Η ραγδαία μείωση του ρυθμού γεννήσεων, αλλά και η αύξηση του αριθμού των θανάτων από το ΕΪΤΖ περιορίζουν την έκταση της πληθυσμιακής έκρηξης και, μάλιστα, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση του παγκόσμιου πληθυσμού στο δεύτερο μισό του 21ου αιώνα! Σύμφωνα με τα νέα στοιχεία που συνέλεξαν οι δημογράφοι του ΟΗΕ μέσα στο 2002, η πρόβλεψή τους για τον πληθυσμό της Γης το 2050 είναι ότι μειώνεται κατά 400 εκατομμύρια ανθρώπους. Ετσι αντί των 9,3 δισεκατομμυρίων, αναμένεται τώρα να είναι 8,9 δισ. Αυτή τη στιγμή, ο πληθυσμός του πλανήτη μας είναι 6,3 δισ.

Η μείωση είναι τεράστια, αν λάβει κανείς υπόψη ότι σήμερα ο πληθυσμός των ΗΠΑ, του Καναδά και του Μεξικού μαζί δεν ξεπερνά τα 400 εκατομμύρια ανθρώπους. Η διόρθωση της πρόβλεψης έγινε κατά το ήμισυ, επειδή διαπιστώθηκε ότι η μείωση του ρυθμού γεννήσεων ήταν πιο έντονη απ' ό,τι διαφαινόταν πριν και κατά το άλλο μισό, γιατί η αύξηση των θανάτων από ΕΪΤΖ ήταν μεγαλύτερη από το αναμενόμενο.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Διεύθυνσης Πληθυσμού του ΟΗΕ, Τζόζεφ Τσάμι «ο ρυθμός γεννήσεων το 2050 θα είναι κάτω του επιπέδου αντικατάστασης στα τρία τέταρτα του κόσμου». Η πλειοψηφία των γυναικών θα γεννά λιγότερα από 2 παιδιά. Για την ακρίβεια, γύρω στα 1,85 παιδιά ανά γυναίκα κατά μέσο όρο. Ηδη σε χώρες όπως η Ταϊλάνδη ο ρυθμός γεννήσεων έχει πέσει από 6,6 σε 1,9, και στην Ινδία από 6 σε 3,3. Πρόκειται για στροφή 180 μοιρών στις εκτιμήσεις των δημογράφων, που υπέθεταν πάντοτε μέχρι τώρα ότι τελικά σε όλες τις χώρες ο ρυθμός γεννήσεων θα σταθεροποιηθεί στο επίπεδο αντικατάστασης.

Ο Τσάμι υπογραμμίζει ότι αυτό θα έχει κοσμοϊστορικές επιπτώσεις για την ανθρωπότητα. Μετά από μια περίοδο χρονικής υστέρησης, μέχρι να βγουν από την αναπαραγωγική περίοδο οι γενιές που εμφανίστηκαν στη μεγάλη πληθυσμιακή άνοδο, στις περισσότερες χώρες θα παρουσιαστεί μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα. Οι αναλυτικές προβλέψεις μιλούν για 33 χώρες που ήδη στα μέσα του αιώνα θα έχουν μικρότερο πληθυσμό: Η Ιαπωνία αναμένεται να είναι κατά 14% μικρότερη, η Ιταλία κατά 22%, ενώ οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, της Ρωσίας και της Ουκρανίας συμπεριλαμβανομένων, θα έχουν μείωση πληθυσμού από 30% έως 50%! Τα ιδιαίτερα μεγάλα ποσοστά των τελευταίων οφείλονται προφανώς στην ...καλοπέραση των λαών τους, εξαιτίας της παλινδρόμησης του καπιταλισμού στις χώρες αυτές.

Μείωση πληθυσμού θα έχουν επίσης η Νότια Αφρική και τρεις γειτονικές της χώρες εξαιτίας κυρίως του ΕΪΤΖ, που έως το 2050 θα ευθύνεται για το θάνατο 278 εκατομμυρίων ανθρώπων. Αντίθετα, οι ΗΠΑ και μερικές άλλες ανεπτυγμένες χώρες (βλέπε χώρες των ιμπεριαλιστικών κέντρων που εκμεταλλεύονται τον υπόλοιπο πλανήτη) θα έχουν αύξηση πληθυσμού. Ετσι, οι ΗΠΑ από τα σημερινά 285 εκατομμύρια θα φτάσουν τα 409, ενώ η Μεγάλη Βρετανία από τα 59 θα φτάσει στα 66 εκατ. Παρ' όλ' αυτά και σ' αυτές τις χώρες η αύξηση θα οφείλεται κυρίως σε εισροή μεταναστών και όχι σε αύξηση του ρυθμού γεννήσεων.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του ΟΗΕ, μέσα στις επόμενες 5 δεκαετίες η μέση ηλικία (δηλαδή η ηλικία που ο μισός πληθυσμός είναι μικρότερος απ' αυτήν και ο άλλος μισός μεγαλύτερος) θα ανέβει από τα 26 χρόνια που είναι σήμερα, στα 37 χρόνια, ενώ θα πενταπλασιαστεί ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν περισσότερα από 80 χρόνια.

Ο Τσάμι ανάμεσα στους παράγοντες μείωσης του ρυθμού των γεννήσεων επισημαίνει την αύξηση της χρήσης προφυλακτικών, τις οικειοθελείς στειρώσεις γυναικών (Βραζιλία), αλλά και την αύξηση της αστυφιλίας σε παγκόσμια κλίμακα, που εξαλείφει το όφελος που είχε η πρώην αγροτική οικογένεια από τη γέννηση πολλών παιδιών. Του διαφεύγουν, πάντως, αιτίες όπως η αύξηση της εκμετάλλευσης των εργαζόμενων μαζών από το μεγάλο κεφάλαιο που δυσχεραίνει μέρα με τη μέρα τα οικονομικά της εργατικής οικογένειας και η παράλληλη άνοδος των αναγκών των ανθρώπων σαν αποτέλεσμα της τεχνολογικής προόδου και της εξέλιξης της ανθρωπότητας.