Με την περιοδική έκδοση «Μικρή Αρκτος» υπό μάλης συνεχίζουμε το οδοιπορικό μας στους «Εθνικούς Δρυμούς και τα Εθνικά Θαλάσσια Πάρκα». Θα ξεκινήσουμε από τον Εθνικό Δρυμό Αίνου. Με κυρίαρχο είδος την ενδημική Κεφαλληνιακή Ελάτη, που σχηματίζει πυκνά δάση στα μεγαλύτερα υψόμετρα και με την παρουσία ενός σημαντικού πληθυσμού αλόγων, που ζουν σε ημιάγρια κατάσταση, ο Αίνος (υψόμετρο 1.600 μέτρων) αν και είναι ο μικρότερος Εθνικός Δρυμός της χώρας μας, αποτελεί ένα πολύ σημαντικό οικοσύστημα. Ιδρύθηκε το 1962 και από τότε έχει επιβληθεί στην περιοχή ειδικό καθεστώς προστασίας. Το δάσος ελάτης του Αίνου είναι ιδιαίτερης φυσικής αξίας, αφού είναι το μοναδικό του Ιονίου. Κύριο μέλημα είναι η διαφύλαξη της ενδημικής Κεφαλληνιακής Ελάτης από υβριδισμό, που θα επέφερε αλλοίωση των χαρακτηριστικών της. Εκτός από την ελάτη, στις πλαγιές του Αίνου φυτρώνει πληθώρα ενδημικών ειδών χλωρίδας.

Η Κεφαλληνιακή Ελάτη εμφανίζεται σε εκτεταμένα δάση και στον Εθνικό Δρυμό Οίτης, που βρίσκεται στο νομό Φθιώτιδας. Στα λιβάδια της Οίτης φυτρώνουν οι περίφημοι κόκκινοι κρίνοι, καθώς και το δηλητηριώδες θεραπευτικό φυτό ελλέβορος, που χρησιμοποιούσαν στην αρχαιότητα. Στα όρια του Δρυμού σώζονται τα ερείπια του ναού του Ηρακλή. Η πανίδα της περιοχής είναι πολύ αξιόλογη με μεγάλη ποικιλία θηλαστικών, πουλιών, αμφιβίων και ερπετών. Σημαντική, όμως, είναι και η ιστορία του, αφού το 1821 αποτέλεσε ορμητήριο αντίστασης των Ελλήνων, κατά του Ομέρ Βρυώνη και του Κιοσέ Μεχμέτ. Στη σκιά των υπεραιωνόβιων πλατανιών, που βρίσκονται στους Καμποτάδες, ξεκουράστηκαν ο Γκούρας, ο Δυοβουνιώτης και ο Αθανάσιος Διάκος πριν από τη μάχη της Αλαμάνας.

Πυκνά δάση Μαύρης Πεύκης, ιδιαίτερα αξιόλογη πανίδα, βραχώδεις κορυφογραμμές, χαράδρες, κοιλάδες και ορμητικοί χείμαρροι χαρακτηρίζουν αυτή τη μοναδική σε φυσικότητα και βιολογική αξία περιοχή, που αποτελεί τμήμα της Πίνδου. Η Βάλια Κάλντα (Ζεστή Κοιλάδα, στη βλάχικη διάλεκτο) ανακηρύχτηκε Εθνικός Δρυμός το 1966 και είναι ένας από τους σπουδαιότερους δρυμούς. Αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές περιοχές για την καφέ αρκούδα και για τα αρπακτικά, όπως ο Ασπροπάρης, το Ορνιο, ο Βασαετός, το Χρυσογέρακο αλλά και για οκτώ είδη δρυοκολαπτών. Το καθεστώς προστασίας στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Πίνδου είναι ιδιαίτερα αυστηρό.

Λίγα χιλιόμετρα έξω από την Αθήνα, βρίσκεται ο Εθνικός Δρυμός Σουνίου, που ιδρύθηκε το 1974. Το «Εγκοιλον Χάος» το τεράστιο βάραθρο, δεσπόζει στο Δρυμό και αποτελεί Φυσικό Μνημείο. Σε μικρή απόσταση από αυτό, διατηρούνται βοτανικά απολιθώματα ειδών που έχουν εξαφανιστεί εδώ και αιώνες. Η Χαλεπή Πεύκη κατακλύζει το Σούνιο, δημιουργώντας πυκνά δάση. Δίπλα στα πεύκα φύονται αγριελιές, κουμαριές, λυγαριές, κέδροι, ενώ ανθίζουν πολλά σπάνια αγριολούλουδα, ανάμεσά τους, η Κεντέιρια η Λαυρεωτική, ενδημικό είδος της περιοχής. Το υπέδαφος του Σουνίου είναι πλούσιο σε ορυκτά και μεταλλεύματα. Σε όλη την περιοχή είναι ορατά τα λείψανα των αρχαίων μεταλλείων και εργαστηρίων, μέσα στις στοές των οποίων βρέθηκαν ανθρώπινοι σκελετοί, που χρονολογούνται από τον 2ομ.Χ. αιώνα. Κάποτε πλούσια ήταν και η πανίδα του Σουνίου, αφού, σύμφωνα με περιγραφές υπήρξε ένας από τους αξιόλογους κυνηγότοπους.

Τις μας απομένει να επισκεφτούμε; Τα Θαλάσσια Πάρκα. Η «Μικρή Αρκτος» μάς ξεναγεί στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου. Διαβάζουμε: «Ο κόλπος του Λαγανά που βρίσκεται στη Ζάκυνθο είναι η πιο σημαντική περιοχή αναπαραγωγής της απειλούμενης θαλάσσιας χελώνας Caretta carreta. Για τη διαχείριση και προστασία της ευαίσθητης αυτής περιοχής συστάθηκε το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου, καθώς και ο ενιαίος φορέας διαχείρισης, όπως προβλέπεται από τον αναθεωρημένο νόμο 1650/1986. Με την πρόσφατη πυρκαγιά, έργο εμπρηστών, καταστράφηκε ένα μεγάλο μέρος του πυρήνα του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου της Ζακύνθου. Ο Φορέας Διαχείρισης του Πάρκου καταβάλλει υπεράνθρωπες προσπάθειες για την αποκατάσταση του βιότοπου της Καρέτα καρέτα.

Και, τέλος, θα βρεθούμε στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Β. Σποράδων που ιδρύθηκε το 1992 με Προεδρικό Διάταγμα, για την προστασία της φώκιας Μονάχους μονάχους, δηλαδή για το σπανιότερο είδος φώκιας από τα 18 είδη που υπάρχουν.

Τώρα που τα μάθαμε όλα αυτά - φυσικά μερικά τα ξέραμε, αλλά τα περισσότερα τα είχαμε λησμονήσει- συνειδητοποιούμε ότι αυτές οι περιοδικές εκδόσεις είναι εξαιρετικές. Σε ξεναγούν, σου εξηγούν, σε ψυχαγωγούν και σε ενημερώνουν.