Οι Φιλιππίνες αποφάσισαν να αποκαταστήσουν πλήρως την ισχύ διμερούς συμφωνίας για τους όρους της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στο έδαφός τους, ανακοίνωσαν οι υπουργοί Αμυνας των δύο χωρών. Η απόφαση έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ουάσιγκτον, που δίνει ολοένα και μεγαλύτερη έμφαση στην αντιμετώπιση της ανόδου της Κίνας, ενισχύοντας τις συμμαχίες της στην περιοχή.

Ο Πρόεδρος των Φιλιππίνων, Ροντρίγκο Ντουτέρτε, ανακοίνωσε την αποκατάσταση μετά από συνάντηση που είχε την Πέμπτη με τον Αμερικανό υπουργό Αμυνας Λόιντ Οστιν, στην πρώτη επίσκεψη του τελευταίου στις Φιλιππίνες.

Η VFA (Visiting Forces Agreement - «Συμφωνία για τις επισκεπτόμενες δυνάμεις») περιέχει τους κανόνες για τους χιλιάδες Αμερικανούς στρατιωτικούς που αναπτύσσονται για γυμνάσια στη χώρα σχεδόν αδιάλειπτα. Ο Ντουτέρτε είχε αναγγείλει τον Φλεβάρη του 2020 ότι θα τερμάτιζε τη VFA, αφότου οι ΗΠΑ αρνήθηκαν βίζα σε πρόσωπο του στενού του περιβάλλοντος. Πάντως η VFA δεν είχε τερματιστεί στην πράξη. Ανανεώθηκε τρεις φορές, τελευταία τον Ιούνη, έπειτα από πολύμηνες διαπραγματεύσεις.

Ο Οστιν χαιρέτισε την επαναφορά της συμφωνίας σε πλήρη ισχύ, κάτι που «μας προσφέρει σιγουριά και σταθερότητα», καθώς και τη δυνατότητα «να κάνουμε μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς». Χαρακτήρισε «ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια και τη σταθερότητα του Ινδο-Ειρηνικού» μια «ισχυρή και ανθεκτική διμερής συμμαχία» ΗΠΑ - Φιλιππίνων.

Ο εκπρόσωπος του Ντουτέρτε δήλωσε ότι η απόφαση του Προέδρου «βασίστηκε στη διατήρηση του βασικού στρατηγικού συμφέροντος των Φιλιππίνων και στη σαφήνεια της θέσης των ΗΠΑ σχετικά με τις υποχρεώσεις και τις δεσμεύσεις τους βάσει της MDT (Συνθήκη Αμοιβαίας Αμυνας)».

Καθώς υπάρχουν μακροχρόνιες εντάσεις μεταξύ Φιλιππίνων και Κίνας στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, μέσα στον Ιούλη οι ΗΠΑ προειδοποίησαν την Κίνα ότι αν εξαπέλυε επίθεση στις Φιλιππίνες στη θάλασσα θα διακινδύνευε να ενεργοποιηθεί η συμφωνία του 1951 ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Μανίλα για «αμοιβαία άμυνα».

Την ίδια μέρα ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας επισκέφτηκε το Βιετνάμ, που επίσης αμφισβητεί τις κινεζικές θαλάσσιες διεκδικήσεις στην περιοχή.