Associated Press

Η έκφραση του Τζ. Μπους είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική την ώρα που ανακοινώνει το «νέο δόγμα»

Τζορτζ Σόρος

Μόλις την προηγούμενη βδομάδα ολόκληρο το δόγμα ήρθε στο φως της δημοσιότητας, με τη δημοσιοποίηση από το Λευκό Οίκο, της «Νέας στρατηγικής για την Εθνική Ασφάλεια των ΗΠΑ». Η έκθεση αυτή, πολύ απλά θέτει όλους τους όρους για το πώς θα πρέπει να είναι ο πλανήτης, σύμφωνα πάντα με την αμερικανική κυβέρνηση. Ουσιαστικά το κυριότερο ζήτημα που θέτει, είναι του προληπτικού στρατιωτικού χτυπήματος, «χτυπάμε πρώτοι προτού δεχτούμε οποιουδήποτε είδους επίθεση». Καθώς όλα δείχνουν, η υλοποίηση αυτού του νέου δόγματος, θα είναι άμεση, δηλαδή η εξαπόλυση επίθεσης κατά του Ιράκ. Ομως η νέα γεωστρατηγική πολιτική των ΗΠΑ, όπως εμπεριέχεται στην έκθεση «Η Στρατηγική για την Εθνική Ασφάλεια των ΗΠΑ» η οποία δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα κινείται σε δύο κυρίους, στρατηγικούς άξονες.

Η έκθεση αυτή παρουσιάζεται κάθε χρόνο από την αμερικανική προεδρία, πρόκειται όμως για την πρώτη που έχει συνταχθεί από την κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους αφότου ανέλαβε την εξουσία το Γενάρη του 2001, αφού η προηγούμενη είχε συνταχθεί το 1999 επί προεδρίας του Δημοκρατικού Μπιλ Κλίντον. Και οι διαφορές είναι έκδηλες τουλάχιστον ως προς τις στρατηγικές προοπτικές και την εφαρμογή αυτών.

Μία από τις κυριότερες συνέπειες, στο εσωτερικό της αμερικανικής επικράτειας, της 11ης Σεπτέμβρη, είναι η αλλαγή πλεύσης εντός της αμερικανικής κυβέρνησης, όπου πλέον δημιουργείται νέο υπουργείο για την Εσωτερική Ασφάλεια, όπου αναβαθμίζονται και λαμβάνουν περισσότερες εξουσίες το FBI και η CIA και πλέον η πολιτική καθορίζεται αποκλειστικά, από τα υπουργεία Αμυνας και Ασφάλειας. Ο πιο επιεικής χαρακτηρισμός: απολυταρχική πολεμική διακυβέρνηση. Και το νέο δόγμα, αντικατοπτρίζει επακριβώς τη λογική αυτή.

Συνάμα, η αδιαμαρτύρητη σχεδόν, υιοθέτηση εκ μέρους του Κογκρέσου, «στο όνομα του αμερικανικού λαού», των φιλοπόλεμων σχεδίων, που συνήθως εκπονούνται μεταξύ Πενταγώνου και Λευκού Οίκου, αποδεικνύει ότι ο «δεύτερος πόλος άσκησης ελέγχου στην εξουσία» ήταν απλά μία ψευδαίσθηση, όπως και «η χώρα της ελευθερίας». Ετσι, το πόνημα της αμερικανικής κυβέρνησης, η «Νέα στρατηγική για την εθνική ασφάλεια» πρέπει να τεθεί προς επικύρωση στο Κογκρέσο, αλλά υπό αυτό το πρίσμα, καθώς και την προετοιμαζόμενη επίθεση κατά του Ιράκ, μάλλον θα είναι δύσκολο να απορριφθεί.

Οσο για τον εχθρό, σύμφωνα με τους παροικούντες την Ουάσινγκτον, «δεν είναι απλά ένα πολιτικό καθεστώς ή μία θρησκεία ή ιδεολογία. Ο εχθρός είναι η προμελετημένη τρομοκρατία, η πολιτικά κινούμενη βία, που στρέφονται κατά αθώων» και... «οι Ηνωμένες Πολιτείες, δεν πρόκειται να κάνουν καμία υποχώρηση σε απαιτήσεις τρομοκρατών και δε θα καταλήξουν σε καμία συμφωνία με αυτούς. Δεν ξεχωρίζουμε τους τρομοκράτες με αυτούς που έχουν γνώση και τους υποθάλπουν ή τους στηρίζουν».

Συνεπώς, οι αμερικανικές δυνάμεις πρέπει να είναι ικανές και ισχυρές ώστε να αντιμετωπίσουν οποιονδήποτε εχθρό, όπου Γης, και σύμφωνα με το σκεπτικό των Αμερικανών αξιωματούχων οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για τις ΗΠΑ και τα συμφέροντά τους, ελλοχεύουν από το φανατισμό και την τεχνολογία γι' αυτό «πρέπει να είμαστε έτοιμοι να σταματήσουμε τα δόλια κράτη και τους τρομοκράτες συνεργάτες τους πριν καταστούν ικανοί να απειλήσουν ή να χρησιμοποιήσουν όπλα μαζικής καταστροφής κατά των ΗΠΑ, των συμμάχων και των φίλων τους», αναφέρεται στην έκθεση και προστίθεται ότι «όσο πιο μεγάλος είναι ο κίνδυνος αν παραμένουμε αδρανείς, τόσο πιο ισχυρό είναι το επιχείρημα για να αποφασίσουμε προληπτικές ενέργειες για να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας, ακόμη και αν υπάρχουν αβεβαιότητες για τη χρονική στιγμή και τον τόπο των εχθρικών επιθέσεων».

Εντούτοις, εξόν του «αναντίρρητου» δικαιώματος» να πρέπει να μπορούν να χτυπήσουν οι ΗΠΑ πρώτες τους εχθρούς τους, κυρίως τις τρομοκρατικές οργανώσεις, ο κυριότερος στόχος είναι η παρεμπόδιση οιασδήποτε άλλης δύναμης να τις ξεπεράσει ή να εξομοιωθεί μαζί τους στον στρατιωτικό τομέα. «Οι δυνάμεις μας θα είναι αρκετά ισχυρές για να αποτρέψουν όλους τους πιθανούς αντιπάλους μας να δεσμευτούν σε μια κούρσα εξοπλισμών με την ελπίδα να ξεπεράσουν ή να φθάσουν την ισχύ των ΗΠΑ».

Ωστόσο, αυτή η στρατηγική επιλογή έχει και θα έχει στο άμεσο μέλλον πολύ ευρύτερες και επικίνδυνες επιπλοκές, καθώς γίνονται συγκεκριμένες αναφορές στην εν δυνάμει ικανότητα πιθανών αντιπάλων να ξεπεράσουν σε στρατιωτική ισχύ τις Ηνωμένες Πολιτείες. Με σαφήνεια, ο πρωταρχικός στόχος αυτής της αναφοράς δεν είναι άλλος από την ίδια την Κίνα, αλλά δε θα πρέπει μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα να εξαιρούνται χώρες όπως η Ρωσία, ίσως και κάποιες ευρωπαϊκές. Είναι άραγε η πρόσφατη κρίση των αμερικανογερμανικών σχέσεων και κυρίως η επιλογή των ΗΠΑ, να «τιμωρήσουν και να απομονώσουν διεθνώς» τον αντιρρησία Γερμανό καγκελάριο Γκέρχαρντ Σρέντερ, ο οποίος για λόγους υπεράσπισης «εθνικών συμφερόντων», δηλαδή των συμφερόντων του γερμανικού ιμπεριαλιστικού κεφαλαίου, απειθαρχεί -μέχρι στιγμής- στα πολεμικά κελεύσματα των ΗΠΑ κατά του Ιράκ;

Παράλληλα, η «Νέα Στρατηγική για την Εθνική Ασφάλεια» εμπεριέχει ένα εξαιρετικά σαφή, μέσα στην απεραντοσύνη του, ορισμό για την εθνική ασφάλεια που οι ρίζες του πηγάζουν στην εποχή του Μπους του πρεσβύτερου και το σημάδι της υπουργού Εθνικής Ασφαλείας Κοντολίζα Ράις, η οποία εδώ και δεκαετία, σε κύκλους εφαπτόμενους με την εξουσία, αλλά και σαν μέλος της εξουσίας, προωθεί ένα ευρύ πόλεμο αρχών και τονίζει ανελλιπώς το τρίπτυχο: ισχύς - διπλωματία - διεθνής οικονομική βοήθεια, ώστε να βοηθήσει τις ΗΠΑ να δημιουργήσουν το απαραίτητο προφίλ για την κυριαρχία τους επί του πλανήτη, παρά το γεγονός ότι - όπως τονίζεται σε άλλο σημείο - οι ΗΠΑ θέλουν να χρησιμοποιήσουν τη δύναμή τους, ώστε να προωθήσουν τις διεθνείς συνεργασίες για την ειρήνη και την επίλυση τοπικών συγκρούσεων, καθώς και την εγκαθίδρυση του οράματός τους δηλαδή «ελεύθερες ανοιχτές κοινωνίες».

Σε αυτό το σημείο δηλαδή των «ελεύθερων και ανοιχτών κοινωνιών», οι Αμερικανοί αξιωματούχοι εμμένουν και σε έναν άλλο πυλώνα, αυτόν της οικονομίας. Περιλαμβάνονται λοιπόν στο «μανιφέστο», κεφάλαια για την ανάγκη της προώθησης της φιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής σε διεθνή κλίμακα, τις ελεύθερες συναλλαγές, καθώς και για το ρόλο των ΗΠΑ στην υπεράσπιση της ελευθερίας της έκφρασης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, «αφού το μοναδικό κεφάλαιο που μας διδάσκει η ιστορία είναι ένα και μοναδικό: οικονομία της αγοράς, με ελεγχόμενες οικονομίες με μεγάλο κράτος, είναι ο καλύτερος τρόπος για την επίτευξη της ευμάρειας και την ταυτόχρονη μείωση της φτώχειας»...