Στο πρωτόγνωρο σκηνικό που δημιουργεί η κατάσταση με την πανδημία τόσο στην Ιαπωνία όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο ξεκινούν επίσημα σήμερα. Σχεδόν ένα χρόνο μετά την προγραμματισμένη για το καλοκαίρι του 2020 διεξαγωγή τους και την απόφαση της ΔΟΕ για αναβολή εξαιτίας της πανδημίας, στο Εθνικό Στάδιο του Τόκιο αναμένεται να πραγματοποιηθεί η τελετή έναρξης σήμερα το μεσημέρι ώρα Ελλάδας (14.00 - ΕΡΤ).

Η ραγδαία επιδείνωση της κατάστασης με την πανδημία στην Ιαπωνία το τελευταίο τρίμηνο, με την περιφέρεια της πρωτεύουσας Τόκιο μάλιστα να είναι απ' αυτές που έχουν χτυπηθεί περισσότερο, οι έντονες διαμαρτυρίες από φορείς πολιτών, συλλόγους αλλά και πολλούς ειδικούς, κατά της διεξαγωγής των Αγώνων, υποχρέωσαν τους διοργανωτές και τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή να αλλάξουν τους σχεδιασμούς τους: Οι Αγώνες θα διεξαχθούν χωρίς θεατές, αφού και η τελευταία απόπειρα για παρουσία κόσμου σε ένα ποσοστό 40% της χωρητικότητας των σταδίων ματαιώθηκε από τη ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων τον τελευταίο ενάμιση μήνα.

Παρά τις έντονες αντιδράσεις και τη γνώμη των ειδικών ότι η διεξαγωγή των Αγώνων εγκυμονεί τον κίνδυνο για ακόμα μεγαλύτερη επιδείνωση της επιδημιολογικής κατάστασης, από τους διοργανωτές δεν υπήρξε καν σκέψη για ακύρωση. Βασική αιτία, τα υπέρογκα συμβόλαια με τις πολυεθνικές και τους χορηγούς, οι συμφωνίες για τα τηλεοπτικά δικαιώματα και κυρίως οι ρήτρες ασφαλείας που έπρεπε να πληρωθούν από τους Ιάπωνες διοργανωτές και τη ΔΟΕ σε περίπτωση οριστικής ματαίωσης. Ακόμα και η διεξαγωγή των Αγώνων με άδεια στάδια, άλλωστε, μέσω των τηλεοπτικών μεταδόσεων δίνει την ευκαιρία να μειωθεί η ήδη μεγάλη χασούρα στα κέρδη που προκάλεσε η περσινή αναβολή. Τα όσα έχουν συμβεί από πέρυσι μέχρι φέτος ανέβασαν κατά πολύ το κόστος της διοργάνωσης, που αναμένεται πλέον να ξεπεράσει τα 15,5 δισ. δολάρια, σύμφωνα με αναλύσεις, με πολλές από τις ανάγκες που προέκυψαν (π.χ. συντήρηση των Ολυμπιακών έργων) να καλύπτονται από κρατικό χρήμα.

Ολα αυτά το μόνο σίγουρο είναι ότι αποτελούν προάγγελο κακών μαντάτων για τον ιαπωνικό λαό, που προβλέψιμα θα κληθεί να πληρώσει τον λογαριασμό, όπως έχει επιβληθεί άλλωστε στους λαούς όλων των χωρών που διοργάνωσαν Ολυμπιακούς Αγώνες στο πρόσφατο παρελθόν. Τα παραδείγματα της Αθήνας το 2004 και του Ρίο το 2016 αποτελούν τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις επιβάρυνσης των οικονομικών του κράτους και μετακύλησής της στον λαό.

Την ίδια στιγμή, ακόμα και υπό τις ειδικές συνθήκες που θα διεξαχθούν οι αγώνες και τους κανόνες ασφαλείας που ορίζουν τα υγειονομικά πρωτόκολλα, έκδηλη είναι η ανησυχία για τα κρούσματα κορονοϊού σε αθλητές, μέλη Ολυμπιακών αποστολών, εργαζόμενους στη διοργάνωση αλλά και παράγοντες με το «καλημέρα». Το τελευταίο δεκαήμερο τα κρούσματα σε τέτοιους άμεσα εμπλεκόμενους με τους Αγώνες ακολούθησαν ανοδική πορεία παράλληλα με την κορύφωση της διαδικασίας άφιξης των Ολυμπιακών αποστολών στην Ιαπωνία, με αποτέλεσμα ο διευθύνων σύμβουλος της Οργανωτικής Επιτροπής Τόκιο 2020 πριν από λίγες μέρες να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμα και ακύρωσης της διοργάνωσης ή ορισμένων αγωνισμάτων εφόσον η κατάσταση ξεφύγει εκτός ελέγχου τις επόμενες μέρες.

Δεν έφταναν μάλιστα στους διοργανωτές τα προβλήματα με την πανδημία, ήρθαν και ζητήματα σχετικά με τη συμπεριφορά βασικών στελεχών της Οργανωτικής Επιτροπής: Χτες, ελάχιστα πριν από την έναρξη των Αγώνων, ανακοινώθηκε ότι απολύθηκε ο σκηνοθέτης της τελετής έναρξης, Κεντάρο Κομπαγιάσι, εξαιτίας ενός σχολίου που έκανε χρόνια πριν - το 1998 - για το Ολοκαύτωμα. Σε βίντεο που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο ο εμφανίζεται ο Κομπαγιάσι, συμμετέχοντας σε παράσταση stand-up comedy και απευθυνόμενος σε συνάδελφο, να αναφέρει ότι το Ολοκαύτωμα ήταν «το παιχνίδι "ας σφάξουμε τους Εβραίους"». Το βίντεο όπως ήταν αναμενόμενο προκάλεσε σάλο, με την Οργανωτική Επιτροπή να προχωρά άμεσα στην απόλυσή του. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του επικεφαλής των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο, Σέικο Χασιμότο, το βίντεο γελοιοποιεί «επώδυνα γεγονότα της Ιστορίας».

Υπενθυμίζεται ότι προηγήθηκε λίγες μέρες πριν η παραίτηση στην οποία υποχρεώθηκε ο Κέιγκο Ογιαμάντα, συνθέτης των μουσικών κομματιών της τελετής έναρξης, εξαιτίας της αποκάλυψης ότι στο παρελθόν είχε υποβάλει συνεργάτες του σε bullying.