Οσο κι αν φαίνεται απίστευτο, ακόμη και για όσα γνωρίζουμε σχετικά με τη δεινή οικονομική κατάσταση, στην οποία έχουν περιέλθει οι λαοί της πρώην ΕΣΣΔ, η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου της Τέχνης στις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες αντιμετωπίζει ακόμη και το φάσμα της πείνας! Το παράδειγμα της Οπερας του Λβοβ, η οποία θεωρείται και σήμερα το «καμάρι της ουκρανικής κουλτούρας», δεν αφήνει περιθώρια αισιόδοξων σκέψεων για την κατάσταση που βιώνουν πολύ μικρότερα καλλιτεχνικά σχήματα, θέατρα και άλλοι φορείς Τέχνης.

Οι εργαζόμενοι στην Οπερα του Λβοβ - της μεγαλύτερης πόλης της Δυτικής Ουκρανίας, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο της περιοχής από την εποχή της ΕΣΣΔ, αλλά και σήμερα - από τους καλλιτέχνες μέχρι το βοηθητικό προσωπικό, εδώ και αρκετά χρόνια δεν πληρώνονται στην ώρα τους το μισθό τους (οι καθυστερήσεις φτάνουν ακόμη και μήνες), ο οποίος, έτσι κι αλλιώς, ακόμη και αν δινόταν στην ώρα του, είναι δύο φορές μικρότερος από το επίσημο ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης!

Το αποτέλεσμα; Οι εργαζόμενοι έχουν φτάσει σε άθλια κατάσταση, ενώ έχουν καταγραφεί και περιπτώσεις όπου κατά τη διάρκεια της παράστασης λιποθυμούν από την εξάντληση. Σύμφωνα με διαδικτυακά ρωσικά και ουκρανικά μέσα, μία μουσικός της ορχήστρας σηκώθηκε κατά της διάρκεια της πρόβας και δήλωσε: «Δεν μπορώ να παίξω, δεν έχω φάει εδώ και μερικές μέρες...». Τα καμάρια της ουκρανικής κουλτούρας είναι υποχρεωμένα να πηγαίνουν με τα πόδια στη δουλιά, αφού δεν έχουν χρήματα ούτε για το εισιτήριο του λεωφορείου. Στη σκηνή εμφανίζονται με δικά τους ρούχα, γιατί η γκαρνταρόμπα έχει καταστραφεί, αφού δε συντηρείται, ενώ και οι μουσικοί της ορχήστρας παίζουν με δικά τους όργανα, αφού κανείς δεν πληρώνει τη συντήρηση και την ανανέωση των οργάνων του θεάτρου. Βέβαια, κανείς τους δεν πληρώνεται παραπάνω για όλα αυτά.

Το ίδιο το θέατρο, ενώ εξωτερικά είναι εντυπωσιακό (χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα), εσωτερικά παρακμάζει. Λόγω έλλειψης συντήρησης, η σκηνή βρίσκεται σε άθλια κατάσταση και οι μπαλαρίνες ρισκάρουν τη σωματική τους ακεραιότητα. Το χειμώνα, η θερμοκρασία στη σκηνή δεν ξεπερνά τους 13 βαθμούς. Για πέμπτο χρόνο οι καλλιτέχνες είναι υποχρεωμένοι να πλένονται μόνο με κρύο νερό, τα ντους δεν πληρούν πλέον καμία προϋπόθεση υγιεινής και ο κλιματισμός δε λειτουργεί... λόγω οικονομίας. Η δε ακουστική του θεάτρου, για την οποία φημιζόταν ...καταστράφηκε κατά την τελευταία «ανακαίνιση»!

Η κατάσταση αυτή «σέρνεται» χρόνια. Από το 1997 ακόμα, η σολίστ του μπαλέτου, Λίλια Γκραζούλις, κατέθεσε γραπτά την πρόθεσή της να μη συμμετέχει στις παραστάσεις, λόγω της μη κανονικής καταβολής του μισθού και της φυσικής εξάντλησής της, που ήρθε σαν συνέπεια. Το αποτέλεσμα της πράξης των εργαζομένων να απεργήσουν στην παράσταση της 12ης Απριλίου (φυσικά ήταν συνειδητή η επιλογή της μέρας οπότε θα παρευρισκόταν και ο Αμερικανός πρέσβης, τον οποίο η ουκρανική κυβέρνηση υπολογίζει σαφώς περισσότερο από τους καλλιτέχνες) ήταν η καταβολή, από τη Δευτέρα που ακολούθησε, των χρωστούμενων μισθών του Φλεβάρη και μια προκαταβολή για το Μάρτη. Η διαμαρτυρία των εργαζομένων συνοδεύτηκε από ανοιχτή επιστολή της κολεκτίβας προς τον Ουκρανό Πρόεδρο, η οποία κοινοποιήθηκε στους βουλευτές της περιοχής, τον υπουργό Πολιτισμού, τις τοπικές αρχές, το δήμαρχο του Λβοβ, ακόμη και στον τοπικό Υγειονομικό και Επιδημιολογικό Σταθμό, λόγω των άθλιων συνθηκών διαβίωσής τους! Φυσικά, ο αναπληρωτής διευθυντής της Οπερας, Γιούρι Γκνατκίβσκι έσπευσε να αποσυνδέσει την καταβολή μέρους των χρωστούμενων από τα γεγονότα της Παρασκευής, αλλά είναι φανερό πως, αν οι εργαζόμενοι δεν απεργούσαν, η διοίκηση του θεάτρου δε θα «έτρεχε» μέσα σε ένα Σαββατοκύριακο να πληρώσει.

Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι ότι η διαμαρτυρία των καλλιτεχνών έγινε «από τα κάτω», δηλαδή χωρίς απόφαση της διοίκησης του σωματείου τους, το οποίο μάλλον παίζει διακοσμητικό ρόλο. Μέχρι σήμερα, το σωματείο, όχι μόνο δεν κάλεσε σε απεργία, αλλά ούτε καν συμπαραστάθηκε σε αυτήν. Ενώ, δεν ολοκλήρωσε ούτε τη συμβατική --αλλά και ουσιαστική του-- υποχρέωση για υπογραφή νέας σύμβασης.

Ολα αυτά συμβαίνουν στο Λβοβ, στην πόλη - «προπύργιο» των εθνικιστών και των αντικομμουνιστών, στην πόλη που το καθεστώς κατασκευάζει στο κέντρο της μνημείο για τα «θύματα της κομμουνιστικής καταπίεσης»...

Πάντως, η ουκρανική εφημερίδα «Εργατική Τάξη» σχολιάζει ότι η απεργία των καλλιτεχνών του Λβοβ είχε μεγάλη απήχηση στους εργαζόμενους της χώρας, οι οποίοι τη δέχτηκαν με σεβασμό, αφού είναι γνωστό, ότι ο καλλιτέχνης νιώθει υποχρεωμένος να βγει στη σκηνή σε όποια κατάσταση κι αν βρίσκεται. Το αντίθετο θεωρείται δείγμα αδυναμίας. «Το να συμφιλιωθούν όμως με αυτήν την κατάσταση, η αδυναμία θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη».