Συνάντηση κορυφής πραγματοποίησαν χτες στην Αβάζα του Τουρκμενιστάν στις ακτές της Κασπίας οι ηγέτες της Τουρκίας, Ρ. Τ. Ερντογάν, του Αζερμπαϊζάν, Ιλχ. Αλίγιεφ και του Τουρκμενιστάν, Σ. Μπερντιμουχαμέντοφ, με στόχο να επιτευχθούν συγκεκριμένες συμφωνίες, κυρίως στον τομέα της Ενέργειας. Τα τρία κράτη συμμετέχουν και στον Οργανισμό Τουρκικών Κρατών, προωθώντας ανταγωνιστικά σχέδια προς άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, όπως τη Ρωσία, η οποία παράλληλα αποτελεί σημαντικό «εταίρο» του Αζερμπαϊτζάν και του Τουρκμενιστάν, αλλά και του Ιράν. Στην περιοχή άλλωστε παρεμβαίνουν όλο και πιο εντατικά οι ΗΠΑ και η Κίνα.

Η Τουρκία έχει δηλώσει πως θέλει να μεταφέρει το φυσικό αέριο της Κασπίας προς την Ευρώπη και το Τουρκμενιστάν αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς φυσικού αερίου στον κόσμο, ωστόσο μέχρι σήμερα οι οικονομικές του σχέσεις είναι προσανατολισμένες κυρίως προς την Κίνα.

Η χτεσινή συνάντηση της Αβάζα είχε ως βασική ατζέντα τη διερεύνηση των δυνατοτήτων μεταφοράς τουρκμενικού φυσικού αερίου στην αντικρινή ακτή της Κασπίας και τη μεταφορά του από το Αζερμπαϊτζάν στις ευρωπαϊκές αγορές μέσω του αγωγού TANAP. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί με δημιουργία υποθαλάσσιου αγωγού, σχέδιο το οποίο η Ρωσία σταθερά προσπαθεί να αποτρέψει.

Στο μεταξύ η ηγεσία του Τουρκμενιστάν προσπαθεί όλο και περισσότερο να «ισορροπήσει» μεταξύ του παραδοσιακού «στρατηγικού εταίρου», της Ρωσίας, των ΗΠΑ και της Κίνας. Η συμφωνία παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στο Αφγανιστάν από το Τουρκμενιστάν και οι φιλοδοξίες για μεταφορά τουρκμενικού φυσικού αερίου μέσω Αφγανιστάν στις τεράστιες αγορές του Πακιστάν και της Ινδίας δείχνουν πως όλο και λιγότερο η τουρκμένικη ηγεσία «λαμβάνει υπόψη» τα συμφέροντα της Ρωσίας και της Κίνας.

Στο μεταξύ εντείνεται η αντιπαράθεση Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν και άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων στην περιοχή του Νότιου Καυκάσου, με επίκεντρο το Ναγκόρνο Καραμπάχ και τον διάδρομο Λατσίν, τη μόνη οδό διασύνδεσης της Αρμενίας με τον θύλακα μετά τον πόλεμο το φθινόπωρο του 2020.

Τη Δευτέρα, αναφέρει το ρεπορτάζ, μια ομάδα Αζέρων που αυτοαποκαλούνταν «οικολόγοι», απέκλεισαν τον διάδρομο του Λατσίν και την Τρίτη το Αζερμπαϊτζάν διέκοψε την παροχή φυσικού αερίου στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Οπως ξεκαθάρισε η αζέρικη ηγεσία, απαιτεί να σταματήσει η παράνομη εξόρυξη στο κοίτασμα χρυσού Gyzylbulag και στο κοίτασμα χαλκού - μολυβδαινίου Damirli στο Καραμπάχ, στην περιοχή που ελέγχουν οι ρωσικές «ειρηνευτικές» δυνάμεις που έχουν αναπτυχθεί εκεί μετά τον πόλεμο.

«Γι' αυτό ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών, εκπρόσωποι μη κυβερνητικών οργανώσεων, άλλοι ακτιβιστές συγκεντρώθηκαν στον δρόμο Σούσα - Χανκέντι - Λατσίν για να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους», ισχυρίστηκε ο Αζέρος προεδρικός σύμβουλος.

Μέχρι αργά προχτές βράδυ, η διοίκηση των ρωσικών «ειρηνευτικών» δυνάμεων διεξήγαγε διαπραγματεύσεις με εκπροσώπους του Αζερμπαϊτζάν, προκειμένου να αποκατασταθεί η κυκλοφορία μέσω του διαδρόμου του Λατσίν, ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Αμυνας. Ο έλεγχος του διαδρόμου του Λατσίν αποτελεί στρατηγικό σημείο στον έλεγχο της περιοχής και πάγιο σημείο αντιπαράθεσης Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν στις διαπραγματεύσεις για «ειρηνευτική συμφωνία» και καθορισμό των μεταξύ τους συνόρων.

Ο Αρμένιος Πρόεδρος κάλεσε την διεθνή κοινότητα να παρέμβει για την κατάσταση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, σημειώνοντας πως με το μπλοκάρισμα του δρόμου του Λατσίν «πάνω από 120.000 παιδιά, ηλικιωμένοι, γυναίκες και άνδρες στερούνται ζωτικής σημασίας πρόσβασης στην Αρμενία και στον υπόλοιπο κόσμο».

Η ΕΕ εξέφρασε «σοβαρή ανησυχία» για τις εξελίξεις γύρω από τον διάδρομο του Λατσίν και κάλεσε το Αζερμπαϊτζάν να φροντίσει για «ελεύθερη και ασφαλή μετακίνηση κατά μήκος του».