Λίγα 24ωρα μετά την πρόσφατη Σύνοδο της ΕΕ αλλά και μετά τις κυρώσεις που οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ως συνέπεια της τουρκικής αγοράς των ρωσικών «S-400», η ΕΕ ανακοίνωσε χτες ότι διέθεσε το σύνολο της οικονομικής βοήθειας (ύψους 6 δισ. ευρώ) που είχε υποσχεθεί να δώσει στην Τουρκία, στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας για το Μεταναστευτικό (2016), την οποία - σημειωτέον - οι δύο πλευρές θέλουν να επικαιροποιήσουν και αναγνωρίζουν ως βασικό πεδίο συνέχισης της συνεργασίας τους.

«Ολοκληρώνουμε τη διάθεση των έξι δισεκατομμυρίων ευρώ της βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την υποστήριξη των προσφύγων και την υποδοχή τους στην Τουρκία», ανακοίνωσε ο πρέσβης Νικολάους Μάιερ-Λάντρουτ, επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην Τουρκία, ενώ στην πρόσφατη Σύνοδο η ΕΕ είχε εκφράσει τη βούλησή της «να συνεχίσει να χορηγεί χρηματική βοήθεια προς τους Σύρους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής στην Τουρκία και να συνεργάζεται στον τομέα της υπεύθυνης διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών».

Στο μεταξύ, η συζήτηση για τα περιθώρια και τις προϋποθέσεις συνεργασίας με την Τουρκία συνεχίζεται. Ενδεικτική είναι και η αρθρογραφία στον γερμανικό Τύπο. Η «Suddeutsche Zeitung» έθετε χτες το ερώτημα «εάν η Τουρκία είναι ακόμη ο κατάλληλος εταίρος στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Ναι, διαθέτει μεγάλο στρατό. Επιπλέον είναι σημαντική για τη Συμμαχία μια μουσουλμανική χώρα, καθώς διανοίγει προοπτικές επιρροής στη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Ωστόσο, ένα κράτος - μέλος του ΝΑΤΟ που προμηθεύεται από τη Ρωσία όπλα αποφασιστικής σημασίας και απειλεί λόγω συνοριακών διαφορών την Ελλάδα - επίσης εταίρο του ΝΑΤΟ - είναι ένας δύσκολος εταίρος, για να το διατυπώσουμε με φιλικό τρόπο». Σχολιάζοντας τις συνέπειες των αμερικανικών κυρώσεων, η οικονομική «Handelsblatt» εκτίμησε ότι «ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μπορεί να συγχαίρει τον εαυτό του. Η κυβέρνησή του επενέβη στρατιωτικά στη Συρία, στη Λιβύη και το Αζερμπαϊτζάν. Το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό προστατεύει τις γεωτρήσεις σε θαλάσσιες περιοχές που διεκδικούν Ελλάδα και Κύπρος. Ο τουρκικός στρατός αγοράζει πυραυλικά συστήματα από τη Ρωσία. Και για τον Ερντογάν, η μοναδική συνέπεια ήταν κυρώσεις, οι οποίες στην πραγματικότητα δεν τον αφορούν... Αυτή είναι η δήθεν τιμωρία της Δύσης για τον ΝΑΤΟικό εταίρο. Η τουρκική οικονομία και ο χρηματοπιστωτικός τομέας δεν επηρεάζονται». Η δε «Tageszeitung» (TAZ) μιλούσε επίσης για «ήπιες κυρώσεις», καταγράφοντας δηλώσεις Τσαβούσογλου ότι οι αμερικανικές κυρώσεις είναι ένα «σοβαρό λάθος», αλλά «θα δοθεί χρόνος στις ΗΠΑ, ώστε να διορθώσουν αυτό το λάθος».

Η Τουρκία δεν θα υποχωρήσει στο θέμα του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος «S-400» και θα λάβει ανταποδοτικά μέτρα, επανέλαβε στο μεταξύ χτες ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που, ωστόσο, μιλώντας στο «Kanal 24» έστρεψε τη συζήτηση στους όρους εξομάλυνσης των σχέσεων Τουρκίας - ΗΠΑ, λέγοντας ότι είναι εφικτή, εφόσον το επιθυμεί η Ουάσιγκτον, αλλά και εφόσον οι ΗΠΑ εκπληρώσουν τις προσδοκίες της Αγκυρας στη Συρία. Αντίστοιχους «όρους» έθεσε και για την εξομάλυνση των σχέσεων Τουρκίας - Γαλλίας. Από τη μεριά του, ο ηγέτης του Εθνικιστικού Κινήματος, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, (και εταίρος της κυβέρνησης του ΑΚΡ και του Ερντογάν), απευθυνόμενος στις ΗΠΑ είπε «δεν μπορείτε να μας βάλετε λουριά, δεν μπορείτε να μας σκλαβώσετε, δεν θα μας έχετε με δεσμά».

Να καταγραφεί ότι τη συμπαράστασή του στην Τουρκία εξέφρασε και το Πακιστάν (μετά από Ρωσία και Ιράν) αναφέροντας ότι η απόφαση των ΗΠΑ είναι απαράδεκτη.

Αντίστοιχη «περισυλλογή» αναπτύσσεται όμως και στις ΗΠΑ. Αρθρο αναλυτή του «German Marshall Fund» για τις σχέσεις Αγκυρας - Ουάσιγκτον, με τίτλο «είναι καιρός να αφήσουμε την Τουρκία να φύγει», ανέφερε ότι «εάν, όπως υποδεικνύουν οι αναλυτές, η σχέση ΗΠΑ - Τουρκίας μοιάζει με σύγκρουση αμαξοστοιχιών σε αργή κίνηση, τα καλά νέα είναι ότι τα τρένα κινούνται πιο αργά από ό,τι αναμενόταν...». Και μεταξύ άλλων πρόσθετε ότι «για τον Μπάιντεν, η πρόκληση θα είναι να ελαχιστοποιηθεί η ζημιά που μπορεί να κάνει η Τουρκία στα συμφέροντα των ΗΠΑ χωρίς να προκαλέσει νέες συγκρούσεις ή να αποκλείσει τη δυνατότητα μελλοντικής συνεργασίας», όπως και ότι χρειάζεται η «παραδοχή ότι η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να σώσει μεμονωμένα την αμερικανοτουρκική συμμαχία, ούτε ο Ερντογάν ποτέ θα προσφέρει πραγματική αποκατάσταση των σχέσεων», προτείνοντας επί της ουσίας μια αλά καρτ συνεργασία, αφού όπως λέει «οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Τουρκία θα συνεχίσουν να εργάζονται σε πολλαπλά επίπεδα και θα συνεχίσουν να υπάρχουν περισσότερες κρίσεις. Εάν όλοι είναι τυχεροί, θα υπάρξουν επίσης περίοδοι ανάπαυλας και κάποια πρόοδος σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος».