Associated Press

Κάτοικοι του Κασμίρ, υπό το βλέμμα συνοριακού φρουρού, περιμένουν να μετακινηθούν σε «ασφαλή» τοποθεσία. Στα σύνορα, η αναταραχή συνεχίζεται

Οι προσπάθειες «διπλωματικής αποκλιμάκωσης» της κρίσης στις σχέσεις Ινδίας - Πακιστάν, που βρίσκονται σε κατάσταση πολεμικού συναγερμού, συνεχίζονται σήμερα στο περιθώριο της Συνόδου του SAARC, επισκιάζοντας στην πραγματικότητα την ίδια τη σύνοδο.

Η ομίχλη στο αεροδρόμιο του Πεκίνου, από όπου αναμενόταν να αναχωρήσει χθες για το Κατμαντού ο πραξικοπηματίας στρατηγός που έχει αυτοδιοριστεί Πρόεδρος του Πακιστάν, Περβέζ Μουσάραφ, προκάλεσε 4ωρη καθυστέρηση στην πτήση του (που απαγορευόταν βάσει των κυρώσεων να πετάξει πάνω από τον ινδικό εναέριο χώρο) - με αποτέλεσμα να αναβληθεί η έναρξη της Συνόδου του Οργανισμού Περιφερειακής Συνεργασίας των Χωρών της Νότιας Ασίας (SAARC) για σήμερα, Σάββατο. Πάντως, ο Μουσάραφ και ο Ινδός πρωθυπουργός, Αταλ Μπιχάρι Βάτζπαϊ, επρόκειτο να παρευρεθούν στο δείπνο που παρέθετε στους ηγέτες των χωρών της Νότιας Ασίας ο μονάρχης του Νεπάλ, Γκιανέντρα.

Ο Μουσάραφ δήλωσε ότι δεν ήταν βέβαιος, αν θα υπάρξει διμερής συνάντησή του με τον Βάτζπαϊ, απαντώντας σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφων, με την αποστροφή ότι «και οι δύο πλευρές θα πρέπει να έχουν την πρόθεση να συνομιλήσουν. Αν θέλουν να συνομιλήσουν, θα συνομιλήσουν». Τόσο ο Μουσάραφ, όσο και ο Βάτζπαϊ εμφανίζονται με «φιλειρηνικές» διαθέσεις τις τελευταίες μέρες, και ο τελευταίος, ο οποίος κατά το ρεπορτάζ της εφημερίδας Τάιμς οφ Ιντια θα συνεχίσει την «διπλωματική επίθεσή του», λέει πως «ο πόλεμος δεν είναι αναπόφευκτος». Δεν είναι σαφές ακόμη αν θα υπάρξει κατ' ιδίαν συνάντηση των δύο ανδρών, κάτι για το οποίο συνέχιζαν να πιέζουν οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Κίνα - μεταξύ άλλων.

Η Σύνοδος του SAARC - που είχε αναβληθεί πριν τρία χρόνια λόγω των μαχών Ινδίας - Πακιστάν στο Κασμίρ και του πραξικοπήματος με το οποίο ο Μουσάραφ κατέλαβε την εξουσία - επρόκειτο να αρχίσει με ομιλίες των επτά ηγετών των χωρών - μελών του Οργανισμού, ενώ επρόκειτο να ακολουθήσει συζήτηση για το σχέδιο που αποτελεί το κύριο αντικείμενο της Συνόδου: Τη δημιουργία μιας ζώνης «ελεύθερου εμπορίου» κατ' εικόνα και ομοίωση της NAFTA.

Πάντως, οι εμπορικές συνομιλίες έχουν τεθεί σε δεύτερη μοίρα, καθώς οι πάντες ανησυχούν για τη διμερή ένταση Ινδίας - Πακιστάν, που απειλεί να εξελιχθεί σε πόλεμο. Από την Ουάσιγκτον, ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας, Ντόναλντ Ράμσφελντ, εμφανίστηκε τις πρώτες πρωινές ώρες χθες αισιόδοξος: «Δε νομίζω ότι (η Ινδία και το Πακιστάν) θα πάνε σε πόλεμο», είπε. «Νομίζω ότι θα βρουν μια λύση».

Πιθανότατα, σε μια προσπάθεια να αυξήσουν τις πιθανότητες πραγματοποίησης της διμερούς συνάντησης κορυφής, οι αρχές του Πακιστάν προχώρησαν σε συλλήψεις «τουλάχιστον 130» ισλαμιστών, ανάμεσά τους και μελών των οργανώσεων Λασκάρ - ε - Ταΐμπα και Τζάις - ε - Μουχάμαντ, που η Ινδία κατηγορεί ότι σχεδίασαν και εκτέλεσαν την επίθεση αυτοκτονίας στο Ινδικό Κοινοβούλιο, με 14 νεκρούς, περιλαμβανομένων των επιτιθέμενων. Οι δύο οργανώσεις έχουν αρνηθεί κάθε ανάμειξή τους στην ενέργεια. Οι ίδιες οι ισλαμιστικές οργανώσεις έκαναν λόγο για «πολλές εκατοντάδες» συλλήψεις, με μόνο μία εξ αυτών να ανακοινώνει πως 200 μέλη της έχουν συλληφθεί. Η Τζάις - ε - Μουχάμαντ είχε αρχικά διεκδικήσει την ευθύνη στην παρόμοια επίθεση της 1ης Οκτωβρίου στο Κοινοβούλιο της Σριναγκάρ στο ινδικό κρατίδιο Τζαμού - Κασμίρ, με τουλάχιστον 40 νεκρούς, αλλά αργότερα αρνήθηκε την ανάμειξή της και σε εκείνο το επεισόδιο.

Οι 130 συλλήψεις που ανακοίνωσαν οι αρχές του Πακιστάν αποτελούν μάλλον και αποτέλεσμα της πίεσης εκ μέρους των ΗΠΑ να υπάρξει «θετική αντίδραση» στο ινδικό αίτημα να καμφθεί η «διασυνοριακή τρομοκρατία». Η ινδική πλευρά «καλωσόρισε» ως κάτι το «θετικό» την είδηση της σύλληψης.

Μια περίεργη ιστορία στο Νεπάλ ήταν η σύλληψη, την Πέμπτη το βράδυ, ενός μέλους της πακιστανικής διπλωματικής αποστολής στη χώρα αυτή, με την κατηγορία της πλαστογράφησης νομισμάτων. Η Ινδία εδώ και χρόνια κατηγορεί το Πακιστάν ότι χρησιμοποιεί την πρεσβεία της στο Νεπάλ για πλαστογράφηση χρημάτων και μεταφορά οπλισμού στους αυτονομιστές του Κασμίρ.

Χθες έφθασε στην Ινδία ο Βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, σε μια αποστολή «καλής θέλησης» για την αποκλιμάκωση της κρίσης - στη συνέχεια αναμένεται στο Πακιστάν. Ο Μπλερ έκανε μια μάλλον απρόσεκτη δήλωση, λέγοντας πως «το Πακιστάν έχει μια ισχυρή θέση στο ζήτημα του Κασμίρ και έχει το δικαίωμα να διατηρεί αυτήν την πολιτική θέση», πράγμα που σχολιάστηκε με αρνητικούς τόνους στον ινδικό Τύπο.

Τα επεισόδια, πάντως, στη συνοριακή γραμμή των 1.800 χιλιομέτρων μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν δεν είχαν σταματήσει. Δεν αναφέρθηκαν ανθρώπινες απώλειες. Αξιωματούχος του στρατού του Πακιστάν έλεγε ότι η Ινδία «προωθεί» βαριά πυροβόλα σε θέσεις πιο κοντά στα σύνορα... Και ο υποστράτηγος Ρασίντ Κερέσι προειδοποιούσε, για άλλη μια φορά, πως «αν η Ινδία παραβιάσει το χερσαίο, εναέριο ή θαλάσσιο χώρο του Πακιστάν, αυτό θα απαντήσει με όλη του την ισχύ», και υπενθύμιζε ότι η Κίνα είναι «στο πλευρό του Πακιστάν». Από την Ινδία, στο μεταξύ, ανακοινώθηκε ότι υπήρξαν συλλήψεις δεκάδων «Πακιστανών κατασκόπων». Το ερώτημα, αν η Σύνοδος του SAARC θα οδηγήσει σε αποκλιμάκωση ή όχι, παραμένει ανοιχτό...