«Πράσινο φως» άναψε τελικά η Σύνοδος Πρυτάνεων για τη φιλοσοφία και τις περισσότερες αντιδραστικές ρυθμίσεις του υπό διαβούλευση νόμου - πλαισίου για την Ανώτατη Εκπαίδευση, επικεντρώνοντας τις αντιρρήσεις της αποκλειστικά και μόνο στο προτεινόμενο μοντέλο διοίκησης. Να σημειωθεί ότι στη δισέλιδη ανακοίνωση της Συνόδου σημειώνεται πέντε φορές (!) ότι η απόφαση λήφθηκε κατά πλειοψηφία, θέλοντας να κάνει σαφές ότι υπήρξαν πρυτάνεις που προφανώς διαφοροποιήθηκαν σε περισσότερα θέματα του νομοσχεδίου.

Ετσι, το κατά πλειοψηφία ανακοινωθέν της Συνόδου κατατάσσει στα θετικά του νομοσχεδίου τις ρυθμίσεις που διευκολύνουν τα ιδρύματα να ιδρύουν και να «πουλούν» πολλαπλά προγράμματα και τίτλους σπουδών, τις ρυθμίσεις που ανοίγουν τον δρόμο για «εξατομίκευση» των σπουδών και αυτές που οδηγούν σε μεγαλύτερη διασύνδεση των ιδρυμάτων με τις επιχειρήσεις.

Αναφορικά τώρα με το μοντέλο διοίκησης, η Σύνοδος εκτιμά ότι τα Συμβούλια Διοίκησης πρέπει να έχουν συμβουλευτικό χαρακτήρα και να συμβάλλουν στην αναζήτηση πόρων, σημειώνουν ως αρνητικό ότι «απονευρώνεται τελείως ο ρόλος της Συγκλήτου», ενώ για τις θέσεις του πρύτανη, των αντιπρυτάνεων και των κοσμητόρων παρουσιάζουν τις διαφωνίες τους για τον τρόπο εκλογής και διορισμού τους, αφήνοντας να εννοηθεί ότι υποστηρίζουν το σημερινό μοντέλο διοίκησης.

Καταλήγοντας, η Σύνοδος ζητά να δοθεί χρόνος για «αναδιαμόρφωση του νομοσχεδίου» μετά από διαβούλευση με την ακαδημαϊκή κοινότητα και ζητά επίσης «την εξασφάλιση των απαραίτητων πόρων για την υλοποίηση των θετικών στοιχείων του νομοσχεδίου».

Να σημειωθεί ότι συνάντηση με το προεδρείο της Συνόδου είχε χτες ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλ. Τσίπρας, ο οποίος σε δηλώσεις του μετά επικεντρώθηκε επίσης στο μοντέλο διοίκησης. Είπε ακόμα ότι «επιχειρείται η μετάλλαξη του ακαδημαϊκού και αντιπροσωπευτικού πανεπιστημίου σε ένα πανεπιστήμιο που προσομοιάζει σε ιδιωτική εταιρεία», παραγνωρίζοντας ότι η επιχειρηματική δράση των ελληνικών πανεπιστημίων έχει αρχίσει εδώ και πάνω από 20 χρόνια και υποστηρίχτηκε από όλες τις κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης και της δικής του. Τέλος, έκανε λόγο για «απορρύθμιση των προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών όπως και δημιουργία προγραμμάτων σπουδών πολλών ταχυτήτων», όταν στις δικές του προτάσεις που παραπέμπει με τις δηλώσεις του είναι η δημιουργία διετών προπτυχιακών τύπου ΙΕΚ εντός των ΑΕΙ...

Στον αντίποδα των παραπάνω, όλο και περισσότεροι Σύλλογοι Πανεπιστημιακών εκφράζουν πλήρη απόρριψη και συνολικότερη, γενικότερη αντίθεση στον αντιδραστικό νόμο - πλαίσιο που βρίσκεται σε διαβούλευση, ζητώντας την απόσυρσή του.

Στο πλαίσιο αυτό, την απόρριψή της στο νομοσχέδιο εκφράζει η Γενική Συνέλευση του Συλλόγου ΔΕΕΠ της ΣΕΦΑΑ του ΕΚΠΑ, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι εισάγει νέο πρότυπο «διοίκησης» των πανεπιστημίων, κατά τα αντίστοιχα των ανώνυμων επιχειρήσεων. Ο ενιαίος χαρακτήρας των πανεπιστημιακών πτυχίων διασπάται και μετεξελίσσεται σε «τίτλους σπουδών», με πλήρη αποσύνδεσή τους από το επάγγελμα. Αποκόπτεται σταδιακά έως και μηδενίζεται η κρατική χρηματοδότηση των ΑΕΙ και επιχειρείται να αντικατασταθεί με τα έσοδα των Τμημάτων που θα προέλθουν από δίδακτρα και προσφορά «εκπαιδευτικών προϊόντων», δηλαδή των ξενόγλωσσων, χειμερινών, θερινών, μικρής διάρκειας κατάρτισης κ.λπ. όπως και υπηρεσιών έρευνας. Εισάγει νέες μορφές «ελαστικής» απασχόλησης για διδάσκοντες και ερευνητές, με κύρια πηγή μισθοδοσίας την αυτοχρηματοδότηση μέσω προγραμμάτων. «Το σχέδιο νόμου ορθώνει φραγμούς στην εκπαιδευτική διαδικασία, κτυπά τις εργασιακές σχέσεις του προσωπικού των ΑΕΙ, επιταχύνει τη μετατροπή των προγραμμάτων σπουδών σε συλλογές δεξιοτήτων, υποτάσσει την ίδια την εξέλιξη των επιστημών, της διδασκαλίας και της έρευνας σε εμπόρευμα», καταλήγει μεταξύ άλλων η ΓΣ της ΣΕΦΑΑ.

Αντίστοιχα απορρίπτει το νομοσχέδιο η Γενική Συνέλευση του Συλλόγου Μελών ΔΕΠ της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ, που μεταξύ άλλων επισημαίνει την πλήρη απουσία αναφορών στις ελληνικές ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες, το μέλλον των οποίων φαντάζει αβέβαιο. Ειδικά για τις ανθρωπιστικές σπουδές προσθέτει ότι «αντιμετωπίζονται ως ο "φτωχός συγγενής", αφού στο σύνολο του νομοσχεδίου η έρευνα θεωρείται αξιόλογη, μόνο εάν είναι (με ποιους όρους;) "καινοτόμος". Αναρωτιόμαστε εάν η έρευνα στη φιλοσοφία, στη γλωσσολογία, στη φιλολογία, στην ιστορία μπορεί να διεξαχθεί με την ίδρυση τεχνοβλαστών (spin offs). Σύμφωνα με το άρθρο 143, παρ. 3 στα κριτήρια εκλογής μέλους ΔΕΠ συμπεριλαμβάνεται επίσημα η ίδρυση τεχνοβλαστών ή η συμμετοχή του υποψήφιου ως μέλους ή ως μετόχου σε spin off εταιρεία». Οσο για την εμφάνιση της δυνατότητας ενός Τμήματος να παρέχει περισσότερα του ενός προγράμματα προπτυχιακών σπουδών ως κάτι νέου, η ΓΣ της Φιλοσοφικής σημειώνει ότι «υπάρχει στα ελληνικά ΑΕΙ ήδη από τη δεκαετία του 1980. Στο πλαίσιο του ΦΠΨ λειτουργούσε το αυτόνομο Πρόγραμμα Ψυχολογίας και στο Τμήμα Ιταλικής και Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας προσφέρονταν δύο αυτόνομα Προγράμματα Προπτυχιακών Σπουδών».

Πλήρη αντίθεση στο σύνολο του νομοσχεδίου εκφράζει και το διευρυμένο ΔΣ του Συλλόγου Διδασκόντων Θετικών Επιστημών του ΕΚΠΑ, τονίζοντας: «Ως Σύλλογος έχουμε επανειλημμένα αναδείξει τα υπαρκτά προβλήματα στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, όπως είναι η πενιχρή χρηματοδότηση, η καθήλωση των μισθών σε απαράδεκτα επίπεδα, οι πολύ μεγάλες ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό, αλλά και η ελλιπής λογοδοσία με το υφιστάμενο μοντέλο διοίκησης. Τα μείζονα αυτά προβλήματα όχι μόνο δεν αντιμετωπίζονται από το νομοσχέδιο, αλλά με τις διατάξεις του οδηγούνται σε περαιτέρω όξυνση, ενώ οι όποιες θετικές ρυθμίσεις εισάγονται παραμένουν δευτερεύουσας σημασίας». Ο Σύλλογος καλεί τους προέδρους των Τμημάτων να συγκαλέσουν Γενικές Συνελεύσεις στα Τμήματα για να συζητήσουν το θέμα και στη συνέχεια οι αποφάσεις να μεταφερθούν στη Σύγκλητο.