Σύνοδος Κορυφής ΕΕ - Κίνας πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα, μέσω τηλεδιάσκεψης, όπου εκφράστηκε ξανά το ισχυρό διμερές ενδιαφέρον για ενίσχυση της πολύπλευρης συνεργασίας, παράλληλα όμως δεν κρύφτηκαν και διαφορές που παραμένουν.

Αναδεικνύοντας τις αυξημένες προσδοκίες για ισχυρότερα ανταλλάγματα από το Πεκίνο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ τόνισε ότι «η οικονομική μας αλληλεξάρτηση είναι υψηλή και πρέπει να εργαστούμε από κοινού σε παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η δράση για το κλίμα, η επίτευξη των στόχων αειφόρου ανάπτυξης ή η αντιμετώπιση της νόσου Covid-19», ενώ όπως επισήμανε χαρακτηριστικά «η συνεργασία με την Κίνα αποτελεί και ευκαιρία και αναγκαιότητα». Αμέσως μετά πάντως πρόσθεσε πως «πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι δεν μοιραζόμαστε ίδιες αξίες, πολιτικά συστήματα ή πολυμερή προσέγγιση», διαμηνύοντας ότι στη συνεργασία με την Κίνα η ΕΕ «θα συμμετάσχουμε με ξεκάθαρο τρόπο και με αυτοπεποίθηση, υπερασπίζοντας ισχυρά τα ενδιαφέροντα της ΕΕ και τις αξίες μας».

Η δε πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν, δήλωσε πως «η πανδημία και ορισμένες σημαντικές διμερείς και πολυμερείς προκλήσεις δείχνουν σαφώς ότι η εταιρική σχέση ΕΕ - Κίνας είναι ζωτικής σημασίας, είτε πρόκειται για το εμπόριο είτε για το κλίμα, την τεχνολογία και την υπεράσπιση της πολυμέρειας (..) Για να αναπτυχθούν περαιτέρω οι σχέσεις μας, όμως, πρέπει να βασιστούν περισσότερο σε κανόνες, προκειμένου να επιτύχουν πραγματικούς όρους ανταγωνισμού».

Σε δελτίο Τύπου των Βρυξελλών υπογραμμίζεται η ανάγκη να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις «για μια φιλόδοξη, συνολική επενδυτική Συμφωνία ΕΕ - Κίνας» που θα αντιμετωπίζει «τις τρέχουσες ασυμμετρίες στην πρόσβαση στην αγορά και θα εξασφαλίζει ισότιμους όρους ανταγωνισμού». Ζήτησε μάλιστα «επείγουσα πρόοδο» ειδικά «σε ό,τι έχει να κάνει με τη συμπεριφορά των κρατικών επιχειρήσεων, τη διαφάνεια των επιδοτήσεων και κανόνες για την αντιμετώπιση των αναγκαστικών μεταφορών τεχνολογίας». Να σημειωθεί πάντως ότι η ΕΕ χαιρέτισε «την επιβεβαίωση από την Κίνα ότι η πρόσφατη συμφωνία "φάσης 1" Κίνας - ΗΠΑ θα εφαρμοστεί σε πλήρη συμβατότητα με τις υποχρεώσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και χωρίς διακρίσεις σε βάρος των φορέων της ΕΕ».

Από την πλευρά της Κίνας ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ του κρατικού πρακτορείου «Σινχουά», υποστήριξε πως το Πεκίνο επιθυμεί να συνεργαστεί με την ευρωπαϊκή πλευρά για «μια πιο σταθερή και ώριμη σχέση» την περίοδο μετά την πανδημία και για την ανύψωση της διμερούς σχέσης σε νέα επίπεδα. «Η Κίνα επιθυμεί ειρήνη και όχι ηγεμονία», ανέφερε ο Σι, προσδοκώντας ολοφάνερα σύσφιξη συμμαχιών εξαιτίας της δυσαρέσκειας που γεννά στους Ευρωενωσιακούς η στάση των ΗΠΑ σε πολλά θέματα. Ανέφερε ακόμα ότι η Κίνα «είναι εταίρος και όχι αντίπαλος», αλλά και ότι η χώρα του θα διευρύνει το «άνοιγμά» της, παρέχοντας στην Ευρώπη νέους γύρους ευκαιριών. Περαιτέρω, αναγνωρίζοντας διαφωνίες που υπάρχουν, είπε ότι οι δύο πλευρές πρέπει να ενισχύσουν την «αμοιβαία κατανόηση και εμπιστοσύνη», να επεκτείνουν τα κοινά τους συμφέροντα σε συνεργασία, να λύσουν τα «δύσκολα προβλήματα» και να οικοδομήσουν μια «περιεκτική στρατηγική εταιρική σχέση με μεγαλύτερη παγκόσμια επιρροή».

Να καταγραφεί πάντως ότι η ΕΕ επανέλαβε ανησυχίες σχετικά με τα νέα μέτρα που επέβαλε το Πεκίνο για την «ασφάλεια» στο Χονγκ Κονγκ, αλλά και συνολικά σε σχέση με την «επιδείνωση της κατάστασης με τα ανθρώπινα δικαιώματα» στην Κίνα, σε περιοχές με ισχυρά αυτονομιστικά κινήματα, όπως η Σινγιάνγκ και το Θιβέτ. Αντιδρώντας, ο Ουάνγκ Λουτόνγκ, υπεύθυνος για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ, επανέλαβε ότι η νομοθεσία για την περιοχή είναι «εσωτερική υπόθεση της Κίνας» και ότι «είμαστε αντίθετοι σε οποιαδήποτε ξένη παρέμβαση σε αυτό το θέμα», ενώ χαρακτήρισε «αβάσιμες κατηγορίες» τις δηλώσεις περί «επιδείνωσης της κατάστασης με τα ανθρώπινα δικαιώματα».