Αυτοί είναι μόνο μερικοί από τους δεκάδες αντίστοιχους τίτλους σε εφημερίδες και ιστοσελίδες που κυριάρχησαν και κυριαρχούν όποτε γίνονται διάφορες ανακοινώσεις για τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ. Και αυτούς τους τίτλους, αυτήν τη λογική, διαφημίζουν, τώρα, ενόψει εκλογών διάφοροι υποψήφιοι περιφερειάρχες και δήμαρχοι της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, ως το διαβατήριο για τη σίγουρη επιτυχία εάν εκλεγούν.

Τι συμβαίνει όμως με αυτά τα κονδύλια; Πώς τα διαχειρίζονται δήμοι και Περιφέρειες, ως κομμάτι έτσι κι αλλιώς του κρατικού μηχανισμού; Γίνονται έργα ζωτικής σημασίας για την κάλυψη των λαϊκών αναγκών;

Πέρα από τις ...βαρυσήμαντες και εντυπωσιακές ανακοινώσεις, έχει αποδειχθεί ότι αυτά τα «πακέτα» που διοχετεύονται και μέσω των δήμων και των Περιφερειών, δεν προορίζονται για την κάλυψη σημαντικών λαϊκών αναγκών, όπως για παράδειγμα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας ή άλλων υποδομών για την προστασία του λαού. Αντίθετα, τοποθετούνται σε ένα τραπέζι στο οποίο στήνεται το μεγάλο φαγοπότι των επιχειρηματικών ομίλων.

Οι εικόνες από τις πρόσφατες πυρκαγιές και τις πλημμύρες θα μπορούσαν από μόνες τους να αποτελούν τον μοναδικό αδιάψευστο μάρτυρα γι΄ αυτό. Ομως, οι ίδιες οι κατευθύνσεις, τα προαπαιτούμενα και οι όροι που προβλέπουν αυτά τα χρηματοδοτικά προγράμματα, αποκαλύπτουν και την ουσία.

Σε μια από τις ενημερωτικές ημερίδες της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας με θέμα το Ταμείο Ανάκαμψης, είναι χαρακτηριστικό ότι αναφέρθηκαν τα εξής, σχετικά με το πού πρέπει να διοχετευθούν κονδύλια. Συγκεκριμένα: Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και οδοφωτισμού, αναπλάσεις, συμπράξεις για επιχειρηματικά πάρκα και ...«smart cities», αφού, όπως έλεγε ο τότε πρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Τρικάλων Δημήτρης Παπαστεργίου, νυν υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης «γνωρίζουμε ότι ένα μεγάλο κομμάτι του Ταμείου Ανάκαμψης θα είναι στοχευμένο σε έργα πράσινων και έξυπνων πόλεων»...

Οπως παρατηρήσατε, στα παραπάνω δεν υπάρχουν έργα αντιπλημμυρικής, αντιπυρικής και αντισεισμικής προστασίας. Αναφορά σε αυτά βέβαια στην ίδια ενημερωτική ημερίδα είχε κάνει ο τότε αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης, αλλά με έναν περίεργο τρόπο...

Είχε πει λοιπόν σχετικά με τα έργα που έχουν και τοπικό χαρακτήρα και εμπλέκεται άμεσα ή έμμεσα η Τοπική Διοίκηση ότι περιλαμβάνονται: «Εργα ύδρευσης, εξοικονόμησης πόσιμου νερού, άρδευσης, αποχέτευσης, αντιπλημμυρικά, αντιπυρικής προστασίας, αλλά χρειάζεται περαιτέρω συζήτηση». Και αυτό δεν σημαίνει τίποτε άλλο από την παραπομπή τέτοιων έργων στις ελληνικές καλένδες, αφού δεν πληρούν κριτήρια αφενός δυναμικής επιχειρηματικής εμπλοκής και οφέλους, αφετέρου κριτήρια ανταποδοτικότητας. Ορους και προτεραιότητες που βάζουν έτσι κι αλλιώς τα χρηματοδοτικά προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ.

Για του λόγου το αληθές και με δεδομένα όσα έχουν συμβεί στη Θεσσαλία, θυμίζουμε ότι η Περιφέρεια της Θεσσαλίας στο τεχνικό πρόγραμμα 2024 δίνει 55 εκατ. ευρώ επιχορηγήσεις σε επιχειρηματικούς ομίλους (20 εκατ. από τον «αναπτυξιακό» νόμο και 35 εκατ. από το ΕΣΠΑ) και προϋπολογίζει ψίχουλα για αντιπλημμυρική, αντιπυρική, αντισεισμική θωράκιση. Επίσης, το ΕΣΠΑ 2014 - 2020 είχε προϋπολογισμό πάνω από 2,17 δισ. ευρώ. Τα 550 εκατ. ευρώ (24,3%) προϋπολογίζονταν για τεχνικά έργα και έργα υποδομών, αλλά τη μικρότερη χρηματοδότηση ανάμεσα στους θεματικούς στόχους είχε ο στόχος «κλιματική αλλαγή - πρόληψη», που παίρνει μόλις 13,8 εκατ. ευρώ, δηλαδή μόλις το 0,58% της χρηματοδότησης!

Ολα αυτά δεν είναι καθόλου παράξενα. Αλλωστε, δεν είναι δυνατόν η Τοπική και Περιφερειακή Διοίκηση να λειτουργήσει με φιλολαϊκά κριτήρια, όταν σκοπός και αποστολή της είναι το ακριβώς αντίθετο. Η Δημοτική και Περιφερειακή Διοίκηση ως μέρος του κράτους μαζί με μηχανισμούς της ΕΕ, έδρασαν όλο το προηγούμενο διάστημα ενιαία και εχθρικά απέναντι στο λαό και τις ανάγκες του.

Τα όργανα της Τοπικής και Περιφερειακής Διοίκησης έχουν ενεργό ρόλο στην εξειδίκευση της αντιλαϊκής πολιτικής της κυβέρνησης, με προτεραιότητα την προώθηση των συγκεκριμένων - για κάθε περιοχή - επιχειρηματικών συμφερόντων. Και αυτό είναι το αποτέλεσμα των αντιδραστικών αλλαγών και αναδιαρθρώσεων όλων των κυβερνήσεων από το 1990, με τους νόμους «Καποδίστριας», «Καλλικράτης», «Κλεισθένης» και με τις περαιτέρω αντιδραστικές αλλαγές της κυβέρνησης της ΝΔ.

Και έχει ενδιαφέρον να δούμε αυτήν την εξέλιξη από το 2015 μέχρι και σήμερα.

Ως γνωστόν, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ θεσμοθετήθηκε μια νέα διοικητική μεταρρύθμιση με το όνομα «Κλεισθένης», η οποία είχε χαρακτηριστεί «μια ιστορική δημοκρατική τομή». Μόνο που με αυτή την ιστορική τομή, είχαμε την καθιέρωση του «επόπτη ΟΤΑ», την «αυτοτελή υπηρεσία εποπτείας ΟΤΑ», το «συμβούλιο εποπτών», την «επιτροπή συντονισμού και ελέγχου εποπτείας ΟΤΑ».

Ολα αυτά με στόχο τον έλεγχο και την ακύρωση αποφάσεων που μπορεί να παρεκκλίνουν ή και να εμποδίζουν την απρόσκοπτη υλοποίηση της γενικής αντιλαϊκής πολιτικής και τον πυρήνα της, δηλαδή την ανάκαμψη της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Με απλά λόγια, εάν ένας δήμαρχος θελήσει να πάρει μια απόφαση προς όφελος των λαϊκών στρωμάτων, όπως η κατάργηση δημοτικών τελών ή άλλων φόρων, αυτή η απόφαση με ...«δημοκρατικότατο» τρόπο θα ακυρωθεί από τα εν λόγω κυβερνητικά όργανα, όπως έγινε με αποφάσεις των κομμουνιστών δημάρχων.

Την ίδια περίοδο έγιναν παραχωρήσεις ελεύθερων χώρων και παραλιών σε δήμους που «άνοιξαν» τον δρόμο για να προχωρήσουν παραχωρήσεις σε ιδιώτες μικρότερων κομματιών και τμημάτων, μπροστά βέβαια στη δεδομένη οικονομική αδυναμία των δήμων να συντηρήσουν και να λειτουργήσουν αυτούς τους χώρους... Ετσι ενισχύθηκαν ακόμα περισσότερο η επιχειρηματικότητα της Τοπικής Διοίκησης, η σύμφυση με τους επιχειρηματικούς ομίλους και οι ιδιωτικοποιήσεις.

Αλλωστε, στην κατεύθυνση αυτή ενθαρρύνθηκαν οι δήμοι να στήσουν επιχειρήσεις ή να συμμετέχουν σε επιχειρηματικά σχήματα, με στόχο να διαμορφωθεί, μέσω της Τοπικής Διοίκησης, ένας χώρος πιο ελκυστικός για την προσέλκυση κεφαλαίων και επενδύσεων. Θυμίζουμε επίσης ότι την περίοδο αυτή καθιερώθηκαν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί που μπορούν να κάνουν οι δήμοι για χρέη των δημοτών από 500 ευρώ και άνω!

Και επιπλέον με νομοθετικό πλαίσιο διατηρήθηκε η ομηρία εργαζομένων, γενικεύθηκαν ακόμα περισσότερο οι «ελαστικές» εργασιακές σχέσεις, οι ιδιωτικές ή κρατικές εργολαβίες σε κρίσιμες δημοτικές υπηρεσίες, με συμβάσεις, ωράρια, μισθούς και συνθήκες μεσαίωνα, κατάργηση των ΒΑΕ κ.λπ.

Η ΝΔ, από το 2019 και μετά, πατώντας στις αλλαγές της προηγούμενης κυβέρνησης, έφερε νέες αντιδραστικές αλλαγές. Ενα από τα πλέον χαρακτηριστικά είναι ότι έδωσε την απόλυτη πλειοψηφία στα όργανα διοίκησης του δήμου, δηλαδή στην Οικονομική Επιτροπή, στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής και σε Νομικά Πρόσωπα, στην παράταξη του δημάρχου και του περιφερειάρχη. Και ταυτόχρονα μεταφέρονται σε αυτά τα όργανα σειρά από αρμοδιότητες που ήταν μέχρι τότε στην ευθύνη του Δημοτικού και Περιφερειακού Συμβουλίου.

Ακόμα, προσάρμοσαν τη διαδικασία κατάρτισης και ψήφισης τεχνικού προγράμματος και προϋπολογισμού, επιχειρώντας να εξοβελίσουν την πολιτική αντιπαράθεση και την έκφρασή της και με την αρνητική ψήφο απέναντι στις οποιεσδήποτε προτάσεις κατατίθενται είτε από τη δημοτική ή περιφερειακή αρχή είτε από άλλες δυνάμεις. Πιο συγκεκριμένα, επέβαλαν στις παρατάξεις ως διαδικασία την κατάθεση ολοκληρωμένης αντιπρότασης για το τεχνικό πρόγραμμα και για τον προϋπολογισμό, για θέματα που αφορούν φόρους και τέλη. Και μάλιστα θα πρέπει αυτή η αντιπρόταση να έχει τη γνώμη των υπηρεσιών του δήμου ή της Περιφέρειας (Τεχνικής και Οικονομικής Υπηρεσίας) για το αν και κατά πόσο είναι υλοποιήσιμη και σύμφωνη με τις κατευθύνσεις του υπουργείου Εσωτερικών.

Ενας από τους εμβληματικούς νόμους της ΝΔ με τον οποίο δόθηκε συνέχεια στις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις ήταν ο 4690/20 που αφορά τη συγκρότηση των «Αναπτυξιακών Εταιρειών». Δηλαδή, νέα επιχειρηματικά σχήματα με τη συμμετοχή των δήμων, που διαχειρίζονται κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ενωσης αλλά και κρατικά, προκειμένου να μην υπάρχει κατακερματισμός ανάμεσα σε πολλούς διαφορετικούς φορείς που εμπλέκονται σε μια επένδυση και έτσι να είναι ευκολότερη η προσέλκυσή τους. Ταυτόχρονα και με αυτό το «εργαλείο» η κυβέρνηση διαχειρίζεται και το ζήτημα της συνέχισης των περικοπών στη χρηματοδότηση των δήμων, από τη σκοπιά του να οδηγήσει ακόμα πιο γρήγορα και αποτελεσματικά σε διαδημοτικές πια συμπράξεις με ιδιώτες, ώστε να απορροφώνται πιο αποτελεσματικά τα κονδύλια.

Με τις «Αναπτυξιακές Εταιρείες» των δήμων, δημιουργήθηκε ένα νέο επιχειρηματικό εργαλείο με μπροστάρηδες δήμους και Περιφέρειες, στο οποίο παίρνουν μέρος περισσότεροι «θεσμικοί παίχτες» και παράγοντες «στο τραπέζι που στρώνεται», ενσωματώνονται πιο εύκολα σε μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα τοπικές πολιτικές - οικονομικές επιδιώξεις, μπορούν να αξιοποιούνται συγκεντρωμένα τοπικοί πόροι, γη, υποδομές που βολιδοσκοπεί το κεφάλαιο και συγκεντρώνονται διαθέσιμα κονδύλια στις επιδιώξεις του.

Σε όλα αυτά, σε Περιφερειακή και Τοπική Διοίκηση, δηλαδή, στα κρίσιμα ζητήματα υπάρχουν εμβληματικές ταυτίσεις των δημοτικών και περιφερειακών αρχών που ανήκουν στη ΝΔ, στο ΠΑΣΟΚ, στον ΣΥΡΙΖΑ ή σε δήθεν «ανεξάρτητους». Αυτές οι δυνάμεις είναι εξαρτημένες από τα «θέλω» των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, από τις δεσμεύσεις τους απέναντι στις «δημοσιονομικές αντοχές».

Απέναντι σε μια Τοπική Διοίκηση που ως μηχανισμός του αντιλαϊκού αστικού κράτους προωθεί την πολιτική σε βάρος του, ο εργαζόμενος λαός έχει ανάγκη από εκλεγμένους που αμφισβητούν τη στρατηγική του κεφαλαίου, των επιχειρηματικών ομίλων. Γιατί αυτό που κρίνεται στις 8 Οκτώβρη είναι εάν ο λαός θα έχει εκλεγμένους που συμφωνούν με την αντιλαϊκή πολιτική και την εφαρμόζουν, οπότε θα παραμένει εκτεθειμένος σε όλο και μεγαλύτερους κινδύνους, ή εάν θα έχει περισσότερους εκλεγμένους κομμουνιστές και αγωνιστές με τη «Λαϊκή Συσπείρωση», για να μεγιστοποιεί την πίεση, για να πραγματοποιούνται τέτοια αναγκαία έργα και ταυτόχρονα μέσα από αυτόν τον αγώνα να αποκτά και περισσότερη δύναμη για να οργανώσει την αντεπίθεση παντού.