«Η 1η Μάη ήταν μια θαυμάσια μέρα. Ο παγωμένος άνεμος της λίμνης, που συχνά ήταν πολύ διαπεραστικός την άνοιξη, ξαφνικά έπεσε και είχε βγει ένας δυνατός ήλιος. Ολα ήταν ήσυχα: τα εργοστάσια άδεια, οι αποθήκες κλειστές, τα φορτηγά βαγόνια αχρησιμοποίητα, οι δρόμοι έρημοι, οι οικοδομές παρατημένες. Δεν έβγαινε καπνός από τα φουγάρα των εργοστασίων και οι μάντρες των ζώων ήταν σιωπηλές. Ηταν Σάββατο, εργάσιμη μέρα. Ομως οι εργάτες, γελώντας, κουβεντιάζοντας και ντυμένοι με τα καλά τους, κατευθύνονταν μαζί με τις γυναίκες και τα παιδιά τους στη λεωφόρο Μίτσιγκαν. Ο δρόμος είχε αποκτήσει ατμόσφαιρα γιορτής. Μεγαλόσωμοι άντρες με κόκκινο σβέρκο, λίγο άβολα μέσα στα έτοιμα ρούχα τους, επαναλάμβαναν με ικανοποίηση: "Ολοι είναι εδώ, στο πλευρό μου, ακόμα και η γάτα"!».

Η απεργία ήταν καθολική. Η διαδήλωση ήταν απόλυτα ειρηνική. Κυριακή και Δευτέρα είχε χαθεί ήδη ο λογαριασμός για το σε πόσες επιχειρήσεις οι απεργοί κατέκτησαν το 8ωρο. Τελικά στις 4 Μάη το βράδυ στην πλατεία Χεϊμάρκετ η αστυνομία χτυπά τη συγκέντρωση. Πρόσχημα μια βόμβα που έριξε άγνωστος. Γρήγορα αποδείχτηκε ότι ήταν προβοκάτσια.

«Τώρα αίμα» ουρλιάζουν την άλλη μέρα οι τίτλοι των αφεντικών. «Κρεμάστε τους πρώτα κι ύστερα τους δικάζετε» ήταν η αξίωση για τους ηγέτες των εργατών.

Η 1η Μάη του 1886 δεν ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία. Εμελλε, όμως, να γίνει μέρα σύμβολο, δίνοντας πλέον στις μέχρι τότε γιορτές για τη «μέρα εργασίας» ένα εντελώς διαφορετικό περιεχόμενο. Το «προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε» είχε απλωθεί ήδη χρόνια πριν. Ο δρόμος προς τα κει χαραζόταν διαφορετικά από τόπο σε τόπο, μια κόκκινη κλωστή όμως διαπερνούσε τα πάντα.

«Στα έθνη όλου του κόσμου συνεχίζεται η πάλη ανάμεσα στους καταπιεστές και καταπιεζόμενους όλων των χωρών, μια πάλη ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία, που θα ενταθεί από χρόνο σε χρόνο και μπορεί να έχει καταστρεπτικά αποτελέσματα για τα εκατομμύρια των εργαζομένων σε όλες τις χώρες αν δεν ενωθούν για την αμοιβαία προστασία και το συμφέρον τους». Αυτό έγραψαν στον πρόλογο του καταστατικού τους οι εργάτες της Αμερικάνικης Ομοσπονδίας Εργασίας το 1886. Τότε ακόμα που τα συνδικάτα δεν ονόμαζαν «κοινωνικό εταίρο» τους καταπιεστές. Η οργάνωση έκανε τα πρώτα βήματά της με ένα το κρατούμενο: Την αναγνώριση της πάλης των τάξεων και την απεργία σαν τα πιο ισχυρά όπλα της εργατικής τάξης. Ετσι που από το 1884 ακόμα να αποφασίζει ομόφωνα να καλέσει για την 1η Μάη του 1886 όλη την εργατική τάξη σε μία απεργία για την καθιέρωση του 8ωρου. Αυτό που σήμερα φαίνεται απλό, τότε ήταν σκέτος εφιάλτης. Οι βιομήχανοι και οι εφημερίδες τους διέδιδαν ότι θα γίνει «κομμουνιστική εργατική εξέγερση». Στη «Σικάγο Ντέιλι Νιους» προέβλεπαν «επανάληψη των ταραχών της Παρισινής Κουμούνας»! Η «τρέλα του 8ωρου» είχε καταλάβει τους πάντες. Κάνοντας τους βιομήχανους να αξιώνουν μέσα από τις εφημερίδες τους «ένα κομμουνιστικό κουφάρι σε κάθε φανοστάτη».

Κι αυτό έκαναν στις 11 Νοέμβρη του 1887, κρεμώντας τους Πάρσονς, Σπάις, Φίσερ και Εγκελ.

Τα λόγια του Σπάις στο δικαστήριο τα πήραν εκατομμύρια εργάτες και τα έκαναν σημαία: «Αν σας περνάει η ιδέα στα σοβαρά πως με τις κρεμάλες σας μπορείτε να σταματήσετε το κίνημα που εξωθεί εκατομμύρια γονατισμένων από την καταπίεση εργατών στην εξέγερση, είστε μα την αλήθεια "πτωχοί τω πνεύματι"».

Το 1889 στο ιδρυτικό της συνέδριο η 2η Διεθνής στο Παρίσι αποφάσισε το γιορτασμό της Πρωτομαγιάς σαν παγκόσμια μέρα εργατικών διεκδικήσεων, με πρώτο γιορτασμό το 1890.

Στα εκατόν δεκάξι χρόνια που πέρασαν η εργατική τάξη δε σταμάτησε να επιχειρεί τη δική της έφοδο στον ουρανό. Κορυφαία έκφρασή της η Επανάσταση του Οκτώβρη. Η ανατροπή και η προς το παρόν επικράτηση της αντεπανάστασης έχουν φτάσει τα πράγματα εκεί όπου η επίθεση στα εργατικά δικαιώματα είναι πλέον εφ' όλης της ύλης. Το αίτημα παραμένει: Σοσιαλισμός!