Η Τελική Πράξη της Συνδιάσκεψης του Ελσίνκι τον Ιούλη του 1975 έθετε τις βάσεις για την ειρηνική συνύπαρξη στην Ευρώπη και την ύφεση στις διεθνείς σχέσεις. Οι αποφάσεις έγιναν αντικείμενο υπονόμευσης απ' τις δυνάμεις του πολέμου

Οι κυβερνήσεις των μεγάλων καπιταλιστικών κρατών, οι οποίες στη δεκαετία του 1950 υποστήριζαν ή συμμετείχαν στην επιδρομή του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην Κορέα και του γαλλικού στο Βιετνάμ, υιοθέτησαν αμέσως τις θέσεις του Ρόστοου, θέσεις οι οποίες αποτέλεσαν το ιδεολογικό υπόβαθρο του «Ψυχρού Πολέμου».

Πολλά χρόνια αργότερα, στα τέλη του 1977, ο Δυτικογερμανός αντιστράτηγος εν αποστρατεία Σμίκλε, πρώην αναπληρωτής ανώτατος αρχηγός των στρατιωτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, εξηγούσε πώς λειτουργεί ο μηχανισμός: «Στις συμμαχίες, οι στρατιωτικοί επηρεάζουν την πορεία των εξοπλισμών, περιγράφοντας την απειλή. Ετσι, με τη συστηματική διόγκωση της δύναμης των αντιπάλων πετυχαίνουν την παραπέρα ώθηση των εξοπλισμών ως απάντηση».

Στιγμιότυπο από τις μεγαλειώδεις πορείες του φιλειρηνικού κινήματος στην Ευρώπη κατά της εγκατάστασης των πυραύλων «Πέρσινγκ» και «Κρουζ»

Τη δεκαετία του 1960 οι στρατιωτικοί παράγοντες του ΝΑΤΟ διεξήγαγαν μια υστερική εκστρατεία για κάποια «καθυστέρηση της Δύσης στην τεχνική των πυραύλων». Το κυνήγι πήρε νέες διαστάσεις. Τα κέρδη της πολεμικής βιομηχανίας έφτασαν σε φανταστικά ύψη. Στο διάστημα 1954-1969 οι πολεμικές δαπάνες των ΗΠΑ σχεδόν διπλασιάστηκαν. Από τα 42,8 δισεκατομμύρια δολάρια έφτασαν τα 81,4 δισεκατομμύρια.

Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, οι πρωτοφανείς σε έκταση και μαχητικότητα κινητοποιήσεις των λαών της Δυτικής Ευρώπης για την ύφεση και τον τερματισμό της κούρσας των εξοπλισμών σε συνδυασμό με τις προτάσεις της Σοβιετικής Ενωσης οδήγησαν τις δυτικές κυβερνήσεις σε σχετική αναδίπλωση. Ωστόσο, οι ιθύνοντες πολιτικοί και στρατιωτικοί κύκλοι δεν έπαψαν να απεργάζονται σχέδια για να διαταράξουν, να μπλοκάρουν και, τελικά, να αντιστρέψουν αυτή την εξέλιξη.

Τέσσερις μήνες μετά τον επιτυχή τερματισμό της Συνδιάσκεψης του Ελσίνκι για την ασφάλεια και τη συνεργασία στην Ευρώπη, η ανακοίνωση των υπουργών Αμυνας των κρατών- μελών του ΝΑΤΟ (Δεκέμβρης 1975) μιλάει για τη «βαθιά ανησυχία σχετικά με το τρομακτικό δυναμικό των όπλων του Συμφώνου της Βαρσοβίας».

Στις αρχές του 1976, η CIA δημοσιεύει δυο «εκθέσεις». Στη μια, «αποκαλύπτεται» ότι επί τέσσερα χρόνια οι ειδικοί της παρουσίαζαν «με λανθασμένο τρόπο» τις στρατιωτικές δαπάνες της ΕΣΣΔ, περίπου κατά 50% χαμηλότερα. Στην έκθεση δεν υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν αυτή την εκτίμηση. Σύμφωνα, όμως, με τα επίσημα στοιχεία που δίνει η σοβιετική κυβέρνηση το 1975, οι στρατιωτικές δαπάνες της ΕΣΣΔ εξακολουθούσαν να βρίσκονται ακόμα κάτω από το 50% των στρατιωτικών δαπανών των ΗΠΑ.

Στο τελικό ανακοινωθέν της συνεδρίασης των υπουργών του ΝΑΤΟ (Δεκέμβρης 1976), οι συμμετέχοντες τονίζουν: «Παρακολουθούμε με ανησυχία το υψηλό επίπεδο των δαπανών της Σοβιετικής Ενωσης για εξοπλισμούς...». Το Γενάρη του 1977, ο τότε και σημερινός υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Ντόναλντ Ράμσφελντ, ερμηνεύει ως εξής την ανακοίνωση του ΝΑΤΟ: «Υπάρχει άμεσος κίνδυνος για μια επίθεση- αστραπή από την Ανατολή». Και το Μάη του 1977, ή Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ χαρακτηρίζει «εξαιρετικά ανησυχητικό το συνεχιζόμενο μόνιμο επιθετικό δυναμικό των Ενοπλων Δυνάμεων του Συμφώνου της Βαρσοβίας».

Το 1978 οι δαπάνες του ΝΑΤΟ για εξοπλισμούς έφτασαν σε ύψος ρεκόρ, δηλαδή, στο δεκαπλάσιο των δαπανών του 1949: Τότε ανέρχονταν στα 18,4 δισεκατομμύρια δολάρια, το 1978 έφτασαν τα 180 δισεκατομμύρια δολάρια. Και οι ΗΠΑ;

Παρότι υποχρεώθηκαν να παραδεχτούν την ήττα τους στο Βιετνάμ και παρότι στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1970 δε διεξήχθη πόλεμος σε κανένα μέρος του κόσμου, οι αμερικανικές στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν από 81,4 δισεκατομμύρια δολάρια το 1969, σε 117,8 δισεκατομμύρια δολάρια το 1978. Και μια σύγκριση: Οι αμυντικές δαπάνες της Σοβιετικής Ενωσης μειώθηκαν στη δεκαετία του 1970, από 18,2 σε 17,2 δισεκατομμύρια ρούβλια (το 1978).

Ο τότε υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Ράμσφελντ, με τον κυνισμό που τον χαρακτηρίζει, δήλωσε: «Δεν πρόκειται τόσο για κάποια αναπάντεχη "ανακάλυψη" του Πενταγώνου ότι αυξάνει η σοβιετική δύναμη, αλλά περισσότερο για μια αποτελεσματική μέθοδο επηρεασμού του αμερικανικού λαού. Η διαρκής επανάληψη είναι επιβεβλημένη μέχρι να το συνειδητοποιήσει». Ακριβώς όπως το έλεγε ο Γκέμπελς, ότι η συνεχής επανάληψη ενός ψέματος μπορεί να το κάνει πιστευτό.