Αυξημένη διπλωματική κινητικότητα γύρω από τα μέτωπα της ευρύτερης Μέσης Ανατολής αναπτύσσουν τα τελευταία 24ωρα οι ΗΠΑ, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, οργανώνοντας απανωτά διαβούλια με κυβερνητικά στελέχη χωρών της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου.

Με τις ΗΠΑ να επιχειρούν να προωθήσουν τα γεωπολιτικά τους συμφέροντα στην περιοχή, την ίδια ώρα που ξεδιπλώνονται σε αυτήν ανταγωνιστικά σχέδια από δυνάμεις όπως η Κίνα και η Ρωσία, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Αντ. Μπλίνκεν συμμετείχε σε τριμερή σύνοδο με τους ομολόγους του από Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), καθώς και στην υπουργική σύνοδο ΗΠΑ - Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC) στη Νέα Υόρκη.

Η τριμερής συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ - Σαουδικής Αραβίας - ΗΑΕ είχε στο επίκεντρο τις έντονες διεργασίες του τελευταίου διαστήματος γύρω από την επίτευξη μίας «ειρηνευτικής» συμφωνίας που θα τερματίσει τον οκταετή πόλεμο στην Υεμένη.

Οπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, οι τρεις υπουργοί συζήτησαν τις «περιφερειακές προτεραιότητες», συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσής τους για μία «βιώσιμη» απόφαση τερματισμού του πολέμου στην Υεμένη, «σε στενό συντονισμό» με τις εμπόλεμες πλευρές. Συζήτησαν επίσης «βήματα» για την αντιμετώπιση των «ανθρωπιστικών και οικονομικών κρίσεων», ενώ ο Μπλίνκεν εξήρε την απόφαση της Σαουδικής Αραβίας να δώσει 1,9 δισ. δολάρια στην κυβέρνηση της Υεμένης, του «φιλοδυτικού» Προέδρου Χάντι.

Η τριμερής συνάντηση έγινε εξάλλου με φόντο τις συνομιλίες που είχαν Υεμενίτες Χούθι για πέντε μέρες στο Ριάντ με Σαουδάραβες αξιωματούχους για τον τερματισμό του πολέμου. Σύμφωνα με το σαουδαραβικό υπουργείο Εξωτερικών, οι διαβουλεύσεις στο Ριάντ ολοκληρώθηκαν επιφέροντας «θετικά αποτελέσματα» για την ειρηνευτική διαδικασία στην Υεμένη.

Οι διεργασίες για τερματισμό του πολέμου στην Υεμένη (που επιταχύνονται μετά τη συμφωνία «εξομάλυνσης» των σχέσεων Ριάντ - Τεχεράνης, τον περασμένο Μάρτη στο Πεκίνο) συζητήθηκαν και στην υπουργική σύνοδο των ΗΠΑ και του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC) στη Νέα Υόρκη.

Εκεί συζητήθηκαν επίσης εκτενώς οι εξελίξεις στη Συρία και οι προσπάθειες «για βιώσιμη πολιτική λύση».

Συζήτησαν ακόμα για το Παλαιστινιακό, αναφέροντας ότι θα πρέπει να επιτευχθεί «δίκαιη και βιώσιμη λύση» χωρίς αποκλεισμούς, η οποία θα αφορά την ευρύτερη Μέση Ανατολή, με «αμοιβαία συμφωνία για ανταλλαγές εδαφών». Τόνισαν επίσης τη σημασία αποφυγής μονομερών ενεργειών και διατήρησης «του ιστορικού καθεστώτος της Ιερουσαλήμ».

Από τις συναντήσεις που πραγματοποιούνται στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ξεχώρισε και αυτή ανάμεσα στον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπ. Νετανιάχου και τον Τούρκο Πρόεδρο Ρ. Τ. Ερντογάν. Η συνάντηση έγινε στο «Σπίτι της Τουρκίας», παρουσία των Τούρκων υπουργών Εξωτερικών και Ενέργειας και του επικεφαλής των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών, ΜΙΤ.

Εκεί οι δύο ηγέτες, που συναντήθηκαν για πρώτη φορά, αντάλλαξαν προσκλήσεις για επίσημες επισκέψεις «στο κοντινό μέλλον», με τον Τούρκο Πρόεδρο να εκδηλώνει ζωηρό ενδιαφέρον να επισκεφτεί την Ιερουσαλήμ και το τέμενος Αλ Ακσα, πριν ή κοντά στην 100ή επέτειο ίδρυσης της Τουρκικής Δημοκρατίας (29/10/1923), ώστε - μεταξύ άλλων - να αξιοποιήσει την περίσταση προκειμένου να συμμετάσχει στα παζάρια για το Παλαιστινιακό.

Ο Ερντογάν, σύμφωνα με ανακοίνωσή του, εξέφρασε ενδιαφέρον για στενή συνεργασία με το Ισραήλ σε τομείς όπως η Ενέργεια, η καινοτομία, η τεχνολογία, η κυβερνοασφάλεια και η Τεχνητή Νοημοσύνη. Επανάφερε, κατά πληροφορίες, και θέμα υποθαλάσσιου αγωγού μεταξύ Τουρκίας - Ισραήλ για την τροφοδοσία της Ευρώπης, ενώ επιχειρήθηκε από τουρκικής πλευράς να βρεθεί κάποιο «έδαφος» ώστε να συζητηθεί ενδεχόμενη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόσφατο σχέδιο του νέου Εμπορικού Οικονομικού Διαδρόμου IMEC (Ινδίας, Μέσης Ανατολής, Ευρώπης), που ανακοινώθηκε στο περιθώριο της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής του G20 στο Νέο Δελχί.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ισραηλινού πρωθυπουργικού γραφείου, «οι δύο ηγέτες αποφάσισαν να συνεχίσουν να προωθούν τις διμερείς σχέσεις στο εμπόριο, στην οικονομία και στην Ενέργεια».

Νετανιάχου και Ερντογάν συζήτησαν το Παλαιστινιακό, αλλά και τις διαπραγματεύσεις για μια νέα «συμφωνία του Αβραάμ» μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας, με τη στήριξη των ΗΠΑ. Οι δυο τους συμφώνησαν ότι μια τέτοια συμφωνία θα συμβάλει στη μείωση των εντάσεων στην ευρύτερη περιοχή.

Σε ένα τέτοιο φόντο, ο Νετανιάχου είχε κανονίσει αργότερα χτες συνάντηση και με τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Πρόκειται για την πρώτη συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών στις 265 μέρες που έχουν μεσολαβήσει από την επανεκλογή Νετανιάχου. Οπως σχολίαζαν Ισραηλινοί αναλυτές, πρόκειται για το μεγαλύτερο διάστημα μη συνάντησης των ηγετών ΗΠΑ - Ισραήλ από το 1964.

Στο μεταξύ, στην ομιλία του από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ αργά το βράδυ της Τρίτης, ο Ιρανός Πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί επέλεξε να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στα φαινόμενα «ισλαμοφοβίας» στην Ευρώπη, με αφορμή το κάψιμο του Κορανίου σε σκανδιναβικές χώρες.

Ο ίδιος διαβεβαίωσε ότι «η φωτιά της ασέβειας δεν θα σβήσει την ιερή αλήθεια», ενώ κράτησε πολλές φορές ψηλά αντίτυπο του Κορανίου, το οποίο φίλησε, προτού το τοποθετήσει στο αναλόγιο. «Η ισλαμοφοβία και το πολιτιστικό απαρτχάιντ που παρατηρούμε σε κάποιες δυτικές χώρες, που ξεκινά από τη βεβήλωση των ιερών βιβλίων του Κορανίου και φτάνει μέχρι την απαγόρευση της χιτζάμπ στα σχολεία, και άλλες πολλές λυπηρές διακρίσεις, δεν συνάδουν με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια», είπε χαρακτηριστικά ο Ραϊσί.