Με βασικό αίτημα την παράδοση πυραύλων μεγαλύτερου βεληνεκούς και ΝΑΤΟικού τύπου μαχητικών αεροσκαφών ταξίδεψε ο Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι σε Λονδίνο, Παρίσι και Βρυξέλλες την περασμένη βδομάδα, με το ευρωατλαντικό μπλοκ να προαναγγέλλει παραπέρα ενίσχυση της πολύμορφης στρατιωτικής στήριξης στο Κίεβο.

Η ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία όπως όλα δείχνουν βρίσκεται σε μια φάση που προμηνύει στρατιωτική κλιμάκωση στο πεδίο τούς επόμενους μήνες, ενώ ταυτόχρονα όλα τα στρατόπεδα προετοιμάζονται για παρατεταμένη, σε βάθος χρόνου γεωπολιτική αντιπαράθεση για τον συσχετισμό δυνάμεων στην Ανατολική Ευρώπη, ακόμα και μετά από μια ενδεχόμενη συμφωνία τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία.

Στο μεταξύ, τόσο οι πύραυλοι μεγαλύτερου βεληνεκούς, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για χτυπήματα σε ρωσικό έδαφος, όσο και τα ΝΑΤΟικών προδιαγραφών μαχητικά αεροσκάφη που ζητάει το Κίεβο, αυξάνουν την πιθανότητα επέκτασης του πολέμου και άμεσης στρατιωτικής σύγκρουσης ΝΑΤΟ - Ρωσίας. Για πυραύλους μεγαλύτερου βεληνεκούς έχουν ήδη δεσμευτεί ΗΠΑ και Βρετανία, ενώ η ΕΕ ή κράτη - μέλη της δεν έχουν ανακοινώσει ακόμα τέτοια απόφαση.

Την εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων σε μαχητικά αεροσκάφη ΝΑΤΟικού τύπου ανακοίνωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρ. Σούνακ την Τετάρτη, υποδεχόμενος τον Ουκρανό Πρόεδρο στο Λονδίνο, ενώ παράλληλα θα ξεκινήσει και εκπαίδευση Ουκρανών πεζοναυτών, «διασφαλίζοντας ότι η Ουκρανία έχει στρατό ικανό να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της στο μέλλον».

Πρόκειται για μια «επένδυση» για το μέλλον στη γεωπολιτική σύγκρουση με τη Ρωσία, αλλά και για τον ανταγωνισμό μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα. Σύμφωνα με τα λεγόμενα Βρετανών αξιωματούχων, η εκπαίδευση σε ΝΑΤΟικών προδιαγραφών μαχητικά αεροσκάφη διαρκεί περίπου 36 μήνες.

Εξάλλου, όπως διευκρίνισε ο Βρετανός υπουργός Αμυνας Μπεν Ουάλας, «η Βρετανία δεν έχει πει ότι πρόκειται απαραίτητα να στείλει μαχητικά αεροσκάφη στην Ουκρανία (...) Θα ξεκινήσουμε εκπαίδευση για να βελτιώσουμε την ανθεκτικότητα της Ουκρανίας, πιθανότατα μετά τη σύγκρουση», όπως στηρίζονται οι ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις από το 2014, είπε. Ακόμα δηλαδή και να μην ενταχθεί τυπικά η Ουκρανία στο ΝΑΤΟ, ουσιαστικά θα διαθέτει ΝΑΤΟικό εξοπλισμό και τεχνογνωσία.

Γενικότερα, ήδη έχουν εκπαιδευτεί στη Βρετανία 10.000 Ουκρανοί στρατιώτες τους τελευταίους έξι μήνες και φέτος θα εκπαιδευτούν άλλοι 20.000.

Επιπλέον, η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα προμηθεύσει την Ουκρανία με «δυνατότητες μεγαλύτερης εμβέλειας».

Μετά το Λονδίνο ο Ζελένσκι μετέβη στο Παρίσι, όπου συναντήθηκε με τον Γάλλο ομόλογό του, Εμ. Μακρόν, και με τον Γερμανό καγκελάριο, Ολ. Σολτς, ενώ την Πέμπτη συμμετείχε για πρώτη φορά διά ζώσης στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες και μίλησε στο Ευρωκοινοβούλιο.

Σε δηλώσεις τους ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σ. Μισέλ και ο ύπατος εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, υπογράμμισαν την ανάγκη αύξησης της στρατιωτικής βοήθειας προς το Κίεβο, χωρίς να ανακοινωθούν δημόσια συγκεκριμένες αποφάσεις.

Σύμφωνα με τον Ουκρανό Πρόεδρο, αρκετοί ηγέτες της ΕΕ ανέφεραν στη Σύνοδο ότι είναι έτοιμοι να παράσχουν στο Κίεβο δυτικά μαχητικά αεροσκάφη. Στη συνέχεια ο Ζελένσκι είχε «μια σειρά από διμερείς συνομιλίες», για τις οποίες έλεγε ότι «θα θέσουμε το θέμα των μαχητικών αεροσκαφών», ενώ «ορισμένες συμφωνίες δεν είναι δημόσιες, αλλά είναι θετικές».

«Για εμάς αυτό το θέμα δεν είναι στην ατζέντα», δήλωσε ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Αμυνας, ενώ, σύμφωνα με την εκπρόσωπο της γερμανικής κυβέρνησης, το θέμα των δυτικών μαχητικών αεροσκαφών «δεν συζητήθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο» των 27 ηγετών. Υπενθυμίζεται ότι η Ουκρανία θα παραλάβει εντός των προσεχών μηνών - γύρω στα τέλη Μάρτη - «τουλάχιστον 100 άρματα "Leopard 1 A5"» από τη Γερμανία, την Ολλανδία και τη Δανία.

Πάντως οι ηγέτες της ΕΕ δεν έδωσαν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την ένταξη της Ουκρανίας, παρά την επιμονή του Κιέβου για ταχεία διαδικασία και έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων μέσα στο 2023. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ναι μεν επιβεβαίωσαν ότι «η θέση της Ουκρανίας είναι στην ΕΕ», ωστόσο προτάσσουν την ολοκλήρωση της διαδικασίας που ισχύει για όλες τις υποψήφιες χώρες, την εκπλήρωση οικονομικών και πολιτικών προϋποθέσεων, να τερματιστεί ο πόλεμος κ.λπ.

Προσεκτικές χαρακτηρίζονται οι κινήσεις και στο θέμα των «παγωμένων» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων σε δυτικές χώρες, προκειμένου τα χρήματα αυτά να κατασχεθούν και να δοθούν για να χρηματοδοτηθεί η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Καθώς το θέμα είναι νομικά πολύπλοκο, ορισμένοι ηγέτες ζήτησαν να γίνουν μεθοδικές κινήσεις στη βάση του «Διεθνούς Δικαίου», ώστε οι όποιες αποφάσεις να είναι σύννομες (καθώς καταγράφονται «ανησυχίες» για το προηγούμενο που μπορεί να δημιουργηθεί στις διεθνείς καπιταλιστικές συναλλαγές).

Η ουκρανική κυβέρνηση ζήτησε επίσημα από την Ολλανδία μαχητικά αεροσκάφη F-16 αμερικανικής κατασκευής, ανακοινώθηκε την Παρασκευή.

Η ολλανδική κυβέρνηση έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι δεν έχει «ταμπού» στη στρατιωτική βοήθεια που στέλνει στην Ουκρανία και ο πρωθυπουργός, Μ. Ρούτε, προσερχόμενος στη Σύνοδο δήλωσε: «Δεν αποκλείουμε τίποτα, όσο δεν υπάρχει κατάσταση βάσει του άρθρου 5 μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας».

Η Ολλανδία καταργεί σταδιακά τα F-16. Εχουν απομείνει 24, αλλά σχεδιάζει να απαλλαγεί από αυτά μέχρι το επόμενο έτος, καθώς θα μεταβεί στο F-35 επόμενης γενιάς. Το 2021 πούλησε 12 πίσω στις ΗΠΑ, για να τα χρησιμοποιήσουν ως εκπαιδευτικά.

Πιο επιφυλακτικός εμφανίστηκε ο Ολλανδός υπουργός Αμυνας, επιβεβαιώνοντας το επίσημο αίτημα της Ουκρανίας: «Λαμβάνουμε πάντα πολύ σοβαρά όλα τα αιτήματα της Ουκρανίας. Αλλά μαχητικά αεροσκάφη... αυτό είναι πολύ περίπλοκο». Ανέφερε την πολυπλοκότητα της χρήσης του συστήματος των F-16, ότι θα πρέπει να συζητηθεί με τους Αμερικανούς και άλλους «συμμάχους», αλλά και να εξεταστούν πολύ σοβαρά οι συνέπειες μιας τέτοιας παράδοσης.

Μετά τους μαζικούς ρωσικούς βομβαρδισμούς το βράδυ της Πέμπτης και το πρωί της Παρασκευής σε Κίεβο, Χάρκοβο, Ζαπορίζια και αλλού, ο σύμβουλος της ουκρανικής προεδρίας Μ. Ποντόλιακ απαίτησε: «Αρκετά με τις κουβέντες και τον πολιτικό δισταγμό. Μόνο γρήγορες αποφάσεις: Πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς, μαχητικά αεροσκάφη».

Παράλληλα, μέρα με τη μέρα εντείνονται οι «προειδοποιήσεις» της Μόσχας προς τα κράτη του ΝΑΤΟ ότι αποτελούν μέρος της σύγκρουσης, ενισχύοντας έτσι το ενδεχόμενο επέκτασης του πολέμου.

«Παρέχοντας στην Ουκρανία όπλα, δορυφόρους, πληροφορίες, συμμετέχοντας στον σχεδιασμό και την υλοποίηση τακτικών επιχειρήσεων, στις μάχες με την κάλυψη εθελοντών και με στρατιωτικούς εκπαιδευτές, αναμφίβολα οι χώρες του ΝΑΤΟ είναι μέρος της σύγκρουσης», σημείωσε στέλεχος του ρωσικού ΥΠΕΞ, προσθέτοντας ότι η Ρωσία αντιλαμβάνεται την Ουκρανία ως de facto μέλος του ΝΑΤΟ «επειδή λειτουργεί ως όργανο του ΝΑΤΟ για να προκαλέσει τη μέγιστη ζημιά στη Ρωσία».

Η Ρωσία θεωρεί όλες αυτές τις παραδόσεις όπλων στον ουκρανικό στρατό αυξανόμενη εμπλοκή της Βρετανίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας στη σύγκρουση στην Ουκρανία, σχολίασε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμ. Πεσκόφ, τονίζοντας ότι «η γραμμή μεταξύ έμμεσης και άμεσης εμπλοκής σταδιακά εξαφανίζεται».

Στο μεταξύ η Ρωσία θα αυξήσει την παραγωγή διαφόρων τύπων όπλων και σύγχρονων αρμάτων μάχης, ως απάντηση στην παράδοση προηγμένων τεθωρακισμένων οχημάτων στην Ουκρανία, είπε ο αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Ντμ. Μεντβέντεφ, κάνοντας λόγο για «παραγωγή και εκσυγχρονισμό χιλιάδων αρμάτων μάχης».