρετωδώς οι στρατιωτικές ασκήσεις με τη συμμετοχή ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, που επιδιώκουν συνολικότερη ενίσχυση των «αμυντικών σχέσεών» τους με το νησί, εξαιτίας του κρίσιμου ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει σε ευρύτερα γεωστρατηγικά τους σχέδια.

Χτες έγινε γνωστή μία ακόμα στρατιωτική άσκηση που έκαναν Γαλλία και Κύπρος (στις 26 Ιούνη), στο πλαίσιο εφαρμογής του Μνημονίου διμερούς «Συμφωνίας για Συνεργασία σε Θέματα Αμυνας», της συμφωνίας δηλαδή που μεταξύ άλλων προβλέπει και μια σειρά «διευκολύνσεις» για γαλλικά πλοία, σε βαθμό που πολλοί μιλούν για δημιουργία γαλλικής βάσης στο νησί.

Η άσκηση - με την κωδική ονομασία «CYP/FRA-05/2019» - έγινε σε θαλάσσια περιοχή νοτιοανατολικά του κόλπου Λεμεσού, με τη συμμετοχή μεταξύ άλλων της γαλλικής φρεγάτας (Φ/Γ) «FNS ACONIT F-713». Σύμφωνα με το υπουργείο Αμυνας, βασικός σκοπός ήταν «η ανάπτυξη της διαλειτουργικότητας και της συνέργειας, καθώς και η προαγωγή των σχέσεων, μεταξύ των Μονάδων Ναυτικού και Αεροπορίας, της (κυπριακής) Εθνικής Φρουράς και του Πολεμικού Ναυτικού της Γαλλίας». Η άσκηση μεταξύ άλλων περιελάμβανε προσνηώσεις κ.τ.λ. για την αντιμετώπιση «ασύμμετρων απειλών στο ναυτικό περιβάλλον».

Να σημειωθεί ότι δυο μέρες πριν από την άσκηση με τη Γαλλία, ο υπουργός Αμυνας της Κύπρου Σάββας Αγγελίδης συναντήθηκε στη Λευκωσία με την Βρετανίδα ομόλογό του Πένι Μορντό, με την οποία συζήτησαν «θέματα διμερούς συνεργασίας στον τομέα ασφάλειας και άμυνας και ανταλλάχθηκαν απόψεις για την περαιτέρω ανάπτυξη και εμβάθυνση της συνεργασίας τους, σύμφωνα και με το Μνημόνιο Συνεργασίας που υπογράφηκε πρόσφατα». Πρόκειται για συμφωνία που Κύπρος - Βρετανία υπέγραψαν τον Μάη, καθορίζοντας «το πλαίσιο της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης των σχέσεων των δύο χωρών στους τομείς άμυνας και ασφάλειας και διερεύνησης νέων τομέων και ευκαιριών για περαιτέρω εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας». Μεταξύ άλλων, αυτό προβλέπει αναβάθμιση της υπάρχουσας συνεργασίας με επιμέρους πρόνοιες για κοινές ασκήσεις, διευρυμένη ανταλλαγή εμπειριών και επιτελικής συνεργασίας, φοίτηση Κύπριων αξιωματικών σε βρετανικές στρατιωτικές σχολές, συνέργειες σε θέματα τεχνολογίας, έρευνας και ανάπτυξης, εξοπλιστικά προγράμματα, κυβερνοάμυνα - κυβερνοασφάλεια κ.ά.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ενδεικτική των ρυθμών στρατιωτικοποίησης όλης της «γειτονιάς» μας, τουρκικά δίκτυα όπως το «Χαμπερτούρκ» μετέδιδαν ότι τη Δευτέρα το βράδυ φορτώθηκαν σε αεροπλάνα από τη Ρωσία οι πρώτες συστοιχίες των συστημάτων αεράμυνας «S-400» που η Τουρκία έχει συμφωνήσει να αγοράσει.