Νέα επεισόδια στο σκληρό παζάρι που στην πραγματικότητα αφορά ολόκληρη την περιφέρεια, από τα Βαλκάνια και τη Βόρεια Αφρική μέχρι το Αιγαίο και τη Μέση Ανατολή, προμηνύουν οι διακηρύξεις της Αγκυρας ότι εξετάζει αναστολή ερευνών που είχε αναγγείλει στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και ότι δηλώνει πρόθυμη για έναρξη συνομιλιών. Στο μεταξύ, βέβαια, η Τουρκία εξέδωσε χτες νέα Navtex για σεισμογραφικές έρευνες του ερευνητικού σκάφους «Barbaros Hayrettin Pasa», αυτήν τη φορά σε θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Αμμοχώστου. Σύμφωνα και με κυπριακά ΜΜΕ, πρόκειται για περιοχή εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Η Navtex τέθηκε σε ισχύ χτες και θα διαρκέσει μέχρι και τις 20 Σεπτέμβρη, «δεσμεύοντας» περιοχές των «οικοπέδων» «2», «3» και «13».

Μιλώντας στο δίκτυο «CNN Turk», ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραχήμ Καλίν δήλωσε ότι «ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είπε: "Ας ακολουθήσουμε μια εποικοδομητική προσέγγιση και ας τις σταματήσουμε για λίγο" (σ.σ. τις έρευνες). Ο Πρόεδρός μας δήλωσε πως αφού θα γίνουν συνομιλίες, ας περιμένουμε για ένα χρονικό διάστημα... Ας είμαστε ένα βήμα μπροστά στις διαπραγματεύσεις». Ενώ, τουρκικά ΜΜΕ μετέδιδαν ότι ίσως οι έρευνες ανασταλούν για τουλάχιστον ένα μήνα. Ο Καλίν υποστήριξε ότι «στην τελευταία μας Navtex η Ελλάδα αντέδρασε με υπερβολικό τρόπο» και επισήμανε ότι «η περιοχή των ερευνών του "Oruc Reis" σχεδιάστηκε 180 χιλιόμετρα από το Καστελόριζο».

Μεταξύ άλλων, μίλησε για «δημιουργική παρέμβαση» της Γερμανίδας καγκελαρίου, Αγκελα Μέρκελ, στο πλαίσιο των ευρωτουρκικών παζαριών, λέγοντας ότι «η βασική προσέγγιση της Γερμανίας είναι να ληφθούν βήματα για την εκτόνωση των εντάσεων στη Μεσόγειο. Εμείς το βλέπουμε πολύ θετικά αυτό». Υπογράμμισε δε ότι «εμείς είμαστε έτοιμοι να συνομιλήσουμε χωρίς προϋποθέσεις και όρους» και ισχυρίστηκε ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να κάνει ό,τι χρειαστεί για να μετατραπεί η Ανατολική Μεσόγειος σε «θάλασσα ειρήνης».

Την ώθηση που δίνει στο «διάλογο» με ευρωατλαντική σφραγίδα η κίνηση της Τουρκίας σπεύδει να αξιοποιήσει η κυβέρνηση της ΝΔ, χαρακτηρίζοντάς τη «θετική ενέργεια», με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να σημειώνει: «Εχουμε πει ότι επιθυμούμε με την Τουρκία να έχουμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας και να συζητήσουμε το ζήτημα, το οποίο πολλές δεκαετίες τώρα ταλανίζει τις δύο πλευρές, που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Αυτό είναι το ζήτημα, το οποίο φυσικά χρειάζεται μία διαδικασία για να προχωρήσει».

Δίνοντας έναν οδικό χάρτη για τη συνέχεια, θύμισε ότι «οι διερευνητικές επαφές διακόπηκαν τον Μάρτη του 2016, με απόφαση και με ευθύνη της Τουρκίας. Επομένως, το ζήτημα των διερευνητικών επαφών είναι ένα πρώτο βήμα που θα μπορούσε να ξεκινήσει, εφόσον προχωρά όλη αυτή η διαδικασία της έμπρακτης αποκλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας».

Και, σε μια αντιστροφή της πραγματικότητας, επέμεινε ότι ΕΕ, ΗΠΑ, Ρωσία είχαν «μία γενική κατεύθυνση προς την Τουρκία να σταματήσει αυτές τις προκλητικές ενέργειες, που δεν συμβάλλουν στις σχέσεις που πρέπει να έχουν η Ελλάδα και η Ευρώπη με αυτήν», αποσιωπώντας ότι στο πλαίσιο που βάζουν τα ιμπεριαλιστικά κέντρα θρέφεται η τουρκική προκλητικότητα σε βάρος ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, αφού έφτασαν να κάνουν λόγο για «διαφιλονικούμενα ύδατα».

Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης, Φουάτ Οκτάι, μιλώντας στην εφημερίδα «Μιλιέτ», είπε ότι «η Ανατολική Μεσόγειος δεν είναι πεδίο πολέμου» και ότι «μπορεί να διαμοιραστεί ο φυσικός πλούτος που θα βγει από εκεί», για να διευκρινίσει ωστόσο την ίδια ώρα, απευθυνόμενος σε όλους όσοι παρακολουθούν στενά τις κινήσεις της Τουρκίας: «Αφήστε τα τεχνάσματα, παρακαλώ, η Τουρκία δεν είναι μια χώρα με την οποία δεν κάθεται κάποιος να διαπραγματευτεί μαζί της. Θα καθίσουμε και θα συζητήσουμε». Και την ίδια στιγμή, απαντώντας σε ερώτηση για τις «κόκκινες γραμμές» της Τουρκίας, ο Οκτάι επιβεβαίωσε ότι η τουρκική ηγεσία ανοίγει όλη τη βεντάλια των διεκδικήσεών της, οι οποίες μπαίνουν στο παζάρι, απαντώντας ότι «η Μεσόγειος είναι η "γαλάζια πατρίδα" μας και η "γαλάζια πατρίδα" μας είναι η κόκκινη γραμμή μας (...) στις κόκκινες γραμμές μας υπάρχει η Κύπρος... Μια άλλη κόκκινη γραμμή μας είναι (και) η συμφωνία που υπογράψαμε με τη Λιβύη για την ΑΟΖ. Και η γραμμή που δημιουργήσαμε εκεί είναι κόκκινη γραμμή μας. Δεν θα επιτρέψουμε ποτέ μα ποτέ να παραβιαστεί». Συμπεριέλαβε ξανά την «αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου», που - όπως ισχυρίστηκε - «πηγάζει από τις συμφωνίες που υπογράφηκαν πριν από 100 χρόνια... Αυτό είναι απαράδεκτο για την Τουρκία. Ο,τι απαιτείται γι' αυτό θα γίνει. Αλλωστε, αυτήν τη στιγμή σε αυτό το πλαίσιο έχουν ξεκινήσει εργασίες νομικών διαδικασιών».

Στο μεταξύ, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν ανακοίνωσε χτες ότι ολοκληρώθηκαν οι εργασίες αναστήλωσης της μονής της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα του Πόντου και ότι «φέτος οι ορθόδοξοι πολίτες μας θα μπορέσουν να τελέσουν λειτουργία στις 15 Αυγούστου στην Παναγία Σουμελά, τις οποίες δεν μπορούσαν λόγω των έργων». Η μονή είχε ανοίξει για το κοινό το 2010, αλλά το 2016 έκλεισε για να γίνουν έργα συντήρησης. «Αν η Τουρκία δεν σεβόταν διαφορετικούς πολιτισμούς, όπως ισχυρίζονται ορισμένα δυτικά έθνη, δεν θα είχε αναστηλώσει και διατηρήσει τέτοια ιστορικά αρχιτεκτονήματα», είπε ακόμα.

Την προσήλωση της κυβέρνησης στις διευθετήσεις με τη σφραγίδα της ΕΕ, που «τρέχουν» με ανεβασμένους ρυθμούς το τελευταίο διάστημα, επιβεβαίωσε και ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Δένδιας, μετά τη συνάντησή του χτες με την Ισπανίδα ομόλογό του Αράντσα Γκονθάλεθ Λάγια (προχτές ήταν στην Τουρκία, όπου είχε συνομιλίες με τον Τούρκο ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου). Αναφερόμενος στις ευρωενωσιακές προθέσεις, μίλησε για τις «κυρώσεις» που θα εκπονηθούν «στην περίπτωση που η Τουρκία εμμείνει στην παράνομη και επικίνδυνη για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή συμπεριφορά της». Και πρόσθεσε ότι «η Ευρώπη οφείλει να είναι ενωμένη όταν παραβιάζονται η κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα, η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα οποιουδήποτε κράτους - μέλους της, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος».

Ωστόσο, επανέλαβε ότι «η Ελλάδα είναι πάντοτε έτοιμη για διάλογο με την Τουρκία. Για διάλογο, όμως, όχι υπό το κράτος απειλών, όχι υπό το κράτος προσβολών, όχι υπό το κράτος απόπειρας δημιουργίας τετελεσμένων».

Η Ισπανίδα ΥΠΕΞ είχε νωρίτερα συνάντηση και με τον Κυρ. Μητσοτάκη. Σύμφωνα με το Μαξίμου, «μεγάλο μέρος της συνάντησης απασχόλησε η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο», με τον πρωθυπουργό να επισημαίνει την «παραβατική συμπεριφορά» της Τουρκίας, ενώ συζητήθηκε και η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.

Στο μεταξύ, χτες στη Διοίκηση Ταχέων Σκαφών, στην Αμφιάλη, έγινε η τελετή ονοματοδοσίας και ένταξης στο ΠΝ της πυραυλακάτου «Καραθανάσης». Μιλώντας εκεί ο υπουργός Αμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος, διαφημίζοντας την εμπλοκή σε ευρωατλαντικούς σχεδιασμούς, ανέφερε ότι «οι Ενοπλες Δυνάμεις δεν είναι εγκλωβισμένες σε έναν περιορισμένο χώρο δράσης». Σε αυτό το κλίμα και με βάση τις ανάγκες ενίσχυσης του Στόλου, όπως οι ίδιοι τις προσδιορίζουν, μίλησε για την «επικείμενη επένδυση» στα Ναυπηγεία Ελευσίνας, με την αγορά τους από την αμερικανική ONEX, ώστε να αποτελέσουν άλλη μια βάση - συμπληρωματική του Νεωρίου Σύρου - για συντήρηση του 6ου Στόλου των ΗΠΑ. Αλλωστε, μιλώντας στην ίδια τελετή, ο Α/ΓΕΝ αντιναύαρχος Στ. Πετράκης καλωσόρισε τη νέα πυραυλάκατο ως ένα πλοίο με δυνατότητες να επιχειρεί όχι μόνο σε Αιγαίο και Ανατ. Μεσόγειο, «αλλά και όπου αλλού επιτάσσει το εθνικό συμφέρον», όπως ορίζεται βέβαια εντός του ΝΑΤΟικού πλαισίου.

Χαιρετίζοντας στην ίδια τελετή, ο Α/ΓΕΕΘΑ στρατηγός Κων. Φλώρος μίλησε για «κρίσιμη χρονική περίοδο». Ενώ, αρμόδιες στρατιωτικές πηγές που περιγράφουν τις κινήσεις του Στόλου τα προηγούμενα 24ωρα, δίνουν εικόνα παγκινητοποίησης, που όπως διακινείται λειτούργησε «αποτρεπτικά» για την τουρκική επιθετικότητα.

Στο μεταξύ, συνεχίζεται το παζάρι με τη Γαλλία όχι μόνο για την αγορά δύο φρεγατών, αλλά και για την υπογραφή (τον Σεπτέμβρη, όπως υπολογίζουν αρμόδιοι παράγοντες) «συμφωνίας εταιρικής στρατηγικής σχέσης» με ρήτρες για κοινές επιχειρήσεις και βιομηχανική συνεργασία, όπως επισήμως λέγεται, ουσιαστικά για βαθύτερη εμπλοκή στα ιμπεριαλιστικά σχέδια στην περιοχή και την προσπάθεια της Γαλλίας να προασπίσει την παρουσία των γαλλικών επιχειρηματικών ομίλων. Επιτελείς από τις δυο χώρες ήδη επεξεργάζονται σημεία της συμφωνίας αυτής.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, χτες αναμενόταν να συνεδριάσει το Συμβούλιο Ασφαλείας (ΣΑ) του ΟΗΕ για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ (της «ειρηνευτικής δύναμης» του Οργανισμού στην Κύπρο). Η διαδικασία επαναλαμβάνεται κάθε 6 μήνες και αξιοποιείται ώστε να μεγαλώσει η πίεση για μια «άμεση και βιώσιμη λύση» του Κυπριακού.

Με αφορμή τη συζήτηση στο ΣΑ, άνοιξε ξανά η συζήτηση για την ανάγκη ενίσχυσης των στρατιωτικών μηχανισμών της Κύπρου, σε μία περίοδο που γύρω από αυτό παζαρεύεται και η συνεργασία της με ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα (ΗΠΑ, Γαλλία κ.τ.λ.) που θέλουν να διασφαλίσουν μια σειρά «διευκολύνσεις» στο νησί. Ο Κύπριος ΥΠΕΞ Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι «μια διαχρονική αδυναμία της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι η μη ύπαρξη αποτρεπτικής ισχύος».