Σε απροκάλυπτη ωμή παρέμβαση στις ελληνοϊρανικές διακρατικές σχέσεις προχώρησαν χτες οι ΗΠΑ, καθώς - σύμφωνα με πληροφορίες - απαίτησαν και τελικά πέτυχαν από την ελληνική κυβέρνηση να μην προχωρήσει στην προγραμματισμένη υπογραφή δύο μνημονίων συνεργασίας με το Ιράν σε θέματα ενέργειας. Τα μνημόνια αυτά, που είχαν προγραμματιστεί να υπογραφούν χτες από τον υπουργό Ανάπτυξης, Α. Τσοχατζόπουλο, και τον Ιρανό υπουργό Πετρελαίου, Μπιζάν Ζαγκενέχ, αφορούσαν στη συνεργασία της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ) και της αντίστοιχης ιρανικής στον τομέα του φυσικού αερίου, αλλά και των «Ελληνικών Πετρελαίων» (ΕΛΠΕ) με την αντίστοιχη ιρανική εταιρία. Οι πληροφορίες αναφέρουν, ότι ενώ αναμενόταν χτες το μεσημέρι η υπογραφή των δύο μνημονίων, κατόπιν παρέμβασης των Αμερικανών, που έγινε απευθείας στον πρωθυπουργό, Κ. Σημίτη, και στον υπουργό Εξωτερικών, Γ. Παπανδρέου, η υπογραφή τους ματαιώθηκε.

Κύκλοι του υπουργείου Εξωτερικών εξέφραζαν την απορία τους γιατί τελικώς δεν υπογράφτηκαν, αφού ήταν στα θέματα της ημερήσιας διάταξης. Επίσης, η πληροφορία ότι υπήρξε αμερικανική παρέμβαση στην ελληνική κυβέρνηση, αλλά και πιθανά στην Τουρκία, ενισχύεται από το εξής γεγονός: Ενώ χτες έγινε συνάντηση του Α. Τσοχατζόπουλου με τον Τούρκο ομόλογό του για θέματα ενέργειας, και είχαν προγραμματιστεί να γίνουν δηλώσεις στο υπουργείο Ανάπτυξης, όχι μόνο δεν έγιναν δηλώσεις, αλλά δεν υπήρξε και καμία ενημέρωση από το υπουργείο Ανάπτυξης. Μέχρι αργά χτες το απόγευμα, το Γραφείο Τύπου του υπουργείου διαμήνυε ότι θα υπάρξει ανακοίνωση για τη συνάντηση, εντούτοις, ούτε ανακοίνωση υπήρξε, όπως και καμία ενημέρωση για την εξέλιξη της συζήτησης.

Η συνάντηση των δύο υπουργών, βέβαια, έγινε στο υπουργείο Ανάπτυξης, με τη συμμετοχή στελεχών της ΔΕΠΑ και της αντίστοιχης ιρανικής εταιρίας. Ωστόσο, η συζήτηση εστιάστηκε στην πρόθεση της συνεργασίας και της επέκτασης του αγωγού που συνδέει το Ιράν με την Αγκυρα της Τουρκίας, στην Ελλάδα, με την προοπτική να συνδεθεί με τα δίκτυα φυσικού αερίου της Δυτικής Ευρώπης. Μετά από τη συνάντηση των δύο υπουργών, ο Α. Τσοχατζόπουλος ερωτηθείς αν υπογράφηκε μνημόνιο απάντησε: «Μνημόνιο δεν υπογράψαμε. Ωστόσο, θα εκδοθεί ανακοινωθέν, το οποίο προσδιορίζει τα σημεία, στα οποία συμφωνήσαμε. Εξάλλου, θα συνεχίσουμε τις συζητήσεις, στο πλαίσιο της επίσκεψης στην Τεχεράνη τις επόμενες εβδομάδες, ώστε να ολοκληρώσουμε τις συζητήσεις».

Ο υπουργός Πετρελαίου του Ιράν σε δηλώσεις ανέφερε ξεκάθαρα ποιες είναι οι προθέσεις του Ιράν για την αγορά της Ελλάδας και της Ευρώπης, δηλώνοντας: «Το Ιράν έχει αποδείξει μέχρι σήμερα ότι είναι μια από τις πιο αξιόπιστες χώρες στην τροφοδοσία της Ευρώπης σε ενέργεια. Το Ιράν, που βρίσκεται σήμερα στη δεύτερη θέση, από πλευράς κοιτασμάτων φυσικού αερίου, και έχει το 17% των παγκόσμιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, επιθυμεί να συνεργαστεί με την Ελλάδα και την Τουρκία για την εξαγωγή αυτών των κοιτασμάτων προς την Ευρώπη. Σκοπός μας δεν είναι μόνο η εγχώρια αγορά της Ελλάδας. Στόχος είναι η εξαγωγή του φυσικού αερίου στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι συνομιλίες που είχα με τον Ελληνα φίλο μου απέδειξε ότι υπάρχει επιθυμία και βούληση από την ελληνική πλευρά, ώστε να προχωρήσει ένα τέτοιο σχέδιο, που πάνω από όλα πρέπει να είναι οικονομικό. Το φυσικό αέριο του Ιράν μπορεί να μεταφερθεί στην Ευρώπη είτε μέσω αγωγών φυσικού αερίου είτε και με υγροποιημένη μορφή».

Ερωτηθείς για το εμπάργκο των ΗΠΑ κατά της χώρας του και αν οι πρόσφατες δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου, Τζ. Μπους - που κατατάσσει το Ιράν στις εχθρικές προς τις ΗΠΑ χώρες - δημιουργούν δυσχέρειες σε αυτά τα πλάνα, ο Ιρανός υπουργός απάντησε: «Οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει εδώ και πολύ καιρό αυτές τις κυρώσεις στο Ιράν και, όπως γνωρίζετε, οι ευρωπαϊκές χώρες δεν έχουν υιοθετήσει αυτή την πολιτική των ΗΠΑ. Ολες οι μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρίες συμμετέχουν στις επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας στο Ιράν».

Η αμερικανική παρέμβαση δεν αφορά μόνο στην Ελλάδα, η οποία θα χρησιμοποιηθεί ως διαμετακομιστικό κέντρο για την προώθηση του ιρανικού φυσικού αερίου στη Δυτική Ευρώπη, αλλά και στις μεγάλες καταναλώτριες χώρες της Δυτικής Ευρώπης, που αναζητούν διέξοδο στις ενεργειακές πηγές στη Μέση Ανατολή. Με τη στάση της η ελληνική κυβέρνηση χρησιμοποιήθηκε ως αμερικανικό - αυτή τη φορά - ανάχωμα στις ενδοϊμπεριαλιστικές κόντρες που βρίσκονται σε εξέλιξη και κυρίως για τον έλεγχο των ενεργειακών πηγών και διόδων.