ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (Του ανταποκριτή μας

ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).-

Το Συμβούλιο Υπουργών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) αποφάσισε χτες στις Βρυξέλλες, κατά πλειοψηφία, την οριστική απαγόρευση της διαφήμισης των προϊόντων καπνού «το αργότερο μέχρι την 31η Ιούλη 2005» στα έντυπα μέσα, στο Διαδίκτυο (Internet), στο ραδιόφωνο και τις χορηγίες εκδηλώσεων, όπως στο φεστιβάλ και τους αγώνες της «Φόρμουλα 1», με αντίρρηση της Γερμανίας και της Βρετανίας και συμφωνία του Ελληνα υπουργού Υγείας, Κ. Στεφανή.

Η απαγόρευση της «άμεσης» διαφήμισης αφορά στην πρόταση οδηγίας της Κομισιόν του Ιουνίου 2001, όπως εγκρίθηκε, κατ' αρχήν, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και είναι δεσμευτική για τα κράτη - μέλη της ΕΕ. Το Συμβούλιο υιοθέτησε και μια «σύσταση», που αφορά στην απαγόρευση της «έμμεσης» διαφήμισης και αφήνει στη διακριτική ευχέρεια των κρατών - μελών να αποφασίσουν, στη βάση της «εθνικής» νομοθεσίας, την απαγόρευση μορφών διαφήμισης και προώθησης προϊόντων καπνού, όπως η χρήση διαφημιστικών ειδών (σταχτοδοχεία, αναπτήρες, ρούχα, τσάντες, ομπρέλες κλπ.), η χρήση διαφημίσεων στους κινηματογράφους και οι γιγαντοαφίσες. Η νέα «οδηγία» δεν αφορά στην απαγόρευση της διαφήμισης στην τηλεόραση, που ισχύει ήδη μετά την οδηγία της ΕΕ για την «τηλεόραση χωρίς σύνορα».

Ο Κ. Στεφανής αναγνώρισε ότι η απόφαση θα δημιουργήσει προβλήματα «στους καπνοπαραγωγούς, στα έντυπα μέσα και τις καπνοβιομηχανίες». Αλλά ισχυρίστηκε ότι ψήφισε «υπέρ», γιατί «έπρεπε να 'μαστε συνεπείς με τη θέση μας υπέρ της απαγόρευσης» και γιατί «ακόμη και αν ψηφίζαμε "κατά", δε θα εμποδίζαμε τη λήψη απόφασης υπέρ της απαγόρευσης» (!!!). Ο υπουργός έχει δίκιο στο γεγονός ότι η χτεσινή απόφαση είχε προαναγγελθεί εδώ και τριετία και όλοι οι ομόλογοί του στην κυβέρνηση έχουν ταχθεί ανοιχτά υπέρ της απαγόρευσης.

Να υπενθυμίσουμε, παρ' όλα αυτά, ότι η απόφαση συνοδεύεται από την παρότρυνση προς τα κράτη - μέλη «να προωθήσουν οικονομικώς βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις για τους καλλιεργητές καπνού, καθώς επίσης και τη σταδιακή αντικατάσταση των επιδοτήσεων στην καλλιέργεια καπνού από εναλλακτικές λύσεις». Και αυτό γιατί στις Βρυξέλλες έχει προαποφασιστεί ότι το 2006 θα καταργηθούν οριστικά οι κοινοτικές πριμοδοτήσεις στα καπνά και η ΕΕ θα «αποδεσμευτεί» πλήρως από την «εγγύηση» αυτού του προϊόντος. Δεν προτείνονται «εναλλακτικές» λύσεις, αφού η εντολή προς τους καπνοπαραγωγούς είναι σαφής: «Αλλάξτε επάγγελμα».

Τα προϊόντα καπνού και η διαφήμισή τους απαγορεύονται, χωρίς να διευκρινίζεται γιατί απαγορεύονται πρώτα τα καπνά του Αγρινίου και όχι μιας «τρίτης χώρας» εκτός ΕΕ ή γιατί η διαφήμιση απαγορεύεται στην ΕΕ και όχι στις ΗΠΑ ή γιατί απαγορεύεται η διαφήμιση στα μέσα ενημέρωσης και όχι στους κινηματογράφους και στις γιγαντοαφίσες. Οπως και να 'ναι, «το αργότερο μέχρι την 31/7/2005» απαγορεύεται:

1) Η διαφήμιση στα έντυπα μέσα (εφημερίδες, περιοδικά, ένθετα) και στις «υπηρεσίες της κοινωνίας της πληροφορίας» (Διαδίκτυο κλπ.). Εξαιρούνται, λέει, τα έντυπα που απευθύνονται στους επαγγελματίες του εμπορίου και της βιομηχανίας και τα έντυπα που εκδίδονται σε «τρίτες χώρες», με την προϋπόθεση ότι δεν προορίζονται «κατά κύριο λόγο» για την ΕΕ.

2) Η διαφήμιση και η χορηγία στο ραδιόφωνο, η χορηγία εκδηλώσεων και της δωρεάν διανομής προϊόντων καπνού ή της πώλησης σε χαμηλότερη τιμή, που διοργανώνονται σε πολλά κράτη - μέλη ή έχουν διασυνοριακό χαρακτήρα.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα αφορά στη χρηματοδότηση από τις καπνοβιομηχανίες των αυτοκινητιστικών αγώνων της «Φόρμουλα 1». Η απόφαση για την απαγορευτική «οδηγία» θα τεθεί σε ισχύ «εντός του 2003» και θα πρέπει να ενσωματωθεί στη νομοθεσία όλων των κρατών - μελών το αργότερο μέχρι την 31/7/2005. Η προηγούμενη σχετική οδηγία 98/43/ΕΚ, όσον αφορά «τη διαφήμιση και χορηγία των προϊόντων καπνού» είχε ακυρωθεί από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) στις 5/10/2002 μετά από προσφυγή της Γερμανίας και για καθαρά «νομικούς» λόγους. Η χτεσινή απόφαση στηρίζεται στα άρθρα 47(2), 55 και 95 της κοινοτικής νομοθεσίας.