Ισχυρό μήνυμα για τη δέσμευση της Σερβίας να ενισχύσει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ χαρακτήρισε τη νέα ενεργειακή συμφωνία των δύο χωρών ο Σέρβος ΥΠΕΞ, Μ. Τζούριτς, αποτυπώνοντας με τον τρόπο αυτό την επιδίωξη του Βελιγραδίου να «παίξει» με όλα τα ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα, με ό,τι «ρίσκα» συνεπάγεται αυτό βέβαια σε συνθήκες οξυνόμενων ανταγωνισμών.

Μετά την προχτεσινή τελετή υπογραφής για επέκταση της διμερούς συνεργασίας στην Ενέργεια, ο Τζούριτς είπε ότι η συμφωνία αποτελεί για τη χώρα του ένα «σημαντικό, υπεύθυνο βήμα προς την προώθηση της εταιρικής της σχέσης με τις ΗΠΑ» και ένα «σημαντικό βήμα προς τα εμπρός προς τη διασφάλιση μακροπρόθεσμης ενεργειακής ασφάλειας».

Πρόσθεσε ότι «η κατανάλωση Ενέργειας στη χώρα μας θα τετραπλασιαστεί τις επόμενες δύο δεκαετίες και χρειαζόμαστε συνεργασίες με βιομηχανίες, εταιρείες και χώρες που έχουν αυξήσει επιτυχώς τις παραγωγικές τους ικανότητες τις τελευταίες δεκαετίες».

Σύμφωνα με σχετική ενημέρωση του σερβικού ΥΠΕΞ για τη συμφωνία, αυτή θα διευκολύνει την «πράσινη μετάβαση» στη Σερβία και θα διασφαλίσει καλύτερη πρόσβαση σε «καθαρή Ενέργεια», σύμφωνα με τις «ευρωπαϊκές φιλοδοξίες» της χώρας.

«Ταυτόχρονα, η συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα για τη δέσμευση της Σερβίας να προωθήσει τις συνολικές σχέσεις με τις ΗΠΑ και η λέξη "στρατηγικός" λέει από μόνη της ότι αυτό το βήμα μάς φέρνει ένα ακόμη βήμα πιο κοντά σε μια στρατηγική εταιρική σχέση και στρατηγικές, καλές, ποιοτικές μακροπρόθεσμες σχέσεις με τις ΗΠΑ», επισήμανε ακόμα ο Τζούριτς.

Αντίστοιχα, ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε ότι η συμφωνία «θα επεκτείνει τις ευκαιρίες για τις αμερικανικές εταιρείες να επενδύσουν στον ενεργειακό τομέα της Σερβίας, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης των αμερικανικών επενδύσεων που θα ενισχύσουν τη στρατηγική εταιρική σχέση ΗΠΑ - Σερβίας».

Τόνιζε δε ότι «αυτή η συμφωνία αντιπροσωπεύει μια πολυετή προσπάθεια, που περιλαμβάνει τη μεγάλη προσοχή ειδικών από πέντε οργανισμούς των ΗΠΑ» και ότι «αυτή η δέσμευση πόρων αντανακλά την ισχυρή υποστήριξη της κυβέρνησης των ΗΠΑ προς τους επενδυτές των ΗΠΑ και τα έργα καθαρής Ενέργειας, ως μέσο για την προώθηση μιας πράσινης μετάβασης και της βιώσιμης ανάπτυξης».

Χτες, ο Σέρβος Πρόεδρος, Αλ. Βούτσιτς, είχε συνάντηση στις Βρυξέλλες με τον έως τώρα αρμόδιο για τη Διεύρυνση επίτροπο της ΕΕ, Ολ. Βαρχέλι, με επίκεντρο τη «μεταρρυθμιστική» ατζέντα και το Σχέδιο Ανάπτυξης της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια.

«Επανέλαβα ότι, ουσιαστικά και τεχνικά, η Σερβία είναι έτοιμη για νέα βήματα προς την προσέγγιση και την ένταξη στην ΕΕ, ειδικά όσον αφορά το κράτος δικαίου, την οικονομική και κοινωνική ολοκλήρωση, και ευχαρίστησα για την υποστήριξη σε αυτόν τον δρόμο». δήλωσε ο Βούτσιτς.

Αναφορικά με τις «παγωμένες» συνομιλίες με την Πρίστινα, ο Βούτσιτς επέκρινε την κοσοβάρικη ηγεσία ως υπαίτια και ευχαρίστησε τον Βαρχέλι «για τις προσωπικές του προσπάθειες και τη συμβολή του στην ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας».

Σημειωτέον, ο προβληματισμός γύρω από τη στασιμότητα στο παζάρι Σερβίας - Κοσόβου μεγαλώνει στην ΕΕ, όπως ανέδειξαν και νέες επαφές που είχαν στην Πρίστινα αξιωματούχοι της γερμανικής κυβέρνησης.

Σε πρόσφατες συναντήσεις που είχε με την κυβέρνηση Κούρτι ο ειδικός απεσταλμένος της Γερμανίας για τα Δυτικά Βαλκάνια, Manuel Saracin, επανέλαβε ότι το Κοσσυφοπέδιο θα μπορούσε να «μείνει εκτός» συναντήσεων και σχημάτων όπως η «Διαδικασία του Βερολίνου» (που άρχισαν πριν από μια δεκαετία με πρωτοβουλία της Γερμανίας και με στόχο την «ευρωπαϊκή ενσωμάτωση» των Δυτικών Βαλκανίων) και ότι «αν το Κοσσυφοπέδιο μπλοκάρει τη CEFTA (σ.σ. Central European Free Trade Agreement - συμφωνία εμπορικής συνεργασίας που αφορά τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τα Δυτικά Βαλκάνια), θα είναι πολύ δύσκολο να ενταχθεί το σχέδιο ανάπτυξης και πρόσβασης στην αγορά της ΕΕ».

Αντίστοιχες «προειδοποιήσεις» έκανε προ ημερών και ο Γερμανός πρέσβης στην Πρίστινα, Jorn Rohde, αλλά και η Γερμανίδα υπουργός Επικρατείας για την Ευρώπη, Αννα Λούρμαν.

Στο μεταξύ, συνέχεια στην ένταση μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Βουλγαρίας - με αφορμή την απουσία της σημαίας της Βόρειας Μακεδονίας σε συνάντηση των Προέδρων των δύο χωρών - έδωσε χτες ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Μεταφορών της Βόρειας Μακεδονίας, Αλ. Νικόλοσκι.

«Τα πράγματα πήραν αυτήν την τροπή επειδή προφανώς ο οικοδεσπότης (ο Βούλγαρος Πρόεδρος) δεν είναι ούτε πολιτισμένος ούτε αξιοπρεπής και δεν δείχνει κανέναν σεβασμό», είπε σε συνέντευξή του.

Από τη μεριά του, ο Βούλγαρος Πρόεδρος, Ρ. Ράντεφ - που είχε πει ότι δεν επρόκειτο για επίσημη συνάντηση και άρα δεν υπήρξε κάποια σκόπιμη πρόκληση - αντέδρασε λέγοντας ότι «ο ανοιχτός και εποικοδομητικός διάλογος, ακόμη και σε μια άτυπη συνάντηση, όπως αυτή που έγινε μεταξύ των Προέδρων της Βουλγαρίας και της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας στις 13 Σεπτεμβρίου, προφανώς ενόχλησε σε μεγάλο βαθμό ορισμένους κύκλους στην κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας».

Μίλησε για «παραποίηση γεγονότων» και «υστερικές αντιδράσεις της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας». Κατέληξε δε ότι «ο "πολιτισμένος" χαρακτήρας της νέας κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας θα κριθεί από το αν θα συνεχίσει να αποτελεί αυτή μέρος της εκστρατείας υποκίνησης ρητορικής μίσους κατά της Βουλγαρίας ή θα αντιπαρατεθεί σε αυτό και θα σεβαστεί τις διεθνείς συμφωνίες, δεσμευόμενη να εκπληρώσει τα κριτήρια της Κοπεγχάγης για ένταξη στην ΕΕ».

Νωρίτερα, το βουλγαρικό ΥΠΕΞ ενημέρωσε τους εταίρους της χώρας «για τις απρόκλητες προβοκάτσιες της κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, που σκοπεύουν στην υπονόμευση του διαλόγου».

Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Χρ. Μίτσκοσκι, ο οποίος παρακάθισε στο γεύμα που παρέθεσε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στις Βρυξέλλες, στους ηγέτες των χωρών Δυτικών Βαλκανίων, ανέφερε σε ανάρτησή του στο Facebook ότι «η περιοχή και η χώρα έχουν κουραστεί να παραμερίζουν τα εμπόδια που είναι διμερή και δεν αποτελούν μέρος των αντικειμενικών κριτηρίων για την ένταξη στην Ενωση».

Θυμίζουμε ότι Σκόπια και Σόφια είχαν καταλήξει σε συμφωνία για άρση του βουλγαρικού βέτο στην έναρξη της ενταξιακής πορείας της Βόρειας Μακεδονίας, που ωστόσο έχει «παγώσει», με τη Σόφια να ζητά μεταρρύθμιση του Συντάγματος των Σκοπίων που θα αναγνωρίζει επίσημα την ύπαρξη βουλγαρικής μειονότητας στη χώρα.