ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).--

«Οι σημερινές προοπτικές της οικονομίας και της απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) είναι αβέβαιες», ομολογεί ανοιχτά η Κομισιόν στην «έκθεση για την απασχόληση στην Ευρώπη το 2002», που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα στις Βρυξέλλες, ενώ η αρμόδια επίτροπος, Α. Διαμαντοπούλου, προειδοποιεί ότι «υπάρχει κίνδυνος να μην επιτύχουμε τους στόχους της Λισαβόνας όσον αφορά στην απασχόληση». Πρόκειται για δημόσια αναγνώριση χρεοκοπίας του «κοινωνικού Μάαστριχτ», η οποία μάταια προσπαθεί να κρυφτεί πίσω από τις «αβέβαιες» και «δυσμενείς εξελίξεις» στην παγκόσμια οικονομία του τελευταίου χρόνου.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωστάτ, η ευρωπαϊκή ανεργία στη ζώνη ΟΝΕ αυξήθηκε από 8,0% τον Ιούλη 2001, σε 8,3% τον Ιούλη 2002, ενώ, όπως τονίζει η Κομισιόν, «οι εξαγγελίες για απολύσεις εξακολουθούν να είναι πολλές». Δραματική είναι η κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας. Η Ελλάδα τον Ιούλη του 2001 είχε το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ, ύψους 10,4% του εργατικού δυναμικού, με πρώτη την Ισπανία (10,6%). Το Μάρτη του 2002 η ανεργία στην Ελλάδα παρουσίασε ανοδική τάση φθάνοντας το 10,5%, ενώ δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία για τους επόμενους μήνες. Αλλά στο σύνολο της ΕΕ η ανεργία άρχισε και πάλι να καλπάζει.

Και για τους εργαζόμενους όμως στην ΕΕ η κατάσταση χειροτερεύει καθημερινά. Οπως ομολογεί η ίδια η έκθεση της Κομισιόν, «σήμερα πάνω από το ένα τέταρτο όλων των εργαζομένων σε θέσεις πλήρους απασχόλησης και πάνω από τα δύο τρίτα των εργαζομένων σε θέσεις μερικής απασχόλησης είναι σε θέσεις εργασίας χαμηλής ποιότητας, χαμηλά αμειβόμενες, χαμηλής παραγωγικότητας, θέσεις εργασίας που δεν προσφέρουν τίποτε από τα ακόλουθα: Ασφάλεια εργασίας, πρόσβαση σε κατάρτιση, ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης».

Σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν, «η οικονομική επιβράδυνση έπληξε κυρίως το βιομηχανικό τομέα εφόσον η αύξηση της απασχόλησης έγινε αρνητική κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2001», δηλαδή όχι μόνο δε δημιουργήθηκαν «νέες» θέσεις απασχόλησης, αλλά χάθηκαν και παλιές. «Οι υπηρεσίες εξακολούθησαν να δημιουργούν νέες θέσεις απασχόλησης αλλά με βραδύτερο ρυθμό (...) Λόγω της οικονομικής επιβράδυνσης, ωστόσο, η βελτίωση της κατάστασης όσον αφορά στην πραγματική ανεργία σταμάτησε κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου 2002 (...) Οι μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες της οικονομικής επιβράδυνσης για την απασχόληση είναι αβέβαιες (...) Οι αβεβαιότητες συνδέονται ιδίως με την έκταση και τη διάρκεια της επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας». Οι προοπτικές είναι δυσμενέστατες και η Κομισιόν κάνει λόγο για ενδεχόμενο «παρατεταμένης περιόδου οικονομικής επιβράδυνσης».

Αλλά τα προβλήματα για τους εργαζόμενους δεν αφορούν μόνο στην ύφεση. Οπως διευκρινίζει επιμελώς η Κομισιόν, «ειδικότερα, οι στόχοι της Λισαβόνας δε θα επιτευχθούν εάν η οικονομική επιβράδυνση, που είναι φυσιολογικό στάδιο του κύκλου επιχειρηματικής δραστηριότητας, επηρεάσει δυσμενώς τη μακροπρόθεσμη δυναμική ανάπτυξης μέσω της υποτίμησης του ανθρώπινου κεφαλαίου ή επιδείνωσης της ποιότητας στην εργασία». Δηλαδή, το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τα 13,5 εκατομμύρια ανέργων στην ΕΕ τον Ιούλη του 2002, αλλά και τις λεγόμενες «θέσεις εργασίας χαμηλής ποιότητας» που δημιουργήθηκαν την τελευταία δεκαετία για την (...) αντιμετώπιση της ανεργίας και συντηρούν στα όρια της φτώχειας το ένα τέταρτο των πλήρως απασχολούμενων και τα δύο τρίτα των παρτ-τάιμ, μ' άλλα λόγια το μισό περίπου του ευρωπαϊκού εργατικού δυναμικού!!! Πρόκειται για την περιβόητη «ισορροπία μεταξύ ευελιξίας (της μισθωτής εργασίας) και ασφάλειας (του κεφαλαίου)».

Οπως ομολογεί η ίδια η έκθεση της Κομισιόν, «παρόλο που σε πολλές περιπτώσεις τέτοιου είδους χαμηλής ποιότητας θέσεις εργασίας μπορούν να διευκολύνουν την πρόσβαση των ανέργων στην αγορά εργασίας, εκείνοι που απασχολούνται σε θέσεις εργασίας σχετικά χαμηλής ποιότητας αντιμετωπίζουν έναν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο ανεργίας και αεργίας απ' ό,τι εκείνοι σε θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας. Πράγματι, περισσότερο από το ήμισυ εκείνων που παραμένουν σε θέσεις εργασίας χαμηλής ποιότητας για περισσότερα από 2 χρόνια και πάνω από το 25% καθίστανται είτε άνεργοι είτε άεργοι - πέντε φορές περισσότεροι απ' ό,τι στις περιπτώσεις θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας».

Παρά τις ανωτέρω επισημάνσεις, η Κομισιόν επιχαίρει για το γεγονός ότι «οι ευέλικτες εργασιακές ρυθμίσεις συνέβαλαν επίσης στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, με 17,9% των Ευρωπαίων να απασχολούνται σε θέσεις μερικής απασχόλησης (6,2% άνδρες και 33,4% γυναίκες) και 13,4% με σύμβαση ορισμένου χρόνου (12,4% άνδρες και 14,6% γυναίκες)». Τέλος, επειδή αναμένονται και πρωθυπουργικές κορόνες στη ΔΕΘ, τα επίσημα στοιχεία της Eurostat για την ανεργία στην Ελλάδα έχουν ως εξής: Συνολική ανεργία 10,4% (Ιούλης 2001) και 10,5% (Μάρτης 2002), ανεργία γυναικών 15,4% (Ιούλης 2001), η μεγαλύτερη στην ΕΕ, και 15,6% (Μάρτης 2002), ανεργία νέων κάτω των 25 χρόνων 27,6% (Ιούλης 2001), η μεγαλύτερη στην ΕΕ, και 27,4% (Μάρτης 2002).