Η συζήτηση και ο αγώνας για την ισοτιμία και τα δικαιώματα των γυναικών ήταν, είναι και θα είναι επίκαιρος για μια μεγάλη ακόμη περίοδο και στο μέλλον, είπε στην αρχή της ομιλίας της η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Αρκεί σήμερα να συγκεντρώνουμε την προσοχή μας απλά στον αγώνα για την ισοτιμία της γυναίκας; Σε ποια κοινωνία; Στα πλαίσια ποιας πολιτικής;

Επιτρέψτε μου να ανατρέξω στο παρελθόν γιατί έχει σημασία να μην αποκόπτεται το κίνημα απ' αυτό το παρελθόν. Βεβαίως, υπάρχουν νέα προβλήματα, νέα φαινόμενα, ωστόσο υπάρχουν πράξεις του παρελθόντος που διατηρούν την αξία τους σήμερα. Νιώθω την ανάγκη να επικαλεστώ τα λόγια μιας μεγάλης γυναίκας κομμουνίστριας, της Ρόζας Ιμβριώτη, δασκάλας, πνευματικής γυναίκας, επαναστάτριας, που μοιράστηκε τα πάντα με τις γυναίκες του μόχθου και να αναφερθώ σε ένα πολύ σημαντικό και επίκαιρο απόσπασμα που εμπεριέχεται στο βιβλίο «Παιδεία και κοινωνία», που εκδόθηκε από τη «Σύγχρονη Εποχή» και μέσα σ' αυτό κάνει ένα κάλεσμα στις νέες γυναίκες. Εχει πολύ μεγάλη σημασία για τις νέες κοπέλες, που νομίζουν ίσως ότι ζουν σε έναν κόσμο με λιγότερες προκαταλήψεις και λιγότερες διακρίσεις. Αναφέρει λοιπόν τα εξής: «Νέες της Ελλάδας, ακούστε τη φωνή από τις παλιές γενιές. Θα με ρωτήσετε τι σχέση μπορεί να έχουμε εμείς οι άνθρωποι του παρόντος και του μέλλοντος με σας τους ανθρώπους του παρελθόντος. Σας απαντούμε με το στόμα του Τσέχωφ: Καμία. Ομως δεν πρέπει να ξεχνάτε. Εμείς οι άνθρωποι της γης οργώσαμε το φλοιό της, οργώσαμε τις θάλασσες, τους ουρανούς και έχουμε ανοίξει τους δρόμους για σας τους ανθρώπους του διαστήματος. Πεινάσαμε, πονέσαμε, ματώσαμε, βασανιστήκαμε, όμως με όρθια την ψυχή και το νου καταφέραμε να ανεβούμε σκαλί σκαλί τη δύσκολη κλίμακα της λευτεριάς και της αλήθειας. Τώρα θα ανεβείτε εσείς πιο ψηλά για να εξασφαλίσετε τη λευτεριά και την αλήθεια». Τους δρόμους της λευτεριάς που χάραξε το γυναικείο, το εργατικό και λαϊκό κίνημα πρέπει να τους εκτιμήσουμε και αυτοί οι δρόμοι της λευτεριάς παραμένουν ανοιχτοί και σήμερα παρά τα πισωγυρίσματα και τις προσωρινές ήττες.

Παρακάτω αναφέρεται στην πολιτικοποιημένη γυναίκα. Αυτό το θέμα πρέπει να το αντικρίσουμε σήμερα από άλλη σκοπιά, με άλλη τακτική και άλλη γλώσσα. Το επιβάλλει η σημερινή πραγματικότητα. Για παράδειγμα, είναι χρέος της γυναίκας να περιφρουρήσει την ειρήνη, να προλάβει τον όλεθρο του πολέμου, όμως για να γίνει τούτο δυνατό χρειάζεται συμμετοχή όλων των γυναικών στην πολιτική ζωή. Χρειάζεται πολιτικοποίηση των γυναικών από τα καταπιεσμένα λαϊκά στρώματα σε ολόκληρο τον κόσμο. «Και νομίζω - συνεχίζει η Ρόζα Ιμβριώτη - ότι πρέπει να εξηγηθούμε με το φεμινισμό. Ο φεμινισμός δεν είναι δεκτός για μας όταν κάνει στόχο του μόνο τον άντρα, όταν ορθώνει τις γυναίκες μόνο ενάντια στους άντρες, ενάντια ακόμα και σε εκείνους που είναι σύντροφοι στην εργασία, καταπιεσμένοι, κάτω από σκληρή εκμετάλλευση, γιατί τότε σε τελευταία ανάλυση στρέφεται κατά του εργατικού δυναμικού και του δημοκρατικού κινήματος. Αυτόν το φεμινισμό τον θεωρούμε επιζήμιο γιατί η γυναίκα οδηγείται στην πάλη μεταξύ των δύο φύλων, αυτό βοηθά την αντίδραση. Εμείς το φεμινισμό τον τοποθετούμε σε άλλη βάση. Να είσαι φεμινιστής θα πει ισότητα, είσαι οπαδός κάθε ισότητας και επόμενα της ισότητας μεταξύ άνδρα και γυναίκας σε όλα τα πεδία, θα πει ότι αγωνίζεται για την προαγωγή της γυναίκας μέσα σε μια κοινωνία όπου οι προλήψεις και οι παραδόσεις, ακόμα και ο νόμος, την έβαλαν χαμηλότερα. Αγωνίζονται οι κομμουνιστές να πάψει η αντίληψη που επικρατεί πως κάθε φύλο έχει τη δική του αποστολή, πλάι στην εργασία αγωνίζονται και οι δυο, άντρες και γυναίκες για το ψωμί. Τούτη η σκληρή πραγματικότητα ανοίγει τα μάτια και την κάνει σύμμαχο του άντρα. Βλέπουν και οι δυο τον κύριο εχθρό, που είναι το μεγάλο κεφάλαιο και τότε συνειδητοποιούν την ταξική πάλη. Εχουν τα ίδια προβλήματα, τους ίδιους αγώνες, την ίδια κοινωνική συνείδηση, τις ίδιες ελπίδες. Διαμαρτύρονται και κατακρίνουν την παλιά κοινωνία για τις απόψεις σχετικά με τις σχέσεις των δύο φύλων».

Βεβαίως σήμερα έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που η Ρόζα Ιμβριώτη έγραψε τα παραπάνω, αλλά δυστυχώς αποδεικνύεται πως οι προλήψεις και οι προκαταλήψεις έχουν μεγαλύτερη δύναμη, αντέχουν ακόμα κι όταν η πραγματικότητα αλλάζει. Γι' αυτό απαιτείται μεγάλη προσωπική και συλλογική προσπάθεια, ώστε οι αναχρονιστικές αντιλήψεις και πρακτικές να ξεριζωθούν από το μυαλό και τις συνήθειες της καθημερινής ζωής. Γι' αυτό σήμερα η απαίτηση για κοινό αγώνα ανδρών και γυναικών για τα προβλήματα της λαϊκής οικογένειας και ιδιαίτερα για τα προβλήματα της γυναίκας, πρέπει να πάρει σάρκα και οστά. Το πρώτο ζήτημα που έθεσε η Ρόζα Ιμβριώτη είναι η πολιτικοποίηση της γυναίκας. Ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες αυτό που προέχει για την πιο μαζική είσοδο των γυναικών στην πάλη, αλλά και για τη γενικότερη ευαισθητοποίηση στα ζητήματα της ανισότητας των φύλων είναι η πολιτικοποίηση, να τα φωτίζουμε μέσα από το γενικό πολιτικό πρόβλημα της χώρας.

Ομως για να ανέβει ο αγώνας για την ισοτιμία της γυναίκας, για να κατανοηθεί η σχέση της ισοτιμίας με την κοινωνική ισότητα, ο κρίκος του προβλήματος βρίσκεται σε ένα πεδίο, κυρίως, στο τι κάνει το εργατικό κίνημα της χώρας, στο πώς εμείς οι κομμουνιστές έχουμε αναδείξει σαν ένα από τα πιο βασικά προβλήματα της εργατικής τάξης το πρόβλημα της θέσης και του ρόλου των γυναικών. Αυτό δε σημαίνει κατάργηση του ρόλου του ιδιαίτερα οργανωμένου γυναικείου κινήματος, αλλά συμμαχία μαζί τους. Το γυναικείο κίνημα χρειάζεται. Ομως ο κρίκος του προβλήματος βρίσκεται στο τι κάνει το εργατικό κίνημα γενικότερα. Το γυναικείο κίνημα γνώρισε τη μεγαλύτερη έξαρσή του μετά την Οχτωβριανή Επανάσταση και την ανάδειξη της εργατικής τάξης σε πρωτοπόρα επαναστατική δύναμη. Το εργατικό κίνημα είναι εκείνο που σε συμμαχία και σύμπλευση με το γυναικείο, πρέπει να φέρει στην πρώτη γραμμή τον αγώνα για τα δικαιώματά της. Το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα σήμερα πρέπει να κάνει το μεγάλο βήμα προς τα μπρος όσον αφορά τη διεκδίκηση μιας διαφορετικής θέσης των γυναικών και μέσα στις γραμμές του και στον αγώνα. Οι ταξικές, ριζοσπαστικές δυνάμεις μέσα στις γραμμές του, όπως το ΠΑΜΕ, αλλά και δυνάμεις που θα πολλαπλασιάζονται στην πορεία, είναι που πρέπει να σηκώσουν το κύριο βάρος να φέρουν το γυναικείο ζήτημα στην πραγματική του κοίτη, εκεί που θα αποκτήσει προοπτική. Βεβαίως, είναι υπόθεση του Κόμματος να συμβάλει ώστε το γυναικείο ζήτημα να γίνει υπόθεση του λαϊκού κινήματος, του εργατικού κινήματος.