Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση, ύστερα από την οργισμένη λαϊκή κατακραυγή κατά των προτάσεων Γιαννίτση, παρουσιάζει τις προτάσεις της σκόπιμα ασαφείς και θολές. Κυρίως για να διευκολύνει τις ηγεσίες των ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ να συμμετάσχουν στον κοινωνικό διάλογο - απάτη. Ωστόσο, ο πυρήνας των προτάσεων Γιαννίτση παραμένει. Οι κύριες απ' αυτές αφορούσαν μειώσεις στις συντάξεις, αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης και μετατροπή της επικουρικής ασφάλισης σε «επαγγελματική» ασφάλιση.

Οι προτάσεις της ευθυγραμμίζονται με τις γνωστές κατευθύνσεις της νεοφιλελεύθερης πολιτικής στον τομέα της ΚΑ που προωθούν η ΕΕ και οι πολυεθνικές για μείωση της χρηματοδότησης από το κράτος και την εργοδοσία, τη συρρίκνωση των κοινωνικών παροχών και τη μεταφορά πόρων της ΚΑ στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Πάγια επιδίωξη της πολιτικής αυτής είναι η συγκεντροποίηση του κεφαλαίου, με την αντεργατική πολιτική μείωσης της τιμής της εργατικής δύναμης, ώστε να εξασφαλίζονται υπερκέρδη στις επιχειρήσεις.

Οι κατώτερες συντάξεις θα διασφαλιστούν «τουλάχιστον στα σημερινά επίπεδα», λέει η κυβέρνηση. Ομως και η ΝΔ έλεγε τα ίδια τον Οκτώβρη του 1990 και με βάση το Ν. 1902/90 οι κατώτερες συντάξεις του ΙΚΑ από 20 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη το 1990 έχουν πέσει, σε πραγματικές τιμές, στα 15. Μπορεί δηλαδή οι συνταξιοδοτούμενοι από 1-1-2003 κι ύστερα να παίρνουν παγωμένες τις σημερινές πολύ χαμηλές κατώτερες συντάξεις (115.500-128.500 δρχ.). Κρίσιμο στοιχείο για τις εργαζόμενες μητέρες είναι ότι όσες θα μπουν στην αγορά εργασίας από 1-1-2003 θα συνταξιοδοτηθούν στα 65. Επίσης, κρίσιμο στοιχείο για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα είναι η επανεξέτασή τους. Οσοι παρακολουθούν τα πράγματα της ΚΑ, γνωρίζουν τις επίμονες προσπάθειες του ΠΑΣΟΚ (βλ. άρθρο 22 Ν. 1469/84) και της ΝΔ (βλ. άρθρο 32 Ν. 1902/90), ύστερα από πιέσεις του ΣΕΒ, για επανεξέταση των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων, καθώς και τις εκτιμήσεις που γίνονταν για τον αποχαρακτηρισμό μέχρι και του 80% των επαγγελμάτων αυτών.

Η αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης στο 65ο έτος, για άνδρες και γυναίκες, παραβλέπει τη βιολογική αντοχή των εργαζομένων, τις δυσχέρειες απασχόλησης και τις συνθήκες εργασίας.

Οι προτάσεις Γιαννίτση (σελ. 6) μιλούσαν για μετατροπή της επικουρικής σε «επαγγελματική» ασφάλιση, με συμφωνία εργοδοτών και εργαζομένων και μετατροπή μέρους του διανεμητικού συστήματος των επικουρικών συντάξεων σε κεφαλαιοποιητικό σύστημα. Από κοντά οι προτάσεις της ΓΣΕΕ μιλούν, επίσης, για ανάπτυξη της επικουρικής επαγγελματικής σύνταξης, μέσω Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (ΣΣΕ), με παράλληλη λειτουργία της κύριας σύνταξης με διανεμητικό σύστημα και της επικουρικής ασφάλισης, καθώς και της επικουρικής επαγγελματικής με κεφαλαιοποιητικό σύστημα.

Από το άλλο μέρος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί πρόταση οδηγίας, που έχει υιοθετηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ήδη συζητείται στο ΕΚΟΦΙΝ, για την ανάπτυξη των επικουρικών επαγγελματικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων (ταμείων). Τα ταμεία αυτά αποφασίζονται με συμφωνίες εργοδοτών και εργαζομένων, συνήθως μέσω ΣΣΕ, έχουν διμερή χρηματοδότηση και λειτουργούν με το κεφαλαιοποιητικό σύστημα.

Τα επικουρικά επαγγελματικά ταμεία γνωρίζουν άνθηση σε ΗΠΑ, Βρετανία, Αυστραλία, Δανία, Ολλανδία, Ελβετία και άλλες χώρες και έχουν πάρει χαρακτήρα υποχρεωτικής ασφάλισης, που ασκείται μέσω ασφαλιστικών εταιριών ή χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων. Οπως υπολογίζεται, το 25% του ενεργού πληθυσμού της Ευρώπης καλύπτεται από τα επαγγελματικά ταμεία. Οπου αναπτύσσονται τα επαγγελματικά ταμεία, αποδυναμώνεται σημαντικά η δημόσια κύρια ασφάλιση. Τα ταμεία αυτά αποβλέπουν, κατά πρώτο λόγο, στην ενίσχυση των χρηματιστηριακών αγορών και, κατά δεύτερο λόγο, στη χορήγηση συμπληρωματικών συντάξεων έναντι των πραγματοποιούμενων μειώσεων της κύριας σύνταξης, για να ελαφρύνεται η χρηματοδότησή της από το κράτος και τους εργοδότες.

Στόχος της κυβέρνησης είναι να οδηγηθούν στην κεφαλαιαγορά τα αποθεματικά των επικουρικών ταμείων που ανέρχονται σε τρία (3) τρισεκατομμύρια, τα οποία, όπως ελπίζει, με την αποθεματοποίηση εισφορών που θα γίνει, για να στηριχτεί το κεφαλαιοποιητικό σύστημα, θα διπλασιαστούν σύντομα.

Παράγοντες της κυβέρνησης διαβεβαιώνουν, προβάλλοντας και τις εξαιρέσεις από τα μέτρα διαφόρων κατηγοριών εργαζομένων, τις μητέρες κ.ά., ότι από τις προτάσεις της δε θίγονται οι εργαζόμενοι. Πέρα από το ότι μιλούν για «πρώτη φάση» μέτρων, όλοι οι μισθωτοί θίγονται βέβαια από την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης. Θα θιγούν στο μέλλον και οι μητέρες και οι απασχολούμενοι στα βαρέα και ανθυγιεινά. Και βέβαια θα θιγούν όλοι ανεξαίρετα οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι με την επιχειρούμενη αναδιάρθρωση του υπάρχοντος συστήματος ΚΑ, με την εισαγωγή των περιβόητων πυλώνων και την υποβάθμιση της κύριας σύνταξης και τη διάλυση της υπάρχουσας επικουρικής ασφάλισης. Με το χτύπημα δηλαδή του κορμού του συστήματος ασφάλισης της χώρας μας.

Το ΚΚΕ θεωρεί ότι η ΚΑ είναι δικαίωμα της εργατικής - λαϊκής οικογένειας και ότι η ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών απαιτεί ριζικές αλλαγές στο επίπεδο της εξουσίας και της οικονομίας, ώστε να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις για την οικοδόμηση ενός συστήματος ΚΑ, που θα προσφέρει στο σύνολο του πληθυσμού της χώρας αξιοπρεπείς συντάξεις, ανθρώπινη περίθαλψη και επαρκείς παροχές πρόνοιας. Τάσσεται κατά της εισαγωγής των αποθεματικών της ΚΑ στο χρηματιστηριακό τζόγο και της παράδοσης της επικουρικής ασφάλισης στο ιδιωτικό κεφάλαιο και υποστηρίζει ότι η ΚΑ πρέπει να ανήκει στην ευθύνη του κράτους, να είναι κοινωνική, υποχρεωτική και καθολική και να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες του εργαζόμενου λαού.