Σάββατο 11 Γενάρη 2020 - Κυριακή 12 Γενάρη 2020
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 35
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Γαλαξιακά πυροτεχνήματα 23 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά

Ενας γαλαξίας που βρίσκεται 23 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη, είναι τόπος εντυπωσιακών πυροτεχνημάτων διαρκείας. Αυτό το θέαμα φωτός δεν έχει φυσικά σχέση με την πυρίτιδα. Σχετίζεται με μια γιγαντιαία μαύρη τρύπα, κρουστικά κύματα και τεράστια αποθέματα αερίων. Πρόκειται για τον γαλαξία NGC 4258, γνωστό και ως M106, έναν σπειροειδή γαλαξία όπως ο δικός μας.

Πέρα από τους συνήθεις σπειροειδείς βραχίονες των γαλαξιών του τύπου του, ο NGC 4258 διαθέτει και δύο επιπλέον σπειροειδείς βραχίονες, που λάμπουν τόσο στο οπτικό τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, όσο και στο τμήμα ραδιοκυμάτων, αλλά και στο τμήμα των ακτίνων-Χ. Αυτοί οι ανώμαλοι βραχίονες δεν βρίσκονται πάνω στο γαλαξιακό επίπεδο, όπως οι υπόλοιποι, αλλά τέμνονται με αυτό. Φαίνονται χαρακτηριστικά στη σύνθετη φωτογραφία, όπου οι ακτίνες-Χ αποτυπώνονται με γαλάζιο χρώμα, τα ραδιοκύματα με ιώδες χρώμα, το ορατό φως με κίτρινο και το υπέρυθρο με κόκκινο. Η φωτογραφία σχηματίστηκε από σύνθεση φωτογραφιών του τροχιακού Παρατηρητηρίου Ακτίνων-Χ Τσάντρα, της Πολύ Μεγάλης Διάταξης Καρλ Τζάνσκι (επίγειο ραδιοτηλεσκόπιο), του τροχιακού τηλεσκοπίου «Χαμπλ» και του Διαστημικού Τηλεσκοπίου «Σπίτζερ».

Μελέτη που έγινε με βάση τα δεδομένα του «Σπίτζερ» έδειξε ότι ωστικά κύματα ανάλογα με αυτά, που δημιουργούνται όταν ένα αεροπλάνο σπάει το φράγμα του ήχου, θερμαίνουν τεράστιες ποσότητες αερίων ισοδύναμων με 10 εκατομμύρια φορές τη μάζα του Ηλιου. Οι ερευνητές θεωρούν ότι μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα στο κέντρο του NGC 4258 παράγει ροές σωματιδίων υψηλής Ενέργειας, που χτυπούν τα αέρια στο δίσκο του γαλαξία, προκαλώντας ωστικά κύματα. Αυτά τα ωστικά κύματα θερμαίνουν τα γύρω αέρια, που αποτελούνται κυρίως από υδρογόνο, σε πολλές χιλιάδες βαθμούς Κελσίου.

Οι εικόνες από το «Chandra» δείχνουν τεράστιες φυσαλίδες θερμών αερίων πάνω και κάτω από το επίπεδο του γαλαξία. Αυτές οι φυσαλίδες σημαίνουν ότι ποσότητες αερίων που πριν βρίσκονταν στον γαλαξιακό δίσκο έχουν θερμανθεί και εκτοξευθεί σε εξωτερικές περιοχές από τα ρεύματα που προκαλεί η μαύρη τρύπα. Η εκροή αερίων έχει σοβαρές συνέπειες για το μέλλον του γαλαξία. Ερευνητές εκτιμούν ότι τα αέρια που απομένουν θα έχουν εκτιναχθεί μέσα στα επόμενα 300 εκατομμύρια χρόνια - πολύ σύντομα στην κοσμική κλίμακα - εκτός αν με κάποιον τρόπο ποσότητες αερίων αναπληρώνονται. Ηδη, λόγω της έλλειψης αερίων, ο ρυθμός σχηματισμού νέων άστρων στην κεντρική περιοχή του NGC 4258 είναι μόλις το ένα δέκατο του ρυθμού στο κέντρο του Γαλαξία μας.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Νέοι ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων ίσως ανοίξουν νέους ορίζοντες στην αστροφυσική (2024-08-17 00:00:00.0)
Φωτογραφία του αθέατου στο κέντρο του Γαλαξία (2022-05-21 00:00:00.0)
Διαστημικά τσουνάμι! (2021-07-03 00:00:00.0)
Περιμένοντας το θηρίο να ξυπνήσει... (2014-05-17 00:00:00.0)
Πιο δυνατοί αισθητήρες στο κυνήγι του ανεπαίσθητου (2010-11-21 00:00:00.0)
ΑΤΙΤΛΟ (2003-11-09 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ