Ενα κρίσιμο ερώτημα και μια ξεκάθαρη απάντηση έδωσαν τον τίτλο στην κεντρική εκδήλωση - συζήτηση που έγινε το απόγευμα της Παρασκευής στη Λαϊκή Σκηνή του Φεστιβάλ. «Υπάρχει διέξοδος από την κοινωνία της εκμετάλλευσης, των κρίσεων και των πολέμων;». Το βασικό ερώτημα εμπλουτίστηκε με δεκάδες ερωτήσεις που έστειλαν, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της ΚΝΕ, επισκέπτες και επισκέπτριες του Φεστιβάλ, τροφοδοτώντας την ενδιαφέρουσα συζήτηση, το νήμα της οποίας ανέλαβαν να ξετυλίξουν ο Μάκης Παπαδόπουλος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, και ο Φρίξος Μπρούζγος, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ. Και το νήμα αυτό, εκκινώντας από κάθε επιμέρους απορία και προβληματισμό, κατέληγε στο δεύτερο σκέλος του τίτλου: «Σοσιαλισμός, η απάντηση τον 21ο αιώνα!».

Σήμερα ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει αποσπάσματα από τη συζήτηση που στηρίχτηκε στα δεκάδες αυτά ερωτήματα. Μεγάλο μέρος από αυτά αφορούσε την αγωνία για τις εξελίξεις και τις προβλέψεις του ΚΚΕ για την πιθανότητα κλιμάκωσης των πολεμικών αναμετρήσεων. Αποσπάσματα από αυτό το μέρος της συζήτησης δημοσιεύονται στην παρούσα έκδοση, ενώ σε επόμενο φύλλο θα δοθεί συνέχεια με υλικό και από τα υπόλοιπα μέρη της εκδήλωσης.

Ο Μάκης Παπαδόπουλος αναφέρθηκε αναλυτικά στις εξελίξεις, στα πολεμικά μέτωπα που είναι ανοιχτά, στον κίνδυνο κλιμάκωσης του ιμπεριαλιστικού πολέμου, στην εμπλοκή της χώρας μας στους αιματοβαμμένους σχεδιασμούς, στις βαθύτερες αιτίες που οδηγούν στην παρούσα όξυνση, αλλά και στη στάση που χρειάζεται να κρατήσει ο λαός. Απάντησε στους «μύθους» που αναζητούν λύσεις στα σημερινά αδιέξοδα μέσα από την ανάδειξη μιας «αριστερής» κυβέρνησης που θα ασκήσει «προοδευτική» πολιτική, ενώ μίλησε για τον δρόμο που το ΚΚΕ καλεί τον λαό να βαδίσει, τον δρόμο του αγώνα για την ανατροπή του εκμεταλλευτικού συστήματος και την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας, του σοσιαλισμού - κομμουνισμού.

Ερώτηση: Γιατί όμως έχουμε αυτήν την κλιμάκωση πολέμου; Πώς είναι δυνατόν να υποτιμούν οι αστικές κυβερνήσεις τον τεράστιο κίνδυνο για την ανθρωπότητα από μια παγκόσμια πολεμική αναμέτρηση; Αυτό μας ρωτούν πολλοί φίλοι μας που παρακολουθούν με αγωνία τις εξελίξεις.

Πρώτα απ' όλα, γιατί οξύνεται ο ανταγωνισμός ΗΠΑ - Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στην παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία. Οξύνεται ο ανταγωνισμός ανάμεσα στον ευρωατλαντικό άξονα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ και στον υπό διαμόρφωση ευρασιατικό άξονα της Κίνας και της Ρωσίας. Αλλάζει ο συσχετισμός δυνάμεων ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Αυτό αποτυπώνεται με τη δυναμική της οικονομίας της Κίνας την τελευταία 20ετία, την ισχυροποίηση των BRICS, τη σχετική υποχώρηση της διεθνούς ισχύος της ΕΕ και την όξυνση των αντιθέσεων στο εσωτερικό της άρχουσας τάξης των ΗΠΑ. Αυτός ο ανταγωνισμός εκτείνεται από τον εμπορικό και τον τεχνολογικό τομέα μέχρι τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς. Εκτείνεται από την Αρκτική μέχρι την Αφρική και τον Ινδο-Ειρηνικό. Περιλαμβάνει και το Διάστημα.

Ομως υπάρχει ακόμα μία βαθύτερη αιτία σε συνδυασμό με την αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων στη διεθνή οικονομία: Η ωρολογιακή βόμβα πάνω στην οποία κάθεται η διεθνής καπιταλιστική οικονομία, δηλαδή η υπερσυσσώρευση κεφαλαίου που δεν βρίσκει διέξοδο για να επενδυθεί με ικανοποιητικό κέρδος. Ηδη η οικονομία της ΕΕ βρίσκεται στην ουσία σε φάση ύφεσης.

Μια σειρά δείκτες της διεθνούς οικονομίας αποδεικνύουν ότι η κρίση γεννιέται από τη φυσιολογική λειτουργία του καπιταλιστικού συστήματος. Βρίσκεται στο DNA του.

Δείτε την εκτίναξη του χρέους του αμερικανικού κράτους, που έχει ήδη υπερβεί την «κόκκινη γραμμή» του θεσμοθετημένου ανώτατου ορίου και συνεχίζει να αυξάνεται, για να στηρίξει τους ομίλους και τις τράπεζες και να μετατεθεί η εκδήλωση της νέας κρίσης.

Δείτε τις δεκάδες χιλιάδες απολύσεις στους αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς, την «Amazon», τη «Meta», την «Google», τη «Microsoft», για να ανακάμψει το ποσοστό κέρδους των ομίλων.

Δείτε τις απώλειες 600 δισ. δολαρίων των 7 ισχυρότερων αμερικανικών ομίλων νέας τεχνολογίας, των «Magnificent Seven», μέσα σε 48 ώρες τον Αύγουστο, στο αμερικανικό χρηματιστήριο.

Δείτε την κατεδάφιση της Συλλογικής Σύμβασης των εργαζομένων στη «Volkswagen», μετά τη συρρίκνωση των πωλήσεων στις αγορές της Ευρώπης και της Κίνας.

Φυσικά η άρχουσα τάξη στις ΗΠΑ και στην ΕΕ δεν κάθεται με σταυρωμένα τα χέρια μπροστά στο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει. Επιχείρησε να βρει κερδοφόρα διέξοδο για νέες επενδύσεις με την περιβόητη «πράσινη μετάβαση».

Ομως αυτές οι προσωρινές λύσεις δεν αντιμετωπίζουν την αιτία του προβλήματος. «Κλοτσάνε το τενεκεδάκι» να πάει λίγο πιο πέρα, ενώ η υπερσυσσώρευση κεφαλαίου διογκώνεται. Οι κρατικές ενισχύσεις δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την αιτία που γεννά την υπερσυσσώρευση του κεφαλαίου. Δεν λείπουν, αλλά περισσεύουν τα κεφάλαια τα οποία δεν μπορούν να διασφαλίσουν υψηλό ποσοστό κέρδους.

Ηδη παρουσιάστηκε στον τομέα της Ενέργειας το πρόβλημα της χωρητικότητας των δικτύων ώστε να ανταποκριθούν στο πλήθος των «πράσινων» επενδύσεων, και μπήκαν «κόφτες» στην παραγωγή και την κερδοφορία τους.

Γι' αυτό και η πολεμική οικονομία και η κλιμάκωση του πολέμου αποτελούν πλέον την πρώτη προτεραιότητα του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και των άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Ετσι, σε παγκόσμιο επίπεδο οι προϋπολογισμοί στρατιωτικών δαπανών των κρατών αυξάνονται συνεχώς και έφτασαν τα 2,4 τρισ. δολάρια το 2023. Ηδη από το 2021 εγκρίθηκε η Στρατηγική «ΝΑΤΟ 2030», που δεσμεύει τα κράτη - μέλη να καταβάλλουν το 2% του ΑΕΠ τους για τις ανάγκες του ΝΑΤΟ.

Τον Ιούνη του 2024 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτίμησε ότι απαιτούνται 500 δισ. ευρώ πρόσθετες επενδύσεις στην πολεμική βιομηχανία, και η έκθεση Ντράγκι καλεί τις κυβερνήσεις να τρέξουν σ' αυτήν την κατεύθυνση και να εναρμονιστούν με τον στόχο του ΝΑΤΟ.

Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος προσφέρει μια κερδοφόρα διέξοδο στο υπερσυσσωρευμένο κεφάλαιο. Δείτε πώς εκτοξεύτηκαν τα κέρδη της πολεμικής βιομηχανίας των ΗΠΑ μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.

Ταυτόχρονα ο πόλεμος δημιουργεί ένα νέο «Ελντοράντο» κερδοφόρων επενδύσεων στις περιοχές που καταστρέφονται. Για παράδειγμα, η ΕΕ έχει δημιουργήσει ειδικό επενδυτικό πλαίσιο για την «ανοικοδόμηση» της Ουκρανίας.

Οταν λοιπόν εμείς βλέπουμε τα παιδιά των Παλαιστινίων της Γάζας να θάβονται ζωντανά στα ερείπια των ισραηλινών βομβαρδισμών, αυτοί, οι όμιλοι, βλέπουν τις τιμές των μετοχών τους να αυξάνονται στα ταμπλό των διεθνών χρηματιστηρίων. Επιβεβαιώνεται με τραγικό τρόπο για άλλη μια φορά ο Μαρξ, που εξηγούσε ότι για 300% κέρδος το κεφάλαιο δεν έχει φραγμό να διαπράξει οποιοδήποτε έγκλημα.

Και όταν λέμε οποιοδήποτε έγκλημα, αυτό περιλαμβάνει και τη χρήση πυρηνικών όπλων. Αλλωστε τα μεγάλα εγκλήματα των ΗΠΑ στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι έγιναν δεκαετίες πριν.

Για να αυξήσει τα κέρδη του το κεφάλαιο κλιμακώνει την επίθεση ενάντια στο εισόδημα και στα δικαιώματά μας και την περίοδο της ειρήνης, με τους μισθούς πείνας, τα ωράρια - λάστιχο, τη βαριά φορολογία, την ακρίβεια, την ένταση της καταστολής.

Το κεφάλαιο αξιοποιεί τις νέες τεχνολογικές δυνατότητες που του επιτρέπουν να αυξάνει στην πράξη τον ημερήσιο εργάσιμο χρόνο, ανεξάρτητα από την παραμονή του εργαζόμενου σε συγκεκριμένο χώρο εργασίας, τις νέες δυνατότητες που του επιτρέπουν να εντατικοποιεί την εργασία. Στα χέρια του κεφαλαίου η νέα τεχνολογία αξιοποιείται για την εντατικοποίηση της εργασίας, ενώ την ίδια ώρα αυξάνεται ο στρατός των ανέργων.

Ολόκληρο το νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ θωρακίζει το ξεζούμισμα, την αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης των εργαζομένων. Νομιμοποιεί τα 12ωρα και ανοίγει τον δρόμο για τη σύνταξη στα 70. Τώρα προετοιμάζουν την πλήρη «απελευθέρωση» - εμπορευματοποίηση σε μια σειρά τομείς, από τα φάρμακα έως την Ασφάλιση και το νερό, όπως έγινε ήδη στον τομέα της Ενέργειας και εκτινάχτηκαν η ενεργειακή ακρίβεια και η ενεργειακή φτώχεια.

Και δεν αρκούνται ούτε σ' αυτά. Οι όμιλοι, το μεγάλο κεφάλαιο επιχειρεί να αξιοποιήσει την πιο σύνθετη δικτύωση ανθρώπων, διαδικτύου και ρομπότ για να προσεγγίσει την πλήρη υπαγωγή της εργασίας στους στόχους του κεφαλαίου. Να υπερβεί ακόμα και τους περιορισμούς στην εκμετάλλευση τους οποίους έθεταν οι ιδιότητες του ανθρώπινου σώματος. Για παράδειγμα, αξιοποιεί τις τεχνολογικές δυνατότητες για να μειώσει τον αριθμό των εργαζομένων που εκτελούν μια βαριά χειρωνακτική εργασία, να αυξήσει την εντατικοποίηση και την παρακολούθησή τους στο χώρο εργασίας.

Επομένως, βιώνουμε ήδη και στην περίοδο της ειρήνης τον σφοδρό ταξικό πόλεμο του κεφαλαίου σε βάρος μας. Βιώνουμε μια επίθεση διαρκείας ενάντια στα δικαιώματά μας, ενάντια στις ανάγκες μας, που δεν πρόκειται να σταματήσει αν δεν τη σταματήσουμε όλοι εμείς.

Ομως εμείς, η εργατική τάξη, ο λαός, έχουμε τη δύναμη να ανατρέψουμε αυτό το σύστημα της καπιταλιστικής βαρβαρότητας και να οικοδομήσουμε μια ανώτερη οργάνωση της κοινωνίας, τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Ερώτηση: Πολλοί μας λένε όμως ότι αυτή η διέξοδος φαντάζει μακρινή. Ταυτόχρονα, είπαμε προηγουμένως ότι αυξάνεται ο κίνδυνος μιας μεγάλης πολεμικής αναμέτρησης. Αμεσα τι μπορούμε να κάνουμε;

Ακριβώς επειδή αυξάνεται ο κίνδυνος του μεγάλου πολέμου, πρέπει άμεσα, σήμερα, να κλιμακωθεί ο αγώνας για την απεμπλοκή της χώρας μας από τις πολεμικές αναμετρήσεις.

Εμείς, οι δυνάμεις του ΚΚΕ, μπαίνουμε μπροστά για να πάψει η χώρα μας να παίζει τον ρόλο του σημαιοφόρου του ΝΑΤΟ. Να μη γίνουν ο λαός και η νεολαία «κρέας για τα κανόνια» ώστε να αναβαθμίσουν τη θέση τους και τα κέρδη τους οι εφοπλιστές, οι επιχειρηματικοί όμιλοι, η άρχουσα τάξη.

Η παθητική αναμονή, ο φόβος, ο εφησυχασμός, είναι «βούτυρο στο ψωμί τους», βοηθούν να προχωρήσουν χωρίς εμπόδια στη χώρα μας τα εγκληματικά σχέδια του ΝΑΤΟ.

Γι' αυτό καλούμε τον λαό, ιδιαίτερα τη νεολαία να πάρει δίπλα μας τη θέση της στη μεγάλη μάχη για να γυρίσουν πίσω οι φρεγάτες και οι φαντάροι που είναι έξω από τα σύνορα, να κλείσουν οι βάσεις του θανάτου, να σταματήσει η εμπλοκή μας στη δράση του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία.

Μπαίνουμε μπροστά στις μεγάλες διαδηλώσεις για να σταματήσει η στήριξη του κράτους - δολοφόνου Ισραήλ, για να ακουστεί παντού το σύνθημα «Λευτεριά στην Παλαιστίνη!».

Δίνουμε μάχη για να μην περάσει το κλίμα εφησυχασμού που καλλιεργεί η κυβέρνηση για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αποκαλύπτουμε πόσο επικίνδυνα είναι τα παζάρια των κυριαρχικών δικαιωμάτων και πώς μπορεί να οδηγήσουν σε θερμά επεισόδια και πολεμική αναμέτρηση. Αποκαλύπτουμε τα σχέδια διχοτόμησης της Κύπρου.

Δίνουμε τη μάχη για να σπάσουμε τα ευρωατλαντικά δεσμά, με τον λαό νοικοκύρη στον τόπο του.

Ταυτόχρονα φωτίζουμε την πραγματική διέξοδο. Εξηγούμε πόσο διαφορετική θα ήταν η κατάσταση αν δεν υπήρχαν οι ανταγωνισμοί των ομίλων και των ιμπεριαλιστικών κέντρων για τον έλεγχο των αγορών, των δρόμων μεταφοράς της Ενέργειας και των εμπορευμάτων. Αν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν ρυθμίζονταν με γνώμονα να διατηρηθεί η συνοχή της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, η συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων και των δρόμων της Ενέργειας από τους ομίλους.

Φωτίζουμε σήμερα τη μόνη πραγματική διέξοδο από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, τον σοσιαλισμό, ώστε αν επεκταθεί η φωτιά σε ολόκληρη την περιοχή μας να παλέψει ο λαός μέχρι τέλους για τη διέξοδο από το καπιταλιστικό σύστημα, που όσο κυριαρχεί θα φέρνει τον πόλεμο ή την «ειρήνη» με το πιστόλι στον κρόταφο.

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια τον ρυθμό και την έκταση που θα πάρει η πολεμική αναμέτρηση. Ομως δεν αποκλείεται να έχουμε γρήγορες εξελίξεις. Εμείς έχουμε εμπιστοσύνη στη δύναμη της εργατικής τάξης, στη δύναμη των λαών.

Ας μην ξεχνάμε ότι τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο σφράγισε η νίκη της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία και ότι μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο σχηματίστηκε το σοσιαλιστικό στρατόπεδο αρκετών χωρών στην Ευρώπη.

Η Ιστορία αποδεικνύει ότι το κεφάλαιο, ο ιμπεριαλισμός δεν είναι παντοδύναμος. Η μόνη υπερδύναμη είναι η εργατική τάξη, είναι οι λαοί, όταν πιστέψουν στη δύναμή τους.

Γι' αυτό και η δράση μας φωτίζει τη στάση που πρέπει να κρατήσει ο λαός, αν κληθεί να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας. Φωτίζει σε ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθεί ώστε να μην περιοριστεί στο να αποκρούσει την ξένη αστική τάξη που πιθανώς θα εισβάλει και μετά να επιστρέψει στον σημερινό βάλτο, στην πρότερη κατάσταση που μας έφερε ως εδώ. Να βάλει πλώρη για να οδηγηθεί η πάλη μέχρι τέλους, να πάρει με τον αγώνα του ο ίδιος την εξουσία και να οικοδομήσει τη νέα κοινωνία του σοσιαλισμού.

Και αυτό δεν είναι μια ευχή. Με τους αγώνες που δίνουμε σήμερα προετοιμαζόμαστε για την οργάνωση της εργατικής - λαϊκής πάλης που θα οδηγήσει σε ολοκληρωτική ήττα την αστική τάξη, τόσο την ξένη ως εισβολέα όσο και την εγχώρια που παίζει με τη ζωή μας.

Γι' αυτό μπαίνουμε σήμερα μπροστά για να κλιμακωθεί ο αγώνας ενάντια στα εγκληματικά σχέδια της άρχουσας τάξης, της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Και είμαστε βέβαιοι ότι εμείς θα πούμε την τελευταία λέξη. Εμείς θα βάλουμε τη σφραγίδα μας στις εξελίξεις.

Ερώτηση: Μας ρωτούν αρκετοί, αφού έχουμε κοινοβουλευτική δημοκρατία και όλοι έχουμε από μία ψήφο, δεν μπορεί να εκλεγεί μια προοδευτική, αριστερή κυβέρνηση που θα διαμορφώσει ένα φιλολαϊκό κράτος;

Αυτός που μας ρωτά σκέφτεται ότι την κυβέρνηση την εκλέγουν με την ψήφο τους οι εργάτες, οι μισθωτοί, οι αυτοαπασχολούμενοι. Πράγματι, όλοι έχουμε από μία ψήφο. Δεν έχουμε όμως όλοι την ίδια δύναμη να επιδρούμε στη ζωή και στη συνείδηση των υπόλοιπων εργαζομένων. Δεν έχουμε όλοι στα χέρια μας επιχειρήσεις για να προσλάβουμε ή να απολύσουμε, δεν έχουμε όλοι τράπεζες, δεν έχουμε όλοι τηλεοπτικούς σταθμούς, ποδοσφαιρικές ομάδες. Δεν έχουμε όλοι στο πλευρό μας το νομοθετικό πλαίσιο, την αστυνομία και τη Δικαιοσύνη.

Κάτω από τον μανδύα της τυπικής ισότητας όλων των πολιτών απέναντι στον νόμο κρύβεται η τεράστια ουσιαστική ανισότητα μεταξύ των ελάχιστων που κατέχουν τα μέσα παραγωγής, τα κλειδιά της οικονομίας, και της μεγάλης πλειοψηφίας που αν δεν πουλήσει την εργατική της δύναμη δεν μπορεί μακροπρόθεσμα να επιβιώσει. Πολίτης είναι και ο τραπεζίτης, ο μεγαλομέτοχος, το αφεντικό, πολίτης είναι και ο εργαζόμενος που διαθέτει την «ελευθερία» να διαλέξει το αφεντικό του.

Το κεφάλαιο και το κράτος του διαθέτουν ένα τεράστιο οπλοστάσιο για να διαβρώνουν τη συνείδηση των εργαζομένων.

Σκεφτείτε τον ανταγωνισμό στον χώρο δουλειάς για το ποιος θα απολυθεί, ποιος θα προαχθεί κ.λπ., που καλλιεργεί τον ατομισμό και διασπά την εργατική ενότητα.

Σκεφτείτε τον ιδεολογικό βομβαρδισμό που δέχεται καθημερινά η νεολαία, ότι δεν υπάρχει εναλλακτική από το σύστημα της εκμετάλλευσης, ότι τα αφεντικά μάς δίνουν δουλειά, ότι θα μας σώσουν οι νέες επενδύσεις, ότι ο σοσιαλισμός είναι ολοκληρωτισμός, όπως ο φασισμός, ότι το μόνο που μπορούμε να διαλέξουμε είναι το μικρότερο κακό στη διακυβέρνηση.

Και αν δεν πειστούμε, υπάρχει ένα τεράστιο οπλοστάσιο καταστολής.

Σε συνθήκες κοινοβουλευτικής δημοκρατίας στην Ελλάδα το ΚΚΕ ήταν παράνομο για μια εικοσαετία. Σε συνθήκες κοινοβουλευτικής δημοκρατίας λειτούργησαν κολαστήρια, από τη Μακρόνησο στην Ελλάδα έως το Γκουαντάναμο στις ΗΠΑ.

Στον 20ό αιώνα μια σειρά νοθεύσεις εκλογικών αποτελεσμάτων και πραξικοπήματα ανέτρεψαν με κρατική βία εκλεγμένες κυβερνήσεις, όπως του Αλιέντε στη Χιλή. Μια σειρά δημοψηφίσματα έμειναν στα χαρτιά όταν το αποτέλεσμα δεν ήταν αρεστό στην άρχουσα τάξη, π.χ. το ιρλανδικό δημοψήφισμα του 2008, που δεν ενέκρινε τη Συνθήκη της Λισαβόνας.

Τα καλπονοθευτικά εκλογικά συστήματα επιτρέπουν να κυβερνά ένα κόμμα με το 40% αυτών που ψήφισαν, δηλαδή λιγότερο από το 25% του συνολικού εκλογικού σώματος, και να ισχυρίζεται ότι διαθέτει τη λαϊκή εντολή.

Τι αποδεικνύεται;

Αποδεικνύεται ότι στην εποχή του μονοπωλιακού καπιταλισμού η άρχουσα τάξη γίνεται όλο και πιο αντιδραστική και τα όρια των δύο βασικών μορφών της δικτατορίας του κεφαλαίου, του φασισμού και της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, όλο και πιο θολά.

Και το πιο εμβληματικό παράδειγμα για να κατανοήσουμε αυτό το συμπέρασμα είναι η ιστορία των σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων.

Από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι σήμερα, τα κόμματα της αμαρτωλής σοσιαλδημοκρατίας στήριξαν τη συμμετοχή στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Στήριξαν τη σφαγή των λαών για τα συμφέροντα της αστικής τάξης, από τον Μπέρνσταϊν μέχρι τον Σολτς και τον Κασσελάκη, που βαφτίζει το ΝΑΤΟ «ιερά συμμαχία». Από τον Τσίπρα, που άνοιξε τον δρόμο για το ΝΑΤΟ στα Δυτικά Βαλκάνια με τη Συμφωνία των Πρεσπών, μέχρι τον Ανδρουλάκη, που στηρίζει την ελληνοαμερικανική συμφωνία.

Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο η σοσιαλδημοκρατία έπαιξε καθοριστικό ρόλο για τον αφοπλισμό του εργατικού κινήματος, με τη γραμμή της ταξικής συνεργασίας και του κοινωνικού εταιρισμού.

Από τη δεκαετία του '80 αποτέλεσε και αποτελεί τον σημαιοφόρο της επίθεσης του κεφαλαίου στο εισόδημα και στα δικαιώματα του λαού, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις μνημονιακές κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, που ισοπέδωσαν κατακτήσεις δεκαετιών στην Ελλάδα. Η πορεία εκφυλισμού του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ διδακτική για όποιον εξακολουθεί να αναμένει λύσεις από μια σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση.

Η Ιστορία αποδεικνύει ότι καμία αστική κυβέρνηση, όπως κι αν αυτοχαρακτηρίζεται, «προοδευτική» ή «αριστερή», δεν μπορεί να παρακάμψει ή να υπονομεύσει τις νομοτέλειες με τις οποίες λειτουργεί η καπιταλιστική οικονομία. Καμία διακυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού δεν μπορεί να σταθεί με πρόγραμμα που θα υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, την κερδοφορία του κεφαλαίου. Γι' αυτό, παρά τις προεκλογικές διακηρύξεις τους, όλες οι αστικές κυβερνήσεις εφαρμόζουν μετεκλογικά τα αντιλαϊκά μέτρα των προηγούμενων και παίρνουν νέα μέτρα για να αυξηθεί παραπέρα ο βαθμός εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης.

Παντού, στη Χιλή, στη Γαλλία, στην Ιταλία, μέχρι την Ελλάδα και την Κύπρο, αποδείχθηκε ότι το «τρένο» της αστικής διακυβέρνησης κινείται σταθερά στις «ράγες» που καθορίζει η εξουσία του κεφαλαίου, όσοι «μηχανοδηγοί» κι αν αλλάξουν.

Γι' αυτό και έχει στρατηγική σημασία η άρνηση κάθε ΚΚ να συμμετάσχει σε αστική κυβέρνηση στο έδαφος του καπιταλισμού. Φανταστείτε τι θα είχε συμβεί αν το ΚΚΕ είχε ενδώσει στις πιέσεις την περίοδο 2012 - 2015 να συμμετάσχει στην αστική διακυβέρνηση. Αν είχε γίνει συνένοχο για την κυβέρνηση του 3ου μνημονίου, του ΣΥΡΙΖΑ.

Το ΚΚΕ στάθηκε όρθιο και δυνατό και πρόσφερε μια σημαντική ιστορική παρακαταθήκη για την ανασύνταξη του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος. Και είμαστε περήφανοι, γιατί απέναντι και σ' αυτήν την πρόκληση γράψαμε Ιστορία. Γιατί διδαχτήκαμε και από τα δικά μας παλαιότερα λάθη, συμμετοχής σε αστικές κυβερνήσεις, και δεν πρόκειται να τα επαναλάβουμε.