Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες διάφορα μειράκια του κυβερνητικού -εργοδοτικού και ρεφορμιστικού συνδικαλισμού κι από κοντά οι κονδυλοφόροι που ακούνε «εργάτης» και τραβάνε πέρα, σκίζουν τα ιμάτιά τους για τους χωριστούς γιορτασμούς της Πρωτομαγιάς. Παριστάνουν πως δεν ξέρουν τίποτα για τις δυο γραμμές μέσα στο συνδικαλιστικό κίνημα. Ανακαλύπτουν κάθε χρόνο μια διασπαστική τακτική, η οποία όλως τυχαίως χρεώνεται στους κομμουνιστές... Ετσι, λοιπόν, αυτοί που με την πολιτική και τη συνδικαλιστική πρακτική τους μοιράζουν κάθε μέρα τους εργάτες, αυτοί που διδάσκουν καθημερινά το «ο θάνατός σου η ζωή μου», αυτοί που παράγουν «απασχολήσιμους», αυτοί που συναινούν στην κατάργηση συλλογικών κατακτήσεων, αξιώνουν... ενότητα! Στην πραγματικότητα απαιτούν τη συνολική υποταγή της εργατικής τάξης στον ταξικό της αντίπαλο.

Στην καλύτερη των περιπτώσεων αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να έχουν πλάι τους σαν μαϊντανό και κάποιον εκπρόσωπο εργατών για την ετήσια αναμνηστική φωτογραφία που βγάζουν μαζί με τους εκπροσώπους του ΣΕΒ και της κυβέρνησης. Στην πραγματικότητα αυτό που τους καίει είναι η ίδια η ιστορία της ανειρήνευτης ταξικής πάλης όπως αυτή καταγράφεται μέσα και από την ιστορία των συνδικάτων. Μια ιστορία που στον τόπο μας είναι αρκετά πλούσια σε «διασπάσεις», παρά το πολύ χρήμα που έχει πέσει οκτώ δεκαετίες τώρα για να μπορέσει το κεφάλαιο να έχει συνδικάτα του χεριού του. Στα πλαίσια ενός μικρού αφιερώματος στην Πρωτομαγιά, δεν περισσεύει χώρος για εκτενείς αναφορές, ορισμένα πράγματα όμως μπορούν να σημειωθούν.

Στα 1919 ακόμα καταγράφει ο Δ. Λιβιεράτος, στο βιβλίο του για τις Πρωτομαγιές, την πρώτη «διάσπαση». Οταν 6 μέλη της διοίκησης της ΓΣΕΕ που υπακούουν στην κυβερνητική πολιτική διαγράφουν τους 5 που ήταν συνδεδεμένοι με το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (μετέπειτα κομμουνιστικό). Γιατί τους διέγραψαν; Οι 5 οργάνωσαν σύσκεψη όπου πρότειναν συνθήματα για την Πρωτομαγιά κατά της κυβερνητικής πολιτικής. Οι 4 από τους 5 πιάστηκαν και εξορίστηκαν στη Φολέγανδρο.

Το 1923 έχουμε πάλι δύο πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις. Μία στο Ρέντη από τα λεγόμενα «ανεξάρτητα» κέντρα Αθήνας - Πειραιά και μία στο Μοσχάτο από τη ΓΣΕΕ, που τότε είχε σχέση με το ΣΕΚΕ. Αυτή η δεύτερη συγκέντρωση τάσσεται κατά της ιμπεριαλιστικής επέμβασης στη Σοβιετική Ενωση. Κόντρες καταγράφηκαν και στις Πρωτομαγιές του '26 και '27, ενώ το '31 έγιναν και χωριστές συγκεντρώσεις στη βάση ιδεολογικών διαφορών. Με ιδιαίτερη ένταση και χωριστές προσυγκεντρώσεις γιορτάστηκε η Πρωτομαγιά και το '33. Το '36 έγιναν τρεις πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις στην Αθήνα. Μία από τους ρεφορμιστές στο Ρέντη, μία από την Πανελλαδική Συνομοσπονδία στον Αγιο Διονύση και μία από την Ενωτική στην Καλλιθέα. Ακολουθεί η δικτατορία Μεταξά, που χαρακτηρίζει αργία την απεργία της Πρωτομαγιάς και η γερμανική κατοχή. Με την απελευθέρωση, το '44 και με το εργατικό ΕΑΜ να ελέγχει τα συνδικάτα, η κυβέρνηση δέχεται την αγγλική παρέμβαση σ' όλους τους τομείς. Ερχεται στην Ελλάδα η περίφημη επιτροπή Σιτρίν και επιβάλλει διορισμό προσωρινής διοίκησης στη ΓΣΕΕ με πλειοψηφία εργατοπατέρες. Το '46 διορίζεται στη ΓΣΕΕ η διοίκηση του Φώτη Μακρή κι αρχίζει το βαθύ σκοτάδι. Στις 20 Φλεβάρη του '49 δολοφονείται ο γραμματέας της τελευταίας νόμιμα εκλεγμένης διοίκησης της ΓΣΕΕ, ο κομμουνιστής Μήτσος Παπαρήγας. Ακολουθούν τα χρόνια των εκτελέσεων και της παρατεταμένης τρομοκρατίας. Ακόμα και τότε οι ταξικές δυνάμεις βρήκαν τρόπο να εκφραστούν μέσα από το Δημοκρατικό Εργατικό Συνδικαλιστικό Κίνημα Ελλάδας. Το '56 οι Συνεργαζόμενες Οργανώσεις Ελλάδας καλούν την Πρωτομαγιά στο «Κεντρικό» και η ΓΣΕΕ του Μακρή στο ΕΚΑ. Στη μία ήταν οι απεργοί και στην άλλη τα λάβαρα των σωματείων... Στα χρόνια που ακολουθούν γίνονται προσπάθειες για κοινό γιορτασμό, μόνο που αυτός μένει πάντα στα χαρτιά, καθώς οι Μακρήδες επιμένουν να κρατούν εκτός τα ταξικά συνδικάτα. Το '62 την απεργία κήρυξαν 82 σωματεία με τη ΓΣΕΕ και το ΕΚΑ να κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για να μη γίνει η απεργία, αφού η κυβέρνηση θεωρούσε εκείνη τη μέρα εργάσιμη. Το '64 την απεργία οργανώνουν τα 115 σωματεία.

Στα χρόνια της μεταπολίτευσης ο ρεφορμισμός φόρεσε διάφορα κοστούμια, χωρίς ποτέ, όμως, να πάψει να διακρίνεται - στον ένα ή άλλο βαθμό - από αντικομμουνισμό και τον μόνιμο κεντρικό στόχο του, να κρατά μαντρωμένους τους εργάτες. Και αυτή την περίοδο οι δύο γραμμές στο συνδικαλιστικό κίνημα συγκρούονται διαρκώς και είναι το αποτέλεσμα - σε τελευταία ανάλυση - από τη μια της επιρροής που επιδιώκει να ασκεί στα συνδικάτα το κεφάλαιο και από την άλλη η έκφραση της ανάγκης των ίδιων των εργατών να έχουν τα δικά τους ταξικά συνδικάτα. Σ' αυτή τη διαπάλη οι συσχετισμοί παίζουν κρίσιμο ρόλο. Τα χρόνια που επικράτησε διεθνώς η αντεπανάσταση και σε καιρούς άγριας επέλασης των δυνάμεων του ιμπεριαλισμού, η ανασυγκρότηση του συνδικαλιστικού κινήματος, η ταξική συσπείρωση και η ανοιχτή διαπάλη με το ρεφορμισμό είναι μονόδρομος. Για τις δυνάμεις που ακολουθούν αυτόν το δρόμο είναι καθαρό πως ειδικά την Πρωτομαγιά δεν μπορούν να χαριεντίζονται από κοινού με τους βιομήχανους και την κυβέρνησή τους. Ούτε καν όταν ο κυβερνητικός συνδικαλισμός επιλέγει σαν σωσίβιο να ντυθεί «διαδηλωτής». Η συγκρότηση του ΠΑΜΕ πριν από τρία χρόνια, η ανάδειξή του μέσα από τους καθημερινούς αγώνες σε πόλο ταξικής συσπείρωσης και η αποδεδειγμένη πλέον ικανότητά του όχι μόνο να εκφράζει, αλλά και να οργανώνει την αντεπίθεση της εργατικής τάξης δίνουν το στίγμα των καιρών και την προοπτική.